ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΛίγη ώρα πριν τα στελέχη της Weibo Corp. υψώσουν την περασμένη Πέμπτη τα ποτήρια τους για το ντεμπούτο του «κινεζικού Twitter» στο δείκτη Nasdaq της Wall Street, ο Τσαρλς Σιου, Σινοαμερικανός επιχειρηματίας και επιφανής χρήστης του Weibo, γιόρταζε μια εντελώς διαφορετική έξοδο: την αποφυλάκισή του έπειτα από οκτώ μήνες.
Ο συγχρονισμός των δύο γεγονότων ήταν αποτέλεσμα σύμπτωσης. Εν τούτοις, αναδεικνύει μια θεμελιώδη πρόκληση για τη Weibo. Η εδρεύουσα στη Σανγκάη εταιρεία καταγράφει σημαντική πρόοδο, εξελισσόμενη από ένα κινεζικό φαινόμενο του microblogging σε ένα καθιερωμένο μέλος της παγκόσμιας βιομηχανίας των κοινωνικών δικτύων.
Πολιτικοί αναλυτές ισχυρίζονται πως η σύλληψη του Σιου με κατηγορίες περί πορνείας προήλθε από μια κυβερνητική εκστρατεία που ξεκίνησε το περασμένο φθινόπωρο με στόχο την καταπολέμηση των διαδικτυακά διαφωνούντων. Αυτή η νομοθετική δραστηριότητα ξεκίνησε στις αρχές του 2012, καθώς το Πεκίνο είχε θορυβηθεί από το ρόλο που έπαιξαν το Facebook και το Twitter στην πυροδότηση της Αραβικής Άνοιξης.
Κατά τον τελευταίο χρόνο, το μπαράζ συλλήψεων εις βάρος ονομαστών διαδικτυακών σχολιαστών, σύμφωνα με ερευνητές, ενδεχομένως να έχει οδηγήσει σε μείωση τον αριθμό των χρηστών της Weibo. Πράγματι, η κοινή μελέτη που διεξήγαν τον Ιανουάριο η βρετανική εφημερίδα Telegraph και το πανεπιστήμιο της Σανγκάης κατέδειξε μείωση κατά 70% των αναρτήσεων μετά την απαίτηση της κυβέρνησης δίπλα στα ονόματα των χρηστών να φαίνεται και το πραγματικό τους όνομα, προκειμένου να δημοσιευθεί κάποιο σχόλιό τους.
Από την άλλη πλευρά, όμως, τα στοιχεία που δημοσιοποιεί η ίδια η εταιρεία αναφέρουν αύξηση σε μηνιαία βάση για οκτώ διαδοχικά τρίμηνα των ενεργών χρηστών. Τα ίδια στοιχεία κάνουν λόγο για αύξηση των κερδών το πρώτο τρίμηνο του 2014 κατά 34% στα 144 εκατομμύρια.
Στη Wall Street
Οι επενδυτές, πάντως, δεν δείχνουν να προβληματίζονται. Από την «πρεμιέρα» της την Πέμπτη στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, η μετοχή της Weibo κατέγραψε αύξηση κατά 19% σε σχέση με την αρχική αξία των 17 δολαρίων. Η Weibo σημείωσε το όγδοο καλύτερο ντεμπούτο τεχνολογικής μετοχής για φέτος.
Παραμένει, ωστόσο, το γεγονός ότι η Weibo θα πρέπει να είναι υπόλογη σε δύο «αφεντικά». Το ένα είναι το Κόμμα και το άλλο οι μέτοχοι. Στο ενημερωτικό φυλλάδιο που μοιράστηκε στους επενδυτές, η Weibo χαρακτηρίζει «κίνδυνο» τη νομοθεσία για τον επιγραμμικό λόγο. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά, «η εφαρμογή αυτής της πρόσφατα διαμορφωθείσας νομικής ερμηνείας μπορεί να έχει σημαντικό και αρνητικό αντίκτυπο στην κίνηση της πλατφόρμας μας και να αποθαρρύνει τους χρήστες από τη δημιουργία περιεχομένου».
Ο εκπρόσωπος της εταιρείας Μάθιου Λίντμπεργκ τόνισε την Πέμπτη πως η εταιρεία δεν μπορεί να αποκριθεί άμεσα σε σχετικά με τη λογοκρισία ερωτήματα.
