Τουρισμός και κατασκευές ζητούν «μετακλητούς» εργαζόμενους για να καλύψουν τις κενές θέσεις εργασίας
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗO Αχμέτ Αμέρ ήρθε στην Ελλάδα πριν από επτά χρόνια, ταξιδεύοντας στη θάλασσα επί δέκα ημέρες. Ξεκίνησε να εργάζεται σε οικοδομές στην Αθήνα και έναν χρόνο μετά μετακόμισε στην Πάτρα για να δουλέψει στα χωράφια.
Εκεί εργάζεται ακόμα και σήμερα, ενώ όταν τελειώνουν οι δουλειές στα χωράφια επιστρέφει στην Αθήνα για να εργαστεί ως σερβιτόρος.
Εργαζόμενους σαν τον Αχμέτ έχει στόχο η διακρατική συμφωνία Ελλάδας- Αιγύπτου, που κυρώθηκε στις αρχές του έτους. Η συμφωνία αποσκοπεί στο να φέρει στην χώρα έως και 5 χιλιάδες εργαζόμενους από την Αίγυπτο, νόμιμα, χωρίς τους κινδύνους της παράνομης μετανάστευσης για να δουλέψουν στον αγροτικό τομέα επί εννέα μήνες τον χρόνο. Είναι οι ονομαζόμενοι «μετακλητοί» εργαζόμενοι από τρίτες χώρες.
Όπως σημειώνει στο euronews ο πρόεδρος της αιγυπτιακής κοινότητας στην Ελλάδα, Αχμέντ Άτια, οι πρώτοι εργαζόμενοι από την Αίγυπτο αναμένονται σε 2-3 μήνες. Και αυτή μπορεί να είναι μόνο η αρχή, αφού εκτιμά ότι στο μέλλον η συμφωνία θα επεκταθεί.
Η Ελλάδα έχει υπογράψει διακρατικές συμφωνίες για μετακλητούς εργαζόμενους με Αλβανία (1997), Αίγυπτο (1984 η πρώτη για τον τομέα της αλιείας) και Μπαγκλαντές (2022).
Χιλιάδες κενές θέσεις εργασίας στην Ελλάδα
Η έλλειψη εργατικού δυναμικού στην Ευρώπη είναι μία από τις βασικές αιτίες για το αυξημένο κόστος ζωής. Προκαλεί άνοδο του εργατικού κόστους και δυσχεραίνει την παραγωγή - κυρίως στον τομέα των τροφίμων.
Στην Ελλάδα, όπου η ανεργία βρίσκεται στο 11,5%, τρεις κλάδοι καταγράφουν μεγάλο αριθμό κενών θέσεων εργασίας.
Κενές θέσεις εργασίας (εκτιμήσεις)
• Αγροτικός τομέας: 25.000
• Κατασκευές: 100.000-250.000
• Τουρισμός: 60.000-80.000
Η τελευταία υπουργική απόφαση για το θέμα - πριν από δύο χρόνια- προέβλεπε συνολικά 100.000 μετακλητούς για γεωργία- κτηνοτροφία και αλιεία, τελικά όμως απασχολήθηκαν με το καθεστώς του μετακλητού περίπου 50.000 εργαζόμενοι.
Εκπρόσωποι των επιχειρηματιών σε τουρισμό και κατασκευές έχουν ζητήσει από την κυβέρνηση να επεκταθεί και σε αυτούς τους δύο κλάδους η δυνατότητα να απασχολούν μετακλητούς υπαλλήλους από τρίτες χώρες.
_«Η αλήθεια είναι ότι στον αγροτικό, στον κατασκευαστικό και στον τουριστικό κλάδο αντιμετωπίζουμε προκλήσεις σε ότι έχει να κάνει με το εργασιακό προσωπικό» δήλωσε στο euronews ο Έλληνας υπουργός Τουρισμού, Βασίλης Κικίλιας._«Όσο καλύτεροι είναι οι μισθοί και όσο καλύτερες είναι οι συνθήκες διαβίωσης των εργαζομένων μας σε resort, ξενοδοχεία και καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, τόσο περισσότερους εργαζόμενους περιμένουμε για το 2023. Σε κάθε περίπτωση, το υπουργείο Εργασίας, που είναι το αρμόδιο υπουργείο, μαζί με τον ΟΑΕΔ κάνουν τις πράξεις ανά περιοχή, ανά περιφέρεια με βάση τα στοιχεία που έχουμε για να δούμε τι λείπει, πού λείπει και πού πρέπει να συνεισφέρουμε και να στηρίξουμε και άλλο».
