Άπτερα, Ελεύθερνα, Κνωσός: 7500 χρόνια ιστορίας μέσα από 500 αρχαιότητες

Άπτερα, Ελεύθερνα, Κνωσός: 7500 χρόνια ιστορίας μέσα από 500 αρχαιότητες
Από Γιώργος Μητρόπουλος
Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια
Κοινοποιήστε το άρθροClose Button

Η αρχαιολογική έκθεση «Κρήτη. Αναδυόμενες Πόλεις: Άπτερα ― Ελεύθερνα ― Κνωσός. Τρεις αρχαίες πόλεις ζωντανεύουν» στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης θα διαρκέσει έως τις 30 Απριλίου

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

487 αρχαιότητες αναδεικνύουν με τρόπο λιτό και απέριττο την πορεία στο χρόνο, την ακμή και την παρακμή τριών σημαντικών πόλεων της Κρήτης στη νέα μεγάλη έκθεση που φιλοξενείται στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης. Το ιδιαίτερα δραστήριο μουσείο σε συνεργασία με τις Εφορείες Αρχαιοτήτων Χανίων, Ρεθύμνου και Ηρακλείου διοργάνωσαν σε χρόνο ρεκόρ και παρουσιάζουν την έκθεση «Κρήτη. Αναδυόμενες Πόλεις: Άπτερα ― Ελεύθερνα ― Κνωσός. Τρεις αρχαίες πόλεις ζωντανεύουν», που θα διαρκέσει έως τις 30 Απριλίου. Η έκθεση πέρα από άθλος των αρχαιολόγων είναι κι ένας συγκινητικός ύμνος στη δουλειά τους. Επιβεβαιώνουν μέσα από το τωρινό, εντυπωσιακό πανόραμα ότι το νησί είναι ένα τεράστιο αρχαιολογικό εργοτάξιο, που έχει πολλά ακόμη να μας μάθει.

Γιώργος Αναστασάκης © Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης
Ελεύθερνα- Πήλινος ΑμφορέαςΓιώργος Αναστασάκης © Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης

Η έκθεση χωροποιεί την ιστορία αυτών των πόλεων. Αναπτύσσεται όχι χρονολογικά αλλά θεματικά. Στο επίκεντρο βρίσκονται τρία σημαντικά κέντρα στο βόρειο άξονα της Κρήτης με ιστορία αιώνων, που εγκαταλείφθηκαν και ξεχάστηκαν, τρία λαμπρά παραδείγματα ανασκαφής. Οι πιο εντυπωσιακές ενότητες είναι αφιερωμένες στην Κνωσό και στην Άπτερα, καθώς η Ελεύθερνα είχε την τιμητική της δύο φορές στο παρελθόν, με αντίστοιχες μεγάλες εκθέσεις. Στην περίπτωση της Κνωσού, βλέπουμε την αθέατη πλευρά της. Μαθαίνουμε για πρώτη φορά την ιστορία της περιοχής, πέρα από το πασίγνωστο σε όλους ανακτορικό κέντρο. Ότι η πόλη συνεχιζόταν και έξω από αυτό, ότι διέθετε «ιστορία», αιώνες πριν κατασκευαστεί το ανάκτορο, κατά τη νεολιθική περίοδο, ότι η πόλη είχε μεγάλη επικράτεια, λιμάνια και νεκροπόλεις όχι μόνον κατά τη διάρκεια της ανακτορικής περιόδου, παλαιάς και νέας, αλλά σε όλες τις μετέπειτα περιόδους. 

Γιώργος Αναστασάκης  © Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης
Κνωσός - Πήλινη πρόχους (κανάτι)Γιώργος Αναστασάκης  © Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης

Η Κνωσός εξακολούθησε τη μεγάλη της πορεία όχι μόνο στα γεωμετρικά, αρχαϊκά, κλασικά, ελληνιστικά αλλά και στα ρωμαϊκά χρόνια και προχώρησε και πέρασε στον χριστιανισμό, όπως φανερώνουν οι παλαιοχριστιανικές βασιλικές καθώς και άλλα ευρήματα που χρονολογούνται στα πρωτοβυζαντινά χρόνια. Στην περίπτωσης της Απτέρας που δεσπόζει στον κόλπο της Σούδας, κατανοούμε για πρώτη φορά τον κομβικό της ρόλο και βλέπουμε μερικά από τα σημαντικά ευρήματα που έχουν έρθει στο φως.

