Καθώς η γήινη τροχιά γίνεται όλο και πιο κορεσμένη, τέτοια περιστατικά αναδεικνύουν την επιτακτική ανάγκη για καλύτερη διαχείριση των δορυφόρων.
Η εταιρεία του Έλον Μασκ, SpaceX, δήλωσε ότι οι δορυφόροι της απέφυγαν οριακά μια σύγκρουση με άλλον διαστημικό δορυφόρο.
Οι λεγόμενοι δορυφόροι Starlink της SpaceX κινούνταν σε τροχιά μόλις 200 μέτρα από εννέα δορυφόρους που εκτοξεύτηκαν την περασμένη εβδομάδα από την κινεζική ανταγωνίστρια CAS Space, σύμφωνα με την εταιρεία του Μασκ.
Το περιστατικό ήρθε στο φως αφού ο Michael Nicholls, αντιπρόεδρος μηχανικής του Starlink στη SpaceX, εξέφρασε την αγανάκτησή του για αυτό που χαρακτήρισε έλλειψη συντονισμού μεταξύ των φορέων εκμετάλλευσης
«Όταν οι φορείς εκμετάλλευσης δορυφόρων δεν μοιράζονται τα δεδομένα τροχιάς (ephemeris) των διαστημοπλοίων τους, μπορεί να σημειωθούν επικίνδυνα κοντινές προσεγγίσεις στο διάστημα», έγραψε στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης X, που ανήκει στον Μασκ.
«Όσο γνωρίζουμε, δεν έγινε κανένας συντονισμός ούτε διαδικασία αποφυγής σύγκρουσης με τους υφιστάμενους δορυφόρους που λειτουργούν στο διάστημα», πρόσθεσε.
Οι δορυφόροι παίζουν ζωτικό ρόλο στην καθημερινή ζωή, υποστηρίζοντας υπηρεσίες όπως το GPS στα κινητά, η μετεωρολογική πρόγνωση και τα χρηματοοικονομικά συστήματα.
Με την τροχιά της Γης να γίνεται ολοένα και πιο πολυσύχναστη, τέτοια περιστατικά αναδεικνύουν την ανάγκη για καλύτερη διαχείριση των δορυφόρων.
Το 2023, εκτοξεύτηκαν περίπου 2.800 δορυφόροι, αριθμός-ρεκόρ, σύμφωνα με το Space Foundation, μια μη κερδοσκοπική οργάνωση με έδρα τις ΗΠΑ. Η SpaceX αντιστοιχούσε σε σημαντικό μερίδιο αυτών των εκτοξεύσεων μέσω του προγράμματος Starlink.
Ο αριθμός των δορυφόρων σε χαμηλή γήινη τροχιά αναμένεται να αυξηθεί κατά 190% μέσα στην επόμενη δεκαετία, σύμφωνα με έκθεση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ που δημοσιεύθηκε το 2024.
Η CAS Space απάντησε στον Nicholls, αρνούμενη την ευθύνη για το περιστατικό, ενώ παράλληλα καλεί σε καλύτερη συνεργασία.
«Σε όλες τις εκτοξεύσεις της CAS Space, τα παράθυρα εκτόξευσης επιλέγονται με χρήση του επίγειου συστήματος επίγνωσης της κατάστασης στο διάστημα ώστε να αποφεύγονται συγκρούσεις με γνωστούς δορυφόρους/συντρίμμια. Πρόκειται για υποχρεωτική διαδικασία», ανέφερε η CAS Space μέσω X το βράδυ της Παρασκευής.
«Αν επιβεβαιωθεί, το περιστατικό συνέβη σχεδόν 48 ώρες μετά τον διαχωρισμό του ωφέλιμου φορτίου, οπότε η αποστολή εκτόξευσης είχε ήδη ολοκληρωθεί. Η CAS Space θα συντονιστεί με τους φορείς εκμετάλλευσης δορυφόρων για να προχωρήσει. Αυτό απαιτεί την επανασύσταση συνεργασιών μεταξύ των δύο οικοσυστημάτων New Space», πρόσθεσε η εταιρεία σε άλλη ανάρτηση στο X λίγες ώρες αργότερα.
Η εκτόξευση CAS Space Kinetica 1 μετέφερε «έξι κινεζικούς πολυλειτουργικούς δορυφόρους, έναν δορυφόρο παρατήρησης της Γης για τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, έναν επιστημονικό δορυφόρο για την Αίγυπτο και έναν εκπαιδευτικό δορυφόρο για το Νεπάλ», σύμφωνα με το China Daily.
Η ανάρτηση του Nicholls δεν διευκρίνισε ποιο από αυτά τα σκάφη πέρασε κοντά στον δορυφόρο Starlink.
«Εκτιμούμε την ανταπόκριση και προσβλέπουμε σε συντονισμό για τις μελλοντικές εκτοξεύσεις», απάντησε ο κ. Nicolls.
«Είναι κρίσιμης σημασίας να καθιερωθεί ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ όλων των φορέων εκμετάλλευσης δορυφόρων.»
Μια σύγκρουση μεταξύ διαστημικών σκαφών θα μπορούσε να δημιουργήσει μεγάλες ποσότητες συντριμμιών, διασκορπίζοντας επικίνδυνα θραύσματα στην τροχιά. Αυτά τα διαστημικά απορρίμματα αυξάνουν τον κίνδυνο περαιτέρω συγκρούσεων και απειλούν τόσο τους τρέχοντες δορυφόρους όσο και τις μελλοντικές αποστολές.
Οι ειδικοί έχουν προειδοποιήσει επίσης για την πιθανότητα του «Συνδρόμου Kessler», μιας θεωρίας που πρότεινε επιστήμονας της NASA, σύμφωνα με την οποία όταν τα διαστημικά συντρίμμια φτάσουν σε κρίσιμο επίπεδο, οι συγκρούσεις μπορεί να πυροδοτήσουν αλυσιδωτή αντίδραση, δημιουργώντας ακόμη περισσότερα συντρίμμια και καθιστώντας τμήματα της τροχιάς μη χρησιμοποιήσιμα.