Σε κοινή συνέντευξή του στο Euronews και το Euronews Romania, ο πρόεδρος της Ρουμανίας Nicușor Dan ανακοίνωσε ότι οι τεχνικές διαπραγματεύσεις για την προσχώρηση της Μολδαβίας στην ΕΕ θα ξεκινήσουν μετά από μια ψήφο υπέρ της Ευρώπης, παρά το βέτο της Ουγγαρίας για την Ουκρανία.
Ο πρόεδρος της Ρουμανίας Nicușor Dan εντάχθηκε την Τρίτη σε ένα αυξανόμενο κίνημα ηγετών της ΕΕ, ανακοινώνοντας ότι μετά την αποφασιστική ψήφο της Μολδαβίας υπέρ της Ευρώπης στις βουλευτικές εκλογές της Κυριακής, θα αρχίσουν τώρα «τεχνικές διαπραγματεύσεις» για την προσχώρηση στην ΕΕ, «ακόμη και αν οι διαπραγματεύσεις δεν έχουν ξεκινήσει επίσημα», δεδομένης της ιδιαίτερης σχέσης της Ρουμανίας με τη Μολδαβία.
Ο Ρουμάνος πρόεδρος φαίνεται επίσης να υποστηρίζει την αμφισβήτηση από την ΕΕ του δικαιώματος της Ουγγαρίας για άσκηση βέτο στην προσχώρηση της Ουκρανίας στην ΕΕ, κάνοντας λόγο για θέμα «πιστής συνεργασίας της ΕΕ», αλλά παραμένει αισιόδοξος ότι μπορεί να βρεθεί μια «μέση λύση».
«Ελπίζω ότι οι διαπραγματεύσεις θα ξεκινήσουν επίσημα, αλλά, αν όχι, θα πραγματοποιηθούν με τέτοιο τρόπο ώστε, από διαρθρωτική και διοικητική άποψη, η Μολδαβία να είναι έτοιμη για προσχώρηση το συντομότερο δυνατό», δήλωσε ο Dan στο Euronews και στο Euronews Romania σε μια εκτενή συνέντευξη την Τρίτη, πριν μεταβεί στην άτυπη σύνοδο κορυφής της ΕΕ στην Κοπεγχάγη.
Η Ρουμανία υποστηρίζει ενεργά την προσχώρηση της Μολδαβίας και της Ουκρανίας στην ΕΕ, επανέλαβε ο πρόεδρος Dan. Ωστόσο, η Ουγγαρία εξακολουθεί να ασκεί βέτο στις διαπραγματεύσεις προσχώρησης της Ουκρανίας, προκαλώντας πολιτική αντιπαράθεση με τα υπόλοιπα κράτη της ΕΕ.
«Αυτό που θα συμβεί είναι ότι, ανεξάρτητα από το πλαίσιο ή το επίσημο χρονοδιάγραμμα για τις διαπραγματεύσεις, πολλά θέματα θα συζητηθούν στις τεχνικές διαπραγματεύσεις με τη Μολδαβία», δήλωσε με αποφασιστικότητα ο Ρουμάνος πρόεδρος.
Στην κοινή συνέντευξη στο Euronews και το Euronews Romania, ο Dan δήλωσε ότι υπάρχει ένα τυπικό επίσημο χρονοδιάγραμμα για τις διαπραγματεύσεις προσχώρησης της Μολδαβίας και της Ουκρανίας, αλλά ότι ο ίδιος είναι «πάρα πολύ αισιόδοξος ότι η Μολδαβία θα ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση» μετά την «απολύτως αξιέπαινη» ψήφο των Μολδαβών εν μέσω μιας ρωσικής επίθεσης παραπληροφόρησης.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ρουμανίας, η Ρωσία «άσκησε πίεση σε πολλαπλά επίπεδα» στη Μολδαβία, συμπεριλαμβανομένων «αφηγημάτων όπως αυτά που λένε ότι η Δύση ετοιμάζεται να ξεκινήσει πόλεμο με τη Ρωσία ή ότι ο λαός ετοιμάζεται να πάει σε πόλεμο».
«Το είδα αυτό να συμβαίνει πολύ έντονα στη Μολδαβία και οι ντόπιοι έκριναν ορθολογικά για το μέλλον τους», δήλωσε ο Dan.
«Πρέπει να βρούμε έναν τρόπο να διαπραγματευτούμε για μια μέση λύση»
Ωστόσο, ο Dan επέλεξε να είναι λιγότερο κατηγορηματικός όσον αφορά την ίδια τεχνική διαδικασία σχετικά με την Ουκρανία, τόσο λόγω του βέτο της Ουγγαρίας, αλλά και, ως καινοτομία, λόγω αυτού που αποκάλεσε «εκκρεμή συζήτηση» για τη γεωργία.
Σύμφωνα με τον Ρουμάνο πρόεδρο, «η Ουκρανία έχει σημαντική γεωργική παραγωγή, η οποία θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει τους υφιστάμενους μηχανισμούς (της ΕΕ)».
«Από την άλλη, η Ουκρανία δεν πληροί επί του παρόντος τα πρότυπα που επιβάλλουμε στον γεωργικό τομέα στην Ευρωπαϊκή Ένωση», δήλωσε ο Dan.
