Ο Αμερικανός πρόεδρος έχει δηλώσει επανειλημμένα ότι θα συναντηθεί με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι μόνο όταν η διπλωματική ειρηνευτική διαδικασία θα βρίσκεται στο τελικό της στάδιο. Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ουκρανίας το ειρηνευτικό σχέδιο έχει ολοκληρωθεί κατά 90%.
Μετά από εβδομάδες συνομιλιών μεταξύ Κιέβου και Ουάσινγκτον, ο Ντόναλντ Τραμπ θα συναντηθεί με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι στη Φλόριντα την Κυριακή, καθώς οι δύο τους έδειξαν ότι θα μπορούσαν να επιτύχουν μια διπλωματική τομή τις τελευταίες ώρες του 2025 για να συμφωνήσουν σε μια ειρηνευτική διευθέτηση.
«Πολλά μπορούν να αποφασιστούν πριν από το νέο έτος», δήλωσε ο Ζελένσκι, καθώς ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε ότι πιστεύει ότι υπάρχουν «καλές πιθανότητες» για την επίτευξη ειρήνης μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας κατά τη διάρκεια της επικείμενης επίσκεψης του προέδρου Ζελένσκι στο Μαρ-α-Λάγκο.
Η συνάντηση αποτελεί το αποκορύφωμα εβδομάδων διπλωματίας υψηλού επιπέδου μεταξύ των δύο αντιπροσωπειών. Εν όψει των συνομιλιών, η Ρωσία εξαπέλυσε ακόμη ένα μαζικό πλήγμα με πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη στην ουκρανική πρωτεύουσα.
Ενώ έκανε στάση στο Χάλιφαξ του Καναδά, όπου συναντήθηκε με τον Καναδό πρωθυπουργό Μαρκ Κάρνεϊ, ο πρόεδρος Ζελένσκι είχε επίσης τηλεφωνική επικοινωνία με Ευρωπαίους ηγέτες. Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι στόχος είναι η εξασφάλιση μιας «δίκαιης και διαρκούς ειρήνης που θα διατηρεί την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας».
Σημείωσε επίσης μετά την τηλεφωνική επικοινωνία ότι η ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων της Ουκρανίας «αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της ασφάλειας της ηπείρου μας».
Τι πρόκειται να συζητηθεί στη συνάντηση της Κυριακής στη Φλόριντα;
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας δήλωσε ότι οι διαπραγματευτικές ομάδες έχουν προετοιμάσει «τα αρχικά σχέδια αρκετών εγγράφων», τα οποία θα συζητηθούν στη συνάντηση στη Φλόριντα την Κυριακή.
«Υπάρχουν ορισμένα θέματα που μπορούν να συζητηθούν από εμάς μόνο σε επίπεδο ηγετών», δήλωσε, εξηγώντας ότι αυτά περιλαμβάνουν συγκεκριμένα τις εγγυήσεις ασφαλείας, την οικονομική συνεργασία, καθώς και το ζήτημα των ουκρανικών εδαφών.
Ο Ζελένσκι δήλωσε ότι για τις εγγυήσεις ασφαλείας «υπάρχουν πολλά έγγραφα και θα ήταν επιθυμητό να βρεθεί μια ευκαιρία να συζητηθούν όλα».
Όσον αφορά την οικονομική συμφωνία «υπάρχουν μόνο βασικά σχέδια σε αυτό το στάδιο».
«Αν και θα υπάρξουν αρκετές συμφωνίες, και εδώ πρέπει να συζητήσουμε την κατεύθυνση».
Για τις δύο αυτές πτυχές ενός ειρηνευτικού πλαισίου το Κίεβο ελπίζει να οριστικοποιήσει τις λεπτομέρειες μαζί με τον Ντόναλντ Τραμπ, καθώς οι συμφωνίες αυτές είναι μάλλον διμερούς χαρακτήρα Ουκρανίας-ΗΠΑ και δεν απαιτούν τη συμφωνία της Μόσχας.
Ο Ζελένσκι δήλωσε ότι πιστεύει ότι η συμφωνία για τις εγγυήσεις ασφαλείας μεταξύ της Ουκρανίας και των ΗΠΑ «είναι σχεδόν έτοιμη».
«Και το ερώτημα αν θα την υπογράψουμε ή όχι, κατά τη γνώμη μου, είναι ήδη δευτερεύον ζήτημα, ανάλογα με τη μορφή με την οποία θα πραγματοποιηθεί η συνάντησή μας. Γι' αυτό πιστεύω ότι το έγγραφο αυτό βρίσκεται ήδη στο τραπέζι».
Χωρίς να υπεισέλθει σε λεπτομέρειες για το πώς θα μπορούσε να υπογραφεί η συμφωνία στο Μαρ-α-Λάγκο την Κυριακή, ο Ζελένσκι δήλωσε ότι είναι έτοιμος να την υπογράψει.
Εάν η Ουκρανία και οι ΗΠΑ σημειώσουν πρόοδο στο θέμα των εγγυήσεων ασφαλείας, θα ανοίξει ο δρόμος για πιο ουσιαστικές συνομιλίες σχετικά με τα εδάφη της Ουκρανίας που κατέχονται από τη Ρωσία.
