Τι κρύβεται πίσω από το "κούρεμα" των καταθέσεων στην Κύπρο

Τι κρύβεται πίσω από το "κούρεμα" των καταθέσεων στην Κύπρο
Από Euronews
Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια
Κοινοποιήστε το άρθροClose Button

Οι εικόνες από την Κύπρο κάνουν τον γύρο του κόσμου. Πολίτες σοκαρισμένοι και ευρισκόμενοι σε σύγχυση και πανικό, κάνουν ουρές έξω από τραπεζικά ιδρύματα προσπαθώντας να πάρουν χρήματα. Όμως δεν έχουν τη δυνατότητα να αποσύρουν τις καταθέσεις τους. Τα ATM “στέρεψαν” και όσα είχαν ακόμα ρευστό, είχαν πλαφόν στο όριο ανάληψης.

Και όλα αυτά εντελώς ξαφνικά, από το πρωί του Σαββάτου, που έγινε γνωστή η απόφαση του Γιούρογκουπ για τους όρους υπό τους οποίους θα δοθεί οικονομική βοήθεια στην Κυπριακή Δημοκρατία προκειμένου να αποφύγει την άτακτη χρεοκοπία.

Σύμφωνα με αυτούς, προκειμένου η Κύπρος να λάβει 10 δισεκατομμύρια ευρώ από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, θα πρέπει άμεσα να επιβάλει φόρο στις τραπεζικές καταθέσεις. Αυτός φτάνει σε ποσοστό 6,75% για όσους έχουν ως 100.000 ευρώ και ανεβαίνει στο 9,90% για μεγαλύτερα ποσά. Ετσι εκτιμάται ότι θα εξευρεθούν τα 5,8 δισεκατομμύρια από τα 17 που αρχικά αναζητούνταν για την διάσωση της κυπριακής οικονομίας.

Και δεν είναι μόνο αυτό. Το σχέδιο προβλέπει επίσης την αύξηση του φόρου επί των εταιρειών, που μέχρι σήμερα ήταν το χαμηλότερο στην Ευρωπαϊκή Ένωση Από το 10% προβλέπεται να αυξηθεί στο 12,5%, φτάνοντας στα ίδια επίπεδα με την Ιρλανδία.

Τα μέτρα αυτά δεν θα επηρεάσουν μόνο τους Κύπριους. Οι φόροι προβλέπεται να επιβληθούν σε όλους τους πολίτες που ζουν στο νησί, ανάμεσά τους και αρκετοί Βρετανοί αλλά και πλούσιοι Ρώσοι που είχαν βρει εκεί ένα επίγειο φορολογικό και όχι μόνο παράδεισο. Υπολογίζονται σε 8.000 άτομα και πολλές από τις καταθέσεις τους εκτιμάται ότι προέρχονται από ξέπλυμα χρήματος, κάτι που προφανώς θέλησε να “χτυπήσει” με αυτήν την πρωτοφανή απόφαση το Γιούρογκρουπ.

Οι εμπειρογνώμονες (συμπεριλαμβανομένου του γνωστού οίκου αξιολόγησης Moody’s) ανεβάζουν στα 12 δισεκατομμύρια ευρώ τα ρωσικά κεφάλαια σε τραπεζικά ιδρύματα στην Κύπρο, στα οποία θα πρέπει να προστεθούν άλλα 19 δισεκατομμύρια από τα περιουσιακά στοιχεία των ρωσικών εταιρειών που έχουν έδρα τη Μεγαλόνησο.

Ήταν άραγε αυτός ο απώτερος στόχος των πιστωτών; Να επιβληθούν κυρώσεις σε έναν “φορολογικό παράδεισο”, που είναι μικρός αλλά βρίσκεται εντός της ευρωζώνης;

Σε κάθε περίπτωση. ένα πράγμα είναι σίγουρο. Με μέτρα σαν και αυτά, η Κύπρος είναι απίθανο να παραμένει το ελκυστικό χρηματοοικονομικό κέντρο που είχε καταφέρει να γίνει. Όσο για τις επιπτώσεις; Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι από τα 70 δισ. ευρώ που βρίσκονται στα ταμεία των κυπριακών τραπεζών, το 37% δεν ανήκει στους κατοίκους του νησιού ακριβώς επειδή οι ξένοι θεωρούσαν τον τόπο ασφαλή προορισμό για τις αποταμιεύσεις τους. Τώρα τι θα κάνουν;

Μιλήσαμε με τη Μαρία Ζοάο Ροντρίγκες, καθηγήτρια στο Ινστιτούτο Ευρωπαϊκών Σπουδών, στις Βρυξέλλες και σύμβουλος σε ευρωπαϊκούς οργανισμούς.

