Σε αντίποινα για την υποστήριξη του Παρισιού προς την Αρμενία, το Μπακού διεξήγαγε εχθρικές επεμβάσεις κατά της Γαλλίας στα υπερπόντια εδάφη του.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Η COP29 ξεκίνησε με ένα διπλωματικό επεισόδιο στο Αζερμπαϊτζάν.
Ο πρόεδρος της διοργανώτριας χώρας Αλίγιεφ προκάλεσε την οργή του Παρισιού καταγγέλλοντας σε ομιλία του τα "εγκλήματα" "του καθεστώτος του προέδρου Μακρόν" στα υπερπόντια εδάφη.
"Τα μαθήματα για τα εγκλήματα της Γαλλίας σε αυτά τα λεγόμενα υπερπόντια εδάφη δεν θα ήταν πλήρη χωρίς να αναφερθούν οι πρόσφατες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από το καθεστώς", είπε.
Γαλλική υποστήριξη για την Αρμενία
Σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες που ερωτήθηκαν από το Euronews, η κλιμάκωση αυτή της έντασης μεταξύ Παρισιού και Μπακού οφείλεται ιδίως στη γαλλική υποστήριξη προς την Αρμενία, η οποία βρίσκεται σε εδαφική διαμάχη με τον γείτονά της, το Αζερμπαϊτζάν, για το Ναγκόρνο-Καραμπάχ.
"Αυτές οι εντάσεις είναι σε μεγάλο βαθμό πολιτικές. Και πρόκειται για μια προσπάθεια του Αζερμπαϊτζάν να εκδικηθεί τη Γαλλία για την εξαιρετική και σημαντική υποστήριξή της προς την Αρμενία", δήλωσε στο Euronews η Teona Lavrelashvili.
Η ειδικός σε ευρωπαϊκές υποθέσεις επισημαίνει ότι η Γαλλία έχει υποστηρίξει την Αρμενία"διπλωματικά, οικονομικά αλλά και στρατιωτικά", ιδίως κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης για το Ναγκόρνο-Καραμπάχ, έναν θύλακα που βρίσκεται στο Αζερμπαϊτζάν αλλά κατοικείται σχεδόν αποκλειστικά από Αρμένιους και αμφισβητείται από το Μπακού και το Ερεβάν εδώ και δεκαετίες.
Παρεμβάσεις του Αζερμπαϊτζάν σε γαλλικές κτήσεις
Από την πλευρά του, το Παρίσι κατηγορεί το Μπακού για παρεμβάσεις, ιδίως στη Νέα Καληδονία, όπου οι ταραχές άφησαν πίσω τους 13 νεκρούς τον Μάιο. Ένα σχέδιο συνταγματικού νόμου που τροποποιεί το εκλογικό σώμα προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων στο γαλλικό αρχιπέλαγος του Ειρηνικού.
Ρίχνοντας λάδι στη φωτιά, το Αζερμπαϊτζάν είναι ύποπτο ότι χρησιμοποιεί κινήματα ανεξαρτησίας για να αποσταθεροποιήσει τη Γαλλία.
"Πρώτα απ' όλα, υπάρχει πολιτική παρέμβαση. Υπάρχει αυτό που είναι γνωστό ως η ομάδα πρωτοβουλίας του Μπακού, η οποία δημιουργήθηκε τον Ιούλιο του 2023 και συνεχίζει να ευδοκιμεί μέχρι σήμερα. Πρόκειται για μια ομάδα πίεσης και πίεσης σε διεθνές επίπεδο, η οποία συμβάλλει στην ανταλλαγή, την αναμετάδοση και τη λειτουργία ως ηχείο για τις φιλοδοξίες ανεξαρτησίας ορισμένων ομάδων που τάσσονται υπέρ της ανεξαρτησίας", εξηγεί στο Euronews ο Bastien Vandendyck, καθηγητής γεωπολιτικής του Ειρηνικού στο Καθολικό Πανεπιστήμιο της Λιλ και προσωπάρχης της Sonia Backès, προέδρου της νότιας επαρχίας της Νέας Καληδονίας.