Η σχετική υπουργική απόφαση αναμένεται στα τέλη Μαρτίου. Όπως εξήγησε στο euronews ο γενικός διευθυντής εργασιακών σχέσεων του υπουργείου Εργασίας, Κωνσταντίνος Αγραπιδάς υπάρχουν δύο παράγοντες που θα καθορίσουν το τελικό ύψος των μετακλητών:
- οι ανάγκες της αγοράς
- το ποσοστό της ανεργίας και η πιθανότητα να καλυφθούν από Έλληνες οι κενές θέσεις εργασίας.
Σε κάθε περίπτωση, όπως ξεκαθαρίζει ο Κωνσταντίνος Αγραπιδάς, οι εργαζόμενοι που έρχονται από το εξωτερικό πρέπει να απασχολούνται με τους ίδιους όρους (ωράρια, αμοιβές, ασφάλιση) όπως και οι Έλληνες υπήκοοι. Για να διασφαλιστεί αυτό, το υπ. Εργασίας δεσμεύεται να προχωρήσει σε στοχευμένους ελέγχους με την χρήση σύγχρονων μέσων τεχνολογίας.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΩστόσο, οι διαβεβαιώσεις αυτές δεν καθησυχάζουν τους εκπρόσωπους των εργαζομένων. Η σχετική συζήτηση που άνοιξε στο Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας έκλεισε μετά από παρέμβαση της ΓΣΕΕ.
Στον τουρισμό, τα σωματεία προειδοποιούν με κινητοποιήσεις εν όψει της νέας τουριστικής περιόδου και ξεκαθαρίζουν ότι θα αντιδράσουν σε περίπτωση που η κυβέρνηση «ανοίξει» τον τουρισμό στους μετακλητούς.
Όπως ανέφερε στο euronews ο πρόεδρος της Παν. Ομοσπονίας Εργαζομένων σε Επισιτισμό - Τουρισμό, Γιώργος Χότζογλου, η Ομοσπονδία θα συζητούσε ένα τέτοιο ενδεχόμενο εάν η ανεργία στην Ελλάδα είχε πέσει αρκετά, για παράδειγμα στο 6%. Επίσης θέτουν μία σειρά σοβαρών προβληματισμών για την απασχόληση των μετακλητών:
- πώς θα διασφαλιστεί ότι θα αμείβονται με τη κλαδική σύμβαση των ξενοδοχοϋπαλλήλων (καθώς -όπως καταγγέλλουν- δεν έχει ακόμα κηρυχθεί υποχρεωτική για το σύνολο του κλαδου)
- πώς θα διασφαλιστεί η υποχρεωτική παροχή διαμονής (όταν δεν διασφαλίζεται καν για τους Έλληνες)
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ- πώς θα ασφαλίζονται (τα σωματεία απορρίπτουν την εισαγωγή του εργόσημου στον κλάδο)
- πώς θα καλύπτονται από το επίδομα ανεργίας (σε περίπτωση που οι μετακλητοί δε λαμβάνουν επίδομα ανεργείας, τα σωματεία φοβούνται ότι πρόκειται για έμμεση απόπειρα κατάργησης του επιδόματος)
Ο Γ. Χότζογλου τονίζει ότι αν δοθούν επαρκή κίνητρα (αμοιβές με βάση την κλαδική σύμβαση, επέκταση του επιδόματος ανεργίας, επαναφορά του εφάπαξ στα προ Μνημονίων επίπεδα), οι Έλληνες εργαζόμενοι θα καλύψουν το μεγαλύτερο μέρος των κενών θέσεων εργασίας.
