Στελέχη της ρωσικής αντιπολίτευσης που συμμετείχαν στην ανταλλαγή κρατουμένων μεταξύ της Ρωσίας και των δυτικών χωρών μίλησαν στον Τύπο στη Βόννη την Παρασκευή. Μοιράστηκαν τις ελπίδες τους για μια διαφορετική Ρωσία και δεσμεύτηκαν να συνεχίσουν τον αγώνα τους.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΩς προτροπή προς τον Πούτιν «να αρπάξει κι άλλους ομήρους» ερμήνευσαν Ρώσοι αντιφρονούντες που αποφυλακίστηκαν την Πέμπτη την μεγάλη ανταλλαγή κρατουμένων μεταξύ Ρωσίας και Δύσης.
«Σε αντάλλαγμα για την απελευθέρωση ενός δολοφόνου (σ.σ. από τη Γερμανία, του πράκτορα της FSB Βαντίμ Κράσικοφ), αφέθηκαν ελεύθεροι 16 αθώοι. Είναι ένα δύσκολο δίλημμα. Υποκινεί τον Πούτιν να αρπάξει και άλλους ομήρους» είπε ο Ιλιά Γιάσιν μιλώντας σε δημοσιογράφους στη Βόννη.
Ο Γιάσιν διαβεβαίωσε ότι όλοι οι Ρώσοι αντιφρονούντες θα συνεχίσουν από το εξωτερικό την πολιτική δραστηριότητά τους και επέμεινε πολλές φορές ότι ο ίδιος δεν ήθελε να φύγει από τη χώρα του, τονίζοντας ότι «είναι πατριώτης». «Το είπα από την πρώτη ημέρα πίσω από τα κάγκελα της φυλακής ότι δεν ήμουν έτοιμος για ανταλλαγές. Αντιλαμβανόμουν τη φυλάκισή μου όχι μόνο ως αγώνα κατά του πολέμου αλλά και ως αγώνα για το δικαίωμά μου να ζω στη χώρα μου και να ακολουθώ μια ανεξάρτητη πολιτική», πρόσθεσε ο Γιάσιν, που είναι ακτιβιστής της φιλελεύθερης αντιπολίτευσης από τις αρχές της δεκαετίας του 2000.
«Το να συνειδητοποιείς ότι απελευθερώθηκες επειδή απελευθερώθηκε ένας δολοφόνος είναι δύσκολο», δήλωσε ο Γιάσιν, ο οποίος εξέτιε ποινή κάθειρξης οκτώμισι ετών επειδή επέκρινε τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία.
«Αισθάνομαι ένα πολύ βαρύ φορτίο επειδή οι σύντροφοί μου παραμένουν πίσω από τα κάγκελα».
Ο Γιάσιν, πρώην μέλος δημοτικού συμβουλίου της Μόσχας, ήταν ένας από τους λίγους γνωστούς ακτιβιστές της αντιπολίτευσης που παρέμειναν στη Ρωσία μετά την εισβολή στην Ουκρανία.
Έχει πει ότι δεν ήθελε να ανταλλαγεί, υποστηρίζοντας ότι η φωνή ενός επικριτή του Κρεμλίνου είναι πιο ισχυρή στη Ρωσία απ' ό,τι έξω.
Ο Γιάσιν είπε ότι δεν συγκατατέθηκε στην «απέλασή» του από τη Ρωσία. «Αυτό που συνέβη την 1η Αυγούστου δεν είναι ανταλλαγή. Ήταν η εκδίωξή μου από τη Ρωσία ενάντια στη θέλησή μου. Η πρώτη μου επιθυμία στην Άγκυρα (σ.σ. τον πρώτο σταθμό του αεροπλάνου που μετέφερε τους πρώην κρατουμένους εκτός Ρωσίας) ήταν να αγοράσω ένα εισιτήριο και να επιστρέψω στη Ρωσία», είπε.
Εμφανώς οργισμένος, ο Γιάσιν πρόσθεσε ότι αρνήθηκε να υπογράψει το αίτημα για απονομή χάριτος από τον Πούτιν. Υποστήριξε ότι του ξεκαθάρισαν πως, αν γύριζε στη Ρωσία, δεν θα υπήρχαν στο μέλλον άλλες ανταλλαγές κρατουμένων και ότι ένας αξιωματικός της υπηρεσίας ασφαλείας FSB του διαμήνυσε ότι «οι μέρες του θα τελείωναν σαν του Ναβάλνι».
Ο Αλεξέι Ναβάλνι, ο γνωστότερος πολιτικός αντίπαλος του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν, πέθανε στην αποικία κρατουμένων «Πολικός Λύκος» της Αρκτικής, όπου εξέτιε ποινή κάθειρξης 30 ετών, τον περασμένο Φεβρουάριο.
Είπε ότι όλοι τους «θα συνεχίσουν οπωσδήποτε να συμμετέχουν σε πολιτικές δραστηριότητες», παρά τους κινδύνους.
«Σώθηκαν 16 ζωές αθώων»
Ο Ρωσοβρετανός Βλαντίμιρ Καρά-Μουρζά είπε στην ίδια συνέντευξη Τύπου ότι κατά τη δική του εκτίμηση «σώθηκαν 16 ανθρώπινες ζωές».
