Αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα των κυβερνητικών μέτρων που έρχονται από την 1η Ιανουαρίου
Μία χρόνια τακτική των ιδιοκτητών ακινήτων στην Ελλάδα μπαίνει στο στόχαστρο της ΑΑΔΕ (Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων) και της ελληνικής κυβέρνησης. Πρόκειται για αυτό που όλοι όσοι έχουν νοικιάσει σπίτι έχουν βιώσει έστω μία φορα: Τον ιδιοκτήτη να προτείνει να δηλώνεται στην εφορία χαμηλότερο ενοίκιο με το επιχείρημα ότι «έτσι θα είναι χαμηλότερο το ενοίκιο».
Φυσικά, οι ιδιοκτήτες κερδίζουν πολλαπλά από αυτή την τακτική και οι ενοικιαστές βρίσκονται αντιμέτωποι με τον φόβο πως αν ζητήσουν να δηλώνεται όλο το ποσό του ενοικίου, αυτό είτε θα εκτοξευτεί είτε ο ιδιοκτήτης θα τους διώξει από το σπίτι. Το οξύμωρο και εξοργιστικό αυτής της τακτικής είναι πως σε οποιαδήποτε αύξηση επιβάλλει ο ιδιοκτήτης, το δηλωθέν ενοίκιο παραμένει ίδιο με το αρχικό αλλά τα χρήματα που εισπράττει αυξάνονται.
Η κατάσταση έχει φτάσει στο απροχώρητο τα τελευταία χρόνια, καθώς τα ενοίκια έχουν φτάσει σε δυσθεώρητα ύψη, κατι που εκμεταλλεύονται οι ιδιοκτήτες για να επιβάλλουν πολύ μεγάλες αυξήσεις στους υπάρχοντες ενοικιαστές. Οι οποίοι υπό την πίεση να μείνουν χωρίς σπίτι, δέχονται αδιαμαρτύρητα όσα ζητάει ο εκάστοτε ιδιοκτήτης.
Τα στοιχεία για απίστευτα χαμηλά ενοίκια
Τα έως τώρα ευρήματα αποκαλύπτουν ότι χιλιάδες μισθώσεις είτε δεν έχουν δηλωθεί καθόλου είτε εμφανίζουν τιμές που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί διαμέρισμα 107 τ.μ. στα Χανιά, το οποίο δηλώθηκε με ενοίκιο μόλις 5 ευρώ τον μήνα ενώ παρόμοια φαινόμενα εντοπίζονται και σε πολλές άλλες περιοχές της χώρας, όπως στην Αττική 10 ευρώ για 30 τ.μ. στον Άγιο Δημήτριο, 20 ευρώ για 133 τ.μ. στην Ηλιούπολη, 25 ευρώ για 62 τ.μ. στο Γαλάτσι.
Τα στατιστικά για την επιδότηση ενοικίου ενισχύουν τις υποψίες για τα «μαύρα μισθώματα» καθώς από τους περίπου 900.000 δικαιούχους, οι 180.000 δήλωσαν ενοίκιο έως 100 ευρώ, ενώ 630.000 ανέφεραν ποσά μεταξύ 100 και 400 ευρώ. Μόλις το 10% δήλωσε ενοίκιο άνω των 400 ευρώ, παρά την «έκρηξη» των τιμών τουλάχιστον την τελευταία τριετία, η οποία οδήγησε στην πρωτοφανή στεγαστική κρίση.
Ακραίες περιπτώσεις στο Ε1 και στο ηλεκτρονικό μισθωτήριο
*Αιγάλεω: 88 τ.μ. Δηλωθέν μηναίο ενοίκιο: 10 ευρώ.
*Αμπελόκηποι Θεσσαλονίκης: 66 τ.μ. Δηλωθέν μηναίο ενοίκιο: 10 ευρώ.
*Γαλάτσι: 62 τ.μ. Δηλωθέν μηναίο ενοίκιο: 25 ευρώ.
*Ίλιον: 75 τ.μ. Δηλωθέν μηναίο ενοίκιο: 20 ευρώ.
*Άγιος Δημήτριος: 30 τ.μ. Δηλωθέν μηναίο ενοίκιο: 10 ευρώ.
*Ηλιούπολη: 133 τ.μ. Δηλωθέν μηναίο ενοίκιο: 20 ευρώ.
*Χαλάνδρι: 119 τ.μ. Δηλωθέν μηναίο ενοίκιο: 30 ευρώ.
*Νέα Κυδωνία (Χανιά): 107 τ.μ. Δηλωθέν μηναίο ενοίκιο: 5 ευρώ.
*Περιστέρι: 111 τ.μ. Δηλωθέν μηναίο ενοίκιο: 10 ευρώ.
Εκτιμάται ότι είναι χιλιάδες οι μισθώσεις ακινήτων οι οποίες είτε δεν έχουν δηλωθεί, είτε υποδηλώνονται, είτε στηρίζονται σε παλιά, ανενεργά μισθωτήρια που συνεχίζουν να εμφανίζουν ποσά τα οποία δεν ανταποκρίνονται στις πραγματικές τιμές των ενοικίων.
Τι σχεδιάζει η κυβέρνηση και τα ερωτηματικά
Η κυβέρνηση σε μια πρώτη προσπάθεια να πιέσει τους ιδιοκτήτες και να μειώσει αυτό το φαινόμενο θα επιβάλλει από την 1η Ιανουαρίου 2026 υποχρεωτική πληρωμή ενοικίου μέσα από τις τράπεζες.
Όσοι δεν θα καταβάλλουν τα ενοίκια μέσω τραπεζών θα μένουν εκτός επιδότησης, ακόμη και αν πληρούν τα κριτήρια. Παράλληλα οι ιδιοκτήτες ακινήτων που θα λαμβάνουν μισθώματα με μετρητά δεν θα δικαιούνται την έκπτωση 5% στο ακαθάριστο εισόδημα ενώ οι επιχειρήσεις που πληρώνουν ενοίκια με μετρητά θα χάνουν την έκπτωση της δαπάνης.
Φυσικά δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι αυτό το μέτρο θα δώσει λύση στο πρόβλημα, καθώς μία έκπτωση 5% δεν είναι αρκετά μεγάλο κίνητρο για να αναγκάσει τους ιδιοκτήτες να δηλώνουν όλο το ποσό ενοικίου. Και αξίζει να σημειωθεί πως και για τους ενοικιαστές ουσιαστικά δεν υπάρχει προστασία με αυτό το μέτρο γιατί πολύ απλά η επιδότηση ενοικίου δεν είναι τόσο μεγάλη ώστε να τους δίνει το θάρρος να αντιταχθούν στον εκάστοτε ιδιοκτήτη και να απαιτήσουν την δήλωση όλου του ποσού.