Γιώργος Αναστασάκης © Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης
Πήλινο σκεύος σε μορφή ειδωλίου ΣειρήναςΓιώργος Αναστασάκης © Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης

Είναι η πρώτη φορά που τόσα πολλά αρχαία αντικείμενα, προφυλαγμένα και διατηρημένα στις αποθήκες Εφορειών Αρχαιοτήτων και στις προθήκες Μουσείων της Κρήτης, φεύγουν από τον γενέθλιο χώρο, για μια περιοδική παρουσίαση στην Αθήνα. Τα εκθέματα προέρχονται από παλαιές και νέες ανασκαφές. Είναι χαρακτηριστικό ότι μερικά από αυτά έρχονται από ανασκαφές που είναι ακόμη σε εξέλιξη. Υπάρχουν ευρήματα κάθε είδους που χρονολογούνται από τα νεολιθικά (7η-6η χιλιετία π.Χ.) έως και τα βυζαντινά χρόνια (8ος αιώνας μ.Χ.) και βγαίνουν, τα περισσότερα, για πρώτη φορά στο φως: αγάλματα, ανάγλυφα, ειδώλια, επιγραφές, αγγεία, όπλα, εργαλεία, κοσμήματα, νομίσματα και άλλα έργα, από διαφορετικά υλικά: λίθο, μάρμαρο, ασβεστόλιθο, πηλό, μέταλλο (χαλκό, σίδηρο, άργυρο, χρυσό), φαγεντιανή, γυαλί, ελεφαντόδοντο, ημιπολύτιμους λίθους.

Γιώργος Αναστασάκης © Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης
Πήλινη προτομή ανδρικής μορφής πιθανώς του ΔίαΓιώργος Αναστασάκης © Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης

Η έκθεση περιλαμβάνει επίσης χάρτες και αναγεννησιακά βιβλία μεταξύ των οποίων και τον χάρτη του Coronelli (1707). Στο πάτωμα της έκθεσης είναι αποτυπωμένη η Κρήτη και οι πόλεις που παρουσιάζονται στην έκθεση. Ο επισκέπτης περπατά πάνω της, αποκτώντας πλήρη εικόνα πώς είναι σήμερα, πού βρίσκονται οι αρχαιολογικοί χώροι και πού οι νεώτεροι οικισμοί, κοιτάζοντας παράλληλα τα εκθέματα. Ο πρωτότυπος αυτός αντικατοπτρισμός των πόλεων μέσω της Google Earth, υλοποιήθηκε από το γραφείο Αris Zambikos-GR405 architects.

Την έκθεση πλαισιώνουν βίντεο από την τοποθεσία κάθε πόλης όπου παρουσιάζονται εικόνες από παλαιότερες και νέες ανασκαφικές έρευνες, αποτυπώσεις, σχέδια, αναστυλώσεις καθώς και εργασίες προστασίας και ανάδειξης αρχαιολογικών χώρων. Επίσης, τα ευρήματα από τη νεκρόπολη της Ελεύθερνας συνοδεύονται από ηχητική εγκατάσταση με το μουσικό έργο «Ορθή Πέτρα», Orthi Petra (Necropolis), μία πρωτότυπη σύνθεση του Γιώργου Καλούδη για τετράχορδη κρητική λύρα.