Euronews: Για πρώτη φορά σε ένα σχέδιο διάσωσης, καλούνται να συμβάλουν οι καταθέτες. Αυτό σημαίνει ότι η Ε.Ε. κατέρριψε ένα ταμπού;

Ροντρίγκες: Νομίζω ότι πρέπει να θυμίσουμε ότι η Ε.Ε. υιοθέτησε μια ξεκάθαρη αρχή για την προστασία των καταθέσεων έως τις 100.000 ευρώ. Είναι μια ξεκάθαρη αρχή που τη διακήρυξαν κατά την οικονομική κρίση του 2008 για να αποτρέψουν φαινόμενα “μόλυνσης” μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers. Κατά τη γνώμη μου, αυτή η αρχή έπρεπε να γίνει σεβαστή.

Euronews: Υπάρχει κίνδυνος μόλυνσης για την Ευρωζώνη;

Ροντρίγκες: Ο κίνδυνος μόλυνσης είναι περιορισμένος, γιατί έχουμε να κάνουμε με μια μικρή χώρα. Όπως και να έχει, όμως, οι Ευρωπαίοι ηγέτες πρέπει να ξεκαθαρίσουν ότι η προστασία των καταθετών στην Ευρώπη είναι διασφαλισμένη. Να μην ξεχνάμε, άλλωστε, ότι αυτή η αρχή είναι βασική για την τραπεζική ένωση που βρίσκεται σε εξέλιξη. Αυτός είναι ένας δεύτερος λόγος για την προστασία των μικροκαταθετών στην Ευρώπη.

Euronews: Παρόλα αυτά, η Κύπρος αντιστοιχεί στο 0,2% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ, άρα όχι κάτι ιδιαίτερο. Θα δανειστούν 10 δις ευρώ. Αυτή η συμφωνία δε σηματοδοτεί ότι η Ευρωζώνη και κυρίως η Γερμανία βαρέθηκαν να δίνουν χρήματα και θέλουν να θέσουν τα κράτη προ των ευθυνών τους;

Ροντρίγκες: Ακούστε, πιστεύω ότι η Κύπρος είχε πραγματικά ανάγκη αυτού του δανείου, για να αποτρέψει τον κίνδυνο εκτροχιασμού και σοβαρής κρίσης. Πέρα από αυτό, όμως, το δάνειο έπρεπε να χορηγηθεί με όρους που καθιστούν την Κύπρο συν- υπεύθυνη, να συμβάλει και η ίδια η χώρα.
Το ερώτημα είναι από πού θα ζητηθεί αυτή η συμβολή; Από τους Κύπριους μικροκαταθέτες; από τους κύπριους μεγαλοκαταθέτες; από καταθέτες πού βρίσκονται εκτός Κύπρου; από μεγαλοκαταθέτες που βρίσκονται εκτός ΕΕ; δηλαδή από τους Ρώσους;

Euronews: Μόλις αναφέρατε τους ρώσους καταθέτες. Γίνεται λόγος για ποσά 15 έως 20 δις ευρώ, και όχι απαραίτητα νόμιμα. Είναι μια ευκαιρία για την Ευρωζώνη να “βάλει σε τάξη” το κυπριακό τραπεζικό σύστημα;

Ροντρίγκες: Ναι, πιστεύω ότι αυτό το δάνειο προς την Κύπρο θα χρησιμοποιηθεί για να γίνουν πιο διαφανείς οι κυπριακές τράπεζες. Γιατί κατά την γνώμη μου, δεν είναι καλή πρακτική να χρησιμοποιούνται τράπεζες της Ευρωζώνης για συναλλαγές που δεν είναι απόλυτα καθαρές. Πρέπει να το ξεκαθαρίσουμε αυτό.

Euronews: Οι χρηματαγορές καταγράφουν ζημιές εξαιτίας αυτής της συμφωνίας, υπάρχει φόβος να επανέλθει η αβεβαιότητα, μετά από εβδομάδες σταθερότητας;

Ροντρίγκες: Πιστεύω ότι υπάρχει αυτός ο κίνδυνος. Επαναλαμβάνω: έχουμε μπροστά μας ένα πρόβλημα μικρού μεγέθους, πρέπει όμως να προσέξουμε τις επιπτώσεις στην ψυχολογία γύρω από αυτό το ευαίσθητο θέμα, που είναι η προστασία των μικροκαταθετών. Κατά τη γνώμη μου, πρέπει να σταλεί , το γρηγορότερο,ένα ξεκάθαρο μήνυμα από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, αρχής γενομένης από την ΕΚΤ.

Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια

Σχετικές ειδήσεις

Ο απολογισμός ενός έτους του Νίκου Χριστοδουλίδη στην Προεδρία της Κυπριακής Δημοκρατίας

Διάβημα Λευκωσίας στον Ύπατο Αρμοστή του Ηνωμένου Βασιλείου στην Κύπρο Ιρφάν Σιντίκ

Κύπρος: Ψηφίστηκε ο προϋπολογισμός για το 2024