Ειδικοί προειδοποιούν ότι οι γηράσκοντες σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής της Βουλγαρίας δεν θα μπορούν να τηρήσουν τους νέους ευρωπαϊοκύς κανόνες
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΜια σύγκρουση ανάμεσα στο παλιό και το νέο. Αυτή είναι η εικόνα της μεγαλύτερης βιομηχανικής περιοχής στη Βουλγαρία. Σε μια έκταση 240 τετραγωνικών χιλιομέτρων, φιλοξενούνται τέσσερις σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής. Από τη μία πλευρά, υπάρχει ο παλαιότερος σταθμός, κι από την άλλη, ο μόνος που ανοικοδομήθηκε μετά την πτώση του κομμουνισμού.
Ολοκληρώθηκε το 2011 και κόστισε 1,3 δισεκατομμύρια ευρώ, καθώς εφαρμόζει σύγχρονες τεχνολογίες για πιο καθαρή ενέργεια. Μια από αυτές είναι το σύστημα αποθείωσης καυσαερίων, που στοχεύει στην ανακύκλωση τοξικών εκπομπών διοξειδίου του θείου.
«Ο συντελεστής απόδοσής μας σχετικά με αυτές τις εκπομπές φτάνει μερικές φορές στο 98 έως 99%. Μπορείτε να φανταστείτε λοιπόν πόσο διοξείδιο του θείου δεσμεύουμε στον σταθμό μας. Το δεσμευμένο διοξείδιο του θείου αντιδρά με ασβεστόλιθο σχηματίζοντας γύψο βιομηχανικής ποιότητας», εξηγεί ο διευθύνων σύμβουλος του AES Bulgaria, Ιβάν Τζάνκοφ.
Στη Βουλγαρία, οι εκπομπές διοξειδίου του θείου, ενός τοξικού αερίου που εκλύεται με την καύση ορυκτών καυσίμων και μπορεί να προκαλέσει το φαινόμενο της όξινης βροχής, έχουν μειωθεί δραστικά μετά την ένταξη της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2007, από τουλάχιστον 800 κιλοτόνους το χρόνο σε περίπου 100. Το 2019, όμως, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρέπεμψε τη Βουλγαρία στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις εκπομπές διοξειδίου του θείου. Η ποιότητα του αέρα στη χώρα επηρεάζεται και από άλλους τύπους εκπομπών, όπως τα σωματίδια. Ειδικοί προειδοποιούν ότι οι γηράσκοντες σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής της Βουλγαρίας δεν θα μπορούν να τηρήσουν τους νέους ευρωπαϊοκύς κανόνες.
«Ορισμένες από τις νεότερες εγκαταστάσεις είναι κάτω των 20 ετών. Οι άλλοι είναι σταθμοί παραγωγής ηλικίας 50, 60, 70 ετών. Πλησιάζουν στο τέλος της διάρκειας ζωής τους. Υπάρχουν επίσης εκπομπές αερίων θερμοκηπίου, οι οποίες μειώνονται ελαφρά μόνο, επειδή καταναλώνουμε λιγότερη ηλεκτρική ενέργεια», λέει ο Γκεόργκι Στεφάνοφ από το πρόγραμμα WWF Danube-Carpathian.
Τα τελευταία χρόνια, η πίεση είναι ακόμα μεγαλύτερη στους παλιούς σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής, εξαιτίας της διαρκώς αυξανόμενης τιμής στο σύστημα ανωτάτων ορίων και εμπορίας μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το 2018 οι τιμές εκτοξεύτηκαν από τα 5 στα 25 ευρώ ανά τόνο, κάτι που έπληξε ισχυρά το κρατικό Martiza Iztok 2, το μεγαλύτερο ατμοηλεκτρικό εργοστάσιο στα Βαλκάνια. Πλέον βαρύνεται με χρέος εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ, την ώρα που παράγει ακριβή ηλεκτρική ενέργεια που είναι δύσκολο να πουλήσει.
«Ο σταθμός Martiza Iztok 2 είναι γιγάντιος. Το χειμώνα μπορεί να παράγει τη μισή ηλεκτρική ενέργεια της Βουλγαρίας. Είναι επίσης ένας από τους μεγαλύτερους ρυπαντές στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το κλείσιμο ή ο εκσυγχρονισμός του αποτελεί ευαίσθητο ζήτημα. Σύμφωνα με συνδικαλιστικές οργανώσεις, πάνω από 100.000 άνθρωποι εξαρτώνται οικονομικά από τον σταθμό. Το υπουργείο Ενέργειας προσπαθεί να τον κρατήσει σε λειτουργία τουλάχιστον ως το 2050», μεταδίδει ο ανταποκριτής του euronews στη Βουλγαρία Ντέμιαν Βοντενιτσάροφ.