«Δεν νομίζω ότι υπάρχει κάτι σημαντικότερο σε αυτόν τον κόσμο», συνέχισε. Η ανταλλαγή «δεν είναι παρά μόνο μια σταγόνα στον ωκεανό (…) επειδή τόσοι πολλοί αθώοι, που δεν διέπραξαν ποτέ κανένα έγκλημα, κρατούνται και υποβάλλονται σε βασανιστήρια, σωματικά ή ψυχολογικά ή και τα δύο, στις φυλακές του Πούτιν. Το μόνο έγκλημά τους ήταν ότι είπαν την αλήθεια, ότι διαφώνησαν με τον πόλεμο (σ.σ. στην Ουκρανία), ότι αντιτάχθηκαν σε έναν δικτάτορα», τόνισε.
Τόσο ο Καρά-Μουρζά όσο και ο Αντρέι Πιβοβάροφ, άλλος ακτιβιστής που απελευθερώθηκε, προέτρεψαν τον κόσμο να μη συγχέει τον ρωσικό λαό με τον πρόεδρο της Ρωσίας και ευχαρίστησαν όσους βοήθησαν να αφεθούν ελεύθεροι. «Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι στη Ρωσία που τάσσονται κατά του πολέμου, που δεν πιστεύουν την προπαγάνδα του Κρεμλίνου», είπε ο Καρά-Μουρζά, ο οποίος συνελήφθη το 2022 και εξέτιε ποινή κάθειρξης 25 ετών.
«Είναι λάθος να συνδέουμε τον ρωσικό λαό με την κυβερνητική πολιτική», σημείωσε από την πλευρά του ο Πιβοβάροφ, προσθέτοντας ότι το δικό τους καθήκον είναι να εργαστούν για να γίνει η Ρωσία «ελεύθερη και δημοκρατική».
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΟ Καρά-Μουρζά είπε ότι ο πρώτος άνθρωπος που του μίλησε τηλεφωνικά μετά την απελευθέρωσή του ήταν ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν.
Αναφερόμενος στα όσα πέρασε στις ρωσικές φυλακές, είπε ότι τόσο ο ίδιος όσο και άλλοι υπέστησαν παράνομα ψυχολογικά βασανιστήρια. Είπε ότι τα τελευταία δύο χρόνια του επιτράπηκε να μιλήσει με τη σύζυγό του μόνο μία φορά και με τα παιδιά του δύο. «Δεν χτυπούν μόνο εμάς, χτυπούν και τις οικογένειές μας. Και το κάνουν αυτό επίτηδες», δήλωσε.
Επίσης του απαγορεύτηκε να παρακολουθεί τη λειτουργία, αν και δηλώνει χριστιανός, και πέρασε 10 μήνες στην απομόνωση, διάστημα πολύ μεγαλύτερο απ’ όσο επιτρέπει ο νόμος.
«Μας έβγαλαν από τη φυλακή, μας έβαλαν σε ένα λεωφορείο, μας φόρτωσαν σε ένα αεροπλάνο και μας έστειλαν στην Άγκυρα», πρόσθεσε, λέγοντας ότι τον αντάλλαξαν από τη Ρωσία μεταξύ άλλων κρατουμένων χωρίς τη συγκατάθεσή τους.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΟ Πιβοβάροφ συμφώνησε ότι η ζωή ορισμένων κρατουμένων σώθηκε χάρη στην ανταλλαγή.
Αρθρογράφος της Washington Post, ο Καρά-Μουρζά τιμήθηκε φέτος με το βραβείο Πούλιτζερ.
Ο Καρά-Μούρζα αρρώστησε το 2015 και το 2017 από παρ' ολίγον θανατηφόρες δηλητηριάσεις για τις οποίες κατηγόρησε το Κρεμλίνο, και η σύζυγός του δήλωσε ότι η υγεία του επιδεινώθηκε ενώ βρισκόταν στη φυλακή εξαιτίας αυτών των δηλητηριάσεων.
«Θα έρθει σίγουρα η μέρα που η Ρωσία θα γίνει μια ελεύθερη, φυσιολογική, πολιτισμένη ευρωπαϊκή χώρα και δεν έχω καμία αμφιβολία ότι αυτή η μέρα θα έρθει. Ας κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας για να φέρουμε αυτή την ημέρα πιο κοντά», υποστήριξε ο Βλαντίμιρ Καρά-Μουρζά.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ«Θα συνεχίσουμε τον αγώνα»
Ο Ιλιά Γιάσιν διαβεβαίωσε ότι όλοι τους θα συνεχίσουν την πολιτική δράση τους γιατί «κατανοούν την ευθύνη τους». «Δεν ξέρω πώς να κάνω ρωσική πολιτική εκτός της Ρωσίας, αλλά θα προσπαθήσω να μάθω», σχολίασε.
Ο Καρά-Μουρζά παραδέχτηκε πόσο δύσκολο ήταν για τη Γερμανία να συμφωνήσει στην απελευθέρωση του Βαντίμ Κράσικοφ, που είχε καταδικαστεί για τον φόνο ενός Τσετσένου στο Βερολίνο το 2019. Πιθανολόγησε όμως ότι αν η Δύση είχε συμφωνήσει νωρίτερα στην ανταλλαγή, ίσως να είχε σωθεί η ζωή του Ναβάλνι.
«Είναι δύσκολο να μην σκέφτομαι ότι, ίσως αν οι διαδικασίες αυτές είχαν γίνει γρηγορότερα… αν υπήρχε λιγότερη αντίσταση την οποία έπρεπε νε ξεπεράσει η κυβέρνηση Σολτς όσον αφορά την απελευθέρωση του Κράσικοφ, τότε ίσως ο Αλεξέι να ήταν εδώ, ελεύθερος», είπε.