Εντωξεταξύ, ο χρόνος κυλάει και είναι κρίσιμος. Οι ξενοδόχοι προειδοποιούν ότι αν δεν λυθεί σύντομα το πρόβλημα, η χώρα δε θα μπορέσει να ανταποκριθεί στην αυξημένη ζήτηση που αναμένεται φέτος για τον ελληνικό τουρισμό.
«To πρόβλημα είναι μεγάλο και είναι εδώ» είπε στο euronews ο Γρηγόρης Τάσιος, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων. «Έχουμε πει ότι λύνεται μόνο με μετακλητούς εργαζομένους από τρίτες χώρες. Η Ευρώπη δεν έχει πια να μας δώσει εργαζόμενους, όπως για παράδειγμα από την Αλβανία παλαιότερα ή την πρώην ανατολική Ευρώπη. Δεν μιλάμε για υψηλόβαθμα στελέχη, αλλά για χαμηλής κατηγορίας ειδικότητες. Και πάντα τονίζουμε ότι ναι, θα έχουν τις ίδιες συνθήκες που έχουν και οι Έλληνες εργαζόμενοι, με την ίδια νομιμότητα.»
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΣτον τομέα των κατασκευών, το υπουργείο Υποδομών εκτιμά ότι τα ανεκτέλεστα έργα θα φτάσουν τα 15 δισεκατομμύρια ευρώ στα τέλη του έτους.
Ευρωπαϊκός προβληματισμός
Σε ολόκληρη την Ευρώπη η συζήτηση για την αθρόα εισαγωγή εργαζομένων από τρίτες χώρες προκαλεί προβληματισμό. Από τη μία πλευρα, οι μετακλητοί θα μπορούσαν να καλύψουν τα κενά των επιχειρήσεων και να δώσουν λύση στο πρόβλημα της παράνομης μετανάστευσης.
Ωστόσο, η εισαγωγή χιλιάδων ή εκατομμυρίων εργαζομένων από τρίτες χώρες προκαλεί ανησυχία για τα δικαιώματα των Ευρωπαίων εργαζόμενων.
«Νομίζω ότι δεν υπάρχει “μαύρο ή άσπρο” σε αυτό το θέμα. Γι' αυτό είναι τόσο καυτό θέμα» παραδέχθηκε στο euronews η Μπλάσιους Τζάνετ, υπεύθυνη προγραμμάτων ταλέντων ΕΜΕΑ στην αλυσίδα Marriott International. «Είναι πολύ σημαντικό και ζωτικής σημασίας να διασφαλίσουμε τα δικαιώματα των εργαζομένων, να βεβαιωθούμε ότι συνεργαζόμαστε και να βεβαιωθούμε ότι δεν θέτουμε σε κίνδυνο θέσεις εργασίας για τους ντόπιους, για παράδειγμα για τους Έλληνες. Ταυτόχρονα υπάρχει σαφώς έλλειψη εργαζόμενων και πρέπει να την αντιμετωπίσουμε. Ένας τρόπος είναι φέρουμε εργαζόμενους από τρίτες χώρες, αλλά με τις σωστές συνθήκες. Αυτό είναι πολύ σημαντικό. Να έχουμε τις σωστές συνθήκες εργασίας. Γνωρίζω ότι υπάρχει κινητικότητα στην Ευρώπη για αυτό το θέμα. Οι κυβερνήσεις συζητούν για τους διάφορους τρόπους με τους οποίους μπορούν να βοηθήσουν, ειδικά στην τουριστική βιομηχανία αυτή τη στιγμή. Αυτός είναι ένας σημαντικός τομέας για όλη την Ευρώπη. Είναι μία διαδικασία σε εξέλιξη.»
Προς το παρόν, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει υπογράψει «Συνεργασίες για Ταλέντα» για την εκπαίδευση και απασχόληση εξειδικευμένων εργαζομένων με τρεις χώρες: Αίγυπτο, Μαρόκο και Τυνησία.
Εντωμεταξύ, κάθε χώρα προχωράει στις δικές της διακρατικές συμφωνίες, με πρωτοπόρα τη Γερμανία.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