Τι είπε ο Βρετανός πρωθυπουργός, καθώς αναλαμβάνει και πάλι τα καθήκοντά του μετά το εξιτήριο από το νοσοκομείο.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΝα επιδείξουν περισσότερη υπομονή κάλεσε τους Βρετανούς ο πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον σε διάγγελμά του έξω από την Ντάουνινγκ Στριτ, τονίζοντας ότι καθώς η χώρα φτάνει στο τέλος της πρώτης φάσης της αντιμετώπισης της πανδημίας δεν είναι ακόμα ώρα να χαλαρώσουν τα μέτρα περιορισμού των μετακινήσεων.
Ο κ. Τζόνσον, που επέστρεψε στα καθήκοντά του μετά τρεις εβδομάδες περιπέτειας της υγείας του λόγω κορονοϊού, είπε ότι η χώρα έχει σημειώσει πρόοδο στη μεγαλύτερη πρόκληση που έχει αντιμετωπίσει από τον πόλεμο. Σημείωσε ότι πλέον υπάρχουν συνεχώς λιγότερες εισαγωγές σε νοσοκομεία και λιγότεροι ασθενείς σε μονάδες εντατικής θεραπείας και εκτίμησε ότι το Ηνωμένο Βασίλειο διανύει την κορύφωση της πανδημίας.
Είπε ότι χάρη στον αλτρουισμό και το πνεύμα κοινότητας των πολιτών και χάρη στη συλλογική εθνική αποφασιστικότητα, επετεύχθη «η πρώτη αποστολή», που ήταν να μπορέσει το εθνικό σύστημα υγείας NHS να αντεπεξέλθει στην πίεση. «Συλλογικά έχουμε επιπεδοποιήσει την καμπύλη», σημείωσε. «Για αυτό τώρα αρχίζουμε να αλλάζουμε την κατάσταση», συνέχισε ο Βρετανός πρωθυπουργός, σχολιάζοντας ότι η χώρα κατάφερε «να ρίξει στο πάτωμα» αυτόν τον «ληστή» ιό που ήρθε με εβδομάδες προειδοποίησης και χωρίς μάσκα.
Παρ' όλα αυτά, ωστόσο, κατέστησε σαφές ότι θεωρεί πως δεν πρέπει ακόμα να χαλαρώσουν τα περιοριστικά μέτρα, καθώς όπως είπε είναι μια στιγμή ευκαιρίας η χώρα να αξιοποιήσει το πλεονέκτημα που έχει αποκτήσει, αλλά και μια στιγμή μέγιστου ρίσκου. Σημειώνεται ότι τα ισχύοντα από τις 23 Μαρτίου μέτρα είναι σχεδιασμένο να επενεξεταστούν στις 7 Μαΐου. Είπε ότι κατανοεί την ανυπομονησία των μικρών και μεγάλων επιχειρηματιών και ότι συμμερίζεται το άγχος τους, προσθέτοντας ότι γνωρίζει πως χωρίς τον ιδιωτικό τομέα δε θα υπάρχει οικονομία και ρευστό να χρηματοδοτούνται οι δημόσιες υπηρεσίες και το NHS.
«Πρέπει όμως να αναγνωρίσουμε το ρίσκο μιας δεύτερης έξαρσης, το ρίσκο να χάσουμε τον έλεγχο του ιού και να αφήσουμε να ανεβεί ξανά ο βαθμός μεταδοτικότητας», σημείωσε, προειδοποιώντας ότι κάτι τέτοιο θα προκαλούσε όχι μόνο θανάτους αλλά και οικονομική καταστροφή, ενώ θα έπρεπε να επιβληθούν ξανά περιορισμοί. «Αρνούμαι να σπαταλήσω όλη την προσπάθεια και τη θυσία των Βρετανών και να διακινδυνεύσω θανάτους και κατάρρευση του NHS», είπε ο κ. Τζόνσον, ζητώντας από τους πολίτες να συγκρατήσουν την ανυπομονησία τους.
Επανέλαβε ότι τα μέτρα θα χαλαρώσουν όταν πληρούνται τα πέντε κριτήρια που έχει θέσει η κυβέρνηση, τα οποία περιλαμβάνουν τη βέβαιη μείωση του βαθμού μεταδοτικότητας του ιού, τη σταθερή επιβράδυνση του ρυθμού αύξησης των θανάτων, τον κατάλληλο βαθμό ετοιμότητας του NHS και την αποφυγή ενός δεύτερου κύματος έξαρσης του κορωνοϊού. Όπως είπε, τότε θα είναι η ώρα να περάσει η χώρα στη δεύτερη φάση με έναν σταδιακό επαναπροσδιορισμό των περιορισμών.
Σημείωσε ότι ακόμα δεν είναι σε θέση να πει πότε ή πόσο γρήγορα ή αργά θα αρθούν οι περιορισμοί, προσθέτοντας ότι οι αποφάσεις θα ληφθούν με τη μέγιστη δυνατή διαφάνεια και με προσπάθεια για την ευρύτερη δυνατή συναίνεση της κοινωνίας, των χωρών και των κομμάτων. Είπε πάντως ότι είναι σε εξέλιξη οι προετοιμασίες για τη δεύτερη φάση της στρατηγικής κατά του κορονοϊού.
«Αν μπορέσετε να συνεχίσετε όπως μέχρι τώρα, προστατεύοντας το NHS ώστε να σώζει ζωές, με πνεύμα ενότητας και αποφασιστικότητα, δεν έχω καμία απολύτως αμφιβολία ότι θα νικήσουμε τον ιό και ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα βγει πιο δυνατό από ποτέ», ανέφερε ο Μπόρις Τζόνσον στο διάγγελμά του.
Καταλήγοντας, ο Βρετανός πρωθυπουργός χρησιμοποίησε το παράδειγμα του λοχαγού Τομ Μουρ, