Η Υεμένη βρίσκεται στη δίνη του εμφυλίου πολέμου ανάμεσα στους αντάρτες μαχητές Χούτι, που ελέγχουν την πρωτεύουσα Σαναά, και στρατεύματα πιστά στον
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΗ Υεμένη βρίσκεται στη δίνη του εμφυλίου πολέμου ανάμεσα στους αντάρτες μαχητές Χούτι, που ελέγχουν την πρωτεύουσα Σαναά, και στρατεύματα πιστά στον πρόεδρο Αμπντ Ράμπου Μανσούρ Χάντι.
Πρόκειται όμως για μια σύρραξη, ο αντίκτυπος της οποίας ξεπερνά τα σύνορα της χώρας. Τρεις είναι οι πιο βασικοί λόγοι γι’ αυτό:
-Ο θρησκευτικός διχασμός ανάμεσα σε σιίτες και σουνίτες. Περίπου 60% των μουσουλμάνων στην Υεμένη είναι σουνίτες και 40% σιίτες
-Η στρατηγική θέση της Υεμένης
-Η παρουσία στη χώρα τρομοκρατικών οργανώσεων όπως η αλ-Κάιντα της Αραβικής Χερσονήσου
Συνασπισμός 10 αραβικών χωρών, με επικεφαλής τη Σαουδική Αραβία, ξεκίνησε αεροπορικές επιδρομές κατά των Χούτι με στόχο να ανακόψει την πορεία τους προς το Άντεν, που παραμένει υπό τον έλεγχο δυνάμεων πιστών στον πρόεδρο Χάντι.
Περιφερειακοί εμπειρογνώμονες του euronews μας βοηθούν να καταλάβουμε τις εύθραυστες ισορροπίες στην περιοχή και το πώς «βλέπουν» την εμφύλια σύρραξη η Τεχεράνη, το Ριάντ, η Άγκυρα, οι Βρυξέλλες και η Ουάσιγκτον.
Ιράν
Οι αντάρτες Χούτι είναι σιίτες και απολαμβάνουν της μακρόχρονης στήριξης της Τεχεράνης, παρόλο που επισήμως το Ιράν αρνείται πως τους ενισχύει με οπλισμό.
Η Τεχεράνη βλέπει την Υεμένη ως στρατηγική χώρα στην περιοχή και θα επιθυμούσε να ασκεί πολιτική επιρροή, οπότε μόνο θετικά θα έβλεπε μια άνοδο των «συμμάχων» της, Χούτι, στην εξουσία.
Η ιρανική κυβέρνηση δηλώνει πως η τρέχουσα κρίση θα πρέπει να λυθεί με διάλογο και ότι η στρατιωτική επίθεση κατά των Χούτι είναι στρατηγικό λάθος.
Ορισμένοι αναλυτές εκτιμούν πως η πρωτοβουλία της Σαουδικής Αραβίας αποτελεί επίδειξη δύναμης και συνδέεται με την πρόσφατη στρατιωτική παρουσία του Ιράν στο Ιράκ, όπου ενισχύει σιιτικά στρατεύματα που πολεμούν κατά του ΙΚΙΛ.
Σαουδική Αραβία και λοιπές σουνιτικές χώρες του Κόλπου
Στις 26 Μαρτίου το Ριάντ ανακοίνωσε ότι, από κοινού με εννέα ακόμα σουνιτικές μουσουλμανικές χώρες, ξεκίνησε αεροπορικές επιδρομές κατά των σιιτών Χούτι που απέκτησαν τον έλεγχο της Σαναά μαζί με δυνάμεις πιστές στον πρώην πρόεδρο Αλί Αμπντουλάχ Σαλέχ.
Η εκστρατεία αναχαίτισης των Χούτι ίσως αποδειχθεί καθοριστική για το μελλοντικό ρόλο της Σαουδικής Αραβίας στη Μέση Ανατολή αλλά και για την έκβαση της μακρόχρονης περιφερειακής «κόντρας» του Ριάντ με την (σύμμαχο των Χούτι) Τεχεράνη.
Η Σαουδική Αραβία ερμηνεύει την κρίση στην Υεμένη ως μια ακόμα εκδήλωση των επεκτατικών φιλοδοξιών του Ιράν.
Είναι προφανές πως το Ριάντ δεν θέλει να δει τα στενά του Άντεν να ελέγχονται από μη φίλες δυνάμεις.
Τουρκία
Η κατά κύριο λόγο σουνιτική Τουρκία δήλωσε πως στηρίζει τις πρωτοβουλίες της Σαουδικής Αραβίας στην Υεμένη.
Ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν, που πρόκειται να επισκεφθεί την Τεχεράνη στις αρχές Απριλίου, κατηγορεί το Ιράν πως προσπαθεί να κυριαρχήσει στη Μέση Ανατολή.
