Η ΕΕ ελπίζει να αναδειχθεί σε ηγέτη στην προστασία των θαλασσών ενόψει της συνόδου κορυφής των Ηνωμένων Εθνών για την προστασία των ωκεανών του πλανήτη
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε ένα σχέδιο με στόχο την καλύτερη προστασία των ωκεανών, ενόψει της Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για τους Ωκεανούς (UNOC) στη Νίκαια της Γαλλίας την επόμενη εβδομάδα.
Σύμφωνα με την Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για τους Ωκεανούς είναι ένας "ολοκληρωμένος" οδικός χάρτης για την προστασία των ωκεανών, την προώθηση της γαλάζιας οικονομίας και τη στήριξη της ευημερίας των ανθρώπων που ζουν σε παράκτιες περιοχές.
Το σύμφωνο συγκεντρώνει τις ωκεάνιες πολιτικές της ΕΕ σε ένα ενιαίο πλαίσιο για την αντιμετώπιση των απειλών που αντιμετωπίζουν οι ωκεανοί.
Καθορίζει διάφορες βασικές προτεραιότητες, μεταξύ των οποίων η προστασία και η αποκατάσταση της υγείας των ωκεανών, η ενίσχυση της γαλάζιας οικονομίας της ΕΕ, η στήριξη των παράκτιων και νησιωτικών κοινοτήτων, η προώθηση της ωκεάνιας έρευνας, η ενίσχυση της θαλάσσιας ασφάλειας και άμυνας και η ενίσχυση της ωκεάνιας διπλωματίας.
"Δεν θα ωφελήσει μόνο τον πλανήτη, αλλά και τους ανθρώπους που αποκαλούν τις ακτές σπίτι τους, καθώς και τις γενιές που θα διαχειριστούν τους ωκεανούς μας αύριο", δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen.
Ο Επίτροπος Αλιείας και Ωκεανών, Κώστας Καδής, πρόσθεσε ότι δεν πρόκειται απλώς για ένα "μήνυμα σε ένα μπουκάλι", αλλά για ένα συγκεκριμένο σχέδιο δράσης.
"Προσφέρει επίσης τεράστιες δυνατότητες για περισσότερες επενδύσεις σε μια βιώσιμη γαλάζια οικονομία, και αποτελεί κλειδί για την ασφάλειά μας", πρόσθεσε.
Οι κύριες δεσμεύσεις περιλαμβάνουν την πρόταση ενός νέου ευρωπαϊκού νόμου για τους ωκεανούς έως το 2027 και την αναθεώρηση δύο ναυτιλιακών οδηγιών για την καλύτερη προστασία της βιοποικιλότητας.
Αλλά οι περιβαλλοντικές ΜΚΟ δεν είναι τόσο σίγουρες. Ενώ το σύμφωνο δείχνει "δειλά βήματα" προς τη σωστή κατεύθυνση, λένε ότι υπάρχουν "κρίσιμα κενά" που πρέπει να αντιμετωπιστούν. Θεωρούν ότι είναι μια χαμένη ευκαιρία για την ΕΕ να επιδείξει ηγετική ικανότητα στην UNOC, όπου θα παρουσιάσει το Σύμφωνο την επόμενη εβδομάδα.
Οι ΜΚΟ λένε ότι το "ατελές" Σύμφωνο θέτει σε κίνδυνο το μέλλον των ευρωπαϊκών θαλασσών
Σε κοινή δήλωσή της, μια ομάδα έξι κορυφαίων περιβαλλοντικών ΜΚΟ δήλωσε ότι το Σύμφωνο δεν επαρκεί για την επίτευξη της επείγουσας δράσης και των δεσμευτικών στόχων που απαιτούνται για την προστασία των ωκεανών.
Οι BirdLife Europe, ClientEarth, Oceana, Seas At Risk, Surfrider Foundation Europe και το Γραφείο Ευρωπαϊκής Πολιτικής του WWF χαιρέτισαν την ανακοίνωση, αλλά προειδοποίησαν ότι για να είναι επιτυχές, πρέπει να οδηγήσει στην άμεση εφαρμογή των υφιστάμενων υποχρεώσεων και να περιλαμβάνει νομικά δεσμευτικούς στόχους.
Η Vera Coelho, αναπληρώτρια αντιπρόεδρος της Oceana στην Ευρώπη, δήλωσε ότι πρόκειται για μια "χαμένη ευκαιρία" για την ΕΕ να επιδείξει ηγετικό ρόλο στην επερχόμενη UNOC.
"Προτείνει να συνεχιστεί η ίδια αποτυχημένη, κατά περίπτωση προσέγγιση που επέτρεψε να συνεχιστούν επί δεκαετίες καταστροφικές πρακτικές όπως η αλιεία με τράτα βυθού μέσα στις λεγόμενες "προστατευόμενες" περιοχές της ΕΕ", εξηγεί η Coelho.
"Ανοίγει την πόρτα για την αναθεώρηση βασικών κομματιών της νομοθεσίας της ΕΕ, όπως η Κοινή Αλιευτική Πολιτική, αντί να προτείνει μια στρατηγική εφαρμογής και επιβολής για την αντιμετώπιση της πραγματικής ρίζας των πολλαπλών κρίσεων των ωκεανών: την έλλειψη πολιτικής βούλησης από τα κράτη μέλη να επιτύχουν τους συμφωνημένους στόχους και να εφαρμόσουν τη νομοθεσία της ΕΕ.
"Αναβάλλοντας την ανάληψη πραγματικής δράσης, αυτό το ανιαρό Σύμφωνο θέτει σε κίνδυνο το μέλλον των ευρωπαϊκών θαλασσών και των ανθρώπων που βασίζονται σε αυτές".
Οι ΜΚΟ παροτρύνουν τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τα κράτη μέλη να ενισχύσουν το σύμφωνο με συγκεκριμένα μέτρα και να διασφαλίσουν ότι η προστασία των ωκεανών θα καταστεί κεντρικό στοιχείο της νομοθεσίας της ΕΕ που σχετίζεται με τους ωκεανούς.
"Ενώ η Επιτροπή υπόσχεται στο Σύμφωνο για τους Ωκεανούς ότι θα εργαστεί για την επιβολή, υπολείπεται, καθώς δεν προσφέρει κανένα συγκεκριμένο σχέδιο για το πώς οι νόμοι για τους ωκεανούς, που υπάρχουν στα χαρτιά, θα εφαρμοστούν στην πραγματικότητα στη θάλασσα", προσθέτει η Juliet Stote, σύμβουλος δικαίου και πολιτικής για τα θαλάσσια οικοσυστήματα στην ClientEarth.
"Επί του παρόντος, οι νόμοι της ΕΕ παραβιάζονται συνεχώς - με καταστροφικές δραστηριότητες, όπως η αλιεία με τράτες βυθού, να λαμβάνουν χώρα συστηματικά σε θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές και η υπεραλίευση να συνεχίζεται στα ύδατα της ΕΕ - αυτό πρέπει να σταματήσει".