Καθώς τα κράτη μέλη της ΕΕ οδηγούνται στις κάλπες, δείτε πώς διαφέρουν οι εκλογές από χώρα σε χώρα.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΜεταξύ 6 και 9 Ιουνίου, περίπου 350 εκατομμύρια άνθρωποι σε 27 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα συγκεντρωθούν για να εκλέξουν 720 μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Αν και το κοινοβούλιο που θα εκλεγεί θα εκπροσωπεί όλους στο μπλοκ, κάθε χώρα ψηφίζει ελαφρώς διαφορετικά - και αυτό είναι ιδιαίτερα εμφανές φέτος.
Ενώ κάθε κράτος χρησιμοποιεί το σύστημα της αναλογικής εκπροσώπησης - το οποίο σημαίνει ότι το μερίδιο των ψήφων ενός κόμματος αντικατοπτρίζεται στην κατανομή των εδρών του - κάθε μεμονωμένη χώρα χρησιμοποιεί τη δική της εκδοχή.
Δεκαεννέα χώρες, μεταξύ των οποίων η Ελλάδα και η Κύπρος, χρησιμοποιούν την σταυροδοσία, κατά την οποία οι ψηφοφόροι έχουν τη δυνατότητα να εκφράσουν την προτίμησή τους για έναν ή περισσότερους υποψηφίους.
Σε ορισμένες από τις χώρες που χρησιμοποιούν αυτή τη μέθοδο, συμπεριλαμβανομένης της Ιταλίας, της Πολωνίας, της Ολλανδίας και των σκανδιναβικών χωρών, οι ψηφοφόροι μπορούν να επηρεάσουν μόνο τη θέση των υποψηφίων σε μία ενιαία λίστα, ενώ σε άλλες πρέπει να επιλέξουν υποψηφίους διαφορετικά ψηφοδέλτια.
Στο τέλος, οι υποψήφιοι που κερδίζουν συνολικά τις περισσότερες ψήφους προτίμησης κερδίζουν τις έδρες.
Η ψηφοφορία με κλειστές λίστες προτιμάται από έξι χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, της Γαλλίας και της Ισπανίας. Με απλά λόγια, οι εκλογές εκεί δεν γίνονται με σταυρό και οι ψηφοφόροι επιλέγουν το ψηφοδέλτιο του κόμματος που προτιμούν.
Τέλος, στη Μάλτα και την Ιρλανδία ισχύει η μεταβιβάσιμη ψήφος, όπου οι υποψήφιοι κατατάσσονται με βάση τις ψήφους και καταλαμβάνουν τις έδρες μόλις περάσουν ένα συγκεκριμένο όριο ψήφων. Οι ψήφοι που απομένουν στη συνέχεια δανείζονται στον υποψήφιο της επόμενης προτίμησης του ψηφοφόρου για να τον βοηθήσουν να περάσει το όριο και ενδεχομένως να εκλεγεί και αυτός.
Η συντριπτική πλειονότητα των ψηφοφόρων στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα πάει στις κάλπες κατά το τετραήμερο 6-9/6. Σε δύο χώρες, όμως, οι πολίτες μπορούν να ψηφίσουν πρόωρα.
Γιατί η Πορτογαλία και η Μάλτα επιτρέπουν την πρόωρη ψηφοφορία στις εκλογές της ΕΕ;
Στις ευρωεκλογές του 2019 η Πορτογαλία είδε να καταγράφεται ρεκόρ αποχής. Εκείνη τη χρονιά περίπου το 68,6% δεν ψήφισε. Πρόκειται για το χειρότερο ποσοστό από την ένταξη της ιβηρικής χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 1986.
Φέτος, οι Πορτογάλοι βουλευτές προσπάθησαν να αντιστρέψουν την τάση, επιτρέποντας σε κάθε πολίτη - και όχι μόνο στους παραδοσιακούς πρόωρους ψηφοφόρους που αποτελούνται από άτομα όπως οι ασθενείς και οι αλλοδαποί - να ψηφίσουν πρόωρα.
Μπορούν επίσης να ψηφίσουν εκτός του τόπου όπου είναι εγγεγραμμένοι, αρκεί να έχουν πρόχειρη την ταυτότητά τους. Θα μπορούν να προσέλθουν στις κάλπες μέχρι τις 9 Ιουνίου, όταν θα διεξαχθεί η επίσημη ψηφοφορία, για να εκλέξουν τους 21 ευρωβουλευτές τους.
Στη Μάλτα το σύστημα είναι επίσης ελαφρώς αλλαγμένο.
