Ενώ η Κομισιόν ακόμα εξετάζει αν η συμφωνία είναι σύμφωνη με το ευρωπαϊκό Δίκαιο.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΦύλαξη μεταναστών εκτός ΕΕ, ενώ αναλύονται οι αιτήσεις ασύλου τους: Η Ιταλία άνοιξε το δρόμο, και άλλες χώρες μπορεί να ακολουθήσουν σύντομα.
Η ιταλική κυβέρνηση σύναψε πρόσφατα συμφωνία με την Αλβανία για την κατασκευή εκεί δύο κέντρων υποδοχής που θα φιλοξενούν 3.000 άτομα κάθε φορά, μεταξύ αυτών που διασώθηκαν στη Μεσόγειο από τις ιταλικές αρχές, εξαιρουμένων των ανηλίκων, των εγκύων γυναικών και των ατόμων με αναπηρία.
Παρά το γεγονός ότι βρίσκονται στο αλβανικό έδαφος, τα κέντρα θα υπάγονται στην ιταλική δικαιοδοσία, κάτι που θα μπορούσε να αποτελέσει παραβίαση της νομοθεσίας της ΕΕ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προς το παρόν, παραμένει επιφυλακτική για το θέμα: μετά από σχεδόν μια εβδομάδα, η ανάλυσή της επί ενός εγγράφου 9 σελίδων συνεχίζεται ακόμη.
«Βρισκόμαστε σε επαφή με τις ιταλικές αρχές για το θέμα αυτό. Μόλις λάβαμε το πρωτόκολλο μεταξύ των ιταλικών και των αλβανικών αρχών και το αξιολογούμε. Επομένως, δεν θα είμαστε σε θέση να υπεισέλθουμε σε περαιτέρω λεπτομέρειες μέχρι να το αξιολογήσουμε πλήρως», είπε η Ανίτα Χίπερ, Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις Εσωτερικές Υποθέσεις.
Εν τω μεταξύ, η ιδέα της εξωτερίκευσης των διαδικασιών ασύλου πλανάται σε όλη την Ευρώπη. Η γερμανική κυβέρνηση "διερευνά" αυτό το ενδεχόμενο, ακόμη και με κάποιες επιφυλάξεις από τους Σοσιαλιστές.
Η Αυστρία προτείνει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να καταστεί δυνατή η διατήρηση των διαδικασιών ασύλου εκτός Ευρώπης, όπως δήλωσε ο υπουργός Εσωτερικών της Βιέννης Γκέρχαρντ Κάρνερ μετά την υπογραφή με το Ηνωμένο Βασίλειο μιας "συμφωνίας μετανάστευσης και ασφάλειας".
Η Δανία προχώρησε ακόμη πιο μακριά, ψηφίζοντας νόμο που επιτρέπει τη διεκπεραίωση διαδικασιών για αιτούντες άσυλο εκτός Ευρώπης, αν και βρίσκεται ακόμη σε αναζήτηση χώρας-εταίρου για την εφαρμογή του.
Για τον εν λόγω εμπειρογνώμονα, η εξωεδαφική επεξεργασία των αιτήσεων ασύλου δεν είναι μια νέα ιδέα στην Ευρώπη, αλλά ποτέ δεν έχει επιτύχει μέχρι στιγμής.
«Αν ανατρέξετε στην ιστορία, αυτού του είδους οι προτάσεις δεν προχώρησαν ποτέ για διάφορους λόγους. Υπάρχουν νομικά ζητήματα σχετικά με τις επιπτώσεις για την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων, τα οποία είναι επίσης ζητήματα πολιτικής, ηθικά και πρακτικά ζητήματα που εμπόδισαν αυτές τις ιδέες να προχωρήσουν», δήλωσε ο Αλμπέρτο Χορστ Νέινχαρτ, ανώτερος αναλυτής πολιτικής στο Κέντρο Ευρωπαϊκής Πολιτικής.
Για την επίτροπο ανθρωπίνων δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης, τη Ντούνια Μιγιάτοβιτς, αυτό το «εξωχώριο καθεστώς ασύλου χαρακτηρίζεται από πολλές νομικές ασάφειες».
Εγείρει ιδίως κίνδυνο «διαφορετικής μεταχείρισης αυτών οι αιτήσεις ασύλου των οποίων θα εξετάζονται στην Αλβανία και αυτών οι αιτήσεις των οποίων θα εξετάζονται στην Ιταλία», σημείωσε η κυρία Μιγιάτοβιτς σε ανακοίνωση που έδωσε στη δημοσιότητα στο Στρασβούργο. Αυξάνει «τον κίνδυνο για τους πρόσφυγες, τους αιτούντες άσυλο και τους μετανάστες να υποστούν παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους».
Αυτού του είδους οι συμφωνίες πιθανόν να προωθηθούν ξανά στο μέλλον, αλλά θα πρέπει να συμμορφώνονται με τους νέους νόμους της ΕΕ για τη μετανάστευση που συζητούνται επί του παρόντος.
Η Ιταλία, αντιμέτωπη με μεγάλη αύξηση των μεταναστευτικών ροών από τον Ιανουάριο (145.000 αφίξεις, έναντι 88.000 την αντίστοιχη περίοδο του 2022), έχει απευθύνει έκκληση στους ευρωπαίους εταίρους της για περισσότερη αλληλεγγύη, χωρίς κάποιο ιδιαίτερο αποτέλεσμα μέχρι τώρα.
Η αντιπολίτευση στην κυβέρνηση συμμαχίας άκρας δεξιάς-δεξιάς της οποίας ηγείται η κυρία Μελόνι εξεγείρεται εναντίον του κειμένου που υπογράφτηκε.
Η συμφωνία που συνήφθη «συμμορφώνεται με τους διεθνείς νομικούς κανόνες που διέπουν τα δικαιώματα των αιτούντων άσυλο», διαβεβαίωσε από την πλευρά του ο υπουργός Εσωτερικών της Αλβανίας Ταουλάντ Μπάλα.
Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) κάλεσε να τηρηθεί «το διεθνές δίκαιο για τους πρόσφυγες», ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανέφερε πως ζήτησε «λεπτομερείς πληροφορίες» για τη συμφωνία από την ιταλική κυβέρνηση.