Πρώτο ελληνικό μνημείο στη λίστα της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Κινηματογράφου – Η Θεσσαλονίκη στο επίκεντρο του παγκόσμιου σινεμά
Δίπλα σε τοπόσημα με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τους φίλους του κινηματογράφου παγκοσμίως, όπως η Φοντάνα ντι Τρέβι στη Ρώμη, οι Σκάλες Ποτέμκιν στην Οδησσό και το νησί Φάρο του Μπέργκμαν στη Σουηδία, φιγουράρει πλέον ο Λευκός Πύργος στη Θεσσαλονίκη. Η επίσημη ένταξή του στον κατάλογο των «Θησαυρών της Ευρωπαϊκής Κινηματογραφικής Κληρονομιάς» (Treasures of European Film Culture) της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Κινηματογράφου (EFA), σηματοδοτεί ιστορική στιγμή: είναι το πρώτο ελληνικό μνημείο που λαμβάνει αυτή τη διάκριση.
Η τελετή ένταξης στο 66ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης
Η ένταξη του Λευκού Πύργου γιορτάστηκε την Παρασκευή, στο πλαίσιο του 66ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Ο πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Κινηματογράφου, Μάικ Ντάουνι (Mike Downey), υπογράμμισε τη σημασία δημιουργίας ενός πανευρωπαϊκού δικτύου κινηματογραφικών μνημείων:
«Ο πολιτισμός, και ιδιαίτερα ο κινηματογραφικός πολιτισμός, συνδέεται με τόπους. Με μέρη που μας θυμίζουν αριστουργήματα του ευρωπαϊκού σινεμά — τόπους που έγιναν κομμάτι της συλλογικής μας μνήμης», δήλωσε. «Ο Λευκός Πύργος είναι το πρώτο μνημείο από την Ελλάδα που εντάσσεται σε αυτό το συνεχώς αναπτυσσόμενο δίκτυο, το οποίο καθρεφτίζει τον πλούτο και τη μαγεία του ευρωπαϊκού κινηματογράφου.»
Ο κ. Ντάουνι εξέφρασε θερμές ευχαριστίες προς όλους όσοι συνέβαλαν στην πρωτοβουλία, εκ μέρους και της Ζιλιέτ Μπινός, προέδρου της EFA.
Μια «πανέμορφη ημέρα» στον Λευκό Πύργο
Ο πρόεδρος της Ακαδημίας χαρακτήρισε την εκδήλωση «πανέμορφη ημέρα, με πανέμορφο ήλιο, στη σκιά αυτού του φανταστικού μνημείου». Ευχαρίστησε την Ελίζ Ζαλαντό, γενική διευθύντρια του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, την Αθηνά Καρτάλου, γενική διευθύντρια Ελληνικού Κινηματογράφου στο ΕΚΚΟΜΕΔ, τον Αναστάσιο Αντωνάρα, αρχαιολόγο και διευθυντή του Τμήματος Επικοινωνίας του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού, καθώς και τη Φοίβη Οικονομοπούλου, παραγωγό και σύντροφο του Θόδωρου Αγγελόπουλου.
Υπενθύμισε πως η Ευρωπαϊκή Ακαδημία Κινηματογράφου ιδρύθηκε το 1989 από τον Ίνγκμαρ Μπέργκμαν και 40 ακόμη Ευρωπαίους δημιουργούς, με στόχο την προώθηση, προστασία και ανάδειξη της ευρωπαϊκής κινηματογραφικής κληρονομιάς.
Ο Λευκός Πύργος μέσα από το βλέμμα του Θόδωρου Αγγελόπουλου
Η Ελίζ Ζαλαντό, γενική διευθύντρια του Φεστιβάλ, χαρακτήρισε την τελετή «εκδήλωση με ιδιαίτερο συμβολισμό»:
«Ο Λευκός Πύργος είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με την εικόνα και την ταυτότητα του Φεστιβάλ, αλλά και με το έργο του Θόδωρου Αγγελόπουλου, που θα είναι για πάντα συνυφασμένος με τη Θεσσαλονίκη ως πρόεδρος, μέντορας και πηγή έμπνευσης.»
Η Ζαλαντό τόνισε ότι ο Αγγελόπουλος ανέδειξε τον Πύργο σε φορέα μνήμης και κιβωτό της ελληνικής ψυχής, υπερβαίνοντας τον ρόλο του απλού φόντου στις ταινίες του:
«Στον κινηματογράφο του Αγγελόπουλου, ο Λευκός Πύργος έγινε μάρτυρας της ιστορίας, της εξορίας, του αιώνιου ανθρώπινου δράματος, θυμίζοντάς μας τη μεταμορφωτική δύναμη του κινηματογράφου.»
Φοίβη Οικονομοπούλου: «Ένας φάρος μνήμης και πολιτισμού»
Η Φοίβη Οικονομοπούλου, παραγωγός και σύντροφος του Θόδωρου Αγγελόπουλου, συγκίνησε το κοινό:
«Είναι τιμή και βαθιά συγκίνηση να εκπροσωπώ την οικογένεια του Θόδωρου Αγγελόπουλου, θεματοφύλακα μιας μεγάλης πνευματικής παρακαταθήκης. Ο Λευκός Πύργος αναγνωρίζεται ως Θησαυρός της Ευρωπαϊκής Κινηματογραφικής Κληρονομιάς — φάρος μνήμης και πολιτισμού που κρατά αναμμένη τη φλόγα του ελληνικού κινηματογράφου.»
Αναφέρθηκε στη μυθολογία της σιωπής που χαρακτήριζε το έργο του Αγγελόπουλου, από το Τοπίο στην Ομίχλη και Το Βλέμμα του Οδυσσέα μέχρι Το Λιβάδι που Δακρύζει, και στη βαθιά του σύνδεση με τη Θεσσαλονίκη και τη θάλασσά της.
Συνδιοργάνωση και συνεργασίες
Η τελετή εντάχθηκε στο πλαίσιο του 66ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Ακαδημία Κινηματογράφου και το ΕΚΚΟΜΕΔ. Πολύτιμη υπήρξε η συμβολή της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης και του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης. Τους καλεσμένους καλωσόρισε ο Βασίλης Τερζόπουλος, συνεργάτης του Ελληνικού Προγράμματος του Φεστιβάλ.
Η Θεσσαλονίκη στον ευρωπαϊκό χάρτη του σινεμά
Με την ένταξη του Λευκού Πύργου στους «Θησαυρούς της Ευρωπαϊκής Κινηματογραφικής Κληρονομιάς», η Θεσσαλονίκη αποκτά πλέον ξεχωριστή θέση ανάμεσα σε εμβληματικά σημεία του παγκόσμιου σινεμά, όπως:
- Η Φοντάνα ντι Τρέβι (Ρώμη)
- Οι Σκάλες Ποτέμκιν (Οδησσός)
- Το Βιβλιοπωλείο του Νότινγκ Χιλ (Λονδίνο)
- Το Καφέ της Αμελί (Μονμάρτη)
- Το Νησί Φάρο του Μπέργκμαν (Σουηδία)
Μια πόλη-σύμβολο για το ευρωπαϊκό σινεμά
Η Θεσσαλονίκη, πόλη-σταυροδρόμι πολιτισμών και προσφύγων, αποκτά πλέον τη δική της θέση στον κινηματογραφικό χάρτη της Ευρώπης, ως σύμβολο μνήμης, ιστορίας και καλλιτεχνικής συνέχειας.