Έλλειψη γιατρών και ιατρικών υλικών, κατεστραμμένες νοσοκομειακές εγκαταστάσεις
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗTον περασμένο Οκτώβριο, oι ουκρανικές δυνάμεις και οι αποσχιστές που υποστηρίζονται από τη Ρωσία άρχισαν να αποσύρουν δυνάμεις και στρατιωτικό οπλισμό από την γραμμή επαφής στην Ανατολική Ουκρανία. Οι μάχες στο Λουχάνσκ, το Ντονέτσκ και το Ντονμπάς ξεκίνησαν τον Απρίλιο του 2014. 13.000 άτομα έχουν χάσει τη ζωή τους μέχρι σήμερα. Η υγειονομική περίθαλψη έχει δεχτεί καίριο πλήγμα από τον πόλεμο. 1,3 εκατομμύρια κάτοικοι κατά μήκος της γραμμής επαφής έχουν ανάγκη ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης.
Το χωριό Ζολότε-3 απέχει δύο χιλιόμετρα από τη ζώνη επαφής. Η πλειοψηφία των κατοίκων έχει φύγει λόγω του πολέμου. Έχουν μείνει πίσω μόνο οι ηλικιωμένοι. Κατά μήκος της γραμμής επαφής, το 30% των κατοίκων είναι πάνω από 60 ετών. Οι περισσότεροι πάσχουν από χρόνιες παθήσεις και το σύστημα περίθαλψης αγωνίζεται να ανταποκριθεί στις μεγάλες ανάγκες που υπάρχουν. Η Όλια Πολιάκοβα είναι νοσηλεύτρια: «Στο Ζολότε, έχουμε 1.628 καταγεγραμμένους ασθενείς. Κάθε Παρασκευή έρχεται γιατρός. Εξετάζει τον κόσμο, γράφει συνταγές και κάνει μικροεπεμβάσεις. Τα περιστατικά με διαβήτη αυξάνονται, το ίδιο η υπέρταση και τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Κυρίως όμως ο διαβήτης».
Υπολογίζεται ότι 1500 νοσηλευτές και ιατροί έχουν εγκαταλείψει την εργασία τους στη γραμμή επαφής. Υπάρχουν μόνο 3 νοσοκόμες στην ιατρική κλινική του Ζολότε. Υποαμείβονται. Πρέπει να κάνουν και κατ' οίκον επισκέψεις. Η Άλα Σεμέτιεβα είναι κάτοικος του χωριού: «Πριν τον πόλεμο, είχαμε έναν παθολόγο, έναν γυναικολόγο και έναν παιδίατρο. Όταν ξεκίνησε, οι άνθρωποι που δούλευαν στην υγεία άρχισαν να φεύγουν, γιατί φοβόντουσαν».
Η ισπανική υπηρεσία των Γιατρών του Κόσμου που χρηματοδοτείται από το Γραφείο Ανθρωπιστικής Βοήθειας της Ε.Ε., δραστηριοποιείται στο Λουχάνσκ από το 2015. Προσπαθεί να καλύψει το κενό με δύο κινητές ιατρικές μονάδες. Ανεβήκαμε σε μία από αυτές και κατευθυνθήκαμε για το Ζολότε-3. Η Ντιάνα Σεριένκο είναι γιατρός στην ΜΚΟ: «Στην ομάδα μας έχουμε έναν ψυχολόγο, μια μαία, έναν γιατρό και μια νοσοκόμα. Κάθε μέρα πάμε κάπου αλλού. Υπάρχουν εννιά μέρη που επισκεπτόμαστε. Σε κάθε ένα πάμε 2-3 φορές τον μήνα».
Οι Γιατροί του Κόσμου έχουν 40 ασθενείς κάθε μέρα. Τους εξετάζουν, τους δίνουν φάρμακα και τους συμβουλεύουν. Ο Ολένα Κονόπκινα είναι γιατρός επίσης στους Γιατρούς του Κόσμου: «Προσφέρουμε σύνθετες ιατρικές υπηρεσίες πρωτοβάθμιας υγείας, παραπεμπτικά για δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια περίθαλψη και δωρεάν φάρμακα. Οι ανάγκες είναι πολλές και πολύ επείγουσες. Και το δίκτυο μεταφορών δεν έχει αποκατασταθεί. Υπάρχει μεγάλη έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού».
Η Χαλίνα Πόλιτσουκ είναι 81 ετών. Είναι χήρα. Παίρνει σύνταξη 100 ευρώ. Επισκέπτεται την κλινική για ψυχολογική υποστήριξη και για να πάρει φάρμακα για τον διαβήτη. Είναι πολύ δύσκολο για αυτήν να βρει εξειδικευμένη ιατρική φροντίδα, τόσο λόγω κόστους, όσο και λόγω απόστασης από κάποιο στελεχωμένο νοσοκομείο. Θεωρεί ότι οι κρατικές αρχές έχουν εγκαταλείψει εντελώς την περιοχή: «Είμαστε στο κέντρο της περιοχής. Τώρα είμαστε πάνω στη γραμμή επαφής. Το κράτος μας έχει αφήσει στην τύχη μας. Κανείς δεν δίνει σημασία στα κτίρια και τις κατοικίες που υπάρχουν γύρω μας. Είμαστε μόνοι μας».
Η ανθρωπιστική βοήθεια της Ε.Ε. είναι σταθερή, κατά τη διάρκεια του πολέμου. Η βοήθεια κατευθύνεται και προς τις δύο πλευρές της γραμμής επαφής. Οι ανάγκες όμως είναι τεράστιες και υπάρχουν περιοχές που δεν ελέγχονται από την κυβέρνηση: «Όσον αφορά στις ανάγκες στην περιοχή, θέτουμε τις προτεραιότητές μας και παρέχουμε βοήθεια, όπου θεωρούμε ότι είναι αναγκαίο, αρκεί να μας παρέχεται πρόσβαση, αρκεί οι εταίροι μας έχουν πρόσβαση στον κόσμο που έχει ανάγκη. Είτε υπάρξει ειρηνευτική συμφωνία είτε όχι, θα υπάρχει ανάγκη για ανθρωπιστική βοήθεια για τουλάχιστον ένα, δύο χρόνια ακόμη» εξηγεί ο Σρνταν Στογιάνοβιτς από το Γραφείο ανθρωπιστικής βοήθειας της Ε.Ε.
Δυστυχώς, η διεθνής χρηματοδότηση προς την Ανατολική Ουκρανία για υγειονομική περίθαλψη κάλυψε μόλις το 38% των αναγκών το 2018. Το 2014, κάλυπτε το 98%.
