ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΥπέρ της αναβολής των προεδρικών εκλογών, οι οποίες αρχικά επρόκειτο να γίνουν τον Απρίλιο, τάχθηκε ο Αφγανός πρόεδρος Χαμίντ Καρζάι, προκειμένου να μη στηθούν κάλπες εν μέσω σφοδρών χιονοπτώσεων. Η ιδέα όμως αυτή κάθε άλλο παρά θετική ακούγεται στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε όσους ασκούν κριτική στο πρόεδρο Καρζάι, εξαιτίας φόβων ότι αποτελεί πρόσχημα για την επέκταση της δεύτερης και τελευταίας θητείας του.
Βάσει του Συντάγματος του Αφγανιστάν, η θητεία του προέδρου δεν μπορεί να υπερβεί τις δύο θητείες. Ο Καρζάι μέχρι στιγμής έχει αποφύγει να στηρίξει οποιονδήποτε εκ των υποψηφίων, αν και αναμένεται να εκφραστεί υπέρ της υποψηφιότητας του μεγαλύτερου αδελφού του Καγιούμ, ο οποίος αποτελεί και φαβορί.
Όμως ο Καρζάι έχει επίσης αρνηθεί να υπογράψει μια συμφωνία που θα διατηρούσε στο Αφγανιστάν χιλιάδες Αμερικανούς στρατιώτες μετά τον επόμενο χρόνο, όταν η πλειονότητα των ξένων στρατευμάτων θα αποσυρθεί. Όπως τόνισε, η συμφωνία δεν θα υπογραφεί πριν τις εκλογές, κάτι που, σύμφωνα με κάποιους, αντικατοπτρίζει τη διστακτικότητά του να αποσυρθεί από την πολιτική σκηνή.
«Έχουν εκφραστεί ανησυχίες αναφορικά με την καιρική κατάσταση», δήλωσε την Κυριακή ενώπιον της Άνω Βουλής ο Γιουσούφ Νουριστάνι, πρόεδρος της Ανεξάρτητης Εκλογικής Επιτροπής (ΑΕΕ). Σύμφωνα με τον Νουριστάνι, «ακόμη και ο πρόεδρος συνέστησε να αλλάξει (η ημερομηνία των εκλογών), διότι έλαβε παράπονα από τους πολίτες. Του είπα, όμως, ότι δεν γίνεται, διότι η ημερομηνία είναι καθορισμένη, βάσει του Συντάγματος και του εκλογικού νόμου».
Η πρόταση έγινε, αφού κυβερνητικοί αξιωματούχοι ανέφεραν πως οι μπλοκαρισμένοι από το χιόνι δρόμοι θα εμποδίσουν τους ψηφοφόρους στο να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα.
Ενώ ο εκλογικός νόμος αναφέρει πως η ημερομηνία δεν μπορεί να αλλάξει, ένα μέλος της Επιτροπής, η οποία συνεστήθη επί των ημερών του Καρζάι για τη διοργάνωση των εκλογών, ανέφερε πως οι κάλπες μπορούν να αναβληθούν, αν μεγάλος αριθμός ψηφοφόρων αποκλείεται από τη διαδικασία λόγω των καιρικών συνθηκών. Το εν λόγω μέλος υπογράμμισε, μιλώντας στο πρακτορείο Reuters υπό τον όρο της ανωνυμίας, ότι «είναι πιθανό, αλλά ένα είναι σαφές: προσπαθούμε να μην το αναφέρουμε, διότι είναι πρόωρο».
Όμως οι κατά του Καρζάι μαζί με τους διπλωμάτες διατηρούν επί μακρόν φόβους ότι ο απερχόμενος πρόεδρος θα προφασιζόταν τις κακές καιρικές συνθήκες και τις επίσης κακές συνθήκες ασφαλείας για να καθυστερήσει τις εκλογές αυτές, οι οποίες θα αποτελέσουν την πρώτη δημοκρατική μεταβίβαση εξουσίας από την πτώση των Ταλιμπάν το 2001. Παρ‘όλα αυτά, ο πρόεδρος της Επιτροπής δήλωσε πως ούτε οι διοργανωτές ούτε ο πρόεδρος δικαιούνται να αλλάξουν την ημερομηνία. «Κάποια μέλη της Άνω Βουλής ρώτησαν τον πρόεδρο (της Επιτροπής) αν η ημερομηνία των εκλογών μπορεί να αλλάξει εξαιτίας του καιρού. Κανείς δεν έχει την εξουσία να αλλάξει την ημερομηνία, διότι αυτή καθορίζεται πολύ σαφώς στο Σύνταγμα», εξήγησε ο εκπρόσωπος Νουρ Μοχάμαντ Νουρ.
