Η τριακονταετής σύγκρουση της Τουρκίας με τους αντάρτες του PKK δείχνει να πλησιάζει στο τέλος της. Στη διάρκεια της πολυετούς σύγκρουσης ο άμαχος πληθυσμός έχει πληρώσει πολύ βαρύ τίμημα. Περισσότεροι από 40.000 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους, πολλοί από αυτούς σε βομβιστικές επιθέσεις.
Η Τουρκία φαίνεται διατεθειμένη να κλείσει αυτό το βίαιο κεφάλαιο της ιστορίας της. Ένα κεφάλαιο που αμαυρώνει την διεθνή εικόνα της χώρας αλλά και την προσπάθεια εκδημοκρατισμού. Αρκετοί αναλυτές επισημαίνουν ότι αν η Τουρκία επιδιώκει να καταστεί περιφερειακή δύναμη στην περιοχή, πρέπει πρώτα να λύσει τα εσωτερικά της προβλήματα.
O ανταποκριτής μας στην Κωνσταντινούπολη, Μπόρα Μπαϊρακίρ κουβεντιάζει με τον συγγραφέα Ενβέρ Σεζγκιν για το μέλλον της Τουρκίας, αν υπάρξει κατάπαυση του πυρός.
Ερώτηση: Ποιο θα είναι το επόμενο βήμα; Πώς θα προχωρήσει η διαδικασία.
Απάντηση: Νομίζω ότι θα προχωρήσει κάπως έτσι. Αν η αποχώρηση των Κούρδων ανταρτών πραγματοποιηθεί η βουλή θα λάβει μια απόφαση. Το πιο σημαντικό σημείο εδώ είναι να διασφαλιστεί η αποχώρηση των δυνάμεων του PKK. Νομίζω ότι η κυβέρνηση πρέπει να αναλάβει την ευθύνη. Είναι πολύ λεπτό ζήτημα. Γιατί το 1999, κατά την αποχώρηση, οι δυνάμεις ασφαλείας άνοιξαν πυρ και πολλοί άνθρωποι σκοτώθηκαν. Συνεπώς εδώ υπάρχει έλλειψη εμπιστοσύνης και πρέπει να ξεπεράσουμε αυτό το γεγονός. Ο πρωθυπουργός δήλωσε, ότι εγγυάται για την αποχώρηση αλλά εκτός από τα λόγια, πρέπει αυτό να αποδειχθεί στην πράξη.
Μετά την ολοκλήρωση της αποχώρησης πρέπει να υπάρξει ένα σχέδιο για την επανένταξη των ανταρτών στην τουρκική κοινωνία και την επιστροφή των ηγετών του PKK.
Δεν τίθεται, λοιπόν, μόνο το ζήτημα του αφοπλισμού. Θα πρέπει να δοθεί μια λύση στα κουρδικά αιτήματα με ειρηνικό και δημοκρατικό τρόπο. Από εκεί και πέρα, πρέπει να ακολουθήσουν και άλλα βήματα προς αυτήν την κατεύθυνση.
Ερώτηση: Τι περιλαμβάνουν αυτά τα βήματα;
Απάντηση: Αρχικά υπάρχει συνταγματικό ζήτημα. Γνωρίζετε ότι η βουλή εργάζεται για την αναθεώρηση του συντάγματος. Το νέο σύνταγμα πρέπει να είναι δημοκρατικό και να αφήνει περιθώρια για την επίλυση του κουρδικού ζητήματος. Οι προϋποθέσεις για την απόκτηση υπηκοότητας και πολιτικών δικαιωμάτων πρέπει να αλλάξουν. Το σύνταγμα πρέπει να τηρεί ίσες αποστάσεις απέναντι στις διαφορετικές εθνοτικές ομάδες. Πρέπει να είναι ουδέτερο. Δεν πρέπει να υπάρχουν εμπόδια στην παιδεία και την εκμάθηση της μητρικής γλώσσας. Επίσης πρέπει η διαδικασία λήψης αποφάσεων να γίνει πιο ανοιχτή και με αυτό εννοώ να τους δοθεί η δυνατότητα να αποφασίζουν για την τύχη τους.
Ερώτηση: Το κυρίαρχο σύνθημα στην εορτή για το νέο έτος ήταν η απελευθέρωση του Οτσαλάν. Νομίζετε ότι πρέπει να περιμένουμε κάτι τέτοιο;
Απάντηση: Από τις δηλώσεις μετά τις διαπραγματεύσεις στο Ιμραλί μπορούμε να καταλάβουμε ότι ο Οτσαλάν δεν επιθυμεί το προσωπικό του ζήτημα να εμπλακεί τώρα στη διαδικασία. Είναι επόμενο αυτό το ζήτημα να τεθεί αργότερα στις διαπραγματεύσεις. Αν υπάρξει ειρήνη…Ο Αμπτντουλάχ Οτσαλάν βρίσκεται στη φυλακή εδώ και 14 χρόνια. Αν υπάρξει ειρήνη το κλίμα στην κοινή γνώμη θα αλλάξει. Τότε το ζήτημα αυτό μπορεί να συζητηθεί και η κοινωνία θα μπορεί να αποδεχθεί μια επίλυση του ζητήματος.
Ερώτηση: Στο τέλος αυτής της διαδικασίας, πιστεύετε ότι το πρόβλημα θα επιλυθεί και η σύγκρουση θα λάβει τέλος;
Απάντηση: Αρχικά η ειρήνη είναι δύσκολο να επιτευχθεί. Η σύναψη ειρήνης δεν σημαίνει μόνο μια συμφωνία λίγων ατόμων γύρω από ένα τραπέζι. Αυτό είναι σημαντικό, γιατί συζητάμε για μια ειρήνη ανάμεσα σε δύο κοινότητες. Για αυτό το λόγο θα πάρει λίγο χρόνο. Δυστυχώς έχει χυθεί πολύ αίμα και αυτό δεν μπορεί να ξεχαστεί μέσα σε λίγους μήνες. Στο τέλος αυτής της διαδικασίας, όμως, πιστεύω ότι η τουρκική κοινωνία θα ζήσει ειρηνικά.