Σκληρός ανταγωνισμός
Η πολυπληθέστερη χώρα του κόσμου, η Κίνα, διαθέτει πάνω από 600 εκατομμύρια χρήστες του διαδικτύου. Όμως, ενώ η Weibo προαλείφεται για υγιή ανάπτυξη, αναλυτές θέτουν την παράμετρο των πληγμάτων που μπορεί να της καταφέρει η λογοκρισία σε επίπεδο δημοσίων σχέσεων, ειδικά από τη στιγμή που η εταιρεία αντιμετωπίζει έντονο ανταγωνισμό από το Weixin, μια εφαρμογή μηνυμάτων της εταιρείας Tencent που, λόγω του ότι είναι φύσει ιδιωτική, σημειώνει τεράστια αύξηση στη δημοφιλία της.
Διεθνώς γνωστό ως WeChat, το Weixin μετρά, σύμφωνα με τη Barclays, περίπου 400 εκατομμύρια χρήστες με τζίρο που φέτος που μπορεί να αγγίξει ακόμη και τα 362 εκατομμύρια ευρώ.
Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του Κινεζικού Κέντρου Πληροφοριών Διαδικτύου, μιας κρατικής υπηρεσίας που διεξάγει στατιστικές έρευνες σχετικά με το διαδίκτυο, η χρήση των κοινωνικών δικτύων καταγράφει πτώση, ειδικά όσον αφορά πλατφόρμες microblogging, όπως το Weibo. Η έκθεση, η οποία δημοσιοποιήθηκε τον Ιανουάριο, σημειώνει πως, ενώ η ανάπτυξη του Weibo επιβραδύνθηκε κατά 9% το 2013, οι υπηρεσίες μηνυμάτων μέσω κινητού κατέγραψαν εκρηκτική άνοδο, καθώς πάνω από 78 εκατομμύρια χρήστες ενεγράφησαν σε υπηρεσίες όπως το WeChat.
Αναλυτές πιστεύουν πως το Weibo θα παραμείνει ανταγωνιστικό ακριβώς λόγω της δημόσιας πλατφόρμας του, η οποία το καθιστά διαφορετικό σε σχέση με το WeChat, το οποίο είναι μια εφαρμογή αποστολής μηνυμάτων. Στην αμερικανική αγορά, το Twitter έχει καθιερωθεί ως ένα σημαίνον κοινωνικό δίκτυο, ακόμη κι αν εφαρμογές μηνυμάτων όπως το WhatsApp, το οποίο πρόσφατα αγοράστηκε από το Facebook έναντι 19 δισεκατομμυρίων δολαρίων, απολαμβάνουν μεγαλύτερα ποσοστά εγγραφής και ενασχόλησης χρηστών.
Όμως την ίδια ώρα και σύμφωνα με τοπικά ΜΜΕ, οι κινεζικές αρχές έχουν κλείσει δεκάδες λογαριασμούς στο Weixin κατά τους τελευταίους μήνες. Το γεγονός αυτό υποδεικνύει πως, αν και το περιεχόμενο του WeChat ανταλλάσσεται ιδιωτικά, εν τούτοις δεν ξεφεύγει από τον κρατικό έλεγχο.
Ο Τσαρλς Σιου ομολόγησε για τις περί πορνείας κατηγορίες. Αποφυλακίστηκε με εγγύηση την προηγούμενη εβδομάδα, επικαλούμενος λόγους υγείας, σύμφωνα με κυβερνητική πηγή που, όμως, φρόντισε να καταστήσει σαφές το δημόσιο στίγμα του Πεκίνου.
Το Σεπτέμβιο ο Σιου, ο οποίος έχει 12 εκατομμύρια followers στο Weibo, εμφανίστηκε στην κρατική τηλεόραση σιδηροδέσμιος και με τη στολή της φυλακής. Στη δήλωσή του ζήτησε «συγγνώμη» για τις «ανεύθυνες αναρτήσεις» του, λέγοντας πως «η ελευθερία του λόγου δεν μπορεί να καταπατά το νόμο».
Σε μια άλλη εξέλιξη, την Πέμπτη ένα κινεζικό δικαστήριο καταδίκασε χρήστη του Weibo, εφαρμόζοντας τη νομοθεσία για πρώτη φορά. Ο Κιν Ζιχούι, ο οποίος διατηρούσε 12 λογαριασμούς στο Weibo, ομολόγησε την ενοχή του ως προς την κατηγορία της διασποράς ψευδών ειδήσεων και καταδικάστηκε σε τριετή φυλάκιση. Η ψευδής είδηση που είχε διασπείρει ήταν, σύμφωνα με το επίσημο πρακτορείο Νέα Κίνα, ότι η κυβέρνηση κατέβαλε αποζημίωση για το θάνατο ενός μη Κινέζου επιβάτη που σκοτώθηκε σε σιδηροδρομικό δυστύχημα.