Κατάθεση στεφάνων στο μνημείο από παιδιά, οικογένειες, μαθητές, φοιτητές, πολίτες και πολιτικούς
Πενήντα δύο χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από την εξέγερση των φοιτητών στο Πολυτεχνείο, και συγκεκριμένα από τα ξημερώματα της 17ης Νοεμβρίου 1973, όταν ένα από τα τανκς του στρατού που ήταν παραταγμένο στην Πατησίων, κινήθηκε προς τη σιδερένια πόρτα του Πολυτεχνείου, γκρεμίζοντας την είσοδο του ιδρύματος και πέφτοντας πάνω στους φοιτητές που στέκονταν πίσω από την πόρτα.
Η κατάληψη του Πολυτεχνείου τον Νοέμβριο του 1973 και η αιματοβαμμένη λήξη της, αποτέλεσε ένα σύμβολο του αγώνα για την Ελευθερία και της αντίστασης στη Δικτατορία, η οποία οκτώ μήνες μετά, τον Ιούλιο του 1974 οδηγήθηκε στην πτώση της.
H πρώτη επέτειος της εξέγερσης του Πολυτεχνείου συνέπεσε με τις πρώτες μεταπολιτευτικές εκλογές, οι οποίες διεξήχθησαν στις 17 Νοεμβρίου και έτσι οι επίσημες εκδηλώσεις μνήμης έγιναν μία εβδομάδα αργότερα, με την πραγματοποίηση μίας ογκοδέστατης πορείας προς την πρεσβεία των ΗΠΑ.
Η δεύτερη επέτειος, ωστόσο, ήταν η πρώτη που στην κεφαλή της πορείας βρισκόταν η αιματοβαμμένη σημαία της εξέγερσης, την οποία κρατούσαν τα μέλη του Κεντρικού Συμβουλίου της Εθνικής Φοιτητικής Ένωσης Ελλάδος (ΕΦΕΕ).
Πλήθος κόσμου στο Πολυτεχνείο
Πλήθος κόσμου σπεύδει από το πρωί της Δευτέρας στο ιστορικό κτίριο του Πολυτεχνείου στην οδό Πατησίων για να αποτίσει φόρο τιμής στους φοιτητές που εξεγέρθηκαν κατά της χούντας τον Νοέμβριο του 1973, στο πλαίσιο της 52ης επετείου.
Νωρίς το πρωί κατέθεσαν στεφάνι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κωνσταντίνος Τασούλας και ο πρόεδρος της Βουλής, Νικήτας Κακλαμάνης.
«Ήμουνα εδώ τότε», ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ένας εκ των πρωτοστατών της τότε νεολαίας, που βρέθηκε στο επίκεντρο των εξελίξεων και αδιαλείπτως εδώ και 52 χρόνια επανέρχεται για την επέτειο της εξέγερσης. Πλέον, τα χρόνια τον βαραίνουν και περπατά με τη βοήθεια μπαστουνιού και της συζύγου του, ωστόσο επιμένει: «Συνεχίζω να έρχομαι να τιμώ τους συναγωνιστές μου, γιατί αυτά δεν ξεχνιούνται. Είναι η ζωή μου».
Δυναμικό «παρών» έδωσαν από το πρωί πολλά σχολεία της Αθήνας, αλλά και των γύρω περιοχών και της περιφέρειας. Μέχρι το μεσημέρι, στεφάνι είχαν καταθέσει εκπρόσωποι κομμάτων, φορέων και συλλόγων, μεταξύ των οποίων ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Σωκράτης Φάμελλος και η πρόεδρος της Πλεύσης Ελευθερίας, Ζωή Κωνσταντοπούλου, η ΑΔΕΔΥ, η ΠΟΕ-ΟΤΑ και η ΔΟΕ.
Οι πόρτες του Πολυτεχνείου θα παραμείνουν ανοικτές μέχρι τη μία το μεσημέρι (13:00), όταν θα ξεκινήσει η εκδήλωση τιμής και μνήμης της Επιτροπής Εορτασμού, κεκλεισμένων των θυρών.
