O πρόεδρος των ΗΠΑ αναζητά τρόπους για να επαναλειτουργήσει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση
Ύστερα από μια εβδομάδα στο εξωτερικό, ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ επανήλθε δριμύτερος στη συζήτηση για το κλείσιμο της ομοσπονδιακής κυβέρνησης (shutdown), καλώντας τη Γερουσία να καταργήσει το filibuster ώστε να λειτουργήσει ξανά η κυβέρνηση, μια ιδέα όμως που απορρίφθηκε άμεσα την Παρασκευή από τους ηγέτες των Ρεπουμπλικάνων, οι οποίοι παραδοσιακά αντιτίθενται σε μια τέτοια κίνηση.
Ο Τραμπ προέτρεψε το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα να απαλλαγεί από τον κανόνα της Γερουσίας που απαιτεί 60 ψήφους για να ξεπεραστούν οι αντιρρήσεις και που δίνει στους αντιπολιτευόμενους Δημοκρατικούς την δυνατότητα να ελέγχουν την εξουσία των Ρεπουμπλικάνων. Στη σημερινή Γερουσία που είναι μοιρασμένη 53-47, οι Δημοκρατικοί έχουν αρκετές ψήφους για να κρατήσουν την κυβέρνηση κλειστή και απαιτούν την επέκταση των επιδοτήσεων υγειονομικής περίθαλψης. Κανένα από τα δύο κόμματα δεν επιθυμεί σοβαρά να καταργήσει τον κανόνα.
«Η ΕΠΙΛΟΓΗ ΕΙΝΑΙ ΣΑΦΗΣ — ΕΦΑΡΜΟΣΤΕ ΤΗ ‘ΠΥΡΗΝΙΚΗ ΕΠΙΛΟΓΗ’, ΚΑΤΑΡΓΗΣΤΕ ΤΟ FILIBUSTER», δήλωσε ο Τραμπ σε ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αργά το βράδυ της Πέμπτης.
Η ξαφνική απόφαση του Τραμπ να εμπλακεί στην υπόθεση που διαρκεί ήδη 31 ημέρες — με την έντονη απαίτησή του να τερματιστεί το filibuster — προκαλεί αναστάτωση στη Γερουσία. Μπορεί να ωθήσει τους γερουσιαστές προς μια συμβιβαστική λύση ή να σπρώξει τη Γερουσία σε νέα κρίση. Ή, ενδεχομένως, να αγνοηθεί.
Οι ηγέτες των Ρεπουμπλικάνων αντέδρασαν γρήγορα και με απόλυτο τρόπο, διαφοροποιούμενοι από τον Τραμπ, έναν πρόεδρο που λίγοι τόλμησαν να αμφισβητήσουν δημόσια.
Ο ηγέτης της πλειοψηφίας στη Γερουσία Τζον Θουν έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι δεν εξετάζει την αλλαγή του κανόνα για να τερματιστεί το shutdown, υποστηρίζοντας ότι είναι κρίσιμο για τον θεσμό της Γερουσίας και του επιτρέπει να σταματά πολιτικές των Δημοκρατικών όταν είναι στην μειοψηφία.
Η εκπρόσωπος του Θουν δήλωσε την Παρασκευή ότι «η θέση σχετικά με τη σημασία του νομοθετικού filibuster παραμένει αμετάβλητη».
Μία εκπρόσωπος του Γερουσιαστή του Ουαϊόμινγκ, Τζον Μπαράσο, είπε ότι και η θέση του υπέρ της διατήρησης του filibuster παραμένει η ίδια. Και ο πρώην ηγέτης των Ρεπουμπλικάνων Μιτς ΜακΚόνελ, που είχε αντιταχθεί στα αιτήματα του Τραμπ για filibuster κατά την πρώτη του θητεία, παραμένει στη Γερουσία.
Ο Πρόεδρος της Βουλής Μάικ Τζόνσον υπερασπίστηκε επίσης το filibuster την Παρασκευή, παραδεχόμενος ότι «δεν είναι δική του απόφαση».
