Όλα όσα είπε ο Αμερικανός πρόεδρος στην κοινή συνεδρίαση του Κογκρέσου στο πλαίσιο της ομιλίας του, η οποία έσπασε ρεκόρ διάρκειας και περιείχε ισχυρισμούς για «ασύγκριτο επίπεδο επιτυχίας σε μια αξιοσημείωτα σύντομη περίοδο».
Ευρείες περικοπές στις ομοσπονδιακές υπηρεσίες, κλίμα έντασης με την Ουκρανία και τους συμμάχους των ΗΠΑ και απειλές για έναν παγκόσμιο εμπορικό πόλεμο: Με λίγα λόγια οι πρώτες εβδομάδες της δεύτερης θητείας του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο.
Ο Αμερικανός πρόεδρος απηύθυνε την Τρίτη (ξημερώματα Τετάρτης Ελλάδας/Κύπρου) την πρώτη του ομιλία της δεύτερης θητείας του στα δύο σώματα του Κογκρέεσου και έσπασε το ρεκόρ της μεγαλύτερης σε διάρκεια ομιλίας για την Κατάσταση της Ένωσης.
Στην διάρκειά της υπογράμμισε τα επιτεύγματα της κυβέρνησής του, δίνοντας έμφαση σε αυτό που πιστεύει ότι συνιστά ένα ασύγκριτο επίπεδο επιτυχίας σε μια αξιοσημείωτα σύντομη περίοδο.
«Η δυναμική της Αμερκής, το πνεύμα της, η υπερηφάνεια της και η αυτοπεποίθησή της επέστρεψαν», διακήρυξε. «Το αμερικανικό όνειρο επανέρχεται μεγαλύτερο και καλύτερο από ποτέ. Είναι ασταμάτητο και η χώρα μας βρίσκεται στο όριο μιας επανόδου, σαν την οποία ο κόσμος δεν έχει δει ποτέ του».
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ αναφέρθηκε στην ταχύτητα και την κλίμακα των επιτευγμάτων του, δηλώνοντας ότι η κυβέρνησή του μέσα σε μόλις 43 ημέρες πέτυχε περισσότερα από όσα προηγούμενες κυβερνήσεις σε τέσσερα ή ακόμη και οκτώ χρόνια. «Επρόκειτο για γρήγορη και αδυσώπητη δράση», είπε ο Τραμπ, επισημαίνοντας την αφοσίωσή του στο να φέρει αποτελέσματα για τους Αμερικανούς πολίτες.
Η ομιλία του Αμερικανού προέδρου κάλυψε ένα μεγάλο εύρος ζητημάτων, από τις διεθνείς σχέσεις έως την εσωτερική πολιτική. Τα σχόλιά του κινήθηκαν από τις συζητήσεις για την ειρήνευση στην Ουκρανία μέχρι τους εμπορικούς δασμούς και το όραμά του για την αμερικανική οικονομία.
Ακολουθούν τα σημαντικότερα σημεία.
Ουκρανία: Νέες ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις;
Μια από τις σημαντικότερες στιγμές στην ομιλία του Τραμπ ήρθε, όταν αναφέρθηκε σε μια επιστολή που έλαβε από τον Ουκρανό ομόλογό του Βολοντίμιρ Ζελένσκι την Τρίτη.
Σύμφωνα με τον Τραμπ, ο Ζελένσκι εξέφρασε την επιθυμία να επανέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων μετά την αντιπαράθεση που είχαν στο Οβάλ Γραφείο την περασμένη Παρασκευή.
