Τι γνωρίζουμε για το σχέδιο ΗΠΑ-Ρωσίας για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία

Σύμφωνα με πρόσφατες αναφορές, η Μόσχα διαβίβασε στην Ουάσιγκτον την τελευταία πρόταση-πλαίσιο συμφωνίας- για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.

Το σχέδιο επαναλαμβάνει τα περισσότερα από τα μαξιμαλιστικά αιτήματα της Ρωσίας, τα οποία η Μόσχα προβάλλει από τις πρώτες κιόλας ημέρες της πλήρους κλίμακας εισβολής και συχνά τα επικαλείται για να δικαιολογήσει την έναρξη του πολέμου.

Αμερικανικά μέσα ενημέρωσης αναφέρουν ότι το σχέδιο περιλαμβάνει εκκλήσεις προς το Κίεβο να εγκαταλείψει τα εδάφη στην περιφέρεια του Ντονμπάς στην ανατολική Ουκρανία που εξακολουθεί να ελέγχει, να μειώσει σημαντικά το μέγεθος των ενόπλων δυνάμεών του και να καταργήσει σειρά από οπλικά συστήματα.

Ποιος βρίσκεται πίσω από το σχέδιο;

Το πλαίσιο συμφωνίας που είδε το φως της δημοσιότητας αντικατοπτρίζει τις προτάσεις του Κρεμλίνου, οι οποίες περιλαμβάνουν μόνο παραχωρήσεις από το Κίεβο χωρίς ουσιαστικά ανταλλάγματα.

Το σχέδιο πιστεύεται ότι συντάχθηκε από τον ειδικό απεσταλμένο της Ρωσίας, Κιρίλ Ντιμιτρίεφ, ο οποίος στη συνέχεια το διαβίβασε στον ειδικό απεσταλμένο του Αμερικανού προέδρου, Στιβ Γουίτκοφ.

Ο Ντμίτριεφ, έμπιστος του Πούτιν, ταξίδεψε στις ΗΠΑ τον Οκτώβριο για συνομιλίες με αξιωματούχους της Ουάσινγκτον, αφού ακυρώθηκε η συνάντηση του Τραμπ με τον Ρώσο πρόεδρο στη Βουδαπέστη και ο Λευκός Οίκος ανακοίνωσε σκληρές κυρώσεις κατά της Ρωσίας. Ο Ντιμίτριεφ φέρεται να συναντήθηκε με τον Γουίτκοφ στο Μαϊάμι στα τέλη Οκτωβρίου για τριήμερες συνομιλίες.

Επισήμως, ο Ντιμίτριεφ είναι επικεφαλής του ρωσικού κρατικού επενδυτικού ταμείου RDIF και ειδικός απεσταλμένος του Ρώσου προέδρου για επενδύσεις και οικονομική συνεργασία.

Γεννημένος στο Κίεβο και με σπουδές στις ΗΠΑ, έχει αποτελέσει βασικό πρόσωπο στις επαφές του Κρεμλίνου με την κυβέρνηση Τραμπ. Συμμετείχε επίσης στη σύνοδο κορυφής Τραμπ-Πούτιν στην Αλάσκα τον Αύγουστο.

Μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, ο Ντμίτριεφ μπήκε στη λίστα των κυρώσεων από το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ, το οποίο τον χαρακτήρισε "στενό συνεργάτη του Πούτιν" και της οικογένειάς του.

Η κυβέρνηση των ΗΠΑ φέρεται να ήρε προσωρινά τις κυρώσεις κατά του Ντμίτριεφ νωρίτερα φέτος, ώστε να επιτρέψει στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ να του χορηγήσει βίζα για να εισέλθει στις ΗΠΑ.

Τι λέει η αμερικανική κυβέρνηση;

Ο Ντόναλντ Τραμπ φέρεται να έχασε την υπομονή του με το Κρεμλίνο μετά τη συνάντηση στην Αλάσκα με τον Πούτιν.

Τον Οκτώβριο, για πρώτη φορά μετά την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο, ο Αμερικανός πρόεδρος ανακοίνωσε σκληρές κυρώσεις κατά της Ρωσίας, συμπεριλαμβανομένων των δύο μεγαλύτερων πετρελαϊκών εταιρειών της χώρας, την Rosneft και την Lukoil.

