ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΠέντε χρόνια μετά τη δημιουργία της, που ακολούθησε την οικονομική κρίση του 2008, η σύνοδος των 20 ισχυρότερων οικονομικά κρατών συνέρχεται στην Αγία Πετρούπολη.
H Συρία βρίσκεται στο επίκεντρο.
Tόσο η υπόθεση Σνόουντεν όσο και η εκ διαμέτρου αντίθετη στάση που διατηρούν ΗΠΑ και Ρωσία στο συριακό ζήτημα , βαθαίνουν το χάσμα μεταξύ τους.
Η συνάντηση κορυφής Πούτιν-Ομπάμα, που θα λάμβανε χώρα στην Μόσχα πριν τη σύνοδο των G20, ματαιώθηκε.
Σε συνέντευξη του ο Ρώσος πρόεδρος τόνισε ότι η ακύρωση της συνάντησης δεν αποτελεί καταστροφή.
«O πρόεδρος Ομπάμα δεν έχει εκλεγεί από τον αμερικανικό λαό για να είναι αρεστός στη Ρωσία. Εγώ ο ταπεινός υπηρέτης σας δεν έχω εκλεγεί από το ρωσικό λαό για να είμαι αρεστός σε κανένα. Εργαζόμαστε για τα ίδια ζητήματα. Είμαστε άνθρωποι και κάποιες φορές ένας από τους δύο μπορεί να εξοργίζεται. Θέλω όμως να επαναλάβω ότι τα αμοιβαία συμφέροντα, που έχουμε παγκοσμίως, είναι μια καλή βάση για να καταλήξουμε σε κοινές αποφάσεις», δήλωσε ο κ. Πούτιν.
Ο εμφύλιος στη Συρία είχε επισκιάσει και τη σύνοδο των G8 τον Ιούνιο στην Ιρλανδία. Η ανάμειξη της Χεζμπολάχ στο πλευρό του Μπασάρ Αλ Άσαντ ώθησε την Ουάσιγκτον να ανακοινώσει την στήριξη της στους αντάρτες. Μετά τη συνάντηση τους μάλιστα, οι δύο ηγέτες δεν είχαν κρύψει τη διαφωνία τους.
Η πρώτη θητεία του Ομπάμα όμως είχε ξεκινήσει διαφορετικά. Ο Αμερικανός πρόεδρος είχε εκφράσει την επιθυμία να επανακαθορίσει τις σχέσεις των Ηνωμένων Πολιτειών με τη Μόσχα, μετά την προεδρία Μπους.
Το 2009 η πρώην επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Χίλαρι Κλίντον κατά τη συνάντηση της, στη Γενεύη με τον Σεργκέι Λαβρόφ κόμιζε το κόκκινο κουμπί της «επαναφοράς».
Συμβόλιζε την αναζωογόνηση των αμερικανό-ρωσικών σχέσεων.
Η λανθασμένη ρωσική μετάφραση της λέξης «επαναφορά» έμελλε να είναι προφητική. Το κουμπί έγραφε «υπερφόρτωση». «Κάνατε λάθος», είχε πει χαμογελώντας ο Σεργκέι Λαβρόφ στην τότε ομόλογό του.
Για την τρέχουσα κατάσταση των αμερικανό-ρωσικών σχέσεων θα μιλήσουμε με τον Φιοντόρ Λουκιάνοφ, διευθυντή σύνταξης του περιοδικού, «Η Ρωσία στην παγκόσμια πολιτική».
Ερώτηση: Οι περισσότεροι αναλυτές επισημαίνουν ότι η υπόθεση Σνόουντεν δεν είναι η αιτία της ακύρωσης της συνάντησης Ομπάμα-Πούτιν, αλλά μάλλον ένα πρόσχημα. Ποια είναι η πραγματική αιτία, κατά τη γνώμη σας;
Απάντηση: Δεν έχει τόση σημασία αν o Σνόουντεν δεν ήταν εκεί και ο Ομπάμα ερχόταν στη Μόσχα. Το κύριο πρόβλημα είναι ότι ο Πούτιν και ο Ομπάμα δεν έχουν θέματα να συζητήσουν σοβαρά.
Φυσικά, υπάρχουν συνεχιζόμενα προβλήματα, όπως τώρα η κρίση στη Μέση Ανατολή. Πρόκειται για συνηθισμένα ζητήματα πολιτικής ρουτίνας, ακόμη και αν αυτή η κρίση είναι τόσο ισχυρή και έντονη . Τα στρατηγικά ζητήματα, όπως η μείωση των επιθετικών όπλων, που είναι η βάση των διμερών σχέσεων δεν αποτελούν θέμα συζήτησης, επειδή η Ρωσία δεν θέλει το διάλογο.
Η Ρωσία είναι ικανοποιημένη με την τρέχουσα κατάσταση. Για τα ζητήματα της δημοκρατίας και των ανθρώπινων δικαιωμάτων, ο διάλογος είναι μάταιος γιατί οι θέσεις των δύο πλευρών είναι ριζικά διαφορετικές. Τα ζητήματα του κοινού προγράμματος έχουν σχεδόν εξαντληθεί.
Ερώτηση: Λέτε ότι το κοινό πρόγραμμα μεταξύ της Ρωσίας και των Ηνωμένων Πολιτειών δεν υφίσταται πλέον. Κατά πάσα πιθανότητα στο εγγύς μέλλον η κατάσταση δεν θα αλλάξει . Αυτό ίσως δεν είναι τόσο κακό; Πιστεύετε ότι τώρα είναι μια ευκαιρία να οικοδομήσουμε σχέσεις χωρίς τα πάθη και τις αδικίες του παρελθόντος;
Απάντηση: Αυτό θα ήταν εφικτό αν η κατάσταση στη διεθνή σκηνή ήταν πιο προβλέψιμη και ελεγχόμενη. Συνεπώς θα καταλήγαμε με ήρεμο τρόπο σε μια συμφωνία για τα τεχνικά ζητήματα και θα ήταν μια καλή ευκαιρία να ξεκινήσει μια νέα συζήτηση για τα ζητήματα ουσίας. Η διεθνής πολιτική όμως, υπόκειται σε ραγδαίες και απότομες αλλαγές καθημερινά. Κάτι που φαίνεται σωστό στο χθες μπορεί είναι λάθος στο σήμερα. Σε αυτό το σκηνικό ένα ευχάριστο διάλειμμα ηρεμίας στις σχέσεις ΗΠΑ και Ρωσίας δεν είναι δυνατόν να υπάρξει. Το γεγονός αυτό φαίνεται ξεκάθαρα τώρα στη Μέση Ανατολή.
Ερώτηση: Εν όψει της συνόδου των G20 θεωρείτε ότι μπορεί να υπάρξει κάποια βελτίωση στις σχέσεις Μόσχας-Ουάσιγκτον ή η κατάσταση θα χειροτερέψει;
Απάντηση: Νομίζω ότι τα κύρια προβλήματα ανάμεσα στις δύο χώρες δεν θα υποχωρήσουν σε οποιοδήποτε βαθμό στην Αγία Πετρούπολη. Αυτό δεν έχει να κάνει με το πόσο έντονες είναι οι αντεγκλήσεις τους. Προς το παρόν βλέπουμε μια σταδιακή , αλλά πολύ σταθερή απομάκρυνση μεταξύ της Ρωσίας και των ΗΠΑ. Οι δύο χώρες βρίσκονται σε αντίθετες πλευρές του ρινγκ, δεν επιθυμούν να παλέψουν και δεν σκέφτονται ότι ακόμη και μια σύγκρουση ή μια συζήτηση χρειάζονται. Φοβάμαι ότι αυτό δεν θα αλλάξει ούτε στην Αγία Πετρούπολη, ούτε στο εγγύς μέλλον. Στη Ρωσία, υπάρχει η άποψη ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι μια χώρα, που αναγάγει ήσσονος σημασίας προβλήματα, τοπικά προβλήματα, τα οποία μπορούν να αντιμετωπιστούν σε περιφερειακό επίπεδο, σε παγκόσμια προβλήματα. Αυτός είναι ο τρόπος των Αμερικανών να κάνουν όλο τον κόσμο να τους λαμβάνει υπ‘όψιν.