«Η Γερουσία πάντα προστάτευε το filibuster», δήλωσε ο Τζόνσον, προσθέτοντας ότι τα σχόλια του Τραμπ εκφράζουν «την οργή του Προέδρου για την κατάσταση».
Ευρεία υποστήριξη του filibuster μεταξύ των Ρεπουμπλικάνων
Ακόμη και αν ο Θουν ήθελε να αλλάξει τον κανόνα, δεν θα είχε αυτή τη στιγμή τις απαιτούμενες ψήφους στη Γερουσία.
«Το filibuster μας αναγκάζει να βρούμε κοινό έδαφος στη Γερουσία», ανάρτησε ο Ρεπουμπλικάνος γερουσιαστής Τζον Κέρτις από την Γιούτα το πρωί της Παρασκευής στο X, απαντώντας στα σχόλια του Τραμπ και αντανακλώντας τη στάση πολλών συναδέλφων του στη Γερουσία. «Η εξουσία αλλάζει χέρια, αλλά οι αρχές δεν πρέπει. Είμαι κατηγορηματικά κατά της κατάργησής του».
Η συζήτηση γύρω από αυτό έχει διαρκέσει χρόνια. Πολλοί Δημοκρατικοί προσπάθησαν να το καταργήσουν όταν είχαν πλήρη εξουσία στην Ουάσιγκτον. Τελικά, αρκετοί Δημοκρατικοί γερουσιαστές αντιτάχθηκαν, προβλέποντας ότι μια τέτοια ενέργεια θα γυρίσει εναντίον τους.
Ελάχιστη πρόοδος
Η απαίτηση του Τραμπ έρχεται ενώ αποφεύγει να εμπλακεί με τους Δημοκρατικούς για τρόπους επίλυσης του shutodown, το οποίο είναι πιθανό να γίνει το μεγαλύτερο στην ιστορία.
Σε ανάρτησή του ανέφερε ότι σκέφτηκε «πολύ» την επιλογή του κατά την πτήση επιστροφής από την Ασία, και ότι ένα ερώτημα που τον απασχόλησε ήταν γιατί «ισχυροί Ρεπουμπλικάνοι επιτρέπουν» στους Δημοκρατικούς να κρατούν κλειστά τμήματα της κυβέρνησης.
Ωστόσο, αργότερα την Παρασκευή, δεν αναφέρθηκε ξανά στο φιλιμπάστερ καθώς μιλούσε στους δημοσιογράφους κατά την αναχώρησή του από την Ουάσιγκτον προς τη Φλόριντα και το σπίτι του στο Μαρ-α-Λάνγκο για το Σαββατοκύριακο.
Αν και διεξάγονται ήσυχες συνομιλίες, ιδιαίτερα μεταξύ διμερών γερουσιαστών, ο Τραμπ δεν έχει εμπλακεί σοβαρά. Οι Δημοκρατικοί αρνούνται να ψηφίσουν για το άνοιγμα της κυβέρνησης μέχρι οι Ρεπουμπλικάνοι να διαπραγματευτούν επέκταση των επιδοτήσεων υγειονομικής περίθαλψης. Οι Ρεπουμπλικάνοι λένε ότι δεν θα διαπραγματευτούν μέχρι η κυβέρνηση να επαναλειτουργήσει.
Ο ηγέτης των Δημοκρατικών στη Βουλή, Χάκιμ Τζέφρις, δήλωσε στο CNN ότι ο Τραμπ πρέπει να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με τους Δημοκρατικούς, τονίζοντας ότι ο πρόεδρος έχει περάσει περισσότερο χρόνο με παγκόσμιους ηγέτες παρά ασχολούμενος με το λουκέτο στην πατρίδα.
Από άκρη σε άκρη των ΗΠΑ, οι συνέπειες της αναστολής λειτουργίας της κυβέρνησης γίνονται αισθητές. Η διανομή τροφίμων SNAP κινδυνεύει να σταματήσει, πτήσεις καθυστερούν και εργαζόμενοι παραμένουν απλήρωτοι.
Οι Αμερικανοί βλέπουν επίσης την αύξηση του κόστους ασφάλισης υγείας, που βρίσκεται στο επίκεντρο της αδιέξοδης κατάστασης.