Ο Τραμπ δήλωσε πως εκτιμά κίνηση αυτή του Ζελένσκι, επισημαίνοντας παράλληλα ότι «ταυτόχρονα είχαμε σοβαρές συζητήσεις με την Ρωσία και λάβαμε ισχυρά σημάδια ότι [οι Ρώσοι] είναι έτοιμοι για ειρήνη». Πρόσθεσε δε: «Δεν θα ήταν όμορφο αυτό;», εκφράζοντας αισιοδοξία για την προοπτική μιας ειρηνευτικής συμφωνίας και υπογραμμίζοντας ότι αμφότερες οι πλευρές ίσως να είναι πιο κοντά από ποτέ στον τερματισμό των συγκρούσεων, παρά την αποτυχία προηγούμενων προσπαθειών.
Δασμοί: Σφοδρή κριτική στις παγκόσμιες εμπορικές πρακτικές
Σε μια έντονη στροφή στην εσωτερική πολιτική, ο Τραμπ άσκησε επέκρινε αρκετά κράτη για αυτό που περιέγραψε ως «άδικες» εμπορικές πρακτικές εις βάρος των ΗΠΑ.
Αναφέρθηκε συγκεκριμένα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στην Ινδία, στο Μεξικό και στην Βραζιλία, σημειώνοντας ότι αυτές οι χώρες «και πολλές άλλες» επέβαλαν εμπορικές πολιτικές που αδίκησαν τα αμερικανικά συμφέροντα. Διεκήρυξε ότι «αυτό συμβαίνει και από φίλους και από εχθρούς», αναφερόμενος τόσο σε αντιπάλους όσο και σε συμμάχους που επιβάλλουν υψηλούς δασμούς σε αμερικανικά αγαθά.
Ο Τραμπ ανακοίνωσε πως, αρχής γενομένης από τις 2 Απριλίου, οι ΗΠΑ θα επιβάλουν «αμοιβαία δασμολόγηση», εννοώντας πως η χώρα του θα επιβάλει τους ίδιους δασμούς σε χώρες που δασμολογούν αμερικανικά προϊόντα.
«Θα τους φορολογούμε με ό,τι μας φορολογούνε», είπε, εξηγώντας πώς θα λειτουργήσει το νέο σύστημα. Ιστορικά, ανέφερε ο Τραμπ, οι ΗΠΑ επέβαλαν χαμηλότερους δασμούς από ό,τι πολλοί από τους εμπορικούς τους εταίρους και τώρα είναι η ώρα αυτή η τάση να αντιστραφεί.
Αυτήν την εβδομάδα η κυβέρνηση Τραμπ επέβαλε σημαντικούς δασμούς στο Μεξικό και τον Καναδά. Σε αντίποινα, και οι δύο αυτές χώρες ανακοίνωσαν κι αυτές δασμούς, εντείνοντας την ανησυχία ότι όλο αυτό θα πυροδοτήσει έναν πλήρους κλίμακας εμπορικό πόλεμο.
Οικονομολόγοι προειδοποιούν πως μια τέτοια διαμάχη θα οδηγήσει αύξηση τις τιμές που πληρώνουν οι καταναλωτές. Όμως ο Τραμπ δείχνει να εμμένει στην θέση του ότι οι ΗΠΑ έτυχαν άδικης μεταχείρισης από τους εμπορικούς τους εταίρους επί χρόνια.
«Θα εισπράξουμε τρισεκατομμύρια επί τρισεκατομμυρίων δολαρίων και θα δημιουργήσουμε τόσες θέσεις εργασίας όσες δεν έχουν δημιουργηθεί ποτέ», δήλωσε ο Τραμπ με αυτοπεποίθηση, σηματοδοτώντας την σκληρή στάση της κυβέρνησής του στο θέμα των δασμών που, όπως πιστεύει, θα ενισχύσουν την αμερικανική οικονομία και τον αμερικανικό μεταποιητικό κλάδο.
Έφερε δε ως παράδειγμα την αμερικανική αυτοκινητοβιομηχανία που, όπως είπε, βίωσε μια «έκρηξη», χάρη σε έναν συνδυασμό των δασμολογήσεων και της νίκης του το 2016. Παραδέχθηκε ότι οι δασμοί θα επιφέρουν κάποιες «αναταραχές», διαβεβαίωσε ωστόσο ότι η χώρα «δεν θα έχει πρόβλημα με αυτό».