Ο εορτασμός της 52ης επετείου της εξέγερσης του Πολυτεχνείου θα κορυφωθεί, όπως κάθε χρόνο, με την πορεία προς την πρεσβεία των ΗΠΑ.
Πρόεδρος Δημοκρατίας: «Αναμετρώμαστε με το χρέος μας απέναντι στη Δημοκρατία»
«Το μήνυμα του Πολυτεχνείου σήμερα, 52 χρόνια μετά, είναι η υπεύθυνη, λαϊκή και διαρκής προστασία της ελευθερίας και της δημοκρατίας μέσα σε συνθήκες κοινοβουλευτισμού» υπογραμμίζει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Τασούλας.
Ειδικότερα στη δήλωσή του, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναφέρει:
«Το Πολυτεχνείο είναι η υπεύθυνη, λαϊκή και γενναία διεκδίκηση της δημοκρατίας και της ελευθερίας, μέσα σε συνθήκες δικτατορίας και αυταρχισμού. Το μήνυμα του Πολυτεχνείου σήμερα, 52 χρόνια μετά, είναι η υπεύθυνη, λαϊκή και διαρκής προστασία της ελευθερίας και της δημοκρατίας μέσα σε συνθήκες κοινοβουλευτισμού. Αυτό επιτάσσει το Σύνταγμα, αυτό αποδεικνύει ότι η Δημοκρατία είναι το καλύτερο από τα εφικτά πολιτεύματα, όταν οι πολίτες συμφωνούν στη διαφύλαξή του. Σήμερα, τιμώντας το Πολυτεχνείο και όσους αψήφησαν ακόμη και τη ζωή τους γι’ αυτό, αναμετριόμαστε με το χρέος μας απέναντι στο ευαίσθητο πολίτευμα της Δημοκρατίας και αναζητούμε κοινούς τόπους και κοινές αλήθειες, με πίστη σε όσα μας ενώνουν ως κοινωνία και ως έθνος. Η φωνή του Πολυτεχνείου, που ταρακούνησε τη δικτατορία «Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία» γίνεται σήμερα χρέος για τη δημοκρατική πολιτεία για προκοπή, μόρφωση και στέρεους θεσμούς. Κι όσο εμείς, ως λαός και ηγεσία, είμαστε ενωμένοι και προσηλωμένοι σ΄ αυτό το χρέος, τόσο η πατρίδα μας θα πηγαίνει μπροστά δικαιώνοντας το Πολυτεχνείο και διαφυλάσσοντας τη Δημοκρατία από τις κακοτοπιές που την απειλούν».
Πρόεδρος της Βουλής: «Τιμούμε την εξέγερση των φοιτητών»
Κατάθεση στεφάνου από τον Πρόεδρο της Βουλής των Ελλήνων για την 52η επέτειο από την εξέγερση του Πολυτεχνείου. Ο Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων, κ. Νικήτας Κακλαμάνης, τίμησε σήμερα, με την κατάθεση στεφάνου, την 52η επέτειο από την εξέγερση του Πολυτεχνείου το 1973, στη μνήμη όσων αγωνίστηκαν για την αποκατάσταση της Δημοκρατίας από την δικτατορία στη χώρα μας. Ο Πρόεδρος της Βουλής προσήλθε το πρωί στο χώρο του Πολυτεχνείου κατάθεσε στεφάνι, υποκλίθηκε στο μνημείο και αμέσως μετά προέβη στην ακόλουθη δήλωση:
«Η Βουλή των Ελλήνων, δια του Προέδρου της, τιμά και φέτος την εξέγερση των φοιτητών και όχι μόνο, οι οποίοι, πριν πολλά χρόνια, αγωνίστηκαν για τη Δημοκρατία και την ελευθερία ενάντια στη χούντα».