«Έτσι, οι συζητήσεις που διεξάγονται είναι ότι, όσον αφορά τη γεωργία, η Ουκρανία θα πρέπει να έχει ένα ειδικό καθεστώς, ώστε να μπορεί να συνεχίσει να πραγματοποιεί σημαντικές εξαγωγές προς μη ευρωπαϊκές χώρες, ενώ, σε όλες τις άλλες ομάδες, θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως ισότιμη.»
«Βέβαια, η Ουκρανία έχει σήμερα ένα ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα, το οποίο όμως μας αφορά όλους, δηλαδή τον πόλεμο», επισήμανε.
Όμως, ακόμη και αν η Ρουμανία έχει ισχυρές σχέσεις με την Ουγγαρία, ο Ρουμάνος πρόεδρος επέλεξε να είναι απολύτως σαφής σχετικά με το βέτο της Ουγγαρίας όσον αφορά την Ουκρανία.
«Πρέπει να βρούμε έναν τρόπο να διαπραγματευτούμε» για «κάποια μέση λύση», δήλωσε ο Dan. Ωστόσο, τελικά η όλη πολιτική σύγκρουση καταλήγει στην «πιστή συνεργασία» των χωρών της ΕΕ μεταξύ τους, σε συνδυασμό με την αρχή της κυριαρχίας.
«Κατά τη γνώμη μου, τουλάχιστον σε αυτό το σημείο, δεν τίθεται θέμα εξάλειψης του δικαιώματος βέτο των χωρών, κατ' αρχήν. Αλλά για ορισμένα θέματα που είναι, ας πούμε, πιο λειτουργικά, πρέπει φυσικά να είμαστε σε θέση να λαμβάνουμε αποφάσεις», δήλωσε ο Ρουμάνος ηγέτης με σαφήνεια στη συνέντευξη που παραχώρησε στο Euronews και το Euronews Romania.
Κατά τη λογική του, «η Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση απαιτεί, και αυτό αναφέρεται επίσης ρητά, πιστή συνεργασία. Ένα συστηματικό βέτο δεν σημαίνει πιστή συνεργασία. Ωστόσο, η καθιέρωση αυτού σημαίνει προσφυγή στο Δικαστήριο, η οποία απαιτεί χρόνο, και γι' αυτό πρέπει να βρούμε διπλωματικούς τρόπους για να προχωρήσουμε», δήλωσε ο πρόεδρος Dan στο Euronews.
Πρόσθεσε ότι η κατάσταση αυτή συνδέεται με «μια παλιά συζήτηση εντός της Ένωσης σχετικά με τη διαδικασία λήψης αποφάσεων», δηλαδή ότι «αυτή η αρχή της ομοφωνίας αντικατοπτρίζει μια αρχή κυριαρχίας».
«Όταν οι χώρες εντάχθηκαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η εγγύηση ήταν, ή τουλάχιστον η συνθήκη έλεγε, ότι ήταν κυρίαρχες χώρες. Και έπειτα, η απόφαση για άλλες χώρες εκ μέρους μίας χώρας θα αποτελούσε παραβίαση της κυριαρχίας. Αυτό είναι το ένα άκρο», επεσήμανε ο Dan.
«Το άλλο άκρο είναι ότι, όταν, για παράδειγμα, μιλάμε για χρήματα, ναι, είναι πολύ θεμιτό για τις χώρες που συνεισφέρουν οικονομικά να έχουν λόγο, ότι οι χώρες που δεν συνεισφέρουν ή συνεισφέρουν πολύ λίγο δεν θα πρέπει να μπορούν να εμποδίζουν μια διαδικασία κατεύθυνσης κεφαλαίων σε έναν σκοπό που θέλουν πολλές χώρες.»
«Εδώ, προφανώς, νομίζω ότι είναι θεμιτό να μην υπάρχει δυνατότητα άσκησης βέτο. Και τώρα, ανάμεσα σε αυτά τα δύο άκρα, υπάρχει η πολιτική, έχουμε πολιτική εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πρέπει να βρούμε έναν τρόπο να διαπραγματευτούμε», κατέληξε ο πρόεδρος της Ρουμανίας.
Η Ρουμανία συγκαταλέγεται μεταξύ των χωρών της ανατολικής Ευρώπης των οποίων ο εναέριος χώρος παραβιάστηκε από τη Ρωσική Ομοσπονδία τις τελευταίες εβδομάδες.
Ο Dan της Ρουμανίας εξήρε «την πάρα πολύ γρήγορη και συγκεκριμένη αντίδραση των χωρών μελών του ΝΑΤΟ» σε αυτές τις παραβιάσεις, λέγοντας ότι η απάντηση έστειλε «ένα μήνυμα στους πολίτες αυτών των χωρών ότι τα πράγματα είναι υπό έλεγχο».
Ερωτηθείς σχετικά με τη στρατηγική της Ρουμανίας για την αντιμετώπιση των ρωσικών εισβολών στον εναέριο χώρο της Ρουμανίας, ο Dan δήλωσε ότι μετά από νομοθετικές αναβαθμίσεις η Ρουμανία έχει πλέον «τον τύπο της αντίδρασης που καθορίζει τα αντίμετρα μας», ο οποίος περιλαμβάνει «ρουμανικές αεροπορικές δυνάμεις σε αποστολές σε άλλες χώρες και ξένες αεροπορικές δυνάμεις σε αποστολές στη Ρουμανία, ακριβώς για να στείλουμε ένα μήνυμα αποτροπής για κάθε είδους πιθανή επίθεση».