Παράλληλα, ο Τραμπ επαίνεσε το Μεξικό για τις πρόσφατες προσπάθειές του να εκδώσει στελέχη των καρτέλ στις ΗΠΑ, όμως ζήτησε περισσότερα, ιδιαίτερα για την αντιμετώπιση της διακίνησης του ναρκωτικού φαιντανύλη: «Χρειαζόμαστε περισσότερα από το Μεξικό και τον Καναδά για να αποτρέψουμε την διασυνοριακή διακίνηση φαιντανύλης», είπε, καλώντας το Κογκρέσο να υιοθετήσει νόμο που θα ενισχύσει την συνοριακή ασφάλεια και θα μειώσει την διακίνηση ναρκωτικών.
Επιπλέον, ο Τραμπ επανέλαβε την στάση του ως προς την μετανάστευση, δηλώνοντας ότι η κυβέρνησή του ήδη κατέθεσε λεπτομερή αίτηση χρηματοδότησης στο Κογκρέσο με στόχο «την υλοποίηση της μεγαλύτερης επιχείρησης απελάσεων στην αμερικανική ιστορία».
Οικονομία: Διάσωση και ανακούφιση για τα εργατικά νοικοκυριά
Όσον αφορά στην κατάσταση της αμερικανικής οικονομίας, ο Τραμπ ισχυρίστηκε πως μια από τις κορυφαίες του προτεραιότητες είναι «η διάσωση της οικονομίας μας» και η «αρωγή» προς τις αμερικανικές οικογένειες.
Κατηγόρησε τον προκάτοχό του για τις οικονομικές προκλήσεις που του κληροδότησε, τις οποίες χαρακτήρισε «μια οικονομική καταστροφή και έναν πληθωριστικό εφιάλτη».
Ο Ντόναλντ Τραμπ κατέστησε σαφές ότι πιστεύει πως τα νυν οικονομικά προβλήματα αποτελούν άμεσα αποτελέσματα των πολιτικών που εφαρμόστηκαν επί της θητείας του Τζο Μπάιντεν. «Αγωνίζομαι κάθε μέρα για να ξανακάνω την Αμερική προσιτή ξανά», είπε ο Τραμπ, δεσμευόμενος να αντιστρέψει την οικονομική κάμψη και να μειώσει τα κόστη για τις οικογένειες της εργατικής τάξης.
Επέκρινε τον Μπάιντεν για την αύξηση στις τιμές αγαθών όπως τα αυγά, τα οποία έφερε ως παράδειγμα για τον «ανεξέλεγκτο» πληθωρισμό, και υποσχέθηκε να αντιμετωπίσει ευθέως αυτά τα ζητήματα με στόχο να καταστήσει την διαβίωση πιο προσιτή για τις αμερικανικές οικογένειες που έχουν προβλήματα με το αυξανόμενο κόστος διαβίωσης.
Γροιλανδία: «Θεωρώ πως θα την πάρουμε»
Για άλλη μια φορά, ο Τραμπ αναφέρθηκε στο αμφιλεγόμενο ενδιαφέρον του περί απόκτησης της Γροιλανδίας, ένα ζήτημα το οποίο είχε προκαλέσει αίσθηση και κατά την πρώτη του θητεία.
Αν και η Γροιλανδία είναι μια ημιαυτόνομη περιοχή της Δανίας, ο Τραμπ δήλωσε ότι οι ΗΠΑ θα «καλωσόριζαν» το νησί στους κόλπους τους για λόγους εθνικής ασφάλειας.
«Θεωρώ ότι θα την πάρουμε», είπε ο Τραμπ για την Γροιλανδία, επισημαίνοντας ότι «με τον ένα ή τον άλλο τρόπο» οι ΗΠΑ θα αποκτήσουν τελικά τον έλεγχο της περιοχής.