Οι Αμερικανοί βουλευτές συντάσσουν τώρα νομοσχέδιο που θα επιβάλλει κυρώσεις σε χώρες που αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο, με στόχο να πλήξουν την κύρια ροή εσόδων της Μόσχας, καθώς οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις παραμένουν σε αδιέξοδο.

Ένα προτεινόμενο νομοσχέδιο της αμερικανικής Γερουσίας θα μπορούσε να επιβάλει δασμούς έως και 500% σε χώρες που συναλλάσσονται με τη Μόσχα, συμπεριλαμβανομένων μεγάλων αγοραστών όπως η Ινδία και η Κίνα.

Ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε την Κυριακή ότι "οποιαδήποτε χώρα συνεργάζεται με τη Ρωσία θα υποστεί πολύ αυστηρές κυρώσεις".

Ωστόσο, ενδεχόμενη απόφαση της Μόσχας να παγώσει τον πόλεμό της κατά της Ουκρανίας στην τρέχουσα γραμμή επαφής και να ξεκινήσει περαιτέρω ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις θα σταματούσε τις προτεινόμενες νέες κυρώσεις.

Αυτή είναι η βάση της πρότασης Τραμπ, την οποία υποστηρίζουν η Ουκρανία και η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Μετά τις νέες αναφορές που κυκλοφορούν σχετικά με το πιο πρόσφατο πλαίσιο προτάσεων της Μόσχας, το οποίο περιλαμβάνει μόνο παραχωρήσεις από την Ουκρανία, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο δήλωσε ότι η Ουάσινγκτον "θα συνεχίσει να αναπτύσσει έναν κατάλογο πιθανών ιδεών για τον τερματισμό αυτού του πολέμου με βάση τη συμβολή και των δύο πλευρών αυτής της σύγκρουσης".

"Η επίτευξη μιας βιώσιμης ειρήνης θα απαιτήσει και από τις δύο πλευρές να συμφωνήσουν σε δύσκολες αλλά αναγκαίες παραχωρήσεις", δήλωσε ο Ρούμπιο σε ανάρτησή του στο Χ την Πέμπτη.

Ο επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ Κάγια Κάλλας προειδοποίησε την Πέμπτη ότι για να λειτουργήσει οποιοδήποτε σχέδιο, θα πρέπει να έχουν λόγο Ουκρανοί και Ευρωπαίοι, ενώ ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ζαν-Νοέλ Μπαρό δήλωσε ότι "οι Ουκρανοί δεν θέλουν καμία μορφή συνθηκολόγησης".

Οι αντιδράσεις στο Κίεβο

Το σχέδιο δεν φαίνεται να εξασφαλίζει υποστήριξη από το Κίεβο.

Για την Ουκρανία, εδαφικές παραχωρήσεις προς τη Ρωσία είναι απαγορευτικές, καθώς το Κίεβο έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι δεν θα συμφωνήσει ποτέ να παραχωρήσει τα προσωρινά κατεχόμενα εδάφη στη Μόσχα. Οι μαξιμαλιστικές απαιτήσεις του Κρεμλίνου θεωρούνται στην Ουκρανία ως απαίτηση για συνθηκολόγηση του Κιέβου, η οποία δεν έχει καμία σχέση με συμβιβασμό.

Εν τω μεταξύ, ανώτεροι αξιωματούχοι του Πενταγώνου πήγαν στην Ουκρανία την Πέμπτη για να "συζητήσουν τις προσπάθειες για τον τερματισμό του πολέμου", ανακοίνωσε ο αμερικανικός στρατός.

Της αποστολής, που πιστεύεται ότι είναι η πιο υψηλόβαθμη στρατιωτική ομάδα που ταξιδεύει στο Κίεβο από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του ο Ντόναλντ Τραμπ, τον Ιανουάριο, ηγείται ο υφυπουργός υπεύθυνος για τον στρατό των ΗΠΑ, Νταν Ντρίσκολ. Αναμένεται να συναντηθεί με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι την Πέμπτη.

Οι συνομιλίες αναμένεται να επικεντρωθούν στη στρατιωτική κατάσταση επί του εδάφους και στα σχέδια για πιθανή κατάπαυση του πυρός. Δεν είναι σαφές εάν θα συζητηθεί η νέα πρόταση της Μόσχας.

