Ήταν 15 Σεπτεμβρίου του 2008 όταν η Lehman Brothers υπέβαλε αίτημα προστασίας για τους πιστωτές.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΉταν 15 Σεπτεμβρίου του 2008 όταν η Lehman Brothers υπέβαλε αίτημα προστασίας για τους πιστωτές.
Είναι η ημερομηνία της μεγαλύτερης χρεοκοπίας στην παγκόσμια ιστορία.
Αυτό που ακολούθησε ήταν ένα χρηματοπιστωτικό «τσουνάμι», που παρέσυρε τράπεζες, χρεόγραφα, επιχειρήσεις και εκατομμύρια απλούς επενδυτές σε όλο τον κόσμο.
Από την χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 η παγκόσμια οικονομία δεν έχει ακόμα συνέλθει πλήρως.
Απόδειξη τα ουσιαστικά μηδενικά επιτόκια, που διατηρούν οι μεγαλύτερες κεντρικές τράπεζες και οι «φουσκωμένοι» ισολογισμοί τους, που έχουν εκτοξευτεί σε επίπεδα αδιανόητα πριν την κρίση.
Δεν είναι τυχαίο ότι περίπου έναν χρόνο μετά την πρώτη αύξηση επιτοκίων μετά την κρίση, η αμερικανική κεντρική τράπεζα Fed δεν τολμάει ακόμα να προχωρήσει σε νέα αύξηση του κόστους δανεισμού.
Τι έγινε το 2008
Η κατάρρευση της Lehman Brothers είναι το συμβολικό επιστέγασμα του σκασίματος της «φούσκας» των τοξικών ομολόγων.
Επρόκειτο για χρεόγραφα που δημιουργήθηκαν πάνω σε υποτιθέμενες αξίας εξαιρετικά επισφαλών ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων (subprime loans).
Τα χρεόγραφα αυτά αρχικά κυκλοφόρησαν στις ΗΠΑ, δεν άργησαν, ωστόσο, να «μολύνουν» όλο τον κόσμο.
Όταν η «φούσκα» των ακινήτων έσκασε και άρχισαν να συσσωρεύονται τα χρέη μη εξυπηρετούμενων δανείων, ξεκίνησε το ντόμινο:
από τις τράπεζες που χορηγούσαν τα δάνεια, σε αυτές που τα μετέτρεπαν σε ομόλογα- χρεόγραφα, σε αυτές που τα αγόραζαν και τα μεταπωλούσαν (μαζί με επενδυτικά ταμεία και hedge fund) στους εκατομμύρια ανυποψίαστους επενδυτές.
Και όταν η Ουάσιγκτον ξεκαθάρισε ότι δε θα στηρίξει με κρατικό χρήμα την Lehman Brothers που είχε τη μεγαλύτερη έκθεση, η Wall Street άρχισε να «βουλιάζει».
Πώς αντιμετωπίστηκε
Μπροστά στην επερχόμενη καταστροφή, οι κυβερνήσεις αναγκάστηκαν να βάλουν το χέρι στην τσέπη των φορολογουμένων.
Στις ΗΠΑ, το πρόγραμμα TARP έριξε $426,4 δισεκατομμύρια για τη στήριξη του αμερικανικού χρηματοπιστωτικού συστήματος. Όταν ολοκληρώθηκε πάντως η πώληση των περιουσιακών στοιχείων που είχε αγοράσει απέφερε στο αμερικανικό δημόσιο περίπου $15 δισεκατομμύρια κέρδος.
Δεν ήταν όλες οι χώρες το ίδιο τυχερές.
Στη Μ. Βρετανία, οι εγγυήσεις και ενέσεις ρευστότητας από το κράτος προς τις τράπεζες έφτασαν στο £1,2 δισεκατομμύρια.
Η κυβέρνηση προσπαθεί ακόμα να κλείσει το πρόγραμμα στήριξης.
Στην Ισπανία, πρόσφατα η κεντρική τράπεζα ανακοίνωσε ότι πάνω από τα μισά χρήματα, που δόθηκαν για τη στήριξη του τραπεζικού συστήματος, δηλαδή €26,3 δισεκατομμύρια έχουν χαθεί οριστικά.
Θα ξαναγίνει;
Πιθανότατα όχι, τουλάχιστον με την ίδια μορφή.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΜετά την κρίση, οι εποπτικές αρχές στα μεγαλύτερα χρηματοπιστωτικά κέντρα του κόσμου (ΗΠΑ, Μ. Βρετανία, Ε. Ένωση) επέβαλαν αυστηρούς κανόνες διαχωρισμού μεταξύ επενδυτικής και λιανικής τραπεζικής.
Αντίθετα, ο κόσμος, σήμερα, βρίσκεται αντιμέτωπος με έναν διαφορετικό κίνδυνο:
τα πολύ χαμηλά επιτόκια έχουν στρέψει τους επενδυτές στα χρηματιστήρια, σε αναζήτηση αποδόσεων, τα οποία καταγράφουν επιδόσεις ρεκόρ.
Πολλοί οικονομολόγοι προειδοποιούν ότι οι χρηματιστηριακές αποτιμήσεις δεν ανταποκρίνονται στην πραγματική αξία των εταιρειών και ότι είναι θέμα χρόνου να σκάσει μία ακόμα «φούσκα».
Η κρίση σε εικόνες
#RP30 Staff in a crisis meeting, Lehman Brothers office in London Sept 11, 2008. Kevin Coombs http://t.co/CNoqaVvoFbpic.twitter.com/AqOQUvMiW9
— Reuters News Agency (@ReutersAgency) June 25, 2015
#Lehman Brothers UK employees carry out office belongings, as bank collapsed in October 2008. http://t.co/tKESLJMFYQpic.twitter.com/RPN6P2Ao3k
— Neil Drewitt (@neildrewitt) September 13, 2013
The cover of The Wall Street Journal on Sep. 15th, 2008. Lehman's bankruptcy remains the largest in U.S. History. pic.twitter.com/OFPvAIGmWU
— Jack Ohmer (@jack_ohmer) September 15, 2016
#ThisDayInBusiness 2008 – Lehman Brothers filed for Chapter 11 Bankruptcy in middle of the Wall Street meltdown. pic.twitter.com/y1I9POXVGJ
— CNBC-TV18 News (@CNBCTV18News) September 15, 2016