Ο καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής του Παντείου Πανεπισημίου, τονίζει μεταξύ άλλων στο euronews ότι υπάρχει μια στρατηγική μετατόπιση τα τελευταία χρόνια εκ μέρους των ΗΠΑ και δύσκολα θα αλλάξει κάτι σε σχέση με τις ελληνομερικανικές σχέσεις
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Μεγάλη νίκη και συγκλονιστικό επίτευγμα χαρακτηρίζουν αναλυτές την επιστροφή Τραμπ στον Λευκό Οίκο. Το τι σημαίνει η επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ για την Ευρώπη και τα ελληνοτουρκικά συζητούμε με τον καθηγητή Διεθνούς Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Δημήτρη Τριανταφύλλου που επισημαίνει ότι ο Τραμπ κέρδισε εκτός από το εκλεκτορικό κολέγιο και τη λαϊκή ψήφο. Το αποτέλεσμα αυτό, σημαίνει πολιτικές ανακατατάξεις στις ΗΠΑ, υποστηρίζει ο κ. Τριανταφύλλου, για παράδειγμα δεν είναι δεδομένη η στήριξη των ισπανόφωνων και των αφροαμερικανών στο Δημοκρατικό Κόμμα, όπως ήταν κάποτε.
Αν και οι βασικοί δείκτες της οικονομίας δεν δείχνουν κάποια επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης της χώρας, οι ψηφοφόροι στην πλειοψηφία τους φαίνεται ότι θεώρησαν ότι η δική τους οικονομική κατάσταση έχει επιδεινωθεί και ψήφισαν βασικά με αυτό το κριτήριο. Σύμφωνα με τον κ. Τριανταφύλλου και το θέμα της μετανάστευσης το οποίο ο Ντόναλντ Τραμπ κατάφερε να εισάγει στο δημόσιο διάλογο, φαίνεται ότι έπαιξε ρόλο στην κρίση των πολιτών.
Τι σημαίνει η νίκη Τραμπ για την Ευρώπη
Τα δύο βασικά ζητήματα για την Γηραιά Ήπειρο σε σχέση με τις αμερικανικές εκλογές είναι η καθολική επιβολή 10% δασμού στις εισαγωγές από την Ε.Ε. αλλά και η στάση που θα τηρήσει η διακυβέρνηση Τραμπ στο θέμα της Ουκρανίας.
Σύμφωνα με διάφορες οικονομικές αναλύσεις, υπάρχει ευρεία συμφωνία ότι ο προτεινόμενος από τον Τραμπ καθολικός δασμός 10% σε όλες τις εισαγωγές των ΗΠΑ μπορεί να διαταράξει σημαντικά την ευρωπαϊκή ανάπτυξη, να εντείνει τις αποκλίσεις στη νομισματική πολιτική και να επιβαρύνει βασικούς τομείς που εξαρτώνται από το εμπόριο, όπως τα αυτοκίνητα και τα χημικά προϊόντα.
Οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην οικονομική ανθεκτικότητα της Ευρώπης θα μπορούσαν να αποδειχθούν ακόμη πιο σημαντικές, εάν οι δασμοί οδηγήσουν σε παρατεταμένες εμπορικές συγκρούσεις, γεγονός που θα ωθούσε την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) να αντιδράσει με επιθετικές μειώσεις επιτοκίων για να αμβλύνει τις επιπτώσεις.
«Θα δούμε τι επιτελείο θα έχει γιατί θα πρέπει τώρα να εξισορροπήσει μεταξύ των πιο ακραίων και των πιο μετριοπαθών θεσμικών Ρεπουμπλικάνων, όπως είναι ο Μάικ Πομπέο ο οποίος έχει έρθει και στη χώρα μας και μπορεί να αναλάβει κάποιο υπουργείο. Είναι άνθρωπος του συστήματος. Ναι μεν Ρεπουμπλικανός αλλά έχει δείξει και στο παρελθόν ότι ελέγχει κατά κάποιο τρόπο τις προθέσεις του προέδρου γιατί μπορεί να πείσει σχετικά με το τι είναι προς όφελος της Αμερικής και τι δεν είναι», λέει ο καθηγητής του Παντείου Πανεπιστημίου. Εκφράζει επίσης την αβεβαιότητα του σχετικά με το αν τελικά υλοποιήσει τις εξαγγελίες του σχετικά με την επιβολή δασμών στα ευρωπαϊκά προϊόντα.
