Στη σκιά απειλών για επαναφορά των κυρώσεων ο νέος γύρος συνομιλιών μεταξύ Ιρανών διπλωματών και εκρποσώπων της Γερμανίας, της Βρετανίας και της Γαλλίας
Ο υφυπουργός Εξωτερικών του Ιράν Κάζεμ Γαριμπαμπαντί δήλωσε ότι η Τεχεράνη είχε μια «σοβαρή, ειλικρινή και λεπτομερή» συζήτηση με ευρωπαϊκές δυνάμεις για τον περιορισμό των κυρώσεων και το θέμα του πυρηνικού προγράμματος, κατά την οποία και οι δύο πλευρές παρουσίασαν συγκεκριμένες ιδέες.
Ο ίδιος πρόσθεσε ότι το Ιράν επανέλαβε τις βασικές του θέσεις, μεταξύ άλλων και για τον μηχανισμό ‘snapback’, και ότι συμφωνήθηκε πως οι διαβουλεύσεις για το θέμα αυτό θα συνεχιστούν.
Η πρώτη δια ζώσης διπλωματική συνάντηση μεταξύ της Τεχεράνης και της λεγόμενης ομάδας χωρών Ε3 –Γαλλία, Βρετανία, Γερμανία, μετά την επίθεση του Ισραήλ και των ΗΠΑ στο Ιράν στα μέσα Ιουνίου, πραγματοποιήθηκε στο ιρανικό προξενείο της Κωνσταντινούπολης.
Κατά τη διάρκεια της επίθεσης, αρκετοί κορυφαίοι διοικητές, πυρηνικοί επιστήμονες και εκατοντάδες πολίτες σκοτώθηκαν σε κατοικημένες περιοχές. Το περιστατικό οδήγησε σε αδιέξοδο τις συνομιλίες Ιράν - Δύσης, οι οποίες είχαν ξεκινήσει τον Απρίλιο.
Μετά από αυτές τις εξελίξεις, οι ευρωπαϊκές χώρες απείλησαν ότι ενδέχεται να ενεργοποιήσουν τον μηχανισμό "ενεργοποίησης"· ο μηχανισμός, που ορίζεται στο πλαίσιο της συμφωνίας JCPOA, θα επαναφέρει αυτόματα όλες τις κυρώσεις του ΟΗΕ κατά του Ιράν.
Ευρωπαϊκή πηγή δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ότι η Ευρώπη προετοιμάζεται να ενεργοποιήσει τον μηχανισμό "ενεργοποίησης" εάν δεν επιτευχθεί «λύση μέσω διαπραγματεύσεων» και κάλεσε το Ιράν να προβεί σε «απτά βήματα» σχετικά με τον εμπλουτισμό ουρανίου και την επανέναρξη της συνεργασίας με τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας.
Ο Καζέμ Γαριμπαμπάντι, αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών του Ιράν, παρευρίσκεται στις συνομιλίες μαζί με τον Ματζίντ Ταχτρουβάντσι. Ο Γκαριμπαμπάντι προειδοποίησε πρόσφατα ότι είναι «εντελώς παράνομη» η επαναφορά των κυρώσεων και κατηγόρησε την Ευρώπη ότι δεν τηρεί τις δεσμεύσεις της μετά την μονομερή αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συμφωνία το 2018.
Το Ιράν έχει επίσης προειδοποιήσει ότι ενδέχεται να αποσυρθεί από τη Συνθήκη για τη Μη Διάδοση των Πυρηνικών Πυρηνικών (NPT) εάν επανέλθουν οι κυρώσεις.
Η επίθεση του Ισραήλ στις 13 Ιουνίου έγινε μόλις δύο ημέρες πριν από τον έκτο γύρο συνομιλιών μεταξύ Τεχεράνης και Ουάσινγκτον. Οι ΗΠΑ στόχευσαν επίσης τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Φορντό, του Ισφαχάν και της Νατάνζ στις 22 Ιουνίου.
Ενώ το Ισραήλ και η Δύση κατηγορούν το Ιράν ότι προσπαθεί να κατασκευάσει πυρηνικά όπλα, η Τεχεράνη απορρίπτει σταθερά τον ισχυρισμό.
Αναφερόμενος στο δικαίωμα του Ιράν να εμπλουτίσει ουράνιο, ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Αμπάς Αρακτσί δήλωσε την παραμονή των συνομιλιών στην Κωνσταντινούπολη: «Ειδικά μετά τον πρόσφατο πόλεμο, είναι σημαντικό να κατανοήσουν ότι η θέση της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν παραμένει αμετάβλητη και η διαδικασία εμπλουτισμού ουρανίου θα συνεχιστεί. Δεν θα παραιτηθούμε από αυτό το δικαίωμα του ιρανικού έθνους», είπε.
Πρόσθεσε επίσης ότι λόγω των πρόσφατων επιθέσεων, οι δραστηριότητες εμπλουτισμού έχουν σταματήσει προς το παρόν και οι εγκαταστάσεις έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές.
Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Ισμαήλ Μπαγαΐ δήλωσε ότι η συνάντηση αποτελεί «μια εκτίμηση της πραγματικότητας για τους Ευρωπαίους και μια πολύτιμη ευκαιρία να διορθώσουν τις απόψεις τους για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα», δήλωσε σύμφωνα με το επίσημο πρακτορείο ειδήσεων Irna.
Το Ισραήλ έχει προειδοποιήσει ότι μπορεί να επαναλάβει τις επιθέσεις εάν το Ιράν ανοικοδομήσει εγκαταστάσεις.
ΙΑΕΑ: Το Ιράν είναι έτοιμο να ξαναρχίσει συζητήσεις σε τεχνικό επίπεδο
Το Ιράν έχει αφήσει να εννοηθεί ότι θα είναι έτοιμο να ξεκινήσει και πάλι συζητήσεις τεχνικού επιπέδου για το πυρηνικό του πρόγραμμα με τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ), δήλωσε σήμερα ο επικεφαλής του οργανισμού Ραφαέλ Γκρόσι.
Ο ΙΑΕΑ έχει πει ότι πρέπει να του επιτραπεί να επαναλάβει τις επιθεωρήσεις μετά τα ισραηλινά και αμερικανικά αεροπορικά πλήγματα τον περασμένο μήνα που στόχο είχαν να καταστρέψουν το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και να αποκλείσουν την πιθανότητα να αποκτήσει πυρηνικό όπλο.
Ο Γκρόσι δήλωσε από τη Σιγκαπούρη ότι το Ιράν πρέπει να επιδείξει διαφάνεια σε ό,τι αφορά τις εγκαταστάσεις και τις δραστηριότητές του.
Ο ίδιος δήλωσε σε δημοσιογράφους, στο περιθώριο διάλεξης, ότι ο ΙΑΕΑ είχε προτείνει στο Ιράν να ξεκινήσει συζητήσεις για τις «λεπτομέρειες ως προς το πώς να ξεκινήσει και πάλι» τις επιθεωρήσεις.
«Άρα αυτό είναι που σχεδιάζουμε να κάνουμε, ίσως να ξεκινήσουμε με τις τεχνικές λεπτομέρειες και στη συνέχεια να προχωρήσουμε σε διαβουλεύσεις υψηλού επιπέδου», δήλωσε ο Γκρόσι, προσθέτοντας ότι οι τεχνικές ομάδες που στέλνονται στο Ιράν για συνομιλίες δεν θα περιλαμβάνουν ακόμα επιθεωρητές.