Τον Απρίλιο, μια συμφωνία μεταξύ του Κογκρέσου της Νέας Καληδονίας και του Κοινοβουλίου του Αζερμπαϊτζάν που υπογράφηκε από έναν εκλεγμένο εκπρόσωπο υπέρ της ανεξαρτησίας προκάλεσε οργή προτού θεωρηθεί άκυρη. Ένα ταξίδι στο Αζερμπαϊτζάν από εκλεγμένους εκπροσώπους υπέρ της ανεξαρτησίας προκάλεσε επίσης αντιδράσεις.
"Το Μπακού σίγουρα τοποθετείται ως πρωταθλητής και υποστηρικτής στην παγκόσμια σκηνή των νησιωτικών κρατών, καθώς και άλλων μικρών εθνών που έχουν απελευθερωτικά κινήματα κατά των ευρωπαϊκών δυνάμεων. Και το πουλάνε αυτό ως μέρος ενός κινήματος κατά της ανάμειξης στην πολιτική άλλων χωρών", εξηγεί η Jody Laporte.
Η ερευνήτρια πολιτικής στο Κολέγιο Λίνκολν του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης πιστεύει ότι η στρατηγική αυτή μπορεί να αναχθεί στη συμμετοχή του Αζερμπαϊτζάν στο κίνημα των αδέσμευτων, το οποίο ιδρύθηκε κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου για την υπεράσπιση των συμφερόντων των αναπτυσσόμενων χωρών.
"Δυστυχώς, αυτοί οι μαχητές της ανεξαρτησίας δεν είναι τίποτα περισσότερο από μαριονέτες σε μια πολιτική στρατηγική που έχει σχεδιαστεί για να απονομιμοποιήσει τους αντιπάλους του Αζερμπαϊτζάν", λέει ο Bastien Vandendyck.
Εκστρατείες παραπληροφόρησης
Σύμφωνα με σημείωμα της VIGINUM, της υπηρεσίας επαγρύπνησης και προστασίας από τις ξένες ψηφιακές παρεμβάσεις, το Αζερμπαϊτζάν έχει επίσης πραγματοποιήσει εκστρατείες παραπληροφόρησης με στόχο τη Γαλλία στα κοινωνικά δίκτυα.
Ενώ οι πραγματικές προκλήσεις οδήγησαν στις ταραχές στη Νέα Καληδονία, η παρέμβαση του Αζερμπαϊτζάν επιδείνωσε την κρίση, πιστεύει ο Bastien Vandendyck.
Αν το Αζερμπαϊτζάν νοιαζόταν πραγματικά για το δικαίωμα των λαών στην αυτοδιάθεση (...) θα το εφάρμοζε στον εαυτό του πριν προσπαθήσει να το εφαρμόσει σε άλλους", λέει ο αναλυτής διεθνών σχέσεων. Και η πραγματικότητα είναι ότι σήμερα υπάρχει μια περιοχή στο Αζερμπαϊτζάν που ονομάζεται Ναγκόρνο-Καραμπάχ, η οποία είναι θύμα εθνοκάθαρσης που διενεργείται σκόπιμα από το καθεστώς Αλίεφ".
Κατά την άποψή του, η Νέα Καληδονία υπήρξε εργαστήριο για το Αζερμπαϊτζάν, το οποίο τώρα ανακατευθύνει τις ενέργειές του προς τις Γαλλικές Δυτικές Ινδίες, τη Γαλλική Γουιάνα και τη Γαλλική Πολυνησία.
Η αποκλιμάκωση των εντάσεων απέχει πολύ, παρά τις συνεχιζόμενες εμπορικές σχέσεις και τα συμβόλαια φυσικού αερίου μεταξύ του Μπακού και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.