Περίπου 9.000 ξένοι τουρίστες επισκέφθηκαν το Αφγανιστάν το 2023, ενώ 3.000 έφτασαν το πρώτο τρίμηνο του 2024, σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Τουρισμού
Δύο άνδρες γονατίζουν στο έδαφος – με τα χέρια φαινομενικά δεμένα πίσω από την πλάτη και τα κεφάλια καλυμμένα με μαύρες πλαστικές σακούλες – ενώ ένοπλοι στέκονται από πάνω τους, κοιτούν την κάμερα και απευθύνουν μια ανατριχιαστική απαίτηση.
«Ciao Italia. Αν θέλετε να επιστρέψουν οι δύο πολίτες σας σώοι στην Ιταλία, στείλτε μας 5 δισεκατομμύρια δολάρια σε bitcoin», λένε οι άνδρες κρατώντας ένα τουφέκι, στο βίντεο που κυκλοφόρησε ευρέως στην πλατφόρμα X και αναδημοσιεύτηκε από πολλούς λογαριασμούς που συνδέονται με τους Ταλιμπάν.
Η ανατροπή έρχεται λίγα δευτερόλεπτα αργότερα: οι «απαγωγείς» αφαιρούν τις μαύρες σακούλες και αποκαλύπτουν δύο χαμογελαστούς νεαρούς άνδρες, που σηκώνουν τους αντίχειρες και λένε: «Καλωσορίσατε στο Αφγανιστάν!».
Το υπόλοιπο του 30 δευτερολέπτων βίντεο – το οποίο αποτελεί στην πραγματικότητα προωθητικό υλικό τουριστικού πρακτορείου – παρουσιάζει τους επισκέπτες να περιηγούνται σε κοινότητες με τους Αφγανούς οικοδεσπότες τους, να παίζουν με παιδιά, να φωτογραφίζουν τη φύση, να δοκιμάζουν τοπικά φαγητά και να ψωνίζουν σε παραδοσιακές αγορές.
Παρόμοιο βίντεο από το πρακτορείο Raza Afghanistan είχε προηγηθεί με τον τίτλο «Μήνυμα προς την Αμερική», όπου και πάλι το σκηνικό ξεκινούσε ως «απειλή» πριν αποκαλυφθεί ότι πρόκειται για Αμερικανούς τουρίστες που απολαμβάνουν την ξενάγηση στη χώρα.
Το βίντεο τους δείχνει να εξετάζουν ένα αμερικανικής κατασκευής τουφέκι, να γελούν επειδή η ασφάλεια του όπλου είναι απενεργοποιημένη, να τρώνε τεράστια καρπούζια και να βλέπουν Αφγανούς οικοδεσπότες να κάνουν έλξεις πάνω σε κάννη τανκ, μεταξύ άλλων σκηνών.
Οι συγκεκριμένες «παραστάσεις» θυμίζουν τα προπαγανδιστικά βίντεο εκτελέσεων ομήρων, όπως η αποκεφάλιση του Αμερικανού δημοσιογράφου Ντάνιελ Περλ στο Πακιστάν το 2002 ή του Τζέιμς Φόλεϊ από το Ισλαμικό Κράτος το 2014.
Οι αντιδράσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για τα βίντεο του Raza Afghanistan κυμαίνονται από επαίνους για την «πρωτότυπη ιδέα προβολής» έως σφοδρή κριτική για την παντελή απουσία γυναικών και για το γεγονός ότι παρουσιάζεται μια θετική εικόνα μιας χώρας όπου τα δικαιώματα γυναικών και κοριτσιών παραμένουν βαριά περιορισμένα.
Σε πρόσφατη ανάρτησή του στο Instagram, ο ιδρυτής του τουριστικού πρακτορείου, Γιουσάφ Αριούμπι, εξηγεί ότι στόχος του είναι να αμφισβητήσει τα στερεότυπα – διευκρινίζοντας πως «δεν έχει καμία σχέση με καμία κυβέρνηση».
«Γνωρίζετε ότι τα ΜΜΕ και το Χόλιγουντ παρουσίασαν τα βουνά του Αφγανιστάν και εκείνους που τα προστατεύουν ως αδίστακτους και μοχθηρούς», έγραψε ο 28χρονος Αριούμπι, που μεγάλωσε στις ΗΠΑ και πλέον μοιράζει τον χρόνο του ανάμεσα στην Καλιφόρνια και την Καμπούλ.