Μετά τις συνομιλίες με τον Ντρίσκολ την Τετάρτη, ο Ουκρανός υπουργός Άμυνας Ντένις Σμίχαλ έκανε την ακόλουθη ανάρτηση στο Χ: "Επικεντρωθήκαμε στα επόμενα βήματα για την εφαρμογή των ιστορικών συμφωνιών για την άμυνα που επιτεύχθηκαν από τον πρόεδρο Ζελένσκι και τον πρόεδρο Τραμπ".

Ο πρόεδρος της Ουκρανίας επισκέφθηκε την Τετάρτη την Τουρκία, πριν συναντηθεί με την αντιπροσωπεία του Πενταγώνου.

Ο Ζελένσκι δήλωσε ότι η πρόθεσή του ήταν να επαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία, οι οποίες είχαν παγώσει για τέσσερις μήνες μετά από μια σειρά συνομιλιών χαμηλού επιπέδου στην Κωνσταντινούπολη.

Εξήγησε ότι ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν "πρότεινε μορφές διαλόγου" και πρόσθεσε ότι η Άγκυρα είναι "έτοιμη να παράσχει την απαραίτητη πλατφόρμα".

Σύμφωνα με τον Ζελένσκι, η Ουκρανία θα συνεχίσει να στηρίζει την ηγεσία των ΗΠΑ στις προσπάθειές της να βάλει τέλος στον πόλεμο της Ρωσίας, αναφερόμενος πιθανότατα στην ιδέα του «παγώματος» στη σημερινή γραμμή επαφής ως πρώτο βήμα.

"Μόνο ο πρόεδρος Τραμπ και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν επαρκή δύναμη για να τερματίσουν αυτόν τον πόλεμο".

Το σκάνδαλο διαφθοράς στην Ουκρανία

Το υποτιθέμενο νέο σχέδιο της Ρωσίας έρχεται σε μια δύσκολη περίσταση για το Κίεβο, καθώς η Ουκρανία συγκλονίζεται από τη μεγαλύτερο σκάνδαλο διαφθοράς επί προεδρίας Ζελένσκι.

Ο Ζελένσκι αναμένεται να έχει συνομιλίες με υπουργούς της κυβέρνησης, την κοινοβουλευτική ηγεσία και μέλη της παράταξής του "Υπηρέτης του Λαού" την Πέμπτη.

Εδώ και πάνω από μία εβδομάδα, οι ουκρανικές ανεξάρτητες αρχές κατά της διαφθοράς δημοσιοποιούν τα πορίσματα μιας μακράς έρευνας σχετικά με ένα σύστημα διαφθοράς στο οποίο εμπλέκεται η κρατική εταιρεία Energoatom.

Ορισμένοι υπουργοί έχουν ήδη παραιτηθεί λόγω της φερόμενης εμπλοκής τους στην υπόθεση.

Ο Ζελένσκι ανακοίνωσε επίσης κυρώσεις κατά του πρώην επιχειρηματικού του εταίρου Τιμούρ Μίντιτς, ο οποίος πιστεύεται ότι είναι ο εγκέφαλος του κυκλώματος διαφθοράς και έχει διαφύγει από την Ουκρανία.

Βουλευτές ζήτησαν επίσης από τον Ζελένσκι να αποπέμψει τον προσωπάρχη του, Andriy Yermak.

Ίσως ο πιο έμπιστος πολιτικός σύμμαχος του Ουκρανού προέδρου, ο Yermak διαδραματίζει εξέχοντα διπλωματικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις με τους δυτικούς εταίρους, συμπεριλαμβανομένης της αμερικανικής κυβέρνησης.

Οι εκτεταμένες εξουσίες που του έχουν παραχωρηθεί έχουν γίνει αντικείμενο σχολιασμού μεταξύ Ουκρανών, αλλά και ξένων αξιωματούχων.

Πάντως το όνομά του δεν βρίσκεται μεταξύ των κατηγορουμένων στην υπόθεση.

Με τις εντατικοποιημένες επιθέσεις της Ρωσίας κατά των μη στρατιωτικών ενεργειακών υποδομών της Ουκρανίας και το σκάνδαλο διαφθοράς να προκαλεί σοκ σε ολόκληρη την Ουκρανία, το νέο σχέδιο «ειρήνευσης» της Μόσχας ήρθε σε μια δύσκολη στιγμή για την ηγεσία της Ουκρανίας.