Το νέο νομικό πλαίσιο προστασίας των προσωπικών δεδομένων στην Ε.Ε.

Ο Γερμανός Γιαν Άλμπρεχτ είναι ευρωβουλευτής των Πρασίνων. Είναι αντιπρόεδρος της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων. Είναι επικεφαλής μιας σημαντικής αποστολής. Είναι υπεύθυνος για την πρωτοποριακή νομική ρύθμιση που έχει να κάνει με την προστασία των δεδομένων στην Ε.Ε., η οποία έρχεται στα τέλη του μήνα.

Ο νέος Γενικός Κανονισμός της Ε.Ε. για την Προστασία των Δεδομένων (GDPR), θα ισχύει από τις 25 Μαΐου. Θα φέρει μεγάλες αλλαγές, καθώς θα περιορίσει τον τρόπο που οι εταιρίες, που δραστηριοποιούνται στην Ε.Ε., συλλέγουν, αποθηκεύουν και χρησιμοποιούν τα προσωπικά δεδομένα.

Αυτά τα δεδομένα περιλαμβάνουν ονόματα, φωτογραφίες, ηλεκτρονικές διευθύνσεις, και αναρτήσεις στα social media. Θα είναι ευκολότερο στους πολίτες να έχουν πρόσβαση στα δεδομένα που οι εταιρίες διατηρούν γι' αυτούς. Και αυτές είναι πλέον ξεκάθαρο ότι πρέπει να έχουν τη συγκατάθεση των πελατών τους.

Θα υπάρχουν πρόστιμα που μπορούν να φτάνουν ως το 4% των ετήσιων παγκόσμιων εσόδων της εταιρίας, κάτι που μεταφράζεται σε εκατομμύρια ευρώ. Μετά λοιπόν από όλα αυτά τα σκάνδαλα που αποκαλύφθηκαν με επίκεντρο τη διαχείριση των δεδομένων, πώς θα είναι η επόμενη μέρα με το νέο ρυθμιστικό πλαίσιο;

Ντέιμον Έμπλινγκ, Euronews:

Γιαν Φιλίπ Άλμπρεχτ, σας ευχαριστούμε που είστε μαζί μας σήμερα στο Global Conversation. Το εμπόριο δεδομένων και πληροφοριών θεωρείται το πετρέλαιο του 21ου αιώνα. Οι μεγάλοι παίκτες της αγοράς βγάζουν πολλά χρήματα από αυτό. Συμφωνείτε με αυτή την παραδοχή;

Γιαν Άλμπρεχτ, Ευρωβουλευτής των Πρασίνων:

Δεν είναι και το καλύτερο να παρομοιάζουμε τα δεδομένα με το πετρέλαιο, γιατί υπάρχουν αρκετές διαφορές. Αλλά υπάρχει και μια αλήθεια σε αυτό που λέτε. Αυτό έχει να κάνει με το γεγονός ότι ενώ το πετρέλαιο αρχίζει να αποσύρεται από το βιομηχανικό μοντέλο που έχουμε υιοθετήσει, έχουμε να κάνουμε ολοένα και περισσότερο με επιχειρηματικά μοντέλα που στηρίζονται σε δεδομένα. Πολλές από τις νέες καινοτομίες βασίζονται στην αξιοποίηση δεδομένων. Μπορεί να είναι προσωπικά δεδομένα ή όχι. Αλλά στην πρώτη περίπτωση αυτό έχει συνέπειες στην ζωή του καθενός μας.

