Τερματίζει τη λειτουργία του ο εμβληματικός αμερικανικός οργανισμός - Ό,τι απέμεινε από τον USAID θα ενσωματωθεί στο υπουργείο Εξωτερικών - Πρόβλεψη για πάνω από 14 εκατομ. επιπλέον θανάτους ευάλωτων
Μετά από έξι δεκαετίες λειτουργίας, ο αμερικανικός Οργανισμός Βοήθειας για τη Διεθνή Ανάπτυξη (USAID) παύει από σήμερα να υπάρχει, καθώς η διακυβέρνηση Τραμπ έκρινε ότι δεν εξυπηρετούσε τα συμφέροντα των ΗΠΑ.
Ο τερματισμός λειτουργίας του USAID εντάσσεται στο πλαίσιο της προσπάθειας του Λευκού Οίκου να περιορίσει το κόστος της ομοσπονδιακής κυβέρνησης και αποτέλεσε έναν από τους πρωταρχικούς στόχους του Τμήματος Κυβερνητικής Αποδοτικότητας (DOGE) που διοικούσε μέχρι πρόσφατα ο Ίλον Μασκ και επεδίωκε να εξαλείψει τις "σπατάλες" στον αμερικάνικο προϋπολογισμό.
Το «τέλος εποχής» του USAID γράφεται την ίδια ημέρα που διεθνής μελέτη στο ιατρικό περιοδικό Lancet προειδοποιεί ότι η περικοπή της αμερικανικής χρηματοδότησης μπορεί να οδηγήσει σε πάνω από 14 εκατομμύρια επιπλέον θανάτους ευάλωτων ανθρώπων μέχρι το 2030 – με το ένα τρίτο από αυτούς να είναι παιδιά.
Ό,τι απέμεινε από τον USAID θα ενσωματωθεί στο υπουργείο Εξωτερικών, υπό την εποπτεία του επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Μάρκο Ρούμπιο.
«Την 1η Ιουλίου, ο USAID θα σταματήσει επισήμως να χορηγεί βοήθεια στο εξωτερικό. Τα προγράμματα βοήθειας που εναρμονίζονται με την πολιτική της κυβέρνησης και εξυπηρετούν τα αμερικανικά συμφέροντα θα τα διαχειρίζεται το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, όπου θα υλοποιούνται με μεγαλύτερη υπευθυνότητα, στρατηγική και αποτελεσματικότητα», ανέφερε ο Ρούμπιο σε ένα μήνυμα που δόθηκε στη δημοσιότητα από το γραφείο του.
«Εκτός από τη δημιουργία, με έξοδα των φορολογουμένων, ενός παγκόσμιου δικτύου Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, ο USAID δεν έχει να επιδείξει πολλά πράγματα μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου», πρόσθεσε.
Το 1961, το αμερικανικό Κογκρέσο ψήφισε τον νόμο περί εξωτερικής βοήθειας και ο τότε πρόεδρος Τζον Φ. Κένεντι δημιούργησε τον USAID ως ανεξάρτητη υπηρεσία μέσω εκτελεστικού διατάγματος, συγχωνεύοντας άλλες υπηρεσίες στον νέο ομοσπονδιακό οργανισμό.
Η αποστολή του όλα αυτά τα χρόνια ήταν να συνεργάζεται με χώρες για να τερματίσει την ακραία φτώχεια και να προωθήσει ανθεκτικές, δημοκρατικές κοινωνίες. Ωστόσο, η κυβέρνηση Τραμπ υποστηρίζει ότι υπάρχουν "λίγα πράγματα που μπορεί να επιδείξει" για το έργο του οργανισμού εδώ και έξι δεκαετίες.
Μόνο ένα μικρό ποσοστό των 13.000 υπαλλήλων που εργάζονταν στον USAID προβλέπεται να διατηρήσουν τις θέσεις εργασίας τους, ορισμένοι εκ των οποίων δηλώνουν ότι κάνουν ότι μπορούν προκειμένου να προωθήσουν όσα περισσότερα χρήματα είναι δυνατόν, πριν τα συστήματά τους βγουν εκτός λειτουργίας.
Ο Ντόναλντ Τραμπ προχώρησε στη διάλυση της υπηρεσίας μέσα σε λίγες εβδομάδες από την ανάληψη των καθηκόντων του για τη δεύτερη θητεία του ως πρόεδρος. Ο ίδιος και ο Ίλον Μασκ κατηγόρησαν την υπηρεσία, παρουσιάζοντας ελάχιστα στοιχεία, για απάτη, σπατάλες και προώθηση μιας αριστερής και φιλελεύθερης ατζέντας.
