Καθιερώνεται ετήσια ημέρα μνήμης για την Σφαγή της Σρεμπρένιτσα το 1995 παρά τις έντονες αντιδράσεις των Σέρβων
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΗ Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ενέκρινε ψήφισμα για την καθιέρωση ετήσιας ημέρας μνήμης της σφαγής της Σρεμπρένιτσα στη Βοσνία το 1995, παρά τις οργισμένες αντιδράσεις των Σέρβων της Βοσνίας και του Βελιγραδίου.
Οι υποστηρικτές του ψηφίσματος που υποστηρίζεται από τη Γερμανία και τη Ρουάντα λένε ότι είναι απαραίτητο ώστε να μην ξεχαστεί η σφαγή.
Στην ψηφοφορία στη Γενική Συνέλευση των 193 μελών, 84 κράτη ψήφισαν υπέρ, 19 κατά και 68 αποχές, γεγονός που αντανακλά τις ανησυχίες της διεθνούς κοινότητας για τον αντίκτυπο στις προσπάθειες συμφιλίωσης των διαιρεμένων εθνοτήτων της Βοσνίας.
Ελλάδα και Κύπρος απείχαν.
Το ψήφισμα ορίζει την 11η Ιουλίου ως "Διεθνή Ημέρα Προβληματισμού και Μνήμης για τη Γενοκτονία της Σρεμπρένιτσα το 1995", η οποία θα γιορτάζεται κάθε χρόνο, αρχής γενομένης από εφέτος.
Σύμφωνα με το Βελιγράδι, το ψήφισμα στιγματίζει ολόκληρο τον σερβικό λαό. Στο ψήφισμα δεν γίνεται αναφορά σε ενοχή της Σερβίας για γενοκτονία. Παρόλα αυτά ο ηγέτης των Σερβοβόσνιων Μίλοραντ Ντόοντικ και ο Σέρβος πρόεδρος Αλεξάνταρ Βούτσιτς ηγήθηκαν διεθνούς καμπάνιας υπέρ του «όχι».
Την 11η Ιουλίου 1995, Σερβοβόσνιοι εισέβαλαν στην πόλη Σρεμπρένιτσα της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, την οποία ο ΟΗΕ είχε κηρύξει ασφαλή περιοχή. Απήγαγαν τουλάχιστον 8.000 μουσουλμάνους Βόσνιους, άνδρες και εφήβους, τους οποίους εκτέλεσαν, ενώ καταδίωξαν και εκείνους που επεχείρησαν να διαφύγουν.
Η Σφαγή της Σρεμπρένιτσα αποτέλεσε την κορύφωση του Πολέμου της Βοσνίας (1992-95), ο οποίος ξέσπασε μετά την διάλυση της Γιουγκοσλαβίας συνεπεία του εθνικισμού και των εδαφικών φιλοδοξιών, οι οποίοι έθεσαν τους Σερβοβόσνιους απέναντι στις άλλες δύο εθνότητες της χώρας, τους Κροάτες και τους Βόσνιους.
Αν και δύο δικαστήρια των Ηνωμένων Εθνών έχουν κρίνει ότι όσα συνέβησαν στην Σρεμπρένιτσα συνιστούν γενοκτονία, εν τούτοις το αρνούνται τόσο οι Σερβοβόσνιοι όσο και η Σερβία.
Ο Ντόντικ, ο οποίος είναι ο πρόεδρος της Ρεπούμπλικα Σρπσκα, του σερβικού κομματιού της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης το οποίο αντιπροσωπεύει περίπου τη μισή της επικράτεια, δήλωσε μέσω social media την Τετάρτη ότι το επίμαχο ψήφισμα του ΟΗΕ επιβάλλεται στη χώρα από υποστηρικτές των μουσουλμάνων Βόσνιων και θα οδηγήσει στη διαίρεσή της. «Η Βοσνία και Ερζεγοβίνη έχει φτάσει στο τέλος της ή, για να είμαι πιο ακριβής, το τέλος της ήρθε από εκείνους που ορκίστηκαν στο όνομά της. Το μόνο που μένει σε εμάς είναι να προσπαθήσουμε να είμαστε καλοί γείτονες και να χωρίσουμε ειρηνικά».
Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Ντόντικ απειλεί με απόσχιση των σερβικών περιοχών από την Βοσνία-Ερζεγοβίνη και ένωσή τους με την Σερβία. Τόσο σε αυτόν όσο και σε άλλους Σερβοβόσνιους αξιωματούχους έχουν επιβληθεί κυρώσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο εν μέρει, επειδή έχουν θέσει σε κίνδυνο το ειρηνευτικό σχέδιο που τερμάτισε τον πόλεμο της Βοσνίας.
Το σχέδιο ψηφίσματος καταδικάζει «χωρίς επιφυλάξεις κάθε άρνηση της γενοκτονίας της Σρεμπρένιτσα ως ιστορικού γεγονότος», καθώς και «πράξεις που δοξάζουν εκείνους που έχουν καταδικαστεί για εγκλήματα πολέμου, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και γενοκτονία από διεθνή δικαστήρια, περιλαμβανομένων εκείνων που ευθύνονται για την γενοκτονία της Σρεμπρένιτσα».
Ο Σερβοβόσνιος πολιτικός ηγέτης Ράντοβαν Κάρατζιτς και ο στρατιωτικός διοικητής του Ράτκο Μλάντιτς καταδικάστηκαν για γενοκτονία στην Σρεμπρένιτσα από ειδικό δικαστήριο του ΟΗΕ στην Χάγη. Συνολικά, περίπου 50 Σερβοβόσνιοι αξιωματικοί και αξιωματούχοι του πολέμου έχουν καταδικαστεί σε μακρόχρονες ποινές κάθειρξης.