Τεχεράνη και Άγκυρα ανακοίνωσαν ότι η προγραμματισμένη για την Τρίτη επίσκεψη του Εμπραχίμ Ραϊσί στην Τουρκία θα γίνει σε μεταγενέστερη ημερομηνία, ωστόσο δεν διευκρίνισαν τον λόγο της αναβολής.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΣε μεταγενέστερη ημερομηνία θα πραγματοποιηθεί τελικά η προγραμματισμένη επίσκεψη του Ιρανού προέδρου στην Τουρκία, σύμφωνα με το ιρανικό πρακτορείο Tasnim, το οποίο όμως δεν διευκρινίζει τους λόγους της αναβολής.
Νωρίτερα, η τουρκική προεδρία είχε ανακοινώσει την αναβολή της επίσκεψης Ραϊσί, επίσης χωρίς να δώσει άλλες διευκρινίσεις.
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε ανακοινώσει στα μέσα Νοεμβρίου την επίσκεψη του Ιρανού ομολόγου του Εμπραχίμ Ραϊσί, επισημαίνοντας ότι στόχος της είναι Άγκυρα και Τεχεράνη να συμφωνήσουν σε κοινή θέση στον πόλεμο στη Γάζα.
«Ο πρόεδρος Εμπραχίμ Ραϊσί έρχεται στην Τουρκία στις 28 Νοεμβρίου», είχε δηλώσει ο Ερντογάν σε δημοσιογράφους που τον συνόδευαν στο αεροπλάνο κατά την επιστροφή του από περιφερειακή σύνοδο στο Ριάντ, στις 11 Νοεμβρίου.
Τουρκικά μέσα ενημέρωσης αναφέρονταν μέχρι και την Δευτέρα στην επίσκεψη αυτή.
Επρόκειτο να είναι η πρώτη επίσκεψη του Ραϊσί στην Τουρκία με την ελπίδα Άγκυρα και Τεχεράνη να βάλουν στην άκρη διαφωνίες του παρελθόντος, ώστε να διαμορφώσουν κοινή απάντηση στις ενέργειες του Ισραήλ.
Ένθερμος υπέρμαχος του παλαιστινιακού σκοπού, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εκφράστηκε υπέρ της Χαμάς καθώς αυξανόταν ο αριθμός των θυμάτων στη Λωρίδα της Γάζας μετά τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς εναντίον του θύλακα, σε αντίποινα για την επίθεση της παλαιστινιακής οργάνωσης στις 7 Οκτωβρίου που προκάλεσε τον θάνατο 1.200 ανθρώπων.
Τουλάχιστον 15.000 Παλαιστίνιοι έχουν σκοτωθεί στη Γάζα από την αρχή του πολέμου, στις 7 Οκτωβρίου.
Ο Ερντογάν έχει χαρακτηρίσει το Ισραήλ «κράτος τρομοκράτη» και έχει εκτιμήσει ότι η Χαμάς είναι «μια ομάδα απελευθερωτών που προστατεύουν τη γη τους». Όμως οι συνεδριάσεις των ηγετών μουσουλμανικών και αραβικών χωρών δεν έχουν επιτρέψει μέχρι στιγμής να υπάρξει συμφωνία για την υιοθέτηση άμεσων οικονομικών και πολιτικών μέτρων εναντίον του Ισραήλ για την επιχείρησή του στη Γάζα.
Σύμφωνα με αναλυτές, ο Ιρανός πρόεδρος ενδέχεται στη διάρκεια της επίσκεψής του να προσπαθήσει να πείσει την Άγκυρα να προχωρήσει πέρα από τα λόγια και να διακόψει τις εμπορικές της σχέσεις με το Ισραήλ. «Το Ιράν αναμένει από την Τουρκία να αναστείλει τις άμεσες και έμμεσες εμπορικές συναλλαγές της με το Ισραήλ», εκτιμά ο διευθυντής του Κέντρου Ιρανικών Σπουδών της Κωνσταντινούπολης Χακί Ουιγούρ, προσθέτοντας ότι «η Τουρκία ωστόσο υιοθέτησε μια προσέγγιση στην οποία προσέχει ιδιαίτερα να διαχωρίζει τα πολιτικά από τα εμπορικά ζητήματα».
Τουρκία και Ιράν έχουν κοινά σύνορα μήκους 535 χιλιομέτρων και μια περίπλοκη ιστορία που έχει σημαδευτεί από στενές οικονομικές σχέσεις, αλλά και διαφωνίες αναφορικά με περιφερειακές συγκρούσεις. Η Άγκυρα στηρίζει ομάδες ανταρτών στη Συρία που μάχονται κατά του Σύρου προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ, τον οποίο στηρίζουν η Τεχεράνη και η Μόσχα.
Η στήριξη της Τουρκίας στο Αζερμπαϊτζάν στην εδαφική του διαμάχη με την Αρμενία για το Ναγκόρνο Καραμπάχ, το οποίο κατέλαβε το Μπακού στην πιο πρόσφατη επιχείρηση- αστραπή του, έχει επίσης ενοχλήσει το Ιράν. Η Τεχεράνη ανησυχεί ότι η άνοδος της ισχύος του Μπακού στην περιοχή του Καυκάσου ενδέχεται να τροφοδοτήσει τις αυτονομιστικές φιλοδοξίες της δικής της αζέρικης μειονότητας.
Εξάλλου, το Ιράν αντιμετωπίζει με καχυποψία τις φιλοδοξίες του Αζερμπαϊτζάν να δημιουργήσει έναν διάδρομο στο έδαφος της Αρμενίας προς τον θύλακα Ναχιτσεβάν, κατά μήκος των βόρειων συνόρων του Ιράν, κάτι που θα μπορούσε να περιπλέξει την πρόσβαση της Τεχεράνης στην Αρμενία.
«Η μεγαλύτερη διαφωνία μεταξύ της Τουρκίας και του Ιράν αφορά τον Καύκασο και το Ναγκόρνο Καραμπάχ», επιβεβαιώνει ο Αρίφ Κεσκίν, ερευνητής ειδικός στις ιρανοτουρκικές σχέσεις με έδρα την Άγκυρα. «Με τη σύγκρουση στη Γάζα αυτό το θέμα μπαίνει σε δεύτερη μοίρα, αλλά παραμένει σημαντικό», προσθέτει.
Σύμφωνα με την τουρκική προεδρία, ο Ερντογάν είχε τηλεφωνική επικοινωνία την Κυριακή με τον Ιρανό πρόεδρο με θέμα «την κοινή θέση ενάντια στη βιαιότητα του Ισραήλ». Σύμφωνα με έκθεση του Eurasia Group, «το Ιράν διστάζει να επέμβει στην τρέχουσα κρίση στη Μέση Ανατολή και πιθανόν θα αποφύγει οποιαδήποτε ενέργεια που θα μπορούσε να την επιδεινώσει».
Και ο Ερντογάν έχει εκφράσει επανειλημμένα την ανησυχία του για το ενδεχόμενο εξάπλωσης του πολέμου. «Το Ιράν και η Τουρκία θα εξακολουθήσουν να συνεργάζονται, ώστε η προσωρινή εκεχειρία να γίνει μόνιμη και να επιτευχθεί βιώσιμη ειρήνη», τόνισε η τουρκική προεδρία μετά την τηλεφωνική επικοινωνία των δύο ηγετών.