Η Ε.Ε. αναθεώρησε το πλαίσιο των διαρθρωτικών ταμείων για να μπορέσουν τα κράτη μέλη να δαπανήσουν περισσότερα χρήματα στον τομέα της υγείας και των ΜΜΕ
Καλώς ήλθατε στο Real Economy. Σ' αυτή την εκπομπή θα εξετάσουμε τα οικονομικά εργαλεία που χρησιμοποιεί η Ε.Ε. για να διαχειριστεί τις τεράστιες προκλήσεις της πανδημίας. Τα διαρθρωτικά ταμεία συμβάλλουν καθοριστικά στην ενίσχυση των αναγκών των κρατών μελών που έχουν υγειονομικές ανάγκες, λόγω κορονοϊού.
Η περίπτωση της Πολωνίας
Οι ιατρικές υποδομές της Πολωνίας αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα. Υπάρχουν πολλά βεβαιωμένα κρούσματα στους εργαζόμενους στον τομέα της υγείας. Επισκεφτήκαμε δύο νοσοκομεία για να δούμε πώς τα βγάζουν πέρα αυτοί που δουλεύουν στην πρώτη γραμμή.
'Ενας στους έξι ανθρώπους που μολύνονται από τον κορονοϊό στην Πολωνία εργάζεται στον τομέα της υγείας. Στην επαρχία της Πομερανίας, η πνευμονολόγος Μαλγκορζάτα Μαλινόβσκα είδε από την αρχή της πανδημίας ότι υπήρχαν σοβαρές ελλείψεις ιατρικών υλικών. Χάρις στην πρωτοβουλία του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου, περίπου 30 μονάδες, ανάμεσά τους και το συγκεκριμένο νοσοκομείο κατάφεραν να αγοράσουν νέα υλικά: «Η αγορά αυτού του εξοπλισμού μας βοήθησε πολύ. Πήραμε εξαιρετικά μηχανήματα που μας επέτρεψαν να παρακολουθούμε από πολύ κοντά τους ασθενείς και να υπάρχει παράλληλη σύνδεση και με το γραφείο του επιμελητή, που βρίσκεται μακριά από το κρεβάτι του ασθενή. Έτσι υπάρχει ασφάλεια για το προσωπικό. Η υποστήριξη που λάβαμε από το ευρωπαϊκό ταμείο ήταν εξαιρετικά χρήσιμη, γιατί η Πολωνία όπως και άλλες χώρες δεν ήταν προετοιμασμένες να αντιμετωπίσουν μια πανδημία».
Η Ιζαμπέλα Γέντρετζακ δουλεύει στην παιδιατρική κλινική του νοσοκομείου Τορούν τα τελευταία 25 χρόνια. Όταν ξεκίνησε η πανδημία, εντάχθηκε εθελοντικά μαζί με τη φίλη της Ελζμπιέτα Ρούσοβιτς στο νοσηλευτικό προσωπικό που ασχολείται με τη θεραπεία του κορονοϊού: «Φορούμε προστατευτικές στολές όλη την ημέρα καθώς βρισκόμαστε στους θαλάμους, γιατί όλο το τμήμα είναι πιθανόν μολυσμένο με τον ιό. Όταν είμαστε κοντά στους ασθενείς που είναι μολυσμένοι, φοράμε επιπλέον εξοπλισμό: ποδιές, μάσκες προσώπου και γάντια».
Περίπου 10 εκατομμύρια ευρώ ανακατανεμήθηκαν από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο για να αγοραστούν προστατευτικός εξοπλισμός και υλικά απολύμανσης και για αποκτηθούν ιατρικά υλικά και μηχανήματα, όπως αναπνευστήρες και καρδιογράφοι. Στο πλαίσιο του πρότζεκτ υποστηρίζονται επίσης δύο προσωρινές μονάδες ξεκούρασης, όπως αυτό το ξενοδοχείο, όπου μένουν νοσοκόμες μετά από νυχτερινή βάρδια: «Αυτό το κέντρο είναι πολύ σημαντικό για μένα, γιατί μετά τη βάρδιά μου μπορώ να ξεκουραστώ εδώ. Δεν χρειάζεται να κάνω καμιά δουλειά. Το φαγητό μας το φέρνουν έτοιμο. Γνωρίζουμε ότι όλο αυτό είναι μια προσωρινή κατάσταση» εξηγεί ηΕλζμπιέτα Ρούσοβιτς.
Στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής της Ε.Ε., στην Πολωνία, περίπου 10 δις ευρώ, που είναι πάνω από το 10% των κονδυλίων που ήταν διαθέσιμα μέχρι το 2020, θα δοθούν για τις υγειονομικές και οικονομικές συνέπειες της πανδημίας, σύμφωνα με την Υπουργό Περιφερειακής Ανάπτυξης, Μαλγκορζάτα Γιαρόσινκα-Γιέντινακ: «Είναι μεγάλο το ποσό. Αυτά τα χρήματα μπορούν να βοηθήσουν σε πολλούς τομείς: νοσοκομεία, επιχειρηματίες. Θα μας βοηθήσουν να διασφαλίσουμε 500.000 θέσεις εργασίας. Στην κατάσταση που είμαστε σήμερα, πρέπει να σκεφτούμε από την αρχή τις προτεραιότητες της πολιτικής συνοχής. Πρέπει αυτή η πολιτική να προσαρμοστεί το γρηγορότερο δυνατόν στις συγκεκριμένες ανάγκες που έχει η κάθε χώρα ξεχωριστά και στην παρούσα οικονομική κατάσταση, γιατί θα είναι πολύ επικίνδυνο αν δεν αλλάξουμε τις πολιτικές μας».
Συνέντευξη με τον οικονομολόγο Τόμας Βίζερ
Έφη Κουτσοκώστα, Euronews:
Επιστρέφουμε στις Βρυξέλλες για να μιλήσουμε με έναν ειδήμονα της διαχείρισης κρίσεων στην Ε.Ε., τον οικονομολόγο Τόμας Βίζερ. Συμμετείχε στις συναντήσεις κατά τη διάρκεια της κρίσης στην ευρωζώνη και ξέρει πολύ καλά το σύστημα. Βρίσκεται στην γενέτειρά του, τη Βιέννη. Κύριε Βίζερ σας ευχαριστούμε που είστε μαζί μας. Η Ε.Ε. έχει αποφασίσει αυτή την στιγμή να αναδιανείμει μέρος των κονδυλίων που απομένουν στα διαρθρωτικά ταμεία για να αντιμετωπίσει τις τεράστιες ανάγκες και προκλήσεις της κρίσης του κορονοϊού. Αυτή η πολιτική συνοχής μπορεί να αναπληρώσει την έλλειψη ενότητας ανάμεσα στα κράτη μέλη;
Τόμας Βίζερ, Οικονομολόγος:
Θα έλεγα ότι κάποιοι από τους μεγαλύτερους δικαιούχους, τους καθαρούς αποδέκτες των κονδυλίων της Ε.Ε. είναι εκείνα τα κράτη μέλη που έχουν θέσει σε αμφισβήτηση κεντρικά στοιχεία των ευρωπαϊκών αξιών, της ευρωπαϊκής συνοχής και αλληλεγγύης. Η αυθόρμητη απάντησή μου θα ήταν ότι δεν βλέπω καμιά σχέση και σύνδεση ανάμεσα στο ότι λαμβάνουν πολύ μεγάλα ποσά από τον προϋπολογισμό της Ε.Ε., είναι καθαροί αποδέκτες μεγάλων ποσών, που δίνονται από άλλα κράτη μέλη και των αισθημάτων ευρωπαϊκής αλληλεγγύης ή συνοχής που δείχνουν. Δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Και αν θυμάμαι καλά τα νούμερα, τα ποσά που έχουν δοθεί σε αρκετές χώρες δενέχουν άμεση σχέση με την σκληρότητα των οικονομικών συνεπειών που έχουν υποστεί αυτές οι χώρες, ως απόρροια της πανδημίας.
Έφη Κουτσοκώστα, Euronews:
Τι μορφή πρέπει να έχει αυτός ο νέος προϋπολογισμός για να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα μετά την πανδημία;
Τόμας Βίζερ, Οικονομολόγος:
Κατά τη γνώμη μου πρέπει να είναι περίπου 2% του ΑΕΠ σε ετήσια βάση, που είναι πολύ μεγαλύτερο ποσό από την τωρινή πρόταση. Το μεγάλο ζήτημα θα είναι λοιπόν αν καταφέρουμε να δούμε έναν πολύ μεγαλύτερο προϋπολογισμό, τουλάχιστον για τα επόμενα χρόνια. Τι θα προσφέρει αυτός ο προϋπολογισμός; Θα είναι βασικά επιδοτήσεις από τον προϋπολογισμό της Ε.Ε. σε όλες τις χώρες, αλλά κυρίως σ' αυτές που έχουν πληγεί περισσότερο; Αυτή η καθαρή μεταφορά πόρων είναι ασφαλώς προϋπόθεση για να υπάρξει ανάκαμψη μετά την πανδημία. Αυτή είναι η καλή περίπτωση. Η κακή περίπτωση θα είναι ότι τα επιπλέον ποσά από τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό θα δίνονται υπό μορφή δανείων σε κράτη μέλη ή σε περιφερειακές ενότητες εντός των κρατών μελών. Αυτό θα επιτρέψει να δοθούν μεγαλύτερα ποσά. Θα πρέπει όμως να αποπληρωθούν και ως δάνεια δεν θα επιβαρύνουν με καθαρό κόστος τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό , αποφεύγοντας ενδεχόμενες υποχρεώσεις.