Το ντοκιμαντέρ είναι ένα συγκινητικό πορτρέτο της Εβραίας Λέα Τσεμέλ που εργάζεται ως συνήγορος υπεράσπισης Παλαιστινίων κατηγορουμένων στα ισραηλινά δικαστήρια τα τελευταία 50 χρόνια, πηγαίνοντας κόντρα στο ρεύμα
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΗ «Συνήγορος» των Ρέιτσελ Λι Τζόουνς και Φιλίπ Μπελές κέρδισε τον Χρυσό Αλέξανδρο, το κορυφαίο βραβείο στο φετινό 21ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, το οποίο συνοδεύεται και από χρηματικό έπαθλο 8.000 Ευρώ. Η ταινία κέρδισε και το βραβείο FIPRESCI για το καλύτερο ντοκιμαντέρ του διεθνούς διαγωνιστικού τμήματος.
Πρόκειται για το συγκινητικό πορτραίτο μιας γυναίκας που έχει αφιερώσει τη ζωή της στην υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και στην απονομή δικαιοσύνης. Η Εβραία Λέα Τσεμέλ εργάζεται ως συνήγορος υπεράσπισης Παλαιστινίων κατηγορουμένων στα ισραηλινά δικαστήρια τα τελευταία 50 χρόνια, πηγαίνοντας κόντρα στο ρεύμα, αγωνιζόμενη ενάντια στην παράνομη κατοχή της Παλαιστινιακής γης από τους Ισραηλινούς.
Ο Φιλίπ Μπελές μίλησε στην κάμερα του Euronews για την ταινία του αλλά και την πρωταγωνίστριά της:
«Ζούμε σε μια πολύ δύσκολη συγκυρία και άνθρωποι σαν την Λέα κάνουν κάτι πραγματικά ασυνήθιστο. Είναι πάντα ενδιαφέρον να μελετούμε αυτές τις ασυνήθιστες περιπτώσεις. Μπορούμε να μάθουμε πολλά από αυτές. Μπορούν να μας γεμίσουν ελπίδα και κατανόηση του τι είναι ο Άλλος. Η Λέα είναι μια γυναίκα που μπορεί και βλέπει τον άνθρωπο σ’ αυτές τις δύσκολες συνθήκες. Μπορρεί να μας βοηθήσει όλους μας να κατανοήσουμε τι ακριβώς συμβαίνει και τι ακριβώς πρέπει να κάνουμε για να λύσουμε τα πολύχρονα ζητήματα της περιοχής».
Οι Ισραηλινοί αντιμετωπίζουν την Τσεμέλ ως προδότρια και ως δικηγόρο του διαβόλου, ως άνθρωπο που έχει αλλάξει στρατόπεδο. Οι δυσκολίες που συναντά στο δικαστήριο αλλά και στη ζωή της ατελείωτες. Υπάρχει ελπίδα για το μέλλον; Η σπουδαία δικηγόρος - αγωνίστρια μίλησε στην κάμερα του Euronews, καταθέτοντας τη δική της άποψη για τη σημερινή πραγματικότητα στην περιοχή:
«Οι Ισραηλινοί δεν αισθάνονται πλέον καμιά ντροπή, όπως είχαν στην αρχή της κατοχής. Τώρα, μετά από 52 χρόνια, όλη αυτή η κατάσταση έχει γίνει κάτι φυσιολογικό για τον μέσο Ισραηλινό. Οι Ισραηλινοί δεν ντρέπονται λοιπόν καθόλου για όλα αυτά που κάνουν. Αυτό κάνει πολύ πιο δύσκολη την κατάσταση για μας που είμαστε κατά της ισραηλινής κατοχής των παλαιστινιακών εδαφών, και κατά των ισραηλινών επιχειρήσεων, όταν αγωνιζόμαστε στα ισραηλινά δικαστήρια. Το δικό μου όραμα, είναι να ζήσω ως Εβραία, ως Ισραηλινή μαζί με τους Παλαιστινίους με ίσους όρους. Με ισότητα και τιμώντας η μία πλευρά τα δικαιώματα της άλλης. Δεν μπορώ λοιπόν να δεχτώ να μην είμαι αισιόδοξη για το μέλλον» και συμπληρώνει: «Δεν μπορώ να κάνω κάτι άλλο στη ζωή μου. Αυτό σημαίνει για μένα να είμαι Εβραία, Ισραηλινή, να έχω όλη αυτή την ιστορία στους ώμους μου. Είμαι συνηθισμένη σε όλα αυτά. Μερικές φορές αισθάνομαι και περήφανη. Το παρήγορο είναι ότι υπάρχει μια μεγάλη ομάδα νέων Ισραηλινών δικηγόρων που ακολουθούν αυτή τη διαδρομή που έχω επιλέξει εδώ και τόσα χρόνια. Ίσως λοιπόν κάτι γίνει στο μέλλον».
Κατά τη διάρκεια της απονομής, η συνσκηνοθέτις του ντοκιμαντέρ Ρέιτσελ Λι Τζόουνς επισήμανε, ανάμεσα σε άλλα: « Στην Παλαιστίνη υπάρχουν θύματα που είναι και θύτες και στο Ισραήλ υπάρχουν θύτες που είναι επίσης και θύματα. Η Λέα έχει κάνει αποστολή της ζωής της να μην κλείνει τα μάτια απέναντι σε αυτή την περίπλοκη, δυσάρεστη και οδυνηρή πραγματικότητα. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η διάσημη ρήση του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ “η αδικία, οπουδήποτε και εάν συμβαίνει, απειλεί τη δικαιοσύνη παντού” συνοψίζει άριστα τον προσωπικό, πολιτικό και επαγγελματικό λόγο ύπαρξής της. Όλα τα κάνει έχοντας αίσθηση ευθύνης και υπευθυνότητας απέναντι στο λαό που έχει κατακτήσει ο δικός της λαός, αλλά κι επειδή το θέλει η ίδια. Θέλει να ζήσει, μαζί με τα παιδιά και τα εγγόνια της, με ειρήνη και ηρεμία (όσοι είδατε την ταινία ίσως και να γελάτε τώρα γιατί μόνο αυτό δεν συμβαίνει με την Λέα). Θέλει τα βασικά: ζωή χωρίς αδικία, ρατσισμό, καταπίεση, καταστολή και τον βίαιο κύκλο βίας που αυτά προκαλούν. Η Λέα είπε την αλήθεια για την εξουσία πολύ πριν αυτό γίνει της μόδας και θα συνεχίσει να το κάνει και αφού ο φόβος το κάνει ντεμοντέ. Ως εκ τούτου, αποτελεί πρότυπο το οποίο οφείλουμε πάση θυσία να διαφυλάξουμε στο Ισραήλ, την Παλαιστίνη και αλλού. Αφιερώνω αυτό το βραβείο σε εκείνη και στους 800.000 Παλαιστίνιους που συνελήφθησαν, κρατήθηκαν και φυλακίστηκαν - με και χωρίς δίκη - από τότε που ξεκίνησε η κατοχή. Επίσης στους 800 περίπου ανήλικους Παλαιστίνιους που φυλακίστηκαν μόνο την τελευταία χρονιά».
Ήδη αρκετά ευρωπαϊκά και αμερικανικά κανάλια έχουν αγοράσει το ντοκιμαντέρ για να το μεταδώσουν από τη συχνότητά τους. Μετά την Θεσσαλονίκη, η «Συνήγορος» συνεχίζει τη φεστιβαλική της πορεία σε κινηματογραφικές διοργανώνεις της Ελβετίας, της Δανίας, της Βραζιλίας, του Χονγκ Κονγκ και του Καναδά.