Η ανάρτηση του Έλληνα πρωθυπουργού
Οι δηλώσεις των πολιτικών
Στον χώρο του Πολυτεχνείου βρέθηκε το πρωί ο δήμαρχος Αθηναίων Χάρης Δούκας και κατέθεσε στεφάνι στη μνήμη όσων αγωνίστηκαν ενάντια στη Χούντα. Αμέσως μετά προέβη στην ακόλουθη δήλωση:
«Το "Λαέ, λαέ, ή τώρα ή ποτέ" της εξέγερσης του Πολυτεχνείου του ‘73 δεν ήταν μόνο ένα σύνθημα. Ήταν ένα αίτημα για αξιοπρέπεια, για μία ζωή χωρίς φόβο. Ένα αίτημα για Δημοκρατία, που κερδίζεται από ανθρώπους, που έχουν ένα συλλογικό όραμα και τολμούν. Την παρακαταθήκη αυτή θέλουμε να κρατάμε ζωντανή στην Αθήνα, παλεύοντας κάθε μέρα για μια πόλη ανθρώπινη, δίκαιη και ειρηνική για όλους».
Κάλεσμα σε «νέους αγώνες» για «εθνική ανεξαρτησία» και «κοινωνική δικαιοσύνη» απηύθυνε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Σωκράτης Φάμελλος στη δήλωσή του για την επέτειο της εξέγερσης του Πολυτεχνείου. Όπως είπε, «52 χρόνια μετά, τιμούμε τη μνήμη των νεκρών του Πολυτεχνείου, της νεολαίας που αντιστάθηκε, που σήκωσε κεφάλι, που εξέφρασε την ανάγκη ενός λαού για πολιτική ελευθερία».
«Τιμούμε τον αγώνα των αγωνιστών και αγωνιστριών του αντιδικτατορικού αγώνα ενάντια στη χούντα των συνταγματαρχών, που βασάνισε, φυλάκισε, εξόρισε και οδήγησε στην προδοσία της Κύπρου. Τα μηνύματα του Νοέμβρη είναι ζωντανά, όσο κι αν θέλει να τα κρύψει η αντίδραση -όπως και τους νεκρούς του Πολυτεχνείου- για "Ψωμί - Παιδεία - Ελευθερία" απέναντι στη φτώχεια και τα χαμηλά εισοδήματα, απέναντι στην καταπάτηση των δημοσίων αγαθών, της Παιδείας και της Υγείας, αλλά και για μια Ελλάδα που θα έχει Δημοκρατία, που θα έχει Κράτος Δικαίου, που δεν θα έχει διαπλοκή και διαφθορά», υπογράμμισε και κατέληξε: «Αυτά τα μηνύματα είναι σύγχρονα για λαϊκή κυριαρχία, για εθνική ανεξαρτησία, για κοινωνική δικαιοσύνη. Οι νέοι και οι νέες του Νοέμβρη του Πολυτεχνείου του 1973, έδωσαν ένα μήνυμα, ότι με αγώνες κατακτιούνται τα δικαιώματά μας και η Δημοκρατία απαιτεί αγώνες και θυσία. Το Πολυτεχνείο ζει και μας καλεί σε νέους αγώνες».
Ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας για τα 52 χρόνια από την εξέγερση του Πολυτεχνείου, με ανάρτηση στο κοινωνικό δίκτυο Χ αναφέρει: «Τιμάμε όσους αγωνίσθηκαν για τη Δημοκρατία. Εξέφρασαν ομόθυμα, ανεξαρτήτως ιδεολογικής προέλευσης ή πολιτικής ένταξης, την αντίθεσή τους σε ένα καθεστώς που κατέστειλε τους δημοκρατικούς θεσμούς, κατέλυσε τις ελευθερίες και εκμαύλισε την έννοια του κράτους δικαίου».
«Η 17η Νοεμβρίου είναι μια ημέρα μνήμης, αλλά και μια ημέρα σκέψης. Θυμόμαστε τους φοιτητές και τις φοιτήτριες που ύψωσαν τη φωνή τους απέναντι στη δικτατορία και διεκδίκησαν ελευθερία, δικαιοσύνη και αξιοπρέπεια για όλους». Αυτό τονίζει στο μήνυμά της με αφορμή τη σημερινή ημέρα η υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού Σοφία Ζαχαράκη.
