Η εκπομπή «WITNESS: Η επιστροφή των Ταλιμπάν» παρουσιάζει τις πρώτες εβδομάδες των Ταλιμπάν στην εξουσία, ποια είναι τα πιστεύω τους και τις αντιδράσεις του αφγανικού λαού.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΤο Αφγανιστάν έχει ζήσει ξένη κατοχή και πολέμους επανειλημμένα τα τελευταία 40 χρόνια. Από την εισβολή της Σοβιετικής Ένωσης το 1979 και την άνοδο των Ταλιμπάν, τη δεκαετία του 1990, μέχρι την επάνοδό τους σήμερα, οι πολιτικοί ηγέτες πέτυχαν ελάχιστα στη συγκεκριμένη χώρα. Δεν μπόρεσαν να δημιουργήσουν ποτέ τις αναγκαίες συνθήκες, ώστε ο αφγανικός λαός να μπορέσει να ανοικοδομήσει τη χώρα του και να μπορέσει να κοιτάξει με ελπίδα το μέλλον.
Στο πέρασμα των δεκαετιών έχουν χορηγηθεί δισεκατομμύρια ευρώ. Έχουν οργανωθεί αναρίθμητες ειρηνευτικές συνομιλίες. Δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες έχουν αναπτυχθεί για να πολεμήσουν και να διατηρήσουν την ειρήνη. Παρόλα αυτά, το Αφγανιστάν παραμένει μια χώρα στα όρια.
Το 2021, οι Αφγανοί βίωσαν το φιάσκο της αμερικανικής αποχώρησης και την επιστροφή των Ταλιμπάν στην εξουσία. Ήταν μια στιγμή καθοριστική όχι μόνο για την περιοχή, αλλά και για τον υπόλοιπο κόσμο.
Ταξίδεψα στη χώρα, λίγο μετά την κατάληψη της Καμπούλ από τους Ταλιμπάν, για να δω με τα μάτια μου τι σημαίνει η επιστροφή της οργάνωσης για το Αφγανιστάν και το λαό του.
WITNESS
Η εκπομπή «WITNESS: Η επιστροφή των Ταλιμπάν» έχει να κάνει με το ταξίδι μου στο Αφγανιστάν, το οποίο ελέγχουν πλέον οι Ταλιμπάν. Θα δούμε τις πρώτες τους εβδομάδες στην εξουσία.
Κατά τη διάρκεια της αποστολής μου στην Καμπούλ, μίλησα με μαχητές Ταλιμπάν, διοικητές και πρόσωπα από τη νέα τους κυβέρνηση. Ζήτησα από την οργάνωση να σχολιάσει την υπόσχεσή της να προσφέρει σ’ αυτό το σύνθετο έθνος, που είναι μοιρασμένο με κάθε δυνατό τρόπο, εθνικά, θρησκευτικά, φυλετικά, γλωσσικά και ιδεολογικά, μια κυβέρνηση που θα περιλαμβάνει όλες τις πλευρές.
Η ταινία αμφισβητεί επίσης τη δικαιοσύνη που σκοπεύουν να απονείμουν οι Ταλιμπάν, από την στιγμή που η οργάνωση επέβαλε μια αυστηρή ερμηνεία του νόμου της Σαρίας, που έσπειρε τον τρόμο στο Αφγανιστάν και όχι μόνο, όταν βρέθηκε στο παρελθόν στην εξουσία.
Η ΝΙΚΗ
Μετά από 20 χρόνια πολέμου, οι Ταλιμπάν πιστεύουν ότι η νίκη είναι δική τους. Είτε αρέσει στον υπόλοιπο κόσμο είτε όχι, η οργάνωση θα παίξει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση των μελλοντικών προοπτικών του Αφγανιστάν.
Οι προκλήσεις όμως που ανοίγονται μπροστά τους είναι τρομερά δύσκολες: από τη μια είναι η ανοικοδόμηση των υποδομών και των θεσμών και από την άλλη πλευρά η συνολική οικονομική κατάρρευση που είναι προ των πυλών.
Η χώρα έχασε απότομα σχεδόν 9 δισεκατομμύρια ευρώ από τα συναλλαγματικά της αποθέματα, το 90% δηλαδή της περιουσίας της. Το μεγαλύτερο μέρος τους έχει δεσμευθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η κυβέρνηση που είναι τώρα γνωστή ως Ισλαμικό Εμιράτο του Αφγανιστάν δεν μπορεί να πληρώσει μισθούς. Οι τράπεζες μπορούν να δώσουν στους πολίτες λίγα αφγάνι, που είναι το νόμισμα της χώρας.
Εκατομμύρια Αφγανοί δεν έχουν χρήματα, σε μια στιγμή όπου οι τιμές των βασικών καταναλωτικών αγαθών (τρόφιμα, καύσιμα και φυσικό αέριο) ανεβαίνουν.
Ηλεκτρική ενέργεια, το 80% της οποίας εισάγεται από τα γειτονικά Τατζικιστάν, Τουρκμενιστάν, Ουζμπεκιστάν και Ιράν, υπάρχει προς το παρόν. Η Καμπούλ όμως δεν έχει μπορέσει να πληρώσει τις οφειλές της, από τότε οι Ταλιμπάν ανήλθαν στην εξουσία, στις 15 Αυγούστου.
Οι περισσότεροι ανώτεροι δημόσιοι υπάλληλοι, τεχνοκράτες και επιχειρηματίες έχουν εγκαταλείψει τη χώρα. Το ίδιο και οι σύμβουλοι και όσοι ασχολούνται με την ανθρωπιστική βοήθεια
ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ
Ενώ οι Ταλιμπάν υπόσχονται διαρκώς ότι μπορούν να αντιμετωπίσουν και να διαχειριστούν τα προβλήματα της χώρας και να οδηγήσουν το Αφγανιστάν σε ένα μέλλον ευημερίας και ανάπτυξης, πολλοί αμφιβάλλουν για αυτή την ικανότητά τους. «Μπορούν να κάνουν πόλεμο. Μπορούν όμως να κυβερνήσουν;» ήταν μια ερώτηση που μου έθεταν συχνά, κατά τη διάρκεια της παραμονής μου στην Καμπούλ. Δεν είχα κάτι να τους απαντήσω. Τουλάχιστον όχι ακόμη.