«Οι άνθρωποι αγχώνονται», δήλωσε η γερουσιαστής Λίζα Μαρκόφσκι από την Αλάσκα, καθώς οι επιλογές τροφίμων στην πολιτεία της μειώνονται.
«Έχουμε περάσει προ πολλού τον χρόνο για να αφήσουμε αυτή την κατάσταση πίσω μας».
Χρήματα για τον στρατό, αλλά όχι για τα τρόφιμα
Ο Λευκός Οίκος εξασφάλισε κονδύλια προκειμένου να μην τεθεί ζήτημα με τις μισθοδοσίες των στρατιωτικών, αλλά αρνείται να χρησιμοποιήσει κονδύλια για θέματα που αφορούν τα τρόφιμα. Στην πραγματικότητα, το «μεγάλο, όμορφο νομοσχέδιο» του Τραμπ, που υπεγράφη φέτος το καλοκαίρι, περιέχει τη μεγαλύτερη περικοπή ποτέ στο πρόγραμμα Supplemental Nutrition Assistance Program (SNAP), που αναμένεται να αφήσει περίπου 2,4 εκατομμύρια ανθρώπους εκτός προγράμματος.
Η υπουργός Γεωργίας Μπρουκ Ρόλινς δήλωσε την Παρασκευή ότι η υπηρεσία δεν μπορεί να εκταμιεύσει εφεδρικά κονδύλια για να διατηρήσει το SNAP σε λειτουργία, αλλά δύο δικαστές αποφάσισαν σχεδόν ταυτόχρονα ότι η διοίκηση πρέπει να συνεχίσει τη χρηματοδότηση του προγράμματος. Πόσο γρήγορα θα συμβεί αυτό παραμένει αβέβαιο, καθώς αναμένονται νέες διαβουλεύσεις με τα δικαστήρια τη Δευτέρα.
Ο Τραμπ, σε ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δήλωσε ότι οι νομικοί της κυβέρνησης θα ζητήσουν από τα δικαστήρια «να διευκρινίσουν πώς μπορούμε νόμιμα να χρηματοδοτήσουμε το SNAP όσο το δυνατόν πιο σύντομα».
«Αν μας δοθεί η κατάλληλη νομική κατεύθυνση από το Δικαστήριο, θα ΕΙΝΑΙ ΤΙΜΗ ΜΟΥ να παρέχω τη χρηματοδότηση», είπε.
«Κρατάμε την τροφή πάνω από τα κεφάλια των φτωχών για να πάρουμε την υγειονομική τους περίθαλψη», δήλωσε ο πάστορας Ράιαν Στόες κατά τη διάρκεια προσευχής με θρησκευτικούς ηγέτες στο Καπιτώλιο νωρίτερα αυτήν την εβδομάδα.
«Ο Θεός να μας βοηθήσει», πρόσθεσε, «όταν η σκληρότητα είναι ο σκοπός».
Οι προθεσμίες μετατίθενται για την επόμενη εβδομάδα
Η Βουλή παραμένει κλειστή ενώ στην Γερουσία οι γερουσιαστές αναμένεται να επανέλθουν από Δευτέρα.
Το επόμενο κρίσιμο σημείο αναμένεται μετά τις εκλογές της Τρίτης — για τη δημαρχία της Νέας Υόρκης, καθώς και για τις εκλογές στις Βιρτζίνια και Νιου Τζέρσεϊ για την ανάδειξη κυβερνητών. Πολλοί αναμένουν ότι μόλις ανακοινωθούν οι νικητές και οι ηττημένοι, οι Δημοκρατικοί και οι Ρεπουμπλικάνοι θα αξιολογήσουν τη θέση τους με τους ψηφοφόρους και ίσως είναι έτοιμοι να συζητήσουν για μια συμφωνία.
Αν το shutdown συνεχιστεί την επόμενη εβδομάδα, ενδέχεται να ξεπεράσει τις 35 ημέρες, όπως είχε γίνει το 2019, κατά την πρώτη θητεία του Τραμπ, λόγω των απαιτήσεών του για το τείχος στα σύνορα με το Μεξικό.