Ντέιμον Έμπλινγκ, Euronews:

Ο νέος κανονισμός για τα δεδομένα που συζητιέται, μοιάζει να είναι εξαιρετικός για όλους μας. Αλλά για να διαμορφώσετε όλα αυτά τα χρόνια τις διατάξεις, δε συναντήσατε κάποια αντίσταση;

Γιαν Άλμπρεχτ, Ευρωβουλευτής των Πρασίνων:

Ναι υπήρχαν πολλές αντιδράσεις. Υπάρχουν πολλοί που θα ήθελαν λιγότερες κανονιστικές διατάξεις, πολλοί που θα ήθελαν ακόμη περισσότερες. Τελικά νομίζω φτάσαμε σε έναν καλό συμβιβασμό, για να μην πω σε μια κατάσταση που όλοι είναι κερδισμένοι, γιατί δημιουργούμε ένα υψηλό επίπεδο εμπιστοσύνης στους πολίτες, όσον αφορά στον ψηφιακό κόσμο, τα νέα προϊόντα τεχνολογίας, που μπορεί να είναι ενδιαφέροντα αλλά και πολύ ριψοκίνδυνα. Παράλληλα, από την άλλη πλευρά, δημιουργήσαμε ένα ενιαίο πεδίο προϋποθέσεων και όρων. Δεν έχουμε δηλαδή 28 διαφορετικά κανονιστικά πλαίσια. Δημιουργούμε επίσης ευκαιρίες για τη χρήση δεδομένων στο μέλλον και αυτό είναι σημαντικό.

Ντέιμον Έμπλινγκ, Euronews:

Ας πάρουμε λοιπόν έναν μέσο χρήστη στην Ε.Ε. Χρησιμοποιεί το smartphone και τον υπολογιστή του καθημερινά για να δει τα email του, για να αναρτήσει διάφορα στα social media, να ψάξει διαφορετικά πράγματα στο διαδίκτυο. Πώς χρησιμοποιούνταν μέχρι σήμερα τα δεδομένα του;

Γιαν Άλμπρεχτ, Ευρωβουλευτής των Πρασίνων:

Υπήρχε χάος. Υπήρχαν τόσες διαφορετικές πρακτικές χρήσης των προσωπικών δεδομένων, των τρόπων πληροφόρησης των πελατών και του σεβασμού των δικαιωμάτων τους. Ίσχυαν για πολλά χρόνια. Είχαμε νόμους προστασίας των δεδομένων, εδώ και πολλά χρόνια, αλλά κανείς δεν τους έπαιρνε στα σοβαρά στην πράξη. Ειδικά όσον αφορά στο διαδίκτυο.

Ντέιμον Έμπλινγκ, Euronews:

Δώστε μας ένα παράδειγμα, πώς χρησιμοποιούνταν τα δεδομένα μας, όταν κάναμε αναρτήσεις στα social media και τι θα αλλάξει με τους νέους κανονισμούς; Ποια είναι η επιπλέον προστασία που θα έχουμε;

Γιαν Άλμπρεχτ, Ευρωβουλευτής των Πρασίνων:

Το πιο σημαντικό καινούργιο βήμα για τους καταναλωτές είναι η μεγαλύτερη διαφάνεια. Έτσι αν χρησιμοποιήσω τα προσωπικά δεδομένα ενός καταναλωτή, πρέπει να διασφαλίσω ότι γνωρίζει για ποιον σκοπό το κάνω. Ότι θα τα δώσω σε κάποιον άλλο. Αυτό είναι πολύ σημαντικό, γιατί αλλιώς ο πολίτης δεν μπορεί να κάνει χρήση των στοιχειωδών δικαιωμάτων του, όπως είναι η πρόσβαση στα δεδομένα ή ακόμη και στην διαγραφή τους. Ναι έχουμε κάνει αρκετή δουλειά και υπάρχουν πολλές εξηγήσεις του τι πρέπει να κάνει κάποιος με τα δεδομένα.

Ντέιμον Έμπλινγκ, Euronews:

Ακούσαμε ότι το Facebook αλλάζει τους κανόνες έτσι ώστε οι μη Ευρωπαίοι χρήστες να μην επηρεαστούν από το νέο κανονισμό της Ε.Ε., γιατί η εταιρία έχει την διεθνή έδρα της στην Ιρλανδία. Οι εταιρίες θα προσπαθήσουν να αποφύγουν αυτές τις διατάξεις. Πώς θα το σταματήσετε;

Γιαν Άλμπρεχτ, Ευρωβουλευτής των Πρασίνων:

