ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΕκτός από τις θεατρικές και χορευτικές παραστάσεις, το φεστιβάλ Αθηνών φιλοξενεί αρκετές ενδιαφέρουσες εικαστικές δράσεις. Ο Αντώνης Βολανάκης είναι ο υπεύθυνος για μία από αυτές: Το «The Holy Bachelorette in the Wedding Cave» είναι μια εικαστική εγκατάσταση που πραγματοποιείται στο βιομηχανικό χώρο Α της Πειραιώς 260, ο οποίος έχει μετατραπεί σε μια ιδιότυπη σπηλιά.
Ο επισκέπτης βρίσκεται αντιμέτωπος με ένα δάσος από νυφικά και χειμάρρους υφασμάτων: σατέν, ζωρζέτες, βισκόζ και μετάξι και προσκαλείται να τα διασχίσει. Στην καρδιά του χώρου, βρίσκεται ένας αιωνόβιος αργαλειός, που υφαίνει ένα καινούριο ύφασμα από τρία παλιά νυφικά που κόβονται επί τόπου. Το συγκεκριμένο πρότζεκτ ξεκίνησε πριν από ενάμιση χρόνο. Ο εικαστικός άρχισε να μαζεύει και να ασχολείται με τα νυφικά από το 2003. Έχει πλέον δημιουργήσει μια μεγάλη συλλογή από 49 νυφικά.
Τι σημαίνουν όλα αυτά τα νυφικά; «Το νυφικό είναι κοινωνική στολή που σηματοδοτεί μια σύμβαση. Μοναδικό για τη γυναίκα, καθώς δεν υπάρχει κάτι αντίστοιχο για τον άνδρα, λειτουργεί ως μνήμη μετάβασης από την αγνότητα στη μητρότητα. Συμβολίζει τη στιγμή που μια κόρη ετοιμάζεται να γίνει μητέρα» ομολογεί ο ίδιος. Με άλλα λόγια, το νυφικό αντιμετωπίζεται ως αντικείμενο-φετίχ, ένα ένδυμα που εμφανίζει εδώ την εσωτερική του πλευρά αποκαλύπτοντας τον κόπο που καταβλήθηκε για την κατασκευή του.
Γι’ αυτό το λόγο υπάρχει και ο αργαλειός που υπενθυμίζει τη διαδικασία: ύφασμα-σχεδιασμός-ραφή-χειρωνακτική εργασία. Ο επισκέπτης μπορεί να συμμετάσχει εδώ στην ύφανση ενός νέου υφάσματος, μαθαίνοντας να χρησιμοποιεί τον αργαλειό. Παράλληλα, έχει την ευκαιρία να δει από κοντά αυτά τα μοναδικά στη ζωή της κάθε γυναίκας ρούχα, έξω από το «φυσικό τους πλαίσιο», να τα αγγίξουν, όπως αυτά αγγίζουν το σώμα της νύφης.
Ο καλλιτέχνης ταυτοχρόνως συλλέγει ερωτήσεις για θέματα που απασχολούν έντονα τις γυναίκες και θα ήθελαν να τις θέσουν σε άλλες γυναίκες: Έπειτα, κινηματογραφεί πολλές διαφορετικές απαντήσεις σε Ελλάδα και Νέα Υόρκη οι οποίες προβάλλονται ανάμεσα στα νυφικά. Πρόκειται για επτά βιντεοπροβολές που περιλαμβάνουν 14 συνολικά συνεντεύξεις ή καλύτερα απαντήσεις σε θέματα που αφορούν την γυναίκα.
Το πρώτο και βασικό ερώτημα που έχει γίνει είναι το «τι σε καίει ως γυναίκα» και «τι θα ήθελες να ρωτήσεις μια άλλη γυναίκα». Οι ερωτήσεις που έχουν συγκεντρωθεί μέχρι σήμερα ξεπερνούν τις 350 και μπορείτε να τις βρείτε στο πολύ ενδιαφέρον blog του weddingcave*. Δημιουργείται με αυτόν τον τρόπο μια πλατφόρμα ανάδειξης γυναικείων ζητημάτων που αφορούν το συγκεκριμένο φύλο σε όλο τον πλανήτη. Οι γυναίκες που συμμετέχουν είναι από 22-70 ετών και ανήκουν σε διαφορετικές φυλές, έχουν διαφορετική προέλευση και σεξουαλική ταυτότητα.