Τα εδάφη της Ουκρανίας είναι το πιο περίπλοκο ζήτημα
Στις 26 Δεκεμβρίου, ο Ζελένσκι δήλωσε ότι το σχέδιο των 20 σημείων έχει ολοκληρωθεί κατά 90% και ότι είδε τη συνάντηση της Κυριακής με τον Trump ως μια ευκαιρία για να διασφαλίσει ότι όλα είναι έτοιμα κατά 100%.
Τα πιο περίπλοκα ζητήματα παραμένουν γύρω από τον εδαφικό έλεγχο στις ανατολικές περιοχές της Ουκρανίας και τη διαχείριση του πυρηνικού εργοστασίου της Ζαπορίζια.
Η Ρωσία συνεχίζει να προβάλλει μαξιμαλιστικές απαιτήσεις, επιμένοντας ότι η Ουκρανία πρέπει να παραχωρήσει τα υπόλοιπα εδάφη στο Ντονμπάς που δεν έχει καταλάβει -ένα αίτημα που το Κίεβο έχει απορρίψει.
Σε μια προσπάθεια να διευκολύνει τον συμβιβασμό, η Ουάσινγκτον έχει προτείνει τη μετατροπή των περιοχών αυτών σε ελεύθερες οικονομικές ζώνες. Η Ουκρανία, από την πλευρά της, απαιτεί την αποστρατιωτικοποίηση της περιοχής και την παρουσία μιας διεθνούς δύναμης για τη διασφάλιση της σταθερότητας, δήλωσε ο Zelenskyy στους δημοσιογράφους σε ενημέρωση.
Η μελλοντική διαχείριση του πυρηνικού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της Ζαπορίζια (ZNPP), του μεγαλύτερου εργοστασίου στην Ευρώπη που παραμένει υπό ρωσική κατοχή, είναι ένα άλλο επίμαχο ζήτημα.
Οι ΗΠΑ προτείνουν μια κοινοπραξία με την Ουκρανία και τη Ρωσία, με κάθε μέρος να έχει ίσο μερίδιο στην επιχείρηση. Όμως ο Ζελένσκι αντέτεινε μια πρόταση κοινοπραξίας μεταξύ ΗΠΑ και Ουκρανίας, σύμφωνα με την οποία η Ουάσινγκτον θα αποφάσιζε πώς θα κατανέμει το μερίδιό της, υποθέτοντας ότι αυτό θα πήγαινε στη Μόσχα.
«Νομικά δεν θα αναγνωρίσουμε τίποτα σε καμία περίπτωση», δήλωσε ο Ζελένσκι στους δημοσιογράφους το Σάββατο, εξηγώντας ότι ακόμη και χωρίς την αναγνώριση «το θέμα αυτό θα πρέπει να συζητηθεί με την κοινωνία».
«Ανοιχτό ζήτημα: είτε πρόκειται για δημοψήφισμα είτε για ορισμένες νομοθετικές αλλαγές, πρόσθεσε.
Και γι' αυτό, εξήγησε, θα πρέπει πρώτα να ξεκαθαρίσει το θέμα των εγγυήσεων ασφαλείας για την Ουκρανία.
«Αν η αμερικανική πλευρά θέσει το ζήτημα για δημοψήφισμα ή για εκλογές, αυτό σίγουρα δεν μπορεί να γίνει στις συνθήκες που ζούμε σήμερα. Δηλαδή, σε σχέση με τις επιθέσεις».
Τα σχόλιά του ήρθαν αμέσως μετά από άλλη μια μαζική επίθεση που εξαπέλυσε η Ρωσία εναντίον της Ουκρανίας το πρωί της 27ης Δεκεμβρίου.
Η επίθεση που διήρκεσε 10 ώρες είχε ως κύριο στόχο το Κίεβο, τραυματίζοντας δεκάδες ανθρώπους και σκοτώνοντας τουλάχιστον ένα άτομο στην πρωτεύουσα.
«Σήμερα, η Ρωσία έδειξε πώς αντιδρά στις ειρηνικές διαπραγματεύσεις μεταξύ της Ουκρανίας και των Ηνωμένων Πολιτειών σχετικά με τον τερματισμό του πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας», σχολίασε το Σάββατο ο Ζελένσκι.
«Σήμερα, το πιο σημαντικό μας μέλημα - αν κάνουμε ορισμένα βήματα - είναι ότι οι εγγυήσεις ασφαλείας είναι ισχυρές και ότι είμαστε προστατευμένοι».
Το Σάββατο ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε στη New York Post ότι πιστεύει ότι υπάρχει «μια καλή ευκαιρία» για την επίτευξη ειρήνης, λέγοντας ότι πιστεύει ότι η Ρωσία θέλει να έρθει σε συμφωνία.
«Πιστεύω ότι θέλουν να το κάνουν τώρα και πιστεύω ότι η Ρωσία θέλει να το κάνει. Αλλά κάθε φορά που ο ένας θέλει να το κάνει, ο άλλος δεν το κάνει», δήλωσε ο Τραμπ.