Γιώργος Αναστασάκης © Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης

Η έκθεση κλείνει με μια έκπληξη: Πάνω στην προέκταση της θάλασσας που περιβάλλει την Κρήτη «υπερίπτανται» δύο κεφαλές ταύρων, μία από τα χέρια ενός Μινωίτη δημιουργού και μία του Πικάσο. Με τον τρόπο αυτό δίδεται η σκυτάλη στην επόμενη έκθεση που θα ακολουθήσει μετά το σβήσιμο των φώτων της παρούσας, με τίτλο «Πικάσο και Αρχαιότητα: Γραμμή και πηλός», που θα εγκαινιαστεί τον Ιούνιο του 2019. Η έκθεση που σχετίζεται με αρχαιότητες της Κρήτης, της Ελλάδας και της Μεσογείου, αποτελεί μέρος της σειράς «Θεϊκοί Διάλογοι που διοργανώνει το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης.

Γιώργος Αναστασάκης  © Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης
Pablo Picasso, ΤαυροκεφαλήΓιώργος Αναστασάκης  © Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης

Η έκθεση πραγματοποιείται με τη συνεργασία του Αρχαιολογικού Μουσείου Ηρακλείου, του Αρχαιολογικού Μουσείου Ρεθύμνου, του Πανεπιστημίου Κρήτης-Κέντρο Μελέτης Μουσείου αρχαίας Ελεύθερνας, της Βρετανικής Σχολής Αθηνών - Στρωματογραφικό Μουσείο Κνωσού, του FABA - Fundación Almine y Bernard Ruiz-Picasso para el Arte (για την κεφαλή του ταύρου, δημιουργία του Πικάσο) και με τη σύμπραξη Ιδρυμάτων που δανείζουν αναγεννησιακούς χάρτες και βιβλία, όπως η Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών-Γεννάδειος Βιβλιοθήκη, το Ίδρυμα Σύλβιας Ιωάννου και το Μουσείο Μπενάκη. Η έκθεση υλοποιείται με την υποστήριξη της Περιφέρειας Κρήτης.

Η έκθεση συνοδεύεται από επιστημονικό κατάλογο στα ελληνικά και τα αγγλικά. Με αφορμή την έκθεση, το Τμήμα Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων του Μουσείου έχει σχεδιάσει προγράμματα και εκπαιδευτικές ξεναγήσεις για μαθητές ηλικίας 8 ετών και άνω, όπου τα παιδιά θα μάθουν για τις διάφορες πτυχές του δημόσιου και ιδιωτικού βίου στην αρχαία Κρήτη.

Γιώργος Αναστασάκης © Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης
Μαρμάρινο ταφικό ανάγλυφοΓιώργος Αναστασάκης © Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ

Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης

Νεοφύτου Δούκα 4, τηλ.: 210 7228321-3

W: www.cycladic.gr

Facebook: CycladicArtMuseum Instangram: Cycladic_museum

Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα, Τετάρτη, Παρασκευή, Σάββατο: 10.00-17.00, Πέμπτη: 10.00-20.00, Κυριακή: 11.00-17.00, Τρίτη: Κλειστό.

Γιώργος Αναστασάκης © Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης
Πήλινοι ανθοκάλυκεςΓιώργος Αναστασάκης © Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης

«Κρήτη. Αναδυόμενες πόλεις: Άπτερα ― Ελεύθερνα ― Κνωσός. Τρεις αρχαίες πόλεις ζωντανεύουν»

Διάρκεια: 12 Δεκεμβρίου 2018 - 30 Απριλίου 2019

Είσοδος: 7€, Μειωμένη είσοδος: € 3,5

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Ομάδες 15 ατόμων και άνω: € 5 (ανά άτομο)

Γενική Είσοδος κάθε Δευτέρα: € 3,5

Φίλοι Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, είσοδος ελεύθερη

Ξεναγήσεις (με το εισιτήριο εισόδου): κάθε Σάββατο & Κυριακή, στις 12.30 / από 22 Δεκεμβρίου

Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια

Σχετικές ειδήσεις

Μουσείο Αρχαίας Ελεύθερνας: Εγκαινιάστηκε το στολίδι της Κρήτης

Γιώργος Τζιρτζιλάκης: «Η συλλογή του Νίκου Αλεξίου είναι ένα ημερολόγιο, το συναξάρι μιας δεκαετίας»

«Δάσος» & «Eternal you»: Δύο εξαιρετικές ταινίες τεκμηρίωσης στο 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσ/νίκης