Στην Καμπανία, στη νότια Ιταλία, η «Γη των Πυρκαγιών» εξακολουθεί να φέρει τα σημάδια δεκαετιών εγκληματικής ρύπανσης. Παράνομες χωματερές, τοξικές πυρκαγιές και τεράστια αύξηση των ασθενειών: η δημοσιογράφος του Euronews Valérie Gauriat έκανε έρευνα στην καρδιά αυτής της πληγωμένης περιοχής.
Ανάμεσα στη Νάπολη και την Καζέρτα βρίσκεται μια ζοφερά διαβόητη περιοχή: η Γη των Πυρκαγιών, γνωστή και ως Τρίγωνο του Θανάτου. Σε αυτήν την περιοχή των σχεδόν τριών εκατομμυρίων κατοίκων τα ποσοστά καρκίνου είναι από τα υψηλότερα στην Ιταλία.
Για δεκαετίες, τοξικά απόβλητα —βιομηχανικά, χημικά και μερικές φορές ραδιενεργά — θάβονταν, καίγονταν ή απορρίπτονταν παράνομα εδώ. Πίσω από αυτήν τη μαζική παράνομη διακίνηση βρίσκεται η Καμόρα, η τοπική μαφία, η οποία υποστηρίζεται από οικονομικά και θεσμικά δίκτυα.
«Το κράτος πουλήθηκε στην Καμόρα, σε διεφθαρμένους επιχειρηματίες, σε διεφθαρμένους δικαστές. Έτσι γεννήθηκε η Γη των Πυρκαγιών», αναφέρει η ερευνητική δημοσιογράφος Marilena Natale, η οποία ζει υπό αστυνομική προστασία, αφού δέχθηκε απειλές θανάτου από τη μαφία.
Ενώ οι μεγάλες διαδρομές παράνομης διακίνησης έχουν εν μέρει μετατοπιστεί, οι παράνομες χωματερές συνεχίζουν να εξαπλώνονται σε όλη την περιοχή και οι φωτιές που βάζουν οι παράνομες εταιρείες απελευθερώνουν τακτικά τοξικές αναθυμιάσεις. Με καταστροφικές συνέπειες για την υγεία.
Μια επείγουσα κατάσταση στην υγεία
«Στην Ιταλία, ένας γενικός ιατρός με 1.500 ασθενείς βλέπει κατά μέσο όρο εννέα περιστατικά καρκίνου ετησίως. Έχω ήδη δεκαπέντε», αναφέρει ο Luigi Costanzo, οικογενειακός γιατρός στο Φρατταματζόρε, στην καρδιά της Γης των Πυρκαγιών.
Η μόλυνση του εδάφους, του νερού και του αέρα έχει επίσης οδηγήσει σε ρεκόρ περιστατικών αναπνευστικών και εκφυλιστικών ασθενειών, στειρότητας και συγγενών δυσμορφιών.
Οι επιπτώσεις αυτής της εγκληματικής ρύπανσης στην υγεία αναγνωρίστηκαν επίσημα από τις ιταλικές αρχές μόλις το 2021.
«Ο γιος μου δολοφονήθηκε σιωπηλά από ένα κράτος που γνώριζε», λέει η Marzia Cacciopoli. Ο γιος της Antonio πέθανε το 2014 σε ηλικία εννιάμισι ετών από όγκο στον εγκέφαλο. Η ίδια είναι μεταξύ των οικογενειών που, ήδη από το 2013, προσέφυγαν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους το Δικαστήριο καταδίκασε την Ιταλία για παρατεταμένη αδράνεια και θέση της ζωής των κατοίκων σε κίνδυνο. Διέταξε την κυβέρνηση να εφαρμόσει ένα περιβαλλοντικό σχέδιο δράσης που θα περιλαμβάνει ανεξάρτητη παρακολούθηση και μια πλατφόρμα ενημέρωσης του κοινού.
Καθαρισμός της ρύπανσης: αμφισβητούμενες υποσχέσεις
Ένας ειδικός επίτροπος, που διορίστηκε τον Φεβρουάριο, συντονίζει τώρα τον καθαρισμό και τη διασφάλιση εκατοντάδων μολυσμένων τοποθεσιών. Όμως, τα χρονοδιαγράμματα που ανακοινώθηκαν — έως και δέκα χρόνια — και η χρηματοδότηση που θεωρείται ευρέως ανεπαρκής συνεχίζουν να τροφοδοτούν την οργή του κοινού.
Ως απάντηση σε αυτήν την αργή πρόοδο, οι κάτοικοι και οι ακτιβιστές παραμένουν κινητοποιημένοι στο πλαίσιο πολυάριθμων συλλογικοτήτων. Ο σύλλογος Le Mamme di Miriam πήρε το όνομά του από την κόρη ενός από τα μέλη του, η οποία επέζησε από έναν σπάνιο καρκίνο του νευρικού συστήματος. Μαζί με άλλες γυναίκες η μητέρα της, η Antonietta Moccia, περιπολεί στην περιοχή για να καταγράφει την παράνομη απόρριψη και να προτρέπει τις αρχές να εντείνουν τη δράση τους. «Δεν εμπιστεύομαι πλέον τους θεσμούς που μας εγκατέλειψαν», αναφέρει. Η Anna Lo Mele, πρόεδρος της ένωσης, συμφωνεί: «Μας άφησαν να πεθάνουμε — και συνεχίζουν να μας αφήνουν να πεθαίνουμε. Πρόκειται για οικοκτονία».