Καθώς η επιρροή ορισμένων από τον κύκλο ασφαλείας του μειώνεται, ο γιος του, ο Μοτζταμπά Χαμενεΐ, αναδεικνύεται ως ο πιο προβεβλημένος υποψήφιος για να ηγηθεί της χώρας μετά τον πατέρα του.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Οι εξελίξεις αυτές έρχονται σε μια εποχή που οι σχέσεις μεταξύ της Τεχεράνης και της Ουάσιγκτον είναι όλο και πιο τεταμένες, γεγονός που έχει αναζωπυρώσει τα ερωτήματα σχετικά με το μέλλον της ηγεσίας της Ισλαμικής Δημοκρατίας, ιδίως εάν ο σημερινός ηγέτης δολοφονηθεί.
Τα ερωτήματα αυτά τροφοδοτούνται από μια σειρά αναφορών που υποδεικνύουν την αυξανόμενη επιρροή του Μοτζαμπά Χαμενεΐ στους πολιτικούς κύκλους και τους κύκλους ασφαλείας και την αυξανόμενη συζήτηση για τον καθοριστικό ρόλο του στη διαχείριση των υποθέσεων του κράτους στο παρασκήνιο. Οι αναλύσεις δείχνουν ότι η εμφάνιση του ονόματός του αυτή τη στιγμή μπορεί να μην είναι απλή σύμπτωση, αλλά μάλλον το αποτέλεσμα εσωτερικών μετατοπίσεων και λεπτών ισορροπιών στην καρδιά του ιρανικού καθεστώτος, καθώς ο γιος του ηγέτη φαίνεται να προετοιμάζεται για έναν πιο δημόσιο ρόλο στην επόμενη φάση.
Σε μια αξιοσημείωτη εξέλιξη που αντικατοπτρίζει την ένταση της έντασης μεταξύ των δύο πλευρών, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ έγραψε στην κοινωνική του πλατφόρμα Truth, λέγοντας "Ξέρουμε ακριβώς πού κρύβεται ο αποκαλούμενος Ανώτατος Ηγέτης. Είναι ένας εύκολος στόχος, αλλά εξακολουθεί να είναι ασφαλής. Δεν πρόκειται να τον στοχοποιήσουμε, τουλάχιστον προς το παρόν. Αλλά δεν δεχόμαστε τη συνεχή στοχοποίηση Αμερικανών πολιτών ή στρατιωτών και η υπομονή μας εξαντλείται". Η δήλωση θεωρείται ως ένα άμεσο μήνυμα που εμπεριέχει μια συγκαλυμμένη απειλή, ενώ ταυτόχρονα αποκαλύπτει την προσεκτική παρακολούθηση των κινήσεων της ιρανικής ηγεσίας σε αυτό το ευαίσθητο στάδιο.
Σύμφωνα με αναφορές που δημοσίευσε το Reuters τον Μάιο του 2024, ο Μοτζαμπά Χαμενεΐ, ένας κληρικός μεσαίου βαθμού, θεωρείται ως μια σημαίνουσα προσωπικότητα στα κέντρα λήψης αποφάσεων του Ιράν, παρά την έλλειψη δημόσιων εμφανίσεών του. Ενημερωμένες πηγές αναφέρουν ότι η επιρροή του εκτείνεται στους Φρουρούς της Επανάστασης και σε ορισμένα θρησκευτικά και πολιτικά ρεύματα, γι' αυτό και είχε προηγουμένως προταθεί μαζί με τον εκλιπόντα πρόεδρο Εμπραχίμ Ραΐσι ως ένας από τους πιο προβεβλημένους υποψηφίους για τη διαδοχή του ηγέτη.
Το Reuters εξηγεί ότι η άμεση υποστήριξη του Χαμενεΐ προς τον Ραΐζι ερμηνεύτηκε ως προοίμιο για μια κληρονομιά ηγεσίας εντός της συντηρητικής πτέρυγας. Ωστόσο, ο θάνατος του Ραΐσι σε δυστύχημα με ελικόπτερο άλλαξε την εξίσωση και δημιούργησε ένα ξαφνικό κενό στο στρατόπεδο των υποψηφίων, γεγονός που επανέφερε τα φώτα της δημοσιότητας στον Μοτζτάμπα ως πιθανή επιλογή, παρά τη διαμάχη γύρω από το ενδεχόμενο να αναλάβει την κορυφαία θέση της χώρας.
Ωστόσο, ο δρόμος που ανοίγεται μπροστά για τον γιο δεν είναι απολύτως ξεκάθαρος. Παρά τις συζητήσεις για την αδήλωτη επιρροή του, το Reuters σημειώνει ότι η Συνέλευση των Εμπειρογνωμόνων τον απέκλεισε από τον κατάλογο των πιθανών υποψηφίων πριν από περίπου έξι μήνες, με φόντο τη φθίνουσα δημοτικότητά του και τις αυξανόμενες αμφιβολίες σχετικά με τη νομιμότητα της διαδοχής του πατέρα του. Ωστόσο, πηγές κάνουν λόγο για παρασκηνιακές πιέσεις από κληρικούς με επιρροή για να μπει το όνομά του ξανά στους υπολογισμούς, εν μέσω των λεπτών ισορροπιών που διέπουν την πολιτική σκηνή στην Τεχεράνη.
Η Wall Street Journal, σε ρεπορτάζ της τον Μάιο του 2024, επικαλέστηκε Αμερικανούς και Ισραηλινούς αξιωματούχους που ανέφεραν ότι οποιαδήποτε απόπειρα στοχοποίησης της ιρανικής ηγεσίας θα μπορούσε να οδηγήσει σε κατάσταση χάους στο εσωτερικό του καθεστώτος, πρωτοφανή από τη δεκαετία του 1980, σημειώνοντας ότι η απουσία μιας προσωπικότητας με τη συναίνεση που απολάμβανε ο ιδρυτής της δημοκρατίας, Ρουχολάχ Χομεϊνί, θα μπορούσε να περιπλέξει τη φάση της διαδοχής.
Η εφημερίδα σημειώνει επίσης ότι η απόρριψη της αρχής της οικογενειακής διαδοχής από τον Χαμενεΐ μπορεί να σταθεί εμπόδιο στην άνοδο του γιου του, σε μια χώρα της οποίας η επανάσταση βασίστηκε στην ανατροπή της μοναρχίας το 1979. Ωστόσο, η επικάλυψη των θρησκευτικών και στρατιωτικών θεσμών, καθώς και η έλλειψη διαφάνειας σχετικά με τους μηχανισμούς διορισμού του ανώτατου ηγέτη, ανοίγει την πόρτα σε πολλαπλές πιθανότητες.
Ενώ τα χαρακτηριστικά της μετά Χαμενεΐ εποχής παραμένουν ασαφή, ο Μοτζταμπά Χαμενεΐ παραμένει ο πιο προβεβλημένος υποψήφιος για την ανάληψη της ηγεσίας, αλλά τα νόμιμα και λαϊκά εμπόδια εμποδίζουν την εύκολη επίλυση του ζητήματος της διαδοχής υπό το πρίσμα ενός ταραγμένου πολιτικού περιβάλλοντος και μιας οικονομίας που υποφέρει από κυρώσεις και εξωτερικές πιέσεις.
Τελικά, η δυναμική της Συνέλευσης των Εμπειρογνωμόνων, οι θέσεις του θρησκευτικού κατεστημένου και η πορεία του περιφερειακού πολέμου θα παραμείνουν οι παράγοντες που θα διαμορφώσουν την επόμενη ιρανική σκηνή.