Οι δύσκολες συνθήκες εργασίας των Ευρωπαίων ψαράδων και οι κίνδυνοι που αντιμετωπίζουν

Σε συνεργασία με The European Commission
Οι δύσκολες συνθήκες εργασίας των Ευρωπαίων ψαράδων και οι κίνδυνοι που αντιμετωπίζουν
Πνευματικά Δικαιώματα euronews
Από Denis Loctier
Κοινοποιήστε το άρθρο
Κοινοποιήστε το άρθροClose Button
Αντιγραφή/Επικόλληση το λινκ του βίντεο πιο κάτω:Copy to clipboardCopied

Τι πρέπει να γίνει για να υπάρξει μεγαλύτερη ασφάλεια και καλύτερες συνθήκες εργασίας

Αδριατική θάλασσα. Με το πρώτο φως, ο καπετάνιος Ντάβιντε Σανούλι και το πλήρωμά του αρχίζουν να μαζεύουν μύδια στα ανοιχτά της περιοχής Εμίλια-Ρομάνια στην Ιταλία. Τα μύδια μεγαλώνουν πάνω σε μακριά υποβρύχια σχοινιά. Μερικές φορές χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια για να τα βγάλεις στην επιφάνεια.

Οι μηχανές βοηθούν, αλλά ο θόρυβός τους είναι εκκωφαντικός. Η λάσπη μπαίνει στα μάτια και πρέπει να προσέχουν τα εξαρτήματα που κινούνται. Είναι σαν μια μικρή εργοστασιακή μονάδα στη μέση του πελάγους. Ο χρόνος για ξεκούραση είναι ελάχιστος, όπως λέει ο καπετάνιος: «Είναι δύσκολο αλλά δεν παραπονιέμαι. Κάθε δουλειά έχει τις δυσκολίες της. Παλιά όλα γίνονταν χειροκίνητα. Σήμερα έχουμε όλες αυτές τις μηχανές. Η τεχνολογία βοηθά. Είναι ένα σημαντικό πλεονέκτημα. Από την άλλη πλευρά όμως, κάνει τη δουλειά πολύ πιο έντονη».

Το πλήρωμα φορά προστατευτικά γάντια, βαριές ποδιές και λαστιχένιες μπότες που είναι σκόπιμα πολύ μεγάλες για να να μπορούν να τις αφαιρέσουν εύκολα, αν πέσουν στη θάλασσα. Το κατάστρωμα είναι γεμάτο μύδια που γλιστρούν και υπάρχει μεγάλη πιθανότητα πτώσης: «Όταν κουράζονται οι αλιείς, είναι εύκολο να γλιστρήσουν και να πέσουν στο νερό ή να χτυπήσουν το κεφάλι τους» υποστηρίζει ο Σανούλι.

Το ψάρεμα και οι υπεράκτιες υδατοκαλλιέργειες παραμένουν από τις πιο επικίνδυνες δουλειές. Οι ψαράδες μπορούν να πέσουν στη θάλασσα από τις μηχανότρατες, χωρίς να τους δει κανείς και να πνιγούν. Τα πλοία πέφτουν σε εμπόδια και βουλιάζουν. Μόνο το 2019, τουλάχιστον 16 ψαράδες βρήκαν το θάνατο σε ευρωπαϊκές θάλασσες και πάνω από 200 τραυματίστηκαν σοβαρά.

Για τον 19χρονο Λορέντζο Μπαλέστρι, το μάζεμα των μυδιών είναι απλά μια δουλειά για το καλοκαίρι. Αφήνει καλά χρήματα. Παρόλα αυτά ελάχιστοι νέοι επιλέγουν αυτό το επάγγελμα: «__Λένε ότι είναι δύσκολο να είσαι ψαράς. Είναι αλήθεια. Το καλοκαίρι πρέπει να ξυπνάς πολύ νωρίς, που σημαίνει ότι πρέπει να κοιμάσαι νωρίς και δεν μπορείς να διασκεδάζεις τα βράδια. Είναι μια θυσία για την οποία πολλοί νέοι δεν είναι έτοιμοι».

Αυτό κάνει το ψάρεμα μια δουλειά που απευθύνεται κυρίως σε μεσήλικες άνδρες. Πολλοί θεωρούν ότι οι γυναίκες τους τους περιμένουν στο σπίτι να γυρίσουν. Στην πραγματικότητα, παίζουν καθοριστικό ρόλο στη διοίκηση της αλιευτικής επιχείρησης, στην επεξεργασία και την πώληση των αλιευμάτων. Δεν συνοδεύουν ποτέ σχεδόν τους άνδρες τους στο ψάρεμα, με ελάχιστες εξαιρέσεις, όπως η Σιντέμ Μοσότσογλου:

«Είμαι ψαράς. Η μόνη γυναίκα στο Τσεζενάτικο και σε όλη την Εμίλια Ρομάνια που εργάζεται σε ένα αλιευτικό σκάφος. Δεν θα έλεγα ότι είναι πολύ δύσκολη δουλειά για έναν άνδρα, εκτός από τις μέρες με καταιγίδα, όπου κινδυνεύουμε να πέσουμε πάνω σε κορμούς δέντρων που επιπλέουν στη θάλασσα. Αλλά για μια γυναίκα που πρέπει επίσης να φροντίζει ένα σπίτι και να μεγαλώνει παιδιά, είναι η δυσκολότερη δουλειά. Όχι απλά δύσκολη».

Η Σιντέμ Μοσότσογλου έχει δύο ενήλικα κορίτσια. Δουλεύει σε ένα μικρό αλιευτικό σκάφος. Οι κανονισμοί για τις εργασιακές συνθήκες δεν λαμβάνουν πολλές φορές υπόψη τα μικρά σκάφη. Υπάρχουν περισσότερες διατάξεις για τα πιο μεγάλα σκάφη που περνούν μέρες ή και μήνες στη θάλασσα. Οι ψαράδες στο Τσεζενάτικο υποστηρίζουν ότι ακόμη και στα μικρά σκάφη, η σκληρή δουλειά έχει συνέπειες στην υγεία τους.

Οι σύγχρονες τεχνολογίες βοηθούν πολύ, αλλά οι δυνατότητές τους δεν αξιοποιούνται πλήρως. Υπάρχουν προγράμματα χρηματοδότησης, αλλά οι άνθρωποι δεν ξέρουν πολλά για το ζήτημα ή δεν δέχονται να αναλάβουν τις δαπάνες.

Υπάρχει μια παγκόσμια συζήτηση για το πώς θα γίνει ασφαλέστερη η αλιεία. Μέρος της λύσης θεωρούν πολλοί ότι είναι η αυστηρότερη νομοθεσία. Στην Ευρώπη, αυτή περιλαμβάνει μια σειρά από οδηγίες της Ε.Ε. και διεθνείς συμβάσεις. Η πιο σημαντική είναι η αποκαλούμενη Σύμβαση 188, που έχει να κάνει με την εργασία στην αλιεία της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας, η οποία έχει εγκριθεί μέχρι σήμερα, μόνο από επτά κράτη μέλη της Ε.Ε.

Ένα άλλο εργαλείο είναι η στοχευμένη χρηματοδότηση. Η Ε.Ε. υποστηρίζει την εκπαίδευση και τις τροποποιήσεις σε σκάφη που βελτιώνουν την ασφάλεια, χωρίς να αυξάνουν τα αλιεύματα. Ωστόσο, σύμφωνα με τις αρχές της ιταλικής περιφέρειας, ο εκσυγχρονισμός σκαφών είναι σπάνιος, καθώς οι μισές δαπάνες πρέπει να καλυφθούν από τους ιδιοκτήτες τους. Ο Βιτόριο Έλιο Μαντούκα είναι επικεφαλής του τμήματος Κυνηγιού και Ψαρέματος της περιοχής Εμίλια Ρομάνια: «Κάναμε δύο συγκεντρώσεις ειδικά στην περιοχή της Εμίλια Ρομάνια για να ενθαρρύνουμε τους ψαράδες να βελτιώσουν τον εξοπλισμό τους. Είχαμε συναντήσεις και κάναμε διάφορες προωθητικές δραστηριότητες. Παρόλα αυτά, δεν μπορέσαμε να πείσουμε πολλούς να επενδύσουν στην ασφάλεια στο σκάφος. Λένε ναι στην εκπαίδευση, αλλά δεν προχωρούν σε υλικές επενδύσεις. Αυτό δυστυχώς είναι ένα πρόβλημα».

Ο εκσυγχρονισμός παλαιότερων σκαφών είναι δαπανηρός και περιορισμένος, λόγω της έλλειψης χώρων πάνω στο σκάφος. Τα νέα σκάφη όμως μπορούν να σχεδιαστούν εξαρχής με μεγαλύτερη ασφάλεια. Ο Αλμπέρτο Στεφανίνι είναι μηχανικός τεχνικής ασφάλειας. Επιθεωρεί αλιευτικά σκάφη, σημειώνοντας τις μικρές βελτιώσεις που κάνουν τη μεγάλη διαφορά, όπως τα καλύμματα για τα σχοινιά που χρησιμοποιούνται, την ασφάλεια των εξαρτημάτων, το ύψος των κιγκλιδωμάτων, αλλά και την ύπαρξη air condition, που κάνει την εργασία πιο άνετη και άρα ασφαλέστερη: «Ένα ήρεμο και χαρούμενο πλήρωμα μπορεί να έχει μεγαλύτερη αντοχή στην εξάντληση που είναι αναπόφευκτη σε μια τέτοια εργασία. Άρα θα υπάρχουν λιγότερα ατυχήματα στο σκάφος και τα αλιευτικά σκάφη θα είναι συνολικά ασφαλέστερα».

Ο Μάσιμο Μπελαβίστα συνεργάζεται με αλιευτικούς συνεταιρισμούς, συνδικαλιστικές ενώσεις και τους εκπροσώπους της Ε.Ε. για να βελτιώσει τις συνθήκες εργασίας στα σκάφη. Αυτό σημαίνει τακτικούς τεχνικούς ελέγχους και εκπαίδευση των πληρωμάτων σε θέματα ασφάλειας: «Όταν οι ψαράδες βγαίνουν στη θάλασσα, ο βασικός στόχος τους είναι να επιστρέψουν με ασφάλεια. Όλα τα άλλα δεν έχουν σημασία. Άρα είναι εξαιρετικά σημαντικό να εφαρμόζουν και να ακολουθούν τους κανόνες. Η Ιταλία έχει μείνει λίγο πίσω στην κύρωση της Σύμβασης 188, αλλά εργαζόμαστε πάνω σε αυτό. Οι ψαράδες πρέπει να επισπεύσουν αυτές τις αλλαγές και να μην περιμένουν, μέχρι να γίνουν υποχρεωτικές οι αυστηρότερες διατάξεις».

Αυτοί οι τέσσερις καλλιεργητές μυδιών είναι επτά ώρες στη θάλασσα. Έχοντας μαζέψει δύο τόνους μύδια, είναι εμφανώς κουρασμένοι. Τους επόμενους μήνες, ο καπετάνιος Ντάβιντε Σανούλι σχεδιάζει να αναβαθμίσει τον εξοπλισμό του για να γίνει πιο εύκολη και ασφαλής η δουλειά τους: «Έχω ήδη υποβάλλει αίτηση για μια σειρά εργασιών, αξίας 70.000 ευρώ για τον εκσυγχρονισμό του σκάφους και τη βελτίωση των πάντων. Το 50% χρηματοδοτείται από την Ευρώπη».

Όταν το πλοίο ξεκινήσει την επιστροφή στο λιμάνι, είναι η πρώτη στιγμή που το πλήρωμα μπορεί να ξεκουραστεί και να φάει κάτι. Η μέρα δεν έχει βέβαια τελειώσει γι’ αυτούς. Τους περιμένει ακόμη περισσότερη δουλειά, όταν φτάσουν. Πρέπει να ξεφορτώσουν τα μύδια και να ετοιμάσουν το σκάφος για την νέα αναχώρηση, νωρίς την επόμενη μέρα, το πρωί.

Κοινοποιήστε το άρθρο

Σχετικές ειδήσεις

Ανταρκτική, η λευκή ήπειρος, ένα από τα πιο ανεξερεύνητα μέρη στον πλανήτη Γη