Η ιδέα αυτή, της συνομιλίας μεταξύ γυναικών (επωνύμων και ανωνύμων) που δεν γνωρίζονται, αλλά καλούνται να απαντήσουν η μία στις ερωτήσεις της άλλης, είναι κομβική στη δουλειά του Βολανάκη και συνδυάζει τις δύο πρακτικές που χαρακτηρίζουν τη δουλειά του των τελευταίων χρόνων: τη χρήση των νυφικών και τη διαδικασία των ραντεβού στα τυφλά. Πώς συνδέονται όλα αυτά; «Το απόν σώμα στα άδεια νυφικά ενσαρκώνουν οι βιντεοπροβολές γυναικών. Με ενδιαφέρει πολύ το πώς υφαίνεται η συζήτηση μεταξύ γυναικών με γυναίκες. Στην Ελλάδα πρέπει όλοι να αφουγκραστούμε, να καταλάβουμε και να ενδυναμώσουμε τη γυναικεία αφήγηση. Αυτό προσπαθώ κι εγώ. Ας ακούσουμε ξανά τη γνωστή Πηνελόπη, τη σύζυγο του Οδυσσέα. Πιστεύω ότι βαθιά μέσα της δεν επιθυμούσε να επιστρέψει ο άνδρας της.»
Η ερευνητική διαδικασία για την εγκατάσταση διέτρεξε πολλές «Πηνελόπες» και σχετίστηκε ιδιαιτέρως με την «Πηνελοπιάδα» της καναδέζας συγγραφέως Μάργκαρετ Άτγουντ. (εκδόσεις Ωκεανίδα). Στο βιβλίο, ο γνωστός μύθος της Πηνελόπης μεταφέρεται στο σήμερα. Ο Αντώνης Βολανάκης συνάντησε την Άτγουντ στη Νέα Υόρκη, μίλησαν για το project κι από τότε βρίσκεται σε δημιουργικό διάλογο μαζί της για όλα τα θέματα που αφορούν στις γυναίκες.
Γι’ αυτό ακριβώς στις 21 Ιουλίου θα γίνει μία ανάγνωση αποσπασμάτων από το βιβλίο με τις: Ξανθή Γεωργίου, Τζωρτζίνα Κακουδάκη, Ευτυχία Κιουρτίδου, Ελένη Μποζά, Άννα Παγκάλου, Καλλιόπη Παναγιωτίδου και Δανάη Σιώζιου. Θα ακολουθήσει συζήτηση.
Αντώνης Βολανάκης
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1976. Η πρακτική του αποτελεί αμάλγαμα συνέργειας μεταξύ ανθρωπίνων συνδέσεων και αισθητικής, ποίησης και πολιτικής, καλών τεχνών και θεάτρου. Σπούδασε αριστεύοντας στα: Wimbledon College, Central Saint Martins College και Aalto University. Δημιουργεί εγκαταστάσεις και περφόμανς, επιμελείται συνεργατικές πλατφόρμες και εκθέσεις, και σκηνογραφεί/ σκηνοθετεί σε: Ηνωμένες Πολιτείες (Dixon’s Place, Kimmel Galleries), Αγγλία (Royal Opera House-Covent Garden, National Theatre), Ελλάδα (Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών, Εθνικό Θέατρο, Εθνική Λυρική Σκηνή), Γαλλία, Καναδά, Τσεχία, Φιλανδία κλπ. Από το 2004 έως το 2012 δίδαξε στα τμήματα Θεατρικών Σπουδών Πανεπιστήμια Πελοποννήσου και Πατρών. Από το 2013 διδάσκει στο τμήμα Τέχνη και Πολιτική / Tisch School of Arts στο πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης και σε ερευνητικό πρόγραμμα της École Nationale Supérieure des Arts Décoratifs στο Παρίσι. Έχει λάβει υποστήριξη από τα Ιδρύματα: Fulbright, Linbury, Ωνάση, London Institute, Βαρδινογιάννειο, Λεβέντη, Προποντίς, Σπυρόπουλος, και Β&Ε Γουλανδρή.
Πληροφορίες
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΠειραιώς 260, Χώρος Α
Διάρκεια έκθεσης: 1 – 31 Ιουλίου
Είσοδος Δωρεάν
Ώρες λειτουργίας έκθεσης: Καθημερινά 19.00 – 23.00
Σχεδιασμός φωτισμού: Ζεράλντ Καρλικώφ
Με την υποστήριξη: Athens Digital Arts Festival
Περισσότερες πληροφορίες: The Holy Bachelorette
Ακολουθήστε το euronews στα Ελληνικά στο Facebook και στο Twitter