«Καμία χώρα δεν έχει τη δημοκρατία εγγυημένη για πάντα. Η δημοκρατία ζει όταν οι πολίτες της συμμετέχουν, όταν εκφράζονται, όταν νοιάζονται. Χάνεται όταν θεωρούμε ότι δεν χρειάζεται την παρουσία μας», αναφέρει η υπουργός στο μήνυμά και προσθέτει: «Εκείνη η γενιά επιθυμούσε να έχει το δικαίωμα να εκφράζεται και να ζει ελεύθερα, γιατί όταν δίνεται χώρος για διάλογο και οι άνθρωποι συζητούν, διαφωνούν, νιώθουν πως όλοι συμβάλλουν σε κάτι σημαντικό. Και σε αυτό ακριβώς πίστεψαν: ότι η φωνή τους είχε αξία. Σήμερα τιμούμε εκείνη τη μεγάλη φωνή. Τους νέους και τις νέες που ύψωσαν το θάρρος τους πάνω από τον φόβο. Που διεκδίκησαν Ψωμί - Παιδεία - Ελευθερία, όχι ως σύνθημα, αλλά ως αγώνα για μια ζωή με αξιοπρέπεια, γνώση και δημοκρατία».
ΟΛΜΕ: Οδηγός για νέες νίκες με πίστη, όραμα και αποφασιστικότητα»
«Οδηγό για νέες νίκες, με πίστη, όραμα και αποφασιστικότητα», χαρακτηρίζει η ΟΛΜΕ τους αγωνιστές και τις αγωνίστριες του Πολυτεχνείου. «Πενήντα δύο χρόνια από το Πολυτεχνείο, το μήνυμα του παλλαϊκού ξεσηκωμού δεν έχει χάσει τίποτα από τη λάμψη και την ικμάδα του: Σε μια από τις πιο μαύρες και δύσκολες περιόδους της νεότερης Ιστορίας μας, ο λαός μας συνέτριψε κάθε τάση συμβιβασμού και μοιρολατρίας που καλλιεργούσε για χρόνια η Χούντα και οι πολιτικοί και κοινωνικοί της σύμμαχοι», αναφέρεται στο σχετικό μήνυμα της ΟΛΜΕ. Όπως υπογραμμίζει, οι εκπαιδευτικοί έχουν «χρέος να βάλουν στις καρδιές των μαθητών/τριών όχι μόνο την ιστορική γνώση για τα γεγονότα της περιόδου αλλά και την μελλοντική προοπτική που δίνουν οι αγώνες».
«Εμπνεόμαστε και παίρνουμε δύναμη από αυτούς και μεταφέρουμε το βασικό σύνθημα για «Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία» στις σημερινές συνθήκες, όπου η μισθολογική εξαθλίωση, η ακρίβεια, η διάλυση της δημόσιας παιδείας και ο διάχυτος αυταρχισμός το κάνουν απόλυτα επίκαιρο. Οι αγώνες μας μπορούν και πρέπει να ενωθούν με το μεγάλο ποτάμι διεκδίκησης όλων των εργαζομένων και της νεολαίας. Οι απαιτήσεις μας είναι κοινές: ζωή με δικαιώματα, να μπορούμε να ζούμε από το μισθό μας, σύγχρονα ασφαλή κτήρια με υποδομές του 21ου αιώνα, υγεία και παιδεία σύγχρονη, αποκλειστικά δημόσια και δωρεάν», καταλήγει η ανακοίνωση.
ΔΟΕ: «Ο αγώνας παραμένει επίκαιρος»
Για την «ηρωική εξέγερση των φοιτητών» στο Πολυτεχνείο στις 17 Νοεμβρίου 1973 και «την κορυφαία πράξη της φοιτητικής νεολαίας να οδηγήσει ολόκληρη την ελληνική κοινωνία […] στη σύγκρουση με το δικτατορικό καθεστώς της 21ης Απριλίου 1967», κάνει λόγο στην ανακοίνωσή της η Διδασκαλική Ομοσπονδία Ελλάδος.
