Καθώς οι κυβερνήσεις της ΕΕ συζητούν το Digital Omnibus, άλλοι το θεωρούν αναγκαίο για τις ευρωπαϊκές εταιρείες, ενώ άλλοι επιμένουν σε κανόνες όπως ο GDPR και το AI Act.
Καθώς οι εκπρόσωποι των κρατών μελών της ΕΕ συζητούν το προτεινόμενο Digital Omnibus, οι Ευρωπαίοι εμφανίζονται διχασμένοι.
Όπως συνήθως, κάποιοι κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, βλέποντας το Digital Omnibus ως απειλή για την ιδιωτικότητα και τα ψηφιακά δικαιώματα των Ευρωπαίων και αμφισβητώντας συνολικά τη νομιμότητά του.
Από την άλλη, κεκλεισμένων των θυρών, ακόμη και ορισμένοι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής συμφωνούν ότι ίσως η πρόταση της Επιτροπής για το Digital Omnibus (που αποσκοπεί στη στήριξη των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων) θα έπρεπε να είναι ακόμη πιο φιλόδοξη, δεδομένης της ευρωπαϊκής παράδοσης να αποδυναμώνει σημαντικά τις φιλόδοξες προτάσεις.
Στην ΕΕ διαθέτουμε μια ποικιλία απόψεων που βοηθά να εξισορροπούνται οι πολιτικές αποφάσεις και οι επιπτώσεις τους στη ζωή των Ευρωπαίων. Ωστόσο, φαίνεται ότι οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις υπήρξαν επί χρόνια υπερβολικά παθητικές και όχι αρκετά δυναμικές στη δημόσια συζήτηση, με αποτέλεσμα σήμερα να αντιμετωπίζουν δυσανάλογες αντιδράσεις όταν προτείνεται, μέσω των Omnibus, μια μικρή μετατόπιση από το status quo.
Δυστυχώς, πολλοί Ευρωπαίοι σήμερα μένουν προσκολλημένοι σε μια λογική ευσεβών πόθων: θέλουν οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις να γίνουν μεγαλύτερες, ισχυρότερες και, άρα, παγκοσμίως ανταγωνιστικές, χωρίς όμως να αλλάξουν οι κανόνες που οι ίδιες οι εταιρείες θεωρούν το μεγαλύτερο εμπόδιο στη δουλειά τους.
Κύρια αγκάθια για την ευρωπαϊκή τεχνολογία: όχι αμερικανικό, αλλά ευρωπαϊκό πρόβλημα
Οι διανοητικά ανέντιμοι επικριτές του Digital Omnibus συχνά το χαρακτηρίζουν αποτέλεσμα αμερικανικών πιέσεων και λόμπινγκ. Ωστόσο, ένας πραγματικός υπέρμαχος της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας, ο Μάριο Ντράγκι, έχει επανειλημμένα ζητήσει τις ίδιες μεταρρυθμίσεις στις οποίες εργάζεται τώρα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Τα πιο πιεστικά ζητήματα για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις παραμένουν τα ίδια: πέρα από την περιορισμένη πρόσβαση σε κεφάλαια, ο κατακερματισμός των κανόνων στην ΕΕ, το βαρύ ρυθμιστικό φορτίο, το υψηλό κόστος συμμόρφωσης και η κανονιστική αβεβαιότητα οδηγούν τις ευρωπαϊκές εταιρείες να ασχολούνται περισσότερο με τη συμμόρφωση αντί να κλιμακώνονται και, αργότερα, να ανταγωνίζονται σε παγκόσμιο επίπεδο.
Όπως ανέφερε ο Ντράγκι στην ομιλία του τον Σεπτέμβριο, η απλούστευση του Γενικού Κανονισμού για την Προστασία Δεδομένων (GDPR) παραμένει «ένα από τα σαφέστερα αιτήματα» μεταξύ των ευρωπαϊκών εταιρειών. Επιπλέον, ο GDPR έχει «αυξήσει το κόστος των δεδομένων για τις επιχειρήσεις της ΕΕ κατά περίπου 20% σε σύγκριση με τις αμερικανικές».
