Η απόφαση της Ρωσίας για αναστολή εξαγωγών νιτρικού αμμωνίου και οι διαδοχικές επιπτώσεις σε βασικά είδη διατροφής
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΒαρύ θα είναι το τίμημα που θα πληρώσουν οι καταναλωτές της Ευρώπης, μετά τη ραγδαία κλιμάκωση της έντασης στην Ουκρανία.
Στο κύμα ανατιμήσεων που έχει, ήδη, οδηγήσει τον πληθωρισμό της Ευρώπης σε ιστορικά υψηλά, έρχονται να προσταθούν:
- η ανησυχία των διεθνών χρηματαγορών
- η νέα εκτόξευση των τιμών πετρελαίου και φυσικού αερίου
- το ντόμινο των επιπτώσεων από την επιβολή εκατέρωθεν κυρώσεων.
Τα περισσότερα προϊόντα αναμένεται να καταγράψουν αυξήσεις το επόμενο διάστημα, με τα τρόφιμα να βρίσκονται στην κορυφή της λίστας.
Το νιτρικό αμμώνιο, το ψωμί και τα ζυμαρικά
Στα αρτοποιεία, η αγωνία επαγγελματιών και καταναλωτών καταγράφεται καθημερινά. Τους τελευταίους έξι μήνες το κόστος όλων των πρώτων υλών έχει εκτοξευτεί από 20% έως 70%.
Το «καυτό» ψωμί/ Ανατιμήσεις από Σεπτέμβριο 2021
- Αλεύρι: 70%
- Ελαιόλαδο: 50%
- Μαργαρίνη: 20%
- Υλικά συσκευασίας: 20%
Τα ποσοστά αυτά αναμένεται να αυξηθούν ακόμα περισσότερο μετά την απόφαση του προέδρου της Ρωσίας, Β. Πούτιν, **να αναστείλει τις εξαγωγές νιτρικού αμμωνίου για τους επόμενους δύο μήνες. **
Απόφαση, μάλιστα, που προηγήθηκε κατά είκοσι ημέρες του διαγγέλματός του για αναγνώριση του Ντονμπάς.
Το νιτρικό αμμώνιο αποτελεί στοιχείo απαραίτητο για την καλλιέργεια σιτηρών. Αποκαλείται «το πιο στρατηγικό από όλα τα λιπάσματα» και είναι το λίπασμα που χρησιμοποείται περισσότερο στην Ευρώπη. Βασικός προμηθευτής των Ευρωπαίων παραγωγών είναι η Ρωσία.
Η έλλειψη νιτρικού αμμωνίου κινδυνεύει να προκαλέσει νέο ντόμινο ανατιμήσεων πολύ περισσότερο καθώς έρχεται σε μία περίοδο που το λίπασμα χρησιμοποιείται περισσότερο.
Δεδομένου ότι αντιπροσωπεύει 20-25% του κόστους παραγωγής του σιταριού, η πρόσφατη άνοδος των τιμών (αύξηση 220% από τα μέσα Νοεμβρίου έως τώρα, λόγω της αύξησης των τιμών του φυσικού αερίου) θα έχει διαδοχικές επιπτώσεις στις τιμές:
**του σιταριού, **
στα ζυμαρικά,
το ψωμί και
το αλεύρι.
Το Κρεμλίνο επικαλέστηκε, ως αιτία για την απόφασή του, την αύξηση της ζήτησης στην εσωτερική αγορά.
Όπως μετέδωσε το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων Tass, η απαγόρευση εξαγωγών νιτρικού αμμωνίου θα διαρκέσει, καταρχάς, έως τις 2 Απριλίου.
«Αυτό είναι ένα προσωρινό μέτρο» δήλωσε ο πρώτος αντιπρόεδρος της ρωσικής κυβέρνησης Αντρέι Μπελούσοφ. «Ο υπόλοιπος όγκος μπορεί να εξαχθεί από τις 2 Απριλίου, όταν οι ρωσικές εταιρείες θα λάβουν το νιτρικό αμμώνιο στον απαιτούμενο όγκο και η ζήτηση για αυτό στην εγχώρια αγορά θα περάσει το μέγιστο επίπεδο.»
Ελλάδα: Στους πρώτους σε ανατιμήσεις
Η Ελλάδα αναδεικνύεται σε πρωταθλήτρια των ανατιμήσεων στην Ευρώπη. Σύμφωνα με τα τελευταία συγκριτικά στοιχεία της eurostat, οι ανατιμήσεις σε ηλεκτρικό ρεύμα, φυσικό αέριο και άλλα καύσιμα πλησιάζουν το 50%, ενώ στα τρόφικα καταγράφεται ένα από τα υψηλότερα ποσοστά της Ευρωζώνης.
Στα γραφεία του ελληνικού Συνδέσμου Επιχειρήσεων & Λιανικών Πωλήσεων (ΣΕΛΠΕ), ο προβληματισμός είναι διάχυτος. Οι προσπάθειες των εμπόρων για συγκράτηση των τιμών μέχρι πρόσφατα είχαν καταφέρει να περιορίσουν την μετακύληση του κόστους στους καταναλωτές. Τώρα, όμως, τα περιθώρια απορρόφησης των αυξήσεων στενεύουν εξαιρετικά.
«Από την πλευρά των λιανεμπόρων γίνεται πολλή μεγάλη προσπάθεια για να μπορέσουμε να απορροφήσουμε ένα μέρος των ανατιμήσεων των πρώτων υλών και να μη μετακυλιστούν στον καταναλωτή» εξηγεί ο Α. Ζαΐρης. «Βεβαίως, όπως καταλαβαίνετε, στην πραγματική οικονομία, οι επιχειρήσεις έχουν πάρα πολλά έξοδα. Σύμφωνα με έρευνες που έχουμε κάνει, το ενεργειακό κόστος μετέχει περίπου κατά 30% στα γενικά έξοδα μίας επιχείρησης. Στα σούπερ μάρκετ, η συμμετοχή της ενέργειας στο τζίρο έγινε 2% από 1%.»