Αμηχανία στις ΗΠΑ
Σε κάθε περίπτωση, η πρόταση Καρζάι προκαλεί απογοήτευση στην Ουάσινγκτον, πέραν της όποιας εμπλοκής έχει παρουσιαστεί στην υπογραφή της συμφωνίας για την ασφάλεια.
Οι διοργανωτές ισχυρίζονται ήδη πως οι πλημμελείς συνθήκες ασφαλείας, η έλλειψη εποπτών και τα κενά στη χρηματοδότησης υπονομεύουν την ικανότητά τους να περιφρουρήσουν τη διαδικασία από εκτεταμένα φαινόμενα νοθείας που αμαύρωσαν τις εκλογές του 2009. Ακόμα μία ελαττωματική εκλογική αναμέτρηση θα υπονόμευε κι αυτή με τη σειρά της τις προσπάθειες των Αμερικανών και των συμμάχων τους να δημιουργήσουν δημοκρατικές συνθήκες πριν την απόσυρση των ξένων στρατευμάτων.
Τα κράτη της Δύσης, τα οποία έχουν ήδη ξοδέψει εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια σε μια σύρραξη που απέτυχε να τερματίσει το καθεστώς των Ταλιμπάν, έχουν συμφωνήσει να δώσουν στο αμερικανικό ταμεία που θα κάλυπτε το μεγαλύτερο μέρος του κόστους των εκλογών σχεδόν κατά 30% λιγότερα χρήματα από αυτά που είχαν παράσχει το 2009, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία του ΟΗΕ.
Η διαφθορά μεταξύ του εκλογικού προσωπικού είναι ευρέως διαδεδομένη, σύμφωνα τόσο με αφγανικές πηγές όσο και με τα Ηνωμένα Έθνη. Πέραν αυτού, εκείνοι που επιθυμούν να παραμείνουν ανεξάρτητοι φοβούνται ακόμη και για τη ζωή τους, αν επιχειρήσουν να σταματήσουν τα φαινόμενα απάτης. Σημειώνεται δε πως πολλά καίρια πόστα στην ΑΕΕ παραμένουν κενά πέντε μήνες πριν τις εκλογές.
Παρατηρείται επίσης μια σοβαρή έλλειψη προσωπικού γένους θηλυκού, κάτι που ενδέχεται να αποκλείσει τις περισσότερες γυναίκες από την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος, ενώ καθιστά και δυσκολότερη την επόπτευση στα εκλογικά τμήματα θηλέων.
Η άρνηση του Καρζάι να υπογράψει τη συνθήκη με τις Ηνωμένες Πολιτείες θεωρείται παίγνιο υψηλού ρίσκου με στόχο η Ουάσινγκτον να ενδώσει στις απαιτήσεις του. Αν η συνθήκη δεν υπογραφεί, τότε η εκ Δυσμών βοήθεια, η οποία ανέρχεται σε δισεκατομμύρια δολάρια, θα τεθεί σε κίνδυνο και η εμπιστοσύνη στην εύθραυστη οικονομία θα μπορούσε να καταρρεύσει εν μέσω φόβων ότι η χώρα θα διολισθήσει εκ νέου σε εθνοτικές συρράξεις ή ακόμη κι έναν εμφύλιο πόλεμο.
Πίσω από τον ορισμό των εκλογών στις αρχές Απριλίου υπάρχει η λογική της ελαχιστοποίησης των κινδύνων για επιθέσεις από τους Ταλιμπάν, καθώς, λόγω των σφοδρών χιονοπτώσεων, οι συγκρούσεις στο Αφγανιστάν τείνουν να εκλείπουν στη διάρκεια των χειμερινών μηνών.