Σε σχέση με την Ουκρανία ο κ. Τριανταφύλλου τονίζει: «Έχει πει ότι ξεκάθαρα ότι ο πρώτος του στόχος είναι ο τερματισμός του πολέμου και να κάτσουν οι δύο πλευρές στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και αυτό με τα σημερινά δεδομένα σημαίνει ότι σε θέση ισχύος είναι η Ρωσία και όχι η Ουκρανία. Και αυτό ενδεχομένως να επηρεάζει την κοινή θέση που έχει η Δύση». Υποστηρίζει ακόμα ότι οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις δέχονται πολλές πιέσεις κάθε φορά που πρέπει να δείξουν έμπρακτη στήριξη στην Ουκρανία από τη μία και από την άλλη ότι ο Ντόναλντ Τραμπ θα τηρήσει ισορροπίες όταν μάλιστα το ζήτημα της Ουκρανίας δεν αποτελεί μία από τις βασικές του προτεραιότητες.
Πώς θα επηρεαστούν οι ελληνοτουρκικές σχέσεις και Κυπριακό
Κατά τη διάρκεια της προηγούμενης διακυβέρνησης Τραμπ οι ελληνοτουρκικές σχέσεις είχαν φτάσει πολλές φορές σε οριακό σημείο. Οι αμερικανοτουρκικές σχέσεις εκείνη την περίοδο πέρασαν από πολλά στάδια και ήταν από εξαιρετικές έως και πολύ δύσκολες. Το βέβαιο πάντως είναι ότι οι δύο ηγέτες Τραμπ και Ερντογάν κάποια στιγμή είχαν και αμοιχρό δίαυλο επικοινωνίας μεταξύ τους.
Τα πράγματα σήμερα είναι εντελώς διαφορετικά. Από τη μία, Ελλάδα και Τουρκία βρίσκονται σε στάδιο επαναπροσέγγισης και από την άλλη οι σχέσεις Ουάσινγκτον και Άγκυρας φαίνονται παγωμένες. Αντίθετα, οι ελληνομερικανικές σχέσεις και οι ελληνοκυπριακές σχέσεις βρίσκονται στο πιο δύσκολο σημείο των τελευταίων ετών.
«Η περιοχή μας βρίσκεται σε μία περίοδο στρατηγικής μετατόπισης. Κάτι που ξεκίνησε επί προεδρίας Τραμπ και συνεχίστηκε επί προεδρίας Μπάιντεν. Οι σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και Ηνωμένων Πολιτειών έχουν ραγίσει εδώ και πολύ καιρό. Το τελευταίο μεγάλο χτύπημα ήταν τον Ιούλιο του 16' έγινε η απόπειρα πραξικοπήματος όταν για κάποιες ώρες δεν είχαν οι αμερικανοί τον έλεγχο των πυρηνικών τους στη βάση του Ιντσιρλίκ. Και αυτό ακριβώς ήταν που σήμανε την στρατηγική μετατόπιση», επισημαίνει ο κ. Τριανταφύλλου και συμπληρώνει ότι υπήρξε μια συνειδητοποίηση από πλευράς Ουάσινγκτον ότι δεν μπορεί η Τουρκία να είναι ο μοναδικός εταίρος που στηρίζει στην περιοχή.
Πολύ σημαντική στιγμή ήταν για τον κ. Τριανταφύλλου και η ομιλία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στο Κογκρέσο που έδειξε την έμπρακτη στήριξη των ΗΠΑ στην Ελλάδα, όχι για να αντικαταστήσει την Τουρκία, κάτι που δεν μπορεί να κάνει έτσι κι αλλιώς η Ελλάδα σύμφωνα με τον καθηγητή αλλά ως μία από τις πολλές χώρες που θα μπορούν να είναι αντίβαρο στην Τουρκία επειδή υπάρχει έλλειψη εμπιστοσύνης. Αυτή η δυναμική θα είναι δύσκολο να αλλάξει θεωρεί ο κ. Τριανταφύλλου ακριβώς επειδή πρόκειται για στρατηγική μετατόπιση.