Όπως τονίζει, ο αγώνας αυτός παραμένει επίκαιρος: «Σε μια σκοτεινή ιστορική περίοδο όπου παιδιά και άμαχοι αποτελούν, για πολλοστή φορά, τα θύματα γεωπολιτικών πολέμων, τα συνθήματα και τα μηνύματά του, μας διδάσκουν ότι όποια και αν είναι η βούληση των κυβερνήσεων, η δύναμη του λαού μπορεί να την ανατρέψει».
«Οι εκπαιδευτικοί της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης βρισκόμαστε στην πρώτη γραμμή των αγώνων μαζί με τους μαθητές, τους γονείς και όλους τους εργαζόμενους. Όλοι μαζί ενωμένοι, παλεύουμε για την υπεράσπιση του ελεύθερου και δημοκρατικού δημόσιου, δωρεάν σχολείου δίχως κατηγοριοποιήσεις και αυταρχισμό, την προάσπιση των εργασιακών δικαιωμάτων, τη διεκδίκηση μισθών αξιοπρέπειας με πραγματικές αυξήσεις ως μέτρο αντιμετώπισης της εξοντωτικής ακρίβειας, την υπεράσπιση των κοινωνικών αγαθών της Υγείας και της Ασφάλισης. Παλεύουμε για ένα καλύτερο, ειρηνικό μέλλον για τα παιδιά μας, για τη νέα γενιά», τονίζεται στην ανακοίνωση.
Δρακόντεια μέτρα ασφαλείας - 5.000 αστυνομικοί
Δρακόντεια είναι τα μέτρα της ΕΛΑΣ στο κέντρο της Αθήνας ενόψει των σημερινών εκδηλώσεων μνήμης για την 52η επέτειο από την εξέγερση του Πολυτεχνείου.
Περισσότεροι από 5.000 αστυνομικοί από τα ΜΑΤ, την Ομάδα ΔΙΑΣ, τη ΔΡΑΣΗ, των ΟΠΚΕ, την Ασφάλεια, και την Τροχαία βρίσκονται επί ποδός από νωρίς το πρωί σήμερα Δευτέρα, γύρω από το Πολυτεχνείο και από άλλα πανεπιστημιακά ιδρύματα, τις πρεσβείες των ΗΠΑ και του Ισραήλ, δημόσια κτίρια, καθώς και στην ευρύτερη περιοχή των Εξαρχείων.
Επίσης σύμφωνα με πληροφορίες από αστυνομικές πηγές συνδρομή στις παραπάνω δυνάμεις δίνουν στελέχη της Αντιτρομοκρατικής Υπηρεσίας και της ΕΥΠ, ενώ αστυνομικοί με πολιτικά βρίσκονται σε καίρια σημεία της ευρύτερης περιοχής του κέντρου της Αθήνας, όπου θα πραγματοποιούνται προληπτικοί έλεγχοι.
Από αέρος, drones και ελικόπτερο θα δίνουν συνεχώς εικόνα στο Κέντρο Επιχειρήσεων της ΕΛΑΣ, ενώ θα παρακολουθούνται και ταράτσες πολυκατοικιών, ειδικά στην περιοχή των Εξαρχείων. Εξονυχιστικοί έλεγχοι θα γίνονται και σε σημεία όπου θα υπάρχουν ενδείξεις ή πληροφορίες ότι κάποιοι μπορεί να έχουν κρύψει «πολεμοφόδια».
Παράλληλα σε ετοιμότητα είναι και τα ειδικά θωρακισμένα οχήματα εκτόξευσης νερού, οι γνωστοί «Αίαντες», έτοιμοι να επέμβουν σε κάθε περίπτωση που κριθεί αναγκαίο.