Τσάλεντζερ: 30 χρόνια μετά το δυστύχημα

Είναι η καταστροφή, που άλλαξε πολλά γύρω από την εξερεύνηση του διαστήματος και προσγείωσε απότομα όλα τα φιλόδοξα σχέδια, ενώ οι συνέπειες είναι ορατές ακόμη και σήμερα. Πριν από 30 χρόνια το διαστημικό λεωφορείο Τσάλεντζερ εξερράγη λίγο μετά την έναρξη της αποστολής από το Ακρωτήριο Κανάβεραλ στην Φλόριδα των Ηνωμένων Πολιτειών. Η τραγωδία σημειώθηκε μόλις 73 δευτερόλεπτα μετά την απογείωση με συνέπεια να σκοτωθούν και τα επτά μέλη του πληρώματος. Στα 30 χρόνια από το εφιαλτικό συμβάν το Euronews συνομίλησε με τον Ντομινίκ Ντετέν (ΝΝ) της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας και τον Δρα Λανς Μπους (ΛΜ) του Κέντρου Τσάλεντζερ – μία ΜΚΟ που συνέστησαν μέλη των οικογενιών των θυμάτων – για να μάθουν περισσότερα γύρω από τις συνθήκες του δυστυχήματος. Πως μάθατε για την τραγωδία του Τσάλεντζερ; ΝΝ «Βρισκόμουν ως δημοσιογράφος στην Γουιάνα, εργαζόμενος ως συντάκτης διαστήματος για το κρατικό τηλεοπτικό δίκτυο RFÔ. Εκείνη την ημέρα βρισκόμου σε αποστολή, σ’ ένα ποτάμι στην ζούγκλα. Μου ήρθε η πληροφορία μέσω του στρατού. Με ειδοποίησαν ότι έπρεπε να επικοινωνήσω με το κανάλι μου στα κεντρικά διότι είχε σημειωθεί ένα πολύ σοβαρό δυστύχημα στο διάστημα» «Τότε δεν υπήρχαν κινητά τηλέφωνα. Ήταν άλλες εποχές» ΛΜ «Στις 28 Ιανουαρίου 1986 ήμουν ένας νεαρός μηχανικός στην NASA μαθαίνοντας για το δικό μου σκάφος από τους θρυλικούς κατασκευαστές, που δημιούργησαν τα Mercury, Gemini και Apollo. Εντάχθηκα στην ομάδα με αντικείμενο τον σχεδιασμό της επόμενης γενιάς διαστημικών οχημάτων» «Γνώριζα ήδη ως μηχανικός, την μεγάλη ευθύνη της δουλειάς μας, καθώς πολλές ζωές βασίζονται στην λήψη δικών μας διαβουλεύσεων κι αποφάσεων . Την ώρα της έκρηξης αυτό ακριβώς ήταν, που ακαριαία, μου ήρθε». «Στην NASA όλοι μας έχουμε υψηλή αίσθηση του πνεύματος συνεργασίας. Διότι όλοι μας γνωρίζουμε ότι η επιτυχία μας και οι ζωές των συναδέλφων μας αλληλοεξαρτώνται». Footage of the disaster. Blast-off from 7m 18s Πώς νιώσατε; ΝΝ «Μεγάλη στενοχώρια, διότι θαυμάζαμε κι εξακολουθούμε να θαυμάζουμε τα επιτεύγματα της NASA και των αστροναυτών της στο διάστημα» «Η τραγωδία έβαλε ένα τέλος στον ενθουσιασμό, ίσως και να ήταν τυφλός ενθουσιασμός και υπενθύμισε σε όλους ότι η ασφάλεια είναι πολύ ευαίσθητο ζήτημα στο διάστημα κι ότι κανείς δεν είναι υπεράνω ενός τεχνικού προβλήματος». «Επικρατούσε κρύο στην Φλόριδα, που είναι ασυνήθιστο και η συνέπεια ήταν το τραγικό δυστύχημα». ΛΜ «Δεν μου ήταν πρωτοφανές να έχω πρόωρο θάνατο μέλους της οικογενείας μου με τραγικό κι ακαριαίο τρόπο. Έτσι καταλάβαινα τί σήμαινε για τις οικογένειες των αστροναυτών, την ώρα που παρακολουθούσαν τόσα παιδιά. Είμαι χαρούμενος, που σήμερα μπορώ να συμβάλλω στην κληρονομιά του πληρώματος, να βοηθήσω τα μέλη των οικογενειών τους και να κάνω την διαφορά στην ζωή των παιδιών» Πώς η τραγωδία επηρέασε την εξερεύνηση εκείνη την εποχή; ΝΝ «Ήταν για άπαντες ένα σοκ. Εκείνη την περίοδο στην NASA Πίστευαν ότι μπορούσαν ανά μήνα να στέλνουν κι ένα διαστημικό όχημα. Αυτή η καταστροφή έκανε όλους να συνειδητοποιήσουν ότι δεν μπορείς να θεωρείς ως δεδομένη μία αποστολή αστροναύτη στο διάστημα». «Έκανε επίσης τους μηχανικούς να καταλάβουν ότι δεν είναι και τόσο καλή ιδέα να στέλνεις δορυφόρους και αστροναύτες ταυτόχρονα και συστηματικά». «Μετά το δυστύχημα του Τσάλεντζερ κανείς αστροναύτης δεν πήγε στο διάστημα χωρίς να είναι απόλυτα απαραίτητο» “After the Challenger accident no astronauts are sent to space unless it’s completely necessary. The victims of the disaster. Credit: NASA «Όταν συνέβη το δυστύχημα δεν υπήρχε Διεθνής Διαστημικός Σταθμός, ούτε ταξίδια στην Σελήνη. Οι αστροναύτες τίθεντο σε τροχιά για κάποιο χρονικό διάστημα και στην συνέχεια επέστρεφαν. Οι αποστολές αφορούσαν είτε στο να τεθούν σε τροχιά δορυφόροι ή να βγούν από τροιχά δορυφόροι». ΛΜ «Το πλήρωμα κι όλοι όσοι εργάζονταν στην αποστολή Challenger 51-L είχαν αφιερώσει τον εαυτό τους στην εξερεύνηση για όφελος της ανθρωπότητας και ειδικότερα για να ξεκινήσει μία παγκόσμιας προσπάθεια ώστε να εμπνευσθούν νέοι άνθρωποι των επομένων γενεών. Επίσης για την έρευνα στο μέλλον των θετικών επιστημών (Έρευνα, Τεχνολογία, Μηχανική, Μαθηματικά) ώστε αρκετοί να στραφού σε αυτούς τους τομείς». «Αυτή η αφοσίωση παρέμεινε σε τόσους πολλούς ανθρώπους, που αφιέρωσαν το εαυτό τους στην δημιουργία μίας ζωνατνανής κληρονομιάς». «Σήμερα 30 χρόνια αργότερα έχουμε επηρεάσει την ζωή σχεδόν 4,5 εκατομμυρίων παιδιών, που έχουν εμπνευσθεί στα περισσότερα από 40 Challenger Centers σε 27 πολιτείες και τέσσερις χώρες. Κάθε ημέρα, που περνά υπάρχει μία μεταμόρφωση αυτών των παιδιών, που θα πάρουν τα ηνία. «Αυτά οι μαθητές είναι ενεργοποιημένοι και συνειδητοποιημένοι ότι μπορούν να δράσουν στους συγκεκριμένους τομείς. Σήμερα έχουμε εξαιρετικούς αποφοίτους, οι οποίοι κάνουν την διαφορά στο εργατικό δυναμικό. Το Τσάλεντζερ έχει βοηθήσει να τροφοδοτείται η αέναη εξερεύνηση του διαστήματος και της κοινωνικής και οικονομικής μας ευημερίας» Ποιά ήταν η αντίδραση του κόσμου στην τραγωδία του Τσάλεντζερ; ΝΝ «Ήταν πολύ σοκαριστικό κυρίως διότι σημειώθηκε σε απευθείας τηλεοπτική μετάδοση». «Η NASA είχε ξεκινήσει μία εκστρατεία δημοσίως σχέσεων με αυτό. Είχε προσκαλέσει την Κρίστα ΜακΟλίφι, μία 36χρονη δασκάλα, να βρίσκεται στο πλήρωμα. Ήταν η πρώτη φορά, που μη επαγγελματίας θα έμπαινε σε τροχιά με σκοπό να παραδίδει μαθήματα από το διάστημα Υπήρχε ολόκληρο επικοινωνιακό σχέδιο επ’ αυτού ώστε να δει ο κόσμος “πόσο όμορφο ήταν το διάστημα”». «Κάποιος ήθελε ακόμη και να αποσυρθεί η διαφήμιση για την ασφάλεια ζωής, που της είχε γίνει. Προφανώς την επομένη ημέρα, κάποιος αναγκάστηκε να πληρώσει» «Αυτές οι καταστάσεις έδειχναν την ατμόσφαιρα πριν την εκτόξευση και σε κάποιον βαθμό, ότι κανείς δεν περίμενε αυτό το τραγικό αποτέλεσμα». «Εκείνη