Άμυνα και ανταγωνιστικότητα στο επίκεντρο της στρατηγικής ατζέντας της ΕΕ

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στη στρατηγική ατζέντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την επόμενη πενταετή θητεία, καθώς συνεχίζει να έχει βαθιές επιπτώσεις στην ενέργεια, την οικονομία και την ασφάλεια της ΕΕ.

Η Στρατηγική Ατζέντα είναι ο πολιτικός οδικός χάρτης της ΕΕ που καθορίζεται από τους ηγέτες στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και ο οποίος θα καθοδηγήσει το έργο της επόμενης Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την περίοδο 2024-2029.

Η Πράσινη Συμφωνία, η οποία περιλαμβάνει νομοθετικά κείμενα-ορόσημα με στόχο να καταστεί η ήπειρος ουδέτερη ως προς τον άνθρακα έως το 2050 και η οποία απέκτησε δυναμική μετά την προσπάθεια της ΕΕ να απεξαρτηθεί από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα στον απόηχο της απρόκλητης επίθεσής της στην Ουκρανία, θα πρέπει να παραμείνει στο επίκεντρο. Και αυτό παρά την αποδυνάμωση ορισμένων τμημάτων του τους τελευταίους μήνες μετά τις εκτεταμένες διαμαρτυρίες των αγροτών και ενόψει των ευρωεκλογών.

Αλλά η εστίαση θα είναι διαφορετική.

«Οι πράσινες πολιτικές θα υποστούν μια νέα στροφή στην Ευρώπη", δήλωσε στο Euronews ο Σιμόνε Ταλιαπέτρα, ανώτερος συνεργάτης της δεξαμενής σκέψης Bruegel. «Οι πολιτικές αυτές θα τεθούν στην υπηρεσία της ανταγωνιστικότητας αφενός και της ασφάλειας αφετέρου».

«Αυτό είναι λογικό, διότι τα τελευταία πέντε χρόνια έχουμε κάνει πολλά νομοθετήματα για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και τώρα πρέπει να προχωρήσουμε στην εφαρμογή», πρόσθεσε.

Κίνα και ΗΠΑ

Αλλά οι γεωπολιτικές συνθήκες που επηρεάζουν τη Στρατηγική Ατζέντα - τις οποίες ο αναλυτής χαρακτήρισε "νέα διεθνή ταραγμένα νερά" - υπερβαίνουν τον πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας.

Η αθέμιτη εμπορική πολιτική της Κίνας και η ανάγκη σύναψης συνεργασιών για την απόκτηση πρώτων υλών και νέων αγορών, ιδίως στην Αφρική και τη Νότια Αμερική, θα κατευθύνουν επίσης το έργο της ΕΕ.

Αλλά η ανάγκη για μια "ισχυρή και ασφαλή" καθώς και μια "ευημερούσα και ανταγωνιστική Ευρώπη" μέσω μεγαλύτερης βιομηχανικής ικανότητας - τόσο πολιτικής όσο και στρατιωτικής - στοχεύει επίσης στη μείωση των εξαρτήσεων από τον κύριο σύμμαχο της ΕΕ, τις ΗΠΑ.

«Υπάρχει ένα άλλο στοιχείο που είναι πολύ σημαντικό: οι εκλογές στις ΗΠΑ και το τι θα συμβεί αν ο (πρώην πρόεδρος Ντόναλντ) Τραμπ επιστρέψει στον Λευκό Οίκο. Τι θα συμβεί στην Ευρώπη όσον αφορά τις δικές της αμυντικές δυνατότητες σε περίπτωση που, ας πούμε, οι ΗΠΑ παρακρατήσουν κάποια υποστήριξη στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ;». αναλογίστηκε ο Ταγκλιαπιέτρα.

Νέοι οικονομικοί πόροι

Ένα άλλο ανοιχτό ερώτημα που αντιμετωπίζουν οι ηγέτες της ΕΕ είναι πώς θα βρουν τα χρήματα για να χρηματοδοτήσουν τις φιλοδοξίες τους.

Σύμφωνα με τον συνεργάτη του Bruegel, υπάρχουν τρεις πιθανές πηγές εσόδων που θα πρέπει να μεταρρυθμιστούν.

«Πρώτον, πρέπει να αξιοποιήσουμε καλύτερα τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό. Θα πρέπει να γίνει μια συζήτηση για το πώς θα ξοδέψουμε αυτά τα χρήματα και ποιο θα είναι το μέγεθός τους», δήλωσε.

«Η δεύτερη είναι η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, η οποία σίγουρα θα διαδραματίσει μεγαλύτερο ρόλο τα επόμενα χρόνια όσον αφορά όλα αυτά τα στοιχεία. Και τέλος, το νέο χρέος. Θα υπάρξει η δυνατότητα δημιουργίας μιας νέας πιστωτικής γραμμής μετά το τέλος του προγράμματος Next Generation EU, το 2026;», είπε.

Το σχέδιο ημερήσιας διάταξης περιλαμβάνει επίσης ένα κεφάλαιο με τίτλο "Ελεύθερη και Δημοκρατική Ευρώπη", για την ενίσχυση του κράτους δικαίου, καθώς και ένα μέρος σχετικά με τη διεύρυνση και τον τρόπο προετοιμασίας για ένα νέο κύμα μελών, συμπεριλαμβανομένης της Ουκρανίας, της Μολδαβίας και των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων.

«Η διεύρυνση προϋποθέτει ότι οι χώρες που θέλουν να ενταχθούν έχουν τη δυνατότητα να εφαρμόζουν το δίκαιο της ΕΕ, γεγονός που απαιτεί πολλές μεταρρυθμίσεις στις χώρες αυτές και θα απαιτήσει επίσης νέα διακυβέρνηση σε επίπεδο ΕΕ», δήλωσε ο Ταλιαπέτρα.

«Ως εκ τούτου, θα πρέπει επίσης να επανεξετάσουμε τον τρόπο λήψης αποφάσεων: η ομοφωνία που έχουμε σήμερα για την εξωτερική πολιτική μπορεί να χρειαστεί να αναθεωρηθεί στο μέλλον, διότι δεν είναι νοητό να έχουμε δικαίωμα βέτο για οποιαδήποτε χώρα, εάν η λέσχη επεκταθεί ακόμη περισσότερο», πρόσθεσε.

Οι ηγέτες της ΕΕ αναμένεται να οριστικοποιήσουν και να εγκρίνουν την ατζέντα στην επόμενη σύνοδο κορυφής τους στις Βρυξέλλες στις 27-28 Ιουνίου.