Η εκλογική επιτροπή του μικρού νησιωτικού κράτους επέτρεψε στους ψηφοφόρους που θα βρίσκονται στο εξωτερικό ή θα νοσηλευτούν σε νοσοκομείο την ημέρα των εκλογών (στη Μάλτα οι εκλογές διεξάγονται στις 8/6) να ψηφίσουν αντ' αυτού την 1η Ιουνίου.
Δεν είναι ακόμη σαφές πόσοι άνθρωποι αξιοποίησαν αυτή την ευκαιρία για να ψηφίσουν πρόωρα, αλλά θα έχει ενδιαφέρον να δούμε αν και άλλες χώρες θα υιοθετήσουν την αλλαγή αυτή στις μελλοντικές εκλογές.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΠώς διεξάγονται οι εκλογές σε άλλες χώρες της ΕΕ;
Σε ορισμένες χώρες του μπλοκ, φαίνεται ότι δεν υπάρχει μεγάλη ανάγκη να τεθεί σε εφαρμογή οποιαδήποτε πρόωρη ψηφοφορία ή να γίνουν αλλαγές στο καθιερωμένο σύστημα.
Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για το Βέλγιο, την Ελλάδα, τη Βουλγαρία και το Λουξεμβούργο, όπου η συμμετοχή στις εκλογές της ΕΕ είναι υποχρεωτική. Επισήμως προβλέπονται και ποινές για όσους απέχουν από τις κάλπες, όμως στην πράξη δεν έχει γίνει ποτέ κάτι τέτοιο.
Σε κάθε άλλη χώρα, το αν θα ψηφίσει ή όχι εξαρτάται από τον καθένα - αν και οι κανόνες διαφέρουν ελαφρώς από χώρα σε χώρα.
Στις περισσότερες χώρες, ένας υποψήφιος πρέπει να είναι 18 ετών για να θέσει υποψηφιότητα στις εκλογές, αλλά, στην Πολωνία και την Τσεχία πρέπει να είναι 21 ετών. Στη Ρουμανία η ηλικία αυτή ανεβαίνει στα 23 και στην Ιταλία και την Ελλάδα είναι 25.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΣε αρκετές χώρες παγκοσμίως οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται σοβαρά στα κοινοβούλιά τους. Αυτό σπάνια συμβαίνει στην ΕΕ και, πηγαίνοντας την εκπροσώπηση ακόμη πιο μακριά, δέκα χώρες, μεταξύ των οποίων η Γαλλία, η Ιταλία, το Βέλγιο και το Λουξεμβούργο, επιβάλλουν στην πραγματικότητα ποσοστώσεις φύλου στις λίστες των κομμάτων.
Στην Ελλάδα, την Ισπανία, την Πορτογαλία, την Κροατία και τη Σλοβενία, τα κόμματα που κατεβαίνουν στις εκλογές πρέπει να έχουν τουλάχιστον 40% υποψηφίους κάθε φύλου. Στην Πολωνία, το ποσοστό αυτό είναι 35%.
Η Ρουμανία υστερεί, με τις γυναίκες να αποτελούν μόλις το 15% των ευρωβουλευτών της χώρας, πράγμα που σημαίνει ότι η χώρα είναι η πιο ανδροκρατούμενη στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Το Λουξεμβούργο έχει τις περισσότερες γυναίκες εκπροσώπους με 67%, ακολουθούμενο από τη Φινλανδία και τη Σουηδία με 57% και 52% αντίστοιχα. Είναι ενδιαφέρον ότι αυτές οι δύο σκανδιναβικές χώρες δεν έχουν καμία ποσόστωση με βάση το φύλο.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΟρισμένες πτυχές των εκλογών είναι λίγο... παλιομοδίτικες. Σε αντίθεση με ορισμένες εκλογές, στις οποίες χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο ψηφιακές μέθοδοι καταγραφής των ψήφων, στις εκλογές της ΕΕ αυτό είναι σχεδόν ανήκουστο.
Στην πραγματικότητα, μόνο η Εσθονία επιτρέπει στους πολίτες της να ψηφίζουν ηλεκτρονικά.
Τέλος, περίπου 13 κράτη, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, της Ισπανίας και των σκανδιναβικών χωρών, επιτρέπουν την επιστολική ψήφο. Το μέτρο τέθηκε σε ισχύ για πρώτη φορά στις παρούσες ευρωεκλογές και στην Ελλάδα - αν και υποτίθεται πως βοηθά περισσότερο τους ομογενείς για να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα, ισχύει για όλους, ανεξαρτήτως τόπου διαμονής.