Οι υποστηρικτές του προγράμματος λένε ότι η USAID έχει βελτιώσει ριζικά τα συστήματα υγείας και τα ανθρωπιστικά δίκτυα σε όλο τον κόσμο, έχει προωθήσει τη δημοκρατία και έχει δώσει ώθηση σε χώρες και ανθρώπους να βγουν από τη φτώχεια. Παράλληλα έχει αποτρέψει τις προσφυγικές κρίσεις και πολέμους και έχει δημιουργήσει αγορές και εμπορικούς εταίρους για την Ουάσινγκτον.
Το νέο συρρικνωμένο σύστημα βοήθειας της κυβέρνησης Τραμπ θα μειώσει τη γραφειοκρατία για να ανταποκρίνεται ταχύτερα στις κρίσεις, θα ενισχύσει τους διπλωμάτες στο πεδίο σε μειωμένο αριθμό περιφερειακών γραφείων και θα δώσει έμφαση στο εμπόριο των ΗΠΑ, όχι στη βοήθεια, τόνισε ο Μάρκο Ρούμπιο.
Κληθείς να σχολιάσει τις τελευταίες ημέρες της USAID ως ανεξάρτητου οργανισμού, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ δήλωσε ότι θα παρουσιάσει αυτή την εβδομάδα τον διάδοχο της εξωτερικής βοήθειας, το America First.
"Η νέα διαδικασία θα διασφαλίσει ότι υπάρχει σωστή εποπτεία και ότι κάθε φορολογικό δολάριο που δαπανάται θα συμβάλει στην προώθηση των εθνικών μας συμφερόντων", δήλωσε το υπουργείο.
«Κολοσσιαίο λάθος»
Η δημοσίευση της έκθεσης για τον USAID στο ιατρικό περιοδικό Lancet συνέπεσε με ένα συνέδριο για τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης που οργανώθηκε στην Ισπανία, με τη συμμετοχή ηγετών απ’ όλον τον κόσμο – οι ΗΠΑ ήταν απούσες.
Αποχαιρετώντας τους εργαζόμενους στον USAID, οι πρώην πρόεδροι των ΗΠΑ Τζορτζ Μπους και Μπαράκ Ομπάμα, καθώς και ο τραγουδιστής Μπόνο, χαιρέτισαν το έργο της υπηρεσίας. Η κατάργησή του είναι «ανεξήγητη» και θα μείνει στην ιστορία ως «κολοσσιαίο λάθος» ανέφερε ο Ομπάμα σε ένα βιντεοσκοπημένο μήνυμά του. Ο Μπους υπερασπίστηκε το πρόγραμμα Pepfar που υλοποίησε ο ίδιος για την καταπολέμηση του AIDS.
Αφού επέστρεψε στον Λευκό Οίκο, τον Ιανουάριο, ο Ντόναλντ Τραμπ επιδίωκε τη διάλυση του USAID, κατηγορώντας την υπηρεσία για σπατάλες και για προώθηση αξιών που ήταν «αντίθετες με τα συμφέροντα των ΗΠΑ». Στις 20 Ιανουαρίου, αμέσως μετά την ορκωμοσία του, υπέγραψε διάταγμα για το πάγωμα της αμερικανικής βοήθειας στο εξωτερικό και την επανεξέταση των προγραμμάτων ώστε να διαπιστώσει εάν συμμορφώνονται με την πολιτική που σκοπεύει να ακολουθήσει, ιδίως εκείνα που αφορούν την άμβλωση, τον οικογενειακό προγραμματισμό ή προωθούν τη συμπερίληψη όλων και τη διαφορετικότητα.
Το πάγωμα της βοήθειας προκάλεσε σοκ στους κόλπους της ανεξάρτητης υπηρεσίας, που διαχειριζόταν έναν ετήσιο προϋπολογισμό ύψους 42,8 δισεκ. δολαρίων. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί στο 42% της παγκόσμιας ανθρωπιστικής βοήθειας.
Όλος ο ανθρωπιστικός τομέας παγκοσμίως βρέθηκε σε δίνη με αυτήν την απόφαση. Οι αμερικανικοί πόροι αποτελούσαν σημαντικό τμήμα του προϋπολογισμού διαφόρων υπηρεσιών του ΟΗΕ και Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων και οι απώλειες αυτές είναι αδύνατον να καλυφθούν γρήγορα.
Τον Μάιο, μιλώντας σε μια κοινοβουλευτική επιτροπή, ο Ρούμπιο απέκλεισε το ενδεχόμενο να πεθάνουν άνθρωποι λόγω των περικοπών στη βοήθεια που παρέχει ο USAID.
Οι μελέτες αυτές «βασίζονται σε λανθασμένες υποθέσεις του τι κάνουμε» και «υποθέτουν ότι η κατάργηση της υπηρεσίας USAID θα σημάνει την εξαφάνιση της βοήθειας ζωτικής σημασίας στο εξωτερικό, κάτι που δεν αληθεύει» ανέφερε σήμερα μιλώντας σε δημοσιογράφος ένα υψηλόβαθμο στέλεχος της κυβέρνησης.