την περίοδο υπήρχε μία ευφορία γύρω από την εξερεύνηση του διαστήματος , καθώς όλα έδειχναν να κυλούν ομαλά. Η τραγωδία του Τσάλεντζερ έθεσε τα πράγματα σε ρεαλιστική προοπτική: η εξερεύνηση του διαστήματος είναι πάντε μία επικίνδυνη περιπέτεια και πως πάντα ελλοχεύουν όταν εγκαταλείπουμε την βαρύτητα της Γης για το διάστημα» Ποιές είναι οι μακροπρόθεσμες επιπλοκές στην εξερεύνηση του διαστήματος; ΝΝ «Όσοι ασχολούντο με την εξερεύνηση του διαστήματος χρειάστηκε αναθεωρήσουν την πλήρη στρατηγική τους μετά το Τσάλεντζερ» «Καταλάβαμε ότι δεν υπήρχε “αποστολή ρουτίνας”. Στην συγκεκριμένη περίπτωση υπήρχε ένα σχετικά μικρό πρόβλημα σχεδόν αδιόρατο, που λειτούργησε συνδυαστικά. Επικρατούσαν ψυχρές θερμοκρασίες την ώρα της έναρξης της αποστολής στην Φλόριδα. «Κατέδειξε τα πλεονεκτήματα του προγράμματος Αριάν της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας, που άρχισε να εμφανίζεται. Λιγότερο κόστος και μη επανδρωμένο» «Ωστόσο το πρόγραμμα Αριάν δεν εκμεταλλεύθηκε πλήρως την κατάσταση, αφού λίγοε μετά το Τσάλεντζερ στην πτήση Ariane V-18 χάθηκε ένας δορυφόρος Intelsat. «Όταν κοιτάμε στο παρελθόν συνειδητοποιούμε ότι η NASA έκανε το λάθος να επικεντρώσει όλες τις προσπάθειές της στα διαστημόπλοια. Στην Ευρώπη ξεκινήσαμε να σκεφτόμαστε για τέτοια προγράμματα αλλά στμάτησαν την δεκαετία του 1990, προφανώς λόγω του Τσάλεντζερ και καταλάβαμε ότι οι διαστημικές κάψουλες ήταν φθηνότερες κι ασφαλέστερες» «Σήμερα οι Αμερικανοί χρησιμοποιούν τις ρωσικές κάψουλες Σογιούζ κι αναπτύσσουν το δικό τους ανάλογο πρόγραμμα, το Ωρίων. Συνειδητοποιούν ότι είναι ο ασφαλέστερος τρόπος να πάνε στο διάστημα, ίσως λιγότερο άνετος, αλλά ασφαλέστερος» «Οι αποστολές με διαστημόπλοια αραίωσαν και επαναξιολογήθηκαν, ώστε να μην μπορούν να γίνουν αν δεν είναι επανδρωμένες. Για έναν δορυφόρο δεν χρειάζεσαι πλήρωμα. Είναι φθηνότερο να εκτοξεύσεις μη επανδρωμένο πύραυλο κι έχει μικρότερες συνέπειες αν κάτι πάει στραβά». «Το ατύχημα με τον Αριάν ήρθε αργότερα μετά από πρόβλημα πίεσης σε μία αντλία, που ήταν σχετικά εύκολο να εντοπιστεί. Ουδέποτε ήμασταν σε θέση δημιουργίας “γραμμής παραγωγής” στην εξερεύνηση του διαστήματος διότι πάντα υπάρχει ένας επικίνδυνο τμήμα. Κι αυτό το μέρος είναι η γοητεία του εγχειρήματος, ότι τίποτα δεν μπορεί να θεωρείται ως δεδομένο» Μοιραστείτε τις δικές σας αναμνήσεις Πατήστε την φωτογραφία για να αφήσετε τα δικά σας σχόλια στην σελίδα μας στο Facebook. (function(d, s, id) { var js, fjs = d.getElementsByTagName(s)[0]; if (d.getElementById(id)) return; js = d.createElement(s); js.id = id; js.src = “//connect.facebook.net/el_GR/sdk.js#xfbml=1&version=v2.3”; fjs.parentNode.insertBefore(js, fjs);}(document, ‘script’, ‘facebook-jssdk’));Την Πέμπτη 28 Ιανουαρίου συμπληρώνονται 30 χρόνια από την καταστροφή του διαστημικού λεωφορείου Challenger, κατά την απο...Δημοσιεύτηκε από euronews στις Τετάρτη, 27 Ιανουαρίου 2016