«Είναι ευλογία να μπορώ να μοιραστώ εμπειρίες στη χώρα στην οποία δεν μπορούσα να ταξιδέψω πολύ, λόγω της κατάστασης κατά την 20ετή κατοχή.»
Οι Ταλιμπάν επενδύουν στον τουρισμό
Σχεδόν τέσσερα χρόνια μετά την ανάληψη της εξουσίας, οι Ταλιμπάν δείχνουν έντονο ενδιαφέρον να αναπτύξουν τον τουρισμό και να τον μετατρέψουν σε πηγή εσόδων για την απομονωμένη και χειμαζόμενη από τη φτώχεια χώρα.
Η διεθνής απομόνωση του Αφγανιστάν, κυρίως εξαιτίας των ακραίων περιορισμών κατά των γυναικών και κοριτσιών, έχει οδηγήσει σε βαθιά οικονομική κρίση. Ωστόσο, η κυβέρνηση των Ταλιμπάν φαίνεται πως αναγνωρίζει τη δυναμική της τουριστικής βιομηχανίας.
«Οι Αφγανοί είναι φιλόξενοι και θέλουν να υποδεχτούν τουρίστες και να αλληλεπιδράσουν με ανθρώπους από άλλες χώρες», δήλωσε ο αναπληρωτής υπουργός Τουρισμού Κουντρατουλάχ Τζαμάλ, σε πρόσφατη συνέντευξή του.
«Ο τουρισμός προσφέρει πολλαπλά οφέλη σε μια χώρα, και στόχος μας είναι το έθνος μας να τα αξιοποιήσει στο έπακρο», πρόσθεσε.
Περίπου 9.000 ξένοι τουρίστες επισκέφθηκαν το Αφγανιστάν το 2023, ενώ 3.000 έφτασαν το πρώτο τρίμηνο του 2024, σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Τουρισμού.
Τέσσερις δεκαετίες σχεδόν αδιάκοπης σύρραξης είχαν αποτρέψει σχεδόν κάθε τουριστική κίνηση προς τη χώρα των απόκρημνων βουνών, των βαθιών φαραγγιών και της χιλιετούς ιστορίας.
Η κατάρρευση της υποστηριζόμενης από τις ΗΠΑ κυβέρνησης τον Αύγουστο του 2021 και η αναρρίχηση των Ταλιμπάν στην εξουσία σόκαραν τη διεθνή κοινότητα και προκάλεσαν μαζική έξοδο πολιτών.
Παρότι οι καθημερινές επιθέσεις και βομβιστικές ενέργειες έχουν περιοριστεί, εξακολουθούν να καταγράφονται σποραδικές επιθέσεις – όπως και συλλήψεις ή απαγωγές ξένων επισκεπτών.
Τον Μάιο του 2024, ένοπλοι του Ισλαμικού Κράτους σκότωσαν έξι άτομα, ανάμεσά τους τρεις Ισπανούς τουρίστες, στην επαρχία Μπαμιγιάν – δημοφιλή τουριστικό προορισμό όπου οι Ταλιμπάν είχαν καταστρέψει τα γιγάντια αγάλματα του Βούδα το 2001.
Τον Φεβρουάριο, ένα ηλικιωμένο βρετανικό ζευγάρι που δραστηριοποιούνταν στην εκπαίδευση στο Αφγανιστάν συνελήφθη από τους Ταλιμπάν. Τον Απρίλιο, εκπρόσωπος του υπουργείου Εσωτερικών δήλωσε ότι ο Πίτερ και η Μπάρμπι Ρέινολντς αντιμετωπίζουν «μικρό νομικό ζήτημα» και θα δικαστούν σύμφωνα με τον ισλαμικό νόμο.
Την ίδια ώρα, ο Τζορτζ Γκλέζμαν, Αμερικανός τουρίστας που είχε κρατηθεί στην Καμπούλ από το 2022, απελευθερώθηκε τον Μάρτιο μετά από δύο χρόνια κράτησης από το καθεστώς των Ταλιμπάν.