Οι ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες, αντιμέτωπες με υψηλό ενεργειακό κόστος, δασμούς και έντονο ανταγωνισμό από την Κίνα, είχαν ζητήσει μεγαλύτερη ευελιξία από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Ο Ευρωπαίος επίτροπος για το Κλίμα, Βόπκε Χούκστρα, υπερασπίστηκε τη controversial απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να αποσύρει το σχέδιο για πλήρη απαγόρευση των αυτοκινήτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης από το 2035, χαρακτηρίζοντάς την «έξυπνο και συνετό συμβιβασμό» τόσο για το κλίμα όσο και για τη βιομηχανία, σε συνέντευξή του στο Euronews.
Οι δηλώσεις του έρχονται μετά την ανακοίνωση της Επιτροπής, την Τρίτη, ότι δεν θα προχωρήσει σε απόλυτη απαγόρευση των πωλήσεων οχημάτων με κινητήρες καύσης από το 2035. Αντ’ αυτού, η απαγόρευση θα αφορά το 90% των νέων αυτοκινήτων, έναντι του 100% που προέβλεπε το αρχικό σχέδιο, αφήνοντας περιθώριο για την κυκλοφορία ενός μικρού ποσοστού πιο ρυπογόνων οχημάτων.
Οι ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες, αντιμέτωπες με υψηλό ενεργειακό κόστος, δασμούς και έντονο ανταγωνισμό από την Κίνα, είχαν ζητήσει μεγαλύτερη ευελιξία από την Επιτροπή. Αντίθετα, περιβαλλοντικές οργανώσεις κατηγόρησαν τις Βρυξέλλες ότι υποχωρούν στις πιέσεις της βιομηχανίας εις βάρος της Πράσινης Συμφωνίας.
Ο Χούκστρα απέρριψε τις επικρίσεις αυτές. «Θέλουμε να βοηθήσουμε αυτήν τη ζωτικής σημασίας βιομηχανία όχι απλώς να επιβιώσει, αλλά να ευημερήσει. Και αυτό θα γίνει με απόλυτα κλιματικά ουδέτερο τρόπο», δήλωσε στο Euronews.
Όπως εξήγησε, η βασική αλλαγή αφορά τη δυνατότητα συνέχισης της πώλησης υβριδικών οχημάτων, με την προϋπόθεση ότι οι εκπομπές τους θα αντισταθμίζονται, για παράδειγμα μέσω της χρήσης πράσινου χάλυβα. «Αυτό είναι κέρδος για όλους», τόνισε.
Συνεχείς αντιδράσεις για την Πράσινη Συμφωνία
Η Επιτροπή εξακολουθεί να δέχεται πυρά από περιβαλλοντικές οργανώσεις, που υποστηρίζουν ότι εγκαταλείπει τις πράσινες πολιτικές της πρώτης θητείας της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, όταν η Πράσινη Συμφωνία παρουσιαζόταν ως το κεντρικό αναπτυξιακό σχέδιο της ΕΕ.
Στη δεύτερη θητεία της, η πρόεδρος της Επιτροπής έχει μετατοπίσει το βάρος στην ανταγωνιστικότητα, δεσμευόμενη για λιγότερη γραφειοκρατία και χαλάρωση κανονισμών. Η στροφή αυτή προκαλεί ανησυχία σε κλιματικές οργανώσεις, που μιλούν για σταδιακή αποδόμηση της Πράσινης Συμφωνίας.
Ο Χούκστρα, ωστόσο, επιμένει ότι η Πράσινη Συμφωνία παραμένει «πυξίδα» για την Ευρώπη. «Πρέπει να κάνουμε το μέγιστο για την ανταγωνιστικότητα, το κλίμα και την ανεξαρτησία μας – πάντα σε συνδυασμό, ποτέ το ένα εις βάρος του άλλου. Αν αλλάζει ο κόσμος, δεν μπορεί να μένει ίδια η συνταγή», ανέφερε.
Πολιτικές ισορροπίες και επόμενα βήματα
Η πρόταση θα πρέπει να εγκριθεί τόσο από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο όσο και από τα κράτη-μέλη. Ο Χούκστρα εκτιμά ότι θα εξασφαλίσει ευρεία πολιτική στήριξη.
Το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (EPP) χαιρέτισε την απόφαση, ενώ ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ τη χαρακτήρισε «λάθος». Βουλγαρία, Τσεχία, Γερμανία, Ουγγαρία, Ιταλία, Πολωνία και Σλοβακία είχαν ζητήσει επανεξέταση της πλήρους απαγόρευσης, ενώ Γαλλία και Ισπανία συγκαταλέγονται στις χώρες που στηρίζουν τη διατήρησή της, ζητώντας ωστόσο την ένταξη υβριδικών οχημάτων και φορολογικά κίνητρα για τις ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες.
«Έντονα πολιτικό και συναισθηματικό ζήτημα»
Ο Χούκστρα αναγνωρίζει ότι η συζήτηση γύρω από τα αυτοκίνητα είναι από τις πιο φορτισμένες πολιτικά στην Ευρώπη, καθώς ο κλάδος θεωρείται στρατηγικός για την απασχόληση και τις εξαγωγές, ενώ παραμένει βασική πηγή ρύπανσης.
Σύμφωνα με τη νέα πρόταση, το υπόλοιπο 10% των εκπομπών θα πρέπει να αντισταθμίζεται μέσω χαμηλού ανθρακικού αποτυπώματος χάλυβα, e-fuels ή βιοκαυσίμων, ενώ θα ενισχυθούν τα ηλεκτρικά και υδρογονοκίνητα οχήματα. Οι κατασκευαστές μικρών, προσιτών ηλεκτρικών αυτοκινήτων που παράγονται στην ΕΕ θα μπορούν να λαμβάνουν «υπερπιστώσεις».
«Δεν θα είναι όλοι ικανοποιημένοι – αυτό είναι η πολιτική», κατέληξε ο Χούκστρα. «Όμως πολλοί θα δουν ότι αυτό το πακέτο αποτελεί μια νίκη για την Ευρώπη».