Η Άγκυρα αντιμετωπίζει την εμφύλια σύρραξη της Υεμένης ως σεκταριστική και εκτιμά πως πυροδοτείται από το Ιράν, στο οποίο αποδίδει αντίστοιχες «αποσταθεροποιητικές» πρωτοβουλίες στη Συρία, τον Λίβανο και το Ιράκ.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΗ Τουρκία δήλωσε έτοιμη να συμβάλει στις αεροπορικές επιδρομές κατά των Χούτι, ακόμα κι αν αυτό πλήξει τις εμπορικές και πολιτικές σχέσεις της με το Ιράν.
Turkey's siding with Saudis in Yemen crisis further sours Iran ties #Turkey#Yemenhttp://t.co/sivkK74kjfpic.twitter.com/xtn03xdwDm
— Middle East Eye (@MiddleEastEye) 30 Mars 2015
Ευρωπαϊκή Ένωση
«Η ανάληψη στρατιωτικής δράσης δεν αποτελεί λύση για την κρίση στην Υεμένη», δήλωσε την περασμένη εβδομάδα η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Φεντερίκα Μογκερίνι. Προέβλεψε μάλιστα πως η χρήση βίας θα επιτρέψει σε εξτρεμιστές και τρομοκράτες να εκμεταλλευτούν την κατάσταση.
Προς το παρόν, πάντως, οι Βρυξέλλες τηρούν στάση αναμονής και δεν φαίνεται να αντιμετωπίζουν την κατάσταση στην Υεμένη ως σοβαρή και άμεση απειλή, σε αντίθεση με τα όσα συμβαίνουν στη Συρία αλλά και στη Λιβύη.
Κανείς όμως δεν ξεχνά πως η αλ-Κάιντα της Υεμένης ανέλαβε την ευθύνη για το μακελειό του Charlie Hebdo στο Παρίσι.
Επιπλέον, μια σύρραξη που αρχίζει να παίρνει χαρακτηριστικά ευθείας αντιπαράθεσης ανάμεσα σε Τεχεράνη και Ριάντ έρχεται στη χειρότερη δυνατή στιγμή καθώς οι Ευρωπαίοι διαπραγματευτές, από κοινού με ΗΠΑ, Κίνα και Ρωσία, κάνουν αγώνα δρόμου προκειμένου να επιτύχουν την πολυπόθητη συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΗΠΑ
Στην Ουάσιγκτον, η εμφύλια σύρραξη στην Υεμένη εντάχθηκε γρήγορα στη λίστα των ζητημάτων που διχάζουν τον πρόεδρο Ομπάμα και το ελεγχόμενο από τους ρεπουμπλικάνους Κογκρέσο.
Τον Μπαράκ Ομπάμα «στοιχειώνει», όμως, η εκτίμησή του πριν μερικούς μήνες, πως η Υεμένη αποτελεί επιτυχημένο παράδειγμα της αντιτρομοκρατικής στρατηγικής που ακολουθεί η διακυβέρνησή του.
Σύμφωνα με αναλυτές, επρόκειτο για μια έμμεση αναφορά στην αμερικανική επιχείρηση κατά της αλ-Κάιντα στην Αραβική Χερσόνησο, που φέρεται να διεξάγεται κυρίως με μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drone) αλλά παγίως δεν επιβεβαιώνεται από την Ουάσιγκτον.
Το τελευταίο διάστημα αρκετοί είναι εκείνοι που διαπιστώνουν μια αυξανόμενη αποστασιοποίηση του Λευκού Οίκου από τα τεκταινόμενα στη Μέση Ανατολή.
Το περασμένο σαββατοκύριακο, πάντως, σε απάντηση σειράς δηλώσεων από ρεπουμπλικάνους πολιτικούς, ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου τους κάλεσε «αν θέλουν οι ΗΠΑ να στείλουν στρατεύματα στην Υεμένη, τη Συρία και τη Λιβύη, να εισβάλουν εκ νέου στο Ιράκ και να αυξήσουν την παρουσία τους στο Αφγανιστάν, τότε να το πουν ανοιχτά και ξεκάθαρα».
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΣυνεργάστηκαν: Χουσεΐν Αλάβι, δημοσιογράφος Περσικής Υπηρεσίας euronews. Στεφάν Γκρόμπε, ανταποκριτής euronews στην Ουάσιγκτον. Ριάντ Μουάσες, επικεφαλής Αραβικής Υπηρεσίας euronews. Μπόρα Μπαϊρακτάρ, ανταποκριτής euronews στην Κωνσταντινούπολη. Όλαφ Μπερνς, αναπλ. επικεφαλής γραφείου Βρυξελλών euronews.