Τουλάχιστον, εντός της Ε.Ε. δεν μπορούν να αποφύγουν πλέον αυτές τις ρυθμίσεις. Το ότι το Facebook λέει ότι η δραστηριότητά του στην Αργεντινή δεν περιορίζεται υπό τις νέες διατάξεις, δείχνει ότι ο νόμος της Ε.Ε. είναι πλέον σε εφαρμογή. Γι' αυτό και φεύγουν στο εξωτερικό με αυτές τις υπηρεσίες. Πιστεύω όμως ότι οι καταναλωτές στην Αργεντινή, αλλά ακόμη και στις Ηνωμένες Πολιτείες, το βλέπουμε αυτή την στιγμή, θα εκπλαγούν εάν το Facebook πει ότι είμαστε εντάξει, έτοιμοι να παράσχουμε ιδιωτικότητα στους Ευρωπαίους, αλλά όχι σε σας. Δεν νομίζω ότι θα κρατήσει για πολύ καιρό.

Ντέιμον Έμπλινγκ, Euronews:

Αυτοί οι νέοι κανόνες φέρνουν νέες απαιτήσεις για τις εταιρίες, με την έννοια ότι χρειάζονται πλέον τη συγκατάθεσή μας. Αλλά αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα περιορίσουν το ποσό των δεδομένων, που συλλέγουν, έτσι δεν είναι;

Γιαν Άλμπρεχτ, Ευρωβουλευτής των Πρασίνων:

Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι δεν συλλέγουν και δεν επεξεργάζονται περισσότερα δεδομένα για μας από όσα είναι αναγκαία.

Ντέιμον Έμπλινγκ, Euronews:

Οι νέοι νόμοι θα περιορίσουν όμως τον αριθμό των δεδομένων που συλλέγουν;

Γιαν Άλμπρεχτ, Ευρωβουλευτής των Πρασίνων:

Θα υπάρχει, νομίζω, καλύτερος έλεγχος για τα άτομα, ώστε να περιορίζεται αυτή η ροή δεδομένων.

Ντέιμον Έμπλινγκ, Euronews:

Πολύς κόσμος δεν διαβάζει τα μικρά γράμματα, όταν σερφάρει στο διαδίκτυο. Απλά θέλουν να βρουν κάτι και πατούν το κουμπί οκ. Εάν μπορώ να βρω αυτό που ψάχνω, θα πατήσω το συγκεκριμένο κουμπί. Πώς το διαχειρίζεστε αυτό, γιατί οι χρήστες μπορεί να μην διαβάσουν αυτή τη μικρή σημείωση και ίσως απλά πατάνε το κουμπί και ίσως τα δεδομένα τους χρησιμοποιούνται και πάλι από κάποιον, με ένα τρόπο που οι ίδιοι δεν θέλουν;

Γιαν Άλμπρεχτ, Ευρωβουλευτής των Πρασίνων:

Το θέμα είναι ότι αν υπάρχει σημείο συγκατάθεσης, υπάρχει αυτή η μικρή στιγμή, όπου μπορώ και έχω τη δυνατότητα να παρέμβω.

Ντέιμον Έμπλινγκ, Euronews:

Πρέπει να είναι περισσότερο υπεύθυνοι;

Γιαν Άλμπρεχτ, Ευρωβουλευτής των Πρασίνων:

Έτσι νομίζω. Κανένας νόμος δεν μπορεί να τους προστατέψει από τους ίδιους. Άρα, εάν παραχωρήσω τα δεδομένα μου, δεν προστατεύομαι γι' αυτό. Προστατεύομαι για να μπορώ να ελέγχω τα δεδομένα μου. Αυτό πρέπει να κάνουμε. Να χρησιμοποιήσουμε τα δικαιώματά μας.

Ντέιμον Έμπλινγκ, Euronews:

Δεν υπάρχει ο κίνδυνος όλα αυτό να βλάψει τις οικονομίες της Ευρώπης, όσον αφορά στις θέσεις εργασίας και στην επιχειρηματική δραστηριότητα; Μπορεί να διώξει μακριά τις εταιρίες, εξαιτίας των νέων αυστηρών νόμων. Σας ανησυχεί;

Γιαν Άλμπρεχτ, Ευρωβουλευτής των Πρασίνων:

Δεν νομίζω. Πολλές εταιρίες στον κόσμο, πέρα από το Facebook, έχουν αποφασίσει να προσαρμόσουν τα στάνταρντ τους στα ευρωπαϊκά στάνταρντ, γιατί αν είναι καλά εδώ, είναι καλά παντού. Εξάγουμε το μοντέλο ιδιωτικότητας και προστασίας των δεδομένων που έχουμε φτιάξει. Οι εταιρίες που το υιοθετούν ήδη στην Ευρώπη, έχουν ένα πολύ καλό πλεονέκτημα, πουλώντας τα προϊόντα τους ως μια καλή εναλλακτική έναντι του Facebook και των υπολοίπων.

Ντέιμον Έμπλινγκ, Euronews:

Δεν κάνετε όμως πιο γραφειοκρατική τη ζωή τους; Δεν τους κοστίζει πολλά χρήματα να εφαρμόσουν τους νέους κανονισμούς;

Γιαν Άλμπρεχτ, Ευρωβουλευτής των Πρασίνων:

Οι νέοι νόμοι, ειδικά αν έχουν να κάνουν με εναρμόνιση των κανονισμών στην Ε.Ε. και με την αντικατάσταση της εθνικής νομοθεσίας, απαιτούν πάντα προσαρμογή.

Ντέιμον Έμπλινγκ, Euronews:

Όλα τα τελευταία σκάνδαλα με τα δεδομένα έδειξαν πόσοι τρωτοί είμαστε οι πολίτες της Ε.Ε., όσον αφορά στα προσωπικά μας στοιχεία. Γιατί δεν είχαμε αυτή τη νομοθεσία νωρίτερα; Γιατί οι εταιρίες τη γλίτωναν για αρκετό διάστημα;

Γιαν Άλμπρεχτ, Ευρωβουλευτής των Πρασίνων:

Για χρόνια δεν εφάρμοζε κανείς τους νόμους προστασίας των δεδομένων. Γιατί υπήρχαν παραθυράκια. Οι αρχές ήταν για παράδειγμα πολύ ανεπαρκείς στην Ιρλανδία, γι' αυτό μερικές εταιρίες κρύβονταν εκεί.

Ντέιμον Έμπλινγκ, Euronews:

Γιατί τους επέτρεπε η Ε.Ε. να ξεφεύγουν;

Γιαν Άλμπρεχτ, Ευρωβουλευτής των Πρασίνων:

Γιατί υπήρχε μόνο μια ντιρεκτίβα που επέτρεπε στα κράτη μέλη να ερμηνεύουν και να εφαρμόζουν διαφορετικά τον νόμο. Έτσι οι εταιρίες χρειάζονταν απλά ένα νομικό τμήμα να βρίσκει τα παραθυράκια. Έπρεπε να τελειώνουμε με αυτό.

Ντέιμον Έμπλινγκ, Euronews:

Κοιτάζοντας το μέλλον, βλέπετε άλλες χώρες να υιοθετούν αυτούς τους νόμους; Οι Ηνωμένες Πολιτείες;

Γιαν Άλμπρεχτ, Ευρωβουλευτής των Πρασίνων:

Νομίζω ότι το 68-69% των αμερικανών καταναλωτών ζητούν αντίστοιχη προστασία με αυτή των νόμων της Ε.Ε. Υπάρχει λοιπόν μεγάλη πίεση να εφαρμοστεί κι εκεί.

Ντέιμον Έμπλινγκ, Euronews:

Υπάρχει όμως πολιτική θέληση;

Γιαν Άλμπρεχτ, Ευρωβουλευτής των Πρασίνων:

Στο Κογκρέσο υπάρχουν διάφορες προτάσεις στο τραπέζι. Άρα η συζήτηση δεν έχει τελειώσει. Αντιθέτως. Τώρα αρχίζει. Είμαστε οι πρώτοι που βάζουμε ένα πραγματικό πλαίσιο σε όλη την υφήλιο.