Δεύτερη επισήμανση αφορά τον AI Act. Ο Ντράγκι τον χαρακτήρισε ρητά «μια ακόμη πηγή αβεβαιότητας» και ζήτησε την αναβολή της εφαρμογής του για τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης υψηλού κινδύνου «μέχρι να κατανοήσουμε καλύτερα τα μειονεκτήματα».
Δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις: το Digital Omnibus είναι μόνο το πρώτο βήμα
Παρότι το Digital Omnibus είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, όπως και η Στρατηγική της ΕΕ για την Ένωση Δεδομένων και ο επικείμενος Έλεγχος Ψηφιακής Καταλληλότητας, ούτε οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις ούτε οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να χάσουν χρόνο. Οφείλουν να αξιοποιήσουν στο έπακρο αυτές τις παρεμβάσεις, προετοιμάζοντας ταυτόχρονα τα σχέδια Β και Γ.
Όπως συμβαίνει σχεδόν με όλα, οι ριζικές αλλαγές στην Ευρώπη επιτυγχάνονται μέσω πολλών πρωτοβουλιών και παρεμβάσεων, και θα χρειαστούν ακόμη περισσότερα ώστε οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις να αποκτήσουν πραγματικές ευκαιρίες για να γίνουν πιο ανταγωνιστικές.
Αυτή την εβδομάδα, το AI Chamber και μια ομάδα οργανώσεων (μεταξύ των οποίων και ο μητρικός μας οργανισμός, το Consumer Choice Center Europe) που εκπροσωπούν την Τσεχία, την Πολωνία, τη Σλοβακία, την Ουγγαρία, τη Λιθουανία, τη Δανία, τη Βουλγαρία και άλλους, απέστειλαν μια επιστολή προς το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, καλώντας τους να αξιοποιήσουν την ευκαιρία που προσφέρει το Digital Omnibus και να επικεντρωθούν στις περαιτέρω αλλαγές που απαιτούνται ώστε οι ευρωπαϊκές εταιρείες να γίνουν πιο ανταγωνιστικές.
Η επιστολή εκφράζει ισχυρή στήριξη στις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με το Digital Omnibus, αλλά τονίζει ότι το εύρος του ίσως δεν επαρκεί. Οι υπογράφοντες προτείνουν η πρόταση για το Digital Omnibus να αντιμετωπιστεί ως πρώτο βήμα, όχι ως τελικός στόχος, για να γίνουν οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις πιο ανταγωνιστικές ψηφιακά.
Η επιστολή ζητεί την απλούστευση του AI Act, την αναβολή της εφαρμογής του για δύο χρόνια και τη διασφάλιση ότι οι κανόνες για τη χρήση του εννόμου συμφέροντος για την ανάπτυξη τεχνητής νοημοσύνης είναι σαφείς, συνεκτικοί και πλήρως εναρμονισμένοι σε όλη την ΕΕ.
Τέλος, η επιστολή αφήνει μια μικρή αιχμή προς όσους υπερασπίζονται τη στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης αλλά θέλουν και την πίτα ολόκληρη και τον σκύλο χορτάτο, χωρίς να κάνουν καμία ουσιαστική αλλαγή που θα μπορούσε να βοηθήσει την ανάπτυξη των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων:
«Δεν μπορούμε να ελπίζουμε ότι θα πετύχουμε γνήσια "στρατηγική αυτονομία" αν είμαστε ανίκανοι να αναπτύξουμε τις δικές μας θεμελιώδεις τεχνολογίες», αναφέρει.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στο EU Tech Loop και αναδημοσιεύεται στο Euronews στο πλαίσιο συμφωνίας με το EU Tech Loop.