Η απόκτηση της Γροιλανδίας, στην οποία εδρεύει μια σημαντική αμερικανική στρατιωτική βάση, αποτελεί επί μακρόν στόχο για τον Τραμπ. Ο Αμερικανός πρόεδρος χαρακτήρισε το σχέδιό του αυτό ως μια ευκαιρία ενίσχυσης της αμερικανικής εθνικής ασφάλειας που παράλληλα θα φέρει και οικονομική ευημερία στη χώρα. «Θα τους κάνει πλούσιους και θα μας κάνει ασφαλείς», πρόσθεσε.
Ο Τραμπ εξέφρασε επίσης την επιθυμία του να «ανακτήσει» την Διώρυγα του Παναμά, μια παρατήρηση που φαίνεται να συνιστά τόσο έναν φιλόδοξο στόχο εξωτερικής πολιτικής όσο και έναν κεκαλυμμένο υπαινιγμό προς τον υπουργό Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπι, ο οποίος αντιμετωπίζει κριτική για τον χειρισμό του στις αμερικανικές εξωτερικές υποθέσεις.
Νόμος και τάξη: Επιθετική αστυνόμευση
Η ομιλία του Τραμπ αφορούσε επίσης ζητήματα σχετικά με την επιβολή του νόμου και την δημόσια ασφάλεια, συνεχίζοντας την προεκλογική του ρητορική σχετικά με τον «νόμο και την τάξη».
Ο Τραμπ ζήτησε την επιστροφή σε ισχυρότερη επιβολή του νόμου στις αμερικανικές πόλεις, ισχυριζόμενος πως «το δικαστικό μας σύστημα αναποδογυρίστηκε από ριζοσπάστες παράφρονες αριστερούς».
Παρουσίασε μια εικόνα των πόλεων που έχουν δημάρχους, οι οποίοι εξελέγησαν με το Δημοκρατικό Κόμμα, ως πόλεις όπου κυριαρχεί το έγκλημα, παρά το ότι τα επίσημα στοιχεία καταδεικνύουν ότι από την εποχή της πανδημίας τα βίαια εγκλήματα σημειώνουν ευρεία πτώση.
Ο Αμερικανός πρόεδρος ζήτησε πιο επιθετική αστυνομευση, υποστηρίζοντας ότι «μια σκληρή ώρα» αστυνομικής δράσης θα ήταν αρκετή για να να βάλει τέλος στην κλεπταποδοχή και άλλα εγκλήματα. Πίεσε επίσης για μεγαλύτερη προστασία των αστυνομικών, περιλαμβανομένου και ενός μέτρου «ασυλίας» για εκείνους που εμπλέκονται σε ενέργειες επιβολής του νόμου.
Διαμαρτυρίες και αναταραχή στην αίθουσα
Η ομιλία Τραμπ δεν ήταν χωρίς απρόοπτα.
Στην διάρκειά της, ο δημοκρατικός βουλευτής Αλ Γκριν φώναξε «δεν έχεις εντολή», αμφισβητώντας την νομιμοποίηση των πολιτικών Τραμπ και την ηγεσία του.
Ο Γκριν οδηγήθηκε εκτός της αίθουσας, όμως στο κοινό εθεάθησαν και άλλες κινήσεις διαμαρτυρίας, με μικρές πικέτες να σηκώνονται, φέροντας συνθήματα όπως «Προστατέψτε τους βετεράνους», «Σώστε το Medicaid» και «Λάθος».
Διαδηλώσεις έγιναν επίσης σε όλες τις ΗΠΑ την ώρα που ο Τραμπ βρισκόταν στο βήμα. Φιλοουκρανοί διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν έξω από το Καπιτώλιο και πλήθος κόσμου πραγματοποίησε συγκέντρωση διαμαρτυρία κατά του προέδρου και της πολιτικής του έξω από τα κεντρικά γραφεία του τηλεοπτικού δικτύου Fox News στην Νέα Υόρκη.