Γιατί οι πολιτικοί αναγκάστηκαν να μείωσουν 50% τις αποδοχές τους
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΠυροτεχνήματα, μουσική, χορός... Έμοιαζε με γιορτή, αλλά ήταν η μεγαλύτερη αντικυβερνητική διαδήλωση που έχει πραγματοποιηθεί μέχρι τώρα στον Λίβανο.
Το βράδυ της Κυριακής διαδηλωτές πλημμύρισαν τους δρόμους στη Βηρυτό, ζητώντας την παραίτηση της κυβέρνησης, παρότι ο πρωθυπουργός, Σαάντ αλ Χαρίρι, υποσχέθηκε πακέτο μεταρρυθμίσεων που θα αντιμετωπίσουν την οικονομική κρίση.
Τα μέτρα αναμένεται να εγκριθούν, το μεσημέρι της Δευτέρας, από το υπουργικό συμβούλιο.
«Λιτότητα» για το κράτος
Αφορμή για τις κινητοποιήσεις έδωσε η απόφαση να επιβληθεί φόρος 20 λεπτών ημερησίως στις τηλεφωνικές συνομιλίες μέσω εφαρμογών όπως το WhatsApp.
Μετά τις αντιδράσεις, η κυβέρνηση αναγκάστηκε να ανακαλέσει την απόφασή.
Προκειμένου να εξευμενίσει τους διαδηλωτές που καταγγέλλουν διαφθορά, ανικανότητα και κατασπατάληση δημοσίου χρήματος, υπόσχεται καλύτερη διαχείριση του «κρατικού ταμείου». Τα μέτρα που περιλαμβάνει το πακέτο μεταρρυθμίσεων προβλέπουν:
- 50% μείωση των αποδοχών και συντάξεων προέδρων, υπουργών και βουλευτών
- μείωση των χορηγήσεων σε κρατικούς οργανισμούς
- ιδιωτικοποίηση των τηλεπικοινωνιών
- μεταρρύθμιση της αγοράς ηλεκτρισμού
- αύξηση των εισφορών που πληρώνουν οι τράπεζες.
Μία «φούσκα» που κινδυνευει να «σκάσει»;
Ο Λίβανος, που θεωρείται χώρα -πρότυπο πολυπολιτισμικότητας και ανοχής, αποτελούσε, μέχρι πρόσφατα, τον «ασφαλή παράδεισο» για τους καταθέτες της Μέσης Ανατολής και τους Λιβανέζους της διασποράς.
Η ικανότητα της χώρας να προσελκύει διεθνή κεφάλαια βοηθούσε στο να συγκαλύπτονται οι βαθιές δομικές της αδυναμίες, σύμβολο των οποίων αποτελεί το προβληματικό δίκτυο ηλεκτροδότησης. Οι διακοπές ρεύματος είναι ρουτίνα στο Λίβανο και οι γεννήτριες αποτελούν απαραίτητο, και ιδιαίτερα ακριβό, εξοπλισμό κάθε νοικοκυριού και καταστήματος.
Όμως, τελευταία οι χρηματοροές από το εξωτερικό έρχονται με το σταγονόμετρο.
Για τα αραβικά κράτη, όπως η Σαουδική Αραβία και τα ΗΑΕ, η ενισχυμένη παρουσία της Χεζμπολάχ στην πολιτική σκηνή του Λιβάνου είναι κάτι που δεν μπορούν πλέον να παραβλέπουν.
Καθώς τα ανοιχτά μέτωπα με το Ιράν πληθαίνουν, «η εξαίρεση του Λιβάνου» (στη λογική της οποίας τα αραβικά κράτη έκαναν "τα στραβά μάτια" στην ιρανική επιροοή στο Λίβανο) βρίσκει όλο και λιγότερη εφαρμογή.
Για τα κράτη της Δύσης, που εκπόνησαν το σχέδιο Cedre για την χρηματοδότηση της χώρας με περίπου $11 δισεκατομμύρια, η έλλειψη προόδου στη δημοσιονομική εξυγίανση «παγώνει» την εκταμίευση των κεφαλαίων. Ο Λίβανος είχε δεσμευτεί σε μέτρα για την αποτελεσματικότερη συλλογή φόρων και για μείωση των μεταβιβάσεων κεφαλαίων προς την κρατική εταιρεία ηλεκτρισμού.
«Διαίρει και βασίλευε»
Στην χώρα υπάρχουν 18 αναγνωρισμένες επίσημα θρησκευτικές κοινότητες που διατηρούν πρωταγωνιστικό ρόλο σε πολιτική, οικονομία και κοινωνία.
Για τη σύσταση όχι απλά της κυβέρνησης, αλλά κάθε υπουργείου, κρατικού οργανισμού και κρατικής επιτροπής απαιτούνται συνεργασίες, ώστε να διασφαλίζουν τον τίτλο «εθνικής ενότητας». Ωστόσο, οι συνεργασίες αυτές τις περισσότερες αυτές εξαντλούνται σε συνέργειες σπατάλησης δημοσίου χρήματος και διαφθοράς.
Το 2018, από τις 180 χώρες που αξιολογήθηκαν βάση του Δείκτη Διαφθοράς της Διεθνούς Διαφάνειας, ο Λίβανος βρέθηκε στη θέση 138
Πολλοί αναλυτές προειδοποιούν ότι η «φούσκα» του Λιβάνου είναι θέμα χρόνου να «σκάσει». Η χώρα έχει ένα από τα μεγαλύτερα χρέη του κόσμου (151% του ΑΕΠ το 2018) και τα συναλλαγματικά διαθέσιμά της εξαντλούνται με γοργούς ρυθμούς (σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες έχουν μείνει μόλις $10 δισεκατομμύρια στην Κεντρική Τράπεζα).
Ωστόσο, το τίμημα μίας ενδεχόμενης «πτώσης» του λιβανέζικου οικοδομήματος θα είναι πολύ ακριβό. Οι Δυτικοί δε θέλουν επανάληψη του εμφυλίου και οι Άραβες σίγουρα δεν ανυπομονούν για την επόμενη «άνοιξη».
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΓια αυτό, σύμφωνα με το πιο πιθανό σενάριο, η επίφαση των μεταρρυθμίσεων που θα παρουσιάσει ο Σαάντ αλ Χαρίρι θα πείσει να ανοίξουν, έστω και μερικώς, οι «κάνουλες» ρευστού, που θα απομακρύνουν τους διαδηλωτές από τους δρόμους.