ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΦιλοευρωπαϊστές Ουκρανοί αναμένουν τις κοινοβουλευτικές εκλογές με την ελπίδα μιας ευρωπαϊκής προοπτικής. Ωστόσο, το κλίμα παραμένει εύθραυστο και οι ισορροπίες προκαλούν ανησυχία.
Έχει περάσει ένας χρόνος από το ορόσημο αυτής της κρίσης. Όταν δηλαδή ο τότε Πρόεδρος Γιανουκόβιτς αρνήθηκε να υπογράψει την προσυμφωνημένη συμφωνία σύνδεσης με την ΕΕ υπό την πίεση της Ρωσίας.
Εκατοντάδες φιλοευρωπαίοι Ουκρανοί και κόμματα της αντιπολίτευσης αντέδρασαν με πολυήμερες συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας στην Πλατεία Ανεξαρτησίας.
Η κρίση ωστόσο, επεκτάθηκε σύντομα στην Ανατολική Ουκρανία όπου κατοικούν αρκετοί ρωσόφωνοι πληθυσμοί.
Η προσάρτηση της Κριμαίας στη Ρωσία από τον Πούτιν αλλά και οι συνεχιζόμενες εντάσεις στο Ντονμπάς και άλλες περιοχές έχουν μέχρι σήμερα φέρει την ΕΕ απέναντι στη Ρωσία.
Ωστόσο, πολλοί αναλυτές εξηγούν ότι η αντίδραση της Ευρώπης απέναντι στη Ρωσία έχει υπάρξει πολύ αδύναμη παρόλο που τελικά μετά από μήνες αποφάσισε να επιβάλλει οικονομικές κυρώσεις στον πάλαι ποτέ εταίρο της.
Ο νέος Ουκρανός Πρόεδρος Ποροσένκο ολοκλήρωσε τελικά την υπογραφή του πολιτικού μέρους της συμφωνίας σύνδεσης με την ΕΕ αν και αυτό δε συνιστά κάποιο βαθμό ένταξης.
Στην πραγματικότητα εάν η Ουκρανία τα καταφέρει με μία σειρά μεταρρυθμίσεων τότε θα μπορεί σε έξι χρόνια να καταθέσει αίτηση ένταξης.
Και μπορεί να χρειαστούν πολλά χρόνια μέχρι τελικά η Ουκρανία να γίνει μέλος της ΕΕ.
Για τη σχέση της Ουκρανίας με την ΕΕ και την προοπτική ένταξης μίλησε στο Euronews η Σβετλάνα Κομπζάρ, καθηγήτρια διεθνών σχέσεων στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο των Βρυξελλών.
Euronews:
Πολλοί Ουκρανοί περιμένουν ότι μετά την υπογραφή της συμφωνίας σύνδεσης, η Ουκρανία μπορεί να ενταχθεί στην ΕΕ στο εγγύς μέλλον. Ποια είναι η πραγματική εικόνα;
Σβετλάνα Κομπζάρ:
Οι Ουκρανοί πρέπει να σκεφτούν να στείλουν το μήνυμα περί ενταξιακών προοπτικών σε διαφορετικά κράτη μέλη. Φυσικά δεν είναι το πιο εύκολο πράγμα. Όπως ξέρουμε οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν υπάρξει πολύ προσεκτικοί στις διατυπώσεις τους όσον αφορά αυτές τις προοπτικές. Αυτό έχει γίνει αιτία για πολύωρες αντιπαραθέσεις. Αλλά εάν δείτε την ευρωπαϊκή κοινή γνώμη, σχεδόν το 52-53% των Ευρωπαίων στηρίζουν το ουκρανικό αίτημα για ένταξη. Αλλά όταν το ερώτημα τίθεται στις ελίτ τότε η συζήτηση γίνεται πιο συντηρητική.
Euronews:
Αλλά ταυτόχρονα πιστεύετε ότι γενικά υπάρχει διάθεση στην ΕΕ για περαιτέρω διεύρυνση; Ειδικά όταν μιλάμε για την Ουκρανία;
Σβετλάνα Κομπζάρ:
Εάν δούμε το νέο Ευρωκοινοβούλιο, πολλοί θα σκεφτούν ότι η ευρωσκεπτικιστική τάση είναι σε άνοδο. Αλλά πρέπει να είμαστε προσεκτικοί όταν ερμηνεύουμε τα δεδομένα των ευρωεκλογών και αν πραγματικά αυτά αντιπροσωπεύουν αυτά που πιστεύει η πλειοψηφία των Ευρωπαίων. Φυσικά με οικονομικά προβλήματα και οικονομική επιβράδυνση υπήρξε η αίσθηση ότι η Ευρωπαίοι κουράστηκαν από τις διευρύνσεις και το τοπίο είναι μάλλον δυσμενές. Αλλά λαμβάνοντας υπόψη και αυτή τη δύσκολη κατάσταση, πάνω από το 60% των Ευρωπαίων που συμμετείχε στην έρευνα του ινστιτούτου German Marschall απάντησε ότι οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να δώσουν ακόμα μεγαλύτερη στήριξη στην Ουκρανία και παρά την πίεση που δέχονται οι ίδιοι από τη Ρωσία.
Euronews:
Πιστεύετε ότι είναι ρεαλιστικό για την Ουκρανία να γίνει υποψήφια προς ένταξη σε έξι χρόνια όπως υποσχέθηκε ο Ποροσένκο;
Σβετλάνα Κομπζάρ:
Πιστεύω ότι ο ρυθμός των μεταρρυθμίσεων είναι μάλλον απογοητευτικός. Αλλά πιστεύω λαμβάνοντας υπόψη τον ανθρώπινο παράγοντα ότι μπορεί να συμβεί. Τα έξι χρόνιο είναι πολύ αισιόδοξος στόχος. Αλλά πιστεύω ότι εάν βάλεις στόχο το φεγγάρι ή τα αστέρια στο τέλος θα καταλήξεις κάπου κοντά.
Euronews:
Σχεδόν ένα χρόνο πριν όταν η Ουκρανία δεν υπέγραψε τη συμφωνία σύνδεσης εξαιτίας της πίεσης που δέχτηκε ο Γιανουκόβιτς από τη Ρωσία. Αλλά πώς είναι δυνατόν οι Ευρωπαίοι να μην έβλεπαν τον κίνδυνο τη σημασία αυτού του θέματος για τη Ρωσία;
Σβετλάνα Κομπζάρ:
Οι Ευρωπαίοι προσπάθησαν να συνεργαστούν με τη Ρωσία, περιλαμβανομένης της πολιτικής με τις γείτονες χώρες, όχι μόνο για τη σχέση με τη Ρωσία αλλά και για τις γύρω περιοχές. Αλλά η Ρωσία δεν ήθελε να περιληφθεί σε αυτή την ομάδα χωρών γιατί ήθελε να διαφοροποιηθεί ως στρατηγικός εταίρος. Για αυτούς η οικονομική ολοκλήρωση δεν ήταν απειλή πριν από αρκετά χρόνια αλλά τώρα συνειδητοποιούν ότι η οικονομική ολοκλήρωση στην πραγματικότητα αλλάζει τις κοινωνίες, αλλάζει τα μυαλά των ανθρώπων, ο κόσμος γίνεται πιο ευέλικτος όσον αφορά τις πράξεις της κυβέρνησης και θέλει τις κυβερνήσεις του να λογοδοτούν. Οπότε όλες αυτές οι αλλαγές που η Ουκρανία επρόκειτο να ενσωματώσει έγιναν μία από τις απειλές για τη Ρωσία.