Το χάος ζει και βασιλεύει στη Συρία. Με την εμφυλιακή σύρραξη να βρίσκεται ήδη στον 21ο μήνα η χώρα μετρά περισσότερους από 42.000 νεκρούς.
Πλέον οι δυνάμεις του Μπασάρ αλ Άσαντ μοιάζουν να χάνουν έδαφος καθώς οι αντάρτες παίρνουν τα ηνία σε σημαντικές περιοχές.
Το ερώτημα που προκύπτει είναι ποιοί αποτελούν τις ανταρτικές ομάδες, διότι ο “Ελεύθερος Συριακός Στρατός” δεν συμμετέχει.
Απ’ τα τέλη του 2011 και στις αρχές του 2012 άρχισαν να εντάσσονται στην σύρραξη ακραίοι ισλαμιστές, μαχητές του ιερού πολέμου και σαλαφιστές κυρίως στο βορά εκεί όπου μπορούν έχουν μεγαλύτερη επιρροή. Χιλιάδες μέλη της Αλ Κάιντα έχουν μπει στο συριακό έδαφος και δημιούργησαν τα δικά του ανταρτικά σώματα.
Σε κάποιες περιοχές υπάρχουν στρατόπεδα εκπαίδευσης ανταρτοπολέμου, όπου υποδέχονται ορδές ξένων μαχητών. Προέρχονται από το Ιράκ, τις χώρες του Περσικού Κόλπου, από τις χώρες της Μ. Ανατολής, την Ασία κι απ’ την Αφρική. Οπουδήποτε δηλαδή υπάρχουν παρακλάδια της οργάνωσης κι εν εξελίξεις επιχειρήσεις τους.
Ανάμεσά τους το “Μέτωπο αλ Νόσρα” από το Ιράκ, συνδεόμενη με την Αλ Κάιντα οργάνωση, η οποία έχει αναλάβει την ευθύνη για τις περισσότερες επιθέσεις αυτοκτονίας στη Συρία.
Ο στόχος της όπως διατείνεται να εγκαθιδρύσει ένα ισλαμικό κράτος στη Συρία και γενικότερα να αντιπαλέψει τη Δύση και τις κυβερνήσεις Σιιτών.
Ο στρατιωτικός διοικητής της Αλ Νούσρα, Σεΐχης Αχμέντ Αμπού εξηγεί τη στρατηγική της οργάνωσης: “Είμαστε κατά του καθεστώτος από τα βάθη της ψυχής μας. Από την έναρξη της “Αραβικής Άνοιξης” ήμασταν από τους πρώτους που συμμετείχαμε.”
Ο Αϊμάν Αλ Ζαουάχρι που έχει αναλάβει τα ηνία της Αλ Κάιντα κάλεσε τα μέλη της οργάνωσης ήδη από τον περασμένο Φεβρουάριο να μετακινηθούν στη Συρία για να πολεμήσουν. Κατά συνέπεια επιβεβαίωσε ένα κοινό μυστικό. “Ο κόσμος στη Συρία δεν βασίζεται στη δύση, στις Ηνωμένες Πολιτείες ή τις αραβικές κυβερνήσεις και την Τουρκία. Αν θέλουμε πραγματική ελευθερία θα πρέπει να απελευθερωθούμε από αυτό το καθεστώς. Αν θέλουμε δικαιοσύνη θα πρέπει να προχωρήσουμε σε αντίποινα κατά του καθεστώτος” είπε στο μήνυμά του ο Αϊμάν Αλ Ζαουάχρι.
Οπαδοί του ιερού πολέμου από δεκάδες σημεία συρρέουν κατά κύματα κι επιχειρούν να εκμεταλλευτούν την ανυπαρξία οποιασδήποτε παρέμβασης από τη διεθνή κοινότητα στην κρίση της Συρίας.
Την περασμένη Παρασκευή ακουγόταν δυνατά το σύνθημα “μοναδικός τρομοκράτης στη Συρία είναι ο Άσαντ‘” μία σαφής αναφορά προς την Ουάσιγκτον που αποφάσισε να εντάξει το “Μέτωπο αλ Νόσρα” στον κατάλογο με τις τρομοκρατικές οργανώσεις.
Για περισσότερα στοιχεία σχετικά με το ρόλο της Αλ Κάιντα στο ζήτημα της Συρίας, θα συνδεθούμε με την Ουάσινγκτον και τον καθηγητή Βάλι Νάσρ, πρύτανη του Πανεπιστημίου Johns Hopkins στο τμήμα Διεθνών Σπουδών.
Τα μέσα περιγράφουν την εξέγερση της Συρίας με πολύ απλούς όρους, όπως για παράδειγμα «ο Άσαντ ενάντια στους αντάρτες. Αλλά με δεδομένο ότι φαίνεται πώς η Αλ Κάιντα παίζει κάποιο ρόλο στην κρίση, ποιός ακριβώς είναι αυτός ο ρόλος και γιατί η ανάμειξη της έχει αγνοηθεί μέχρι τώρα?
Η Αλ Κάιντα έχει αναμειχθεί στη διαμάχη από την αρχή, κάποιοι από τους πυρήνες ήρθαν από το Ιράκ και εγκαταστάθηκαν στη Συρία, ήταν πολύ αποτελεσματικοί στη μάχη, έχουν σημαντική πρόσβαση σε όπλα και χρηματοδότηση και το χρησιμοποιούν αυτό για να επεκτείνουν το δίκτυο τους. Και τώρα παίρνουν μέρος στις μάχες σε όλη τη χώρα που στην πραγματικότητα κυριαρχείται από την Αλ Κάιντα και επομένως αποτελούν σημαντικό κομμάτι της μάχης κατά του Άσαντ. Αυτό το αγμοήσαμε αρκετά γιατί υπήρχαν πολύ λιγες αποδείξεις και επιπλέον γιατί η διεθνής κοινότητα είχε επικεντρωθεί στον Άσαντ και όχι στη σύνθεση της αντιπολίτευσης.
«Ποιοί ακριβώς είναι αυτοί οι άνθρωποι και ποιος τους συντονίζει»?
«Δεν γνωρίζουμε ποιος τους συντονίζει αλλά γνωρίζουμε ότι πολλοί από τους μαχητές της Αλ Κάιντα ήρθαν από το Ιράκ. Ανήκουν στα δίκτυα που δραστηριοποιούνταν ενάντια στα αμερικανικά στρατεύματα στο Ιράκ. Είναι πιθανό να έχουν προστεθεί και άλλοι. Υπήρχαν πάντα Σύροι στην Αλ Κάιντα από την αρχή, ακόμα από τα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου. Στη Συρία πληραν την απόφαση να πάρουν αποστάσεις από την Αλ Κάιντα και έτσι πήραν το όνομα Μέτωπο Νίκης. Ξεκίνησαν μάλιστα να θεωρούν τον ευατό τους αντιστασιακή κατά του Άσαντ ομάδα και μόνο με το χρόνο έγινε αντιληπτό ότι στην ουσία ήταν μέρος της Αλ Κάιντα.
«Και πόσο καθοριστικά επηρεάζουν την τακτική των ανταρτών»?
Αποτελούν σημαντική δύναμη γιατί έχουν πολύ καλή γνώση των όπλων, χρησιμοποιούν την πρόσβαση τους στα όπλα , ιδιαίτερα στην έναρξη της σύγκρουσης για να χτίσουν σχέσεις με τις υπόλοιπες ομάδες ανταρτών και για να τις απορροφήσουν στη συνέχεια. Σε καποιες περιοχές της Συρίας, η κύρια δύναμη κρούσης ενάντια στον Άσαντ είναι η Αλ Κάιντα αλλά δεν έχουν την ίδια εμβέλεια σε όλες τις περιοχές. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Η Αλ Κάιντα δεν απαιτεί μια τεράστια έκταση για να οργανώσει μια αποτελεσματική εκρηκτική ενέργεια και δεδομένο το χάος που επικρατεί στη Συρία, οι ομάδες της Αλ Κάιντα βρήκαν άπλετο χώρο για να οργανώσουν, να στατολογήσουν, να αναπτύξουν τις δυνατότητες τους και να διεξάγουν πολλές στρατιωτικές επιχειρήσεις.
«Με δεδομένο το σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει η Αλ Κάιντα, πόση επιρροή έχει η Δύση στα όσα συμβαίνουν αυτή τη στιγμή στη Συρία»?
«Στο Ιράκ μπορέσαμε να ξετρυπώσουμε την Αλ Κάιντα γιατί υπήρχε ισχυρή παρουσία αμερικανικών στρατευμάτων, που μπορούσαν να διεξάγουν ειδικές στρατιωτικές επιχειρήσεις, κατάφεραν να αποκεφαλίσουν την Αλ Κάιντα, να δημιουργήσουν σχέσεις με ντόπιες φυλές έτσι ώστε να τους περιορίσουν έξω από τη γη τους. Αυτού του είδους η αντίσταση δεν υπάρχει στη Συρία. Το καθεστώς Άσαντ μάχεται εναντίον τους, αλλά επειδή δεν είναι σε θέση να σκεί πλέον τόσο μεγάλη επιρροή, δημιουργείται μία επικίνδυνη κατάσταση μέσα στην οποία η Αλ Κάιντα, η οποία έχει εξαφανιστεί από το Ιράκ, έχει βρει νέο έδαφος και νέα ευκαιρία για να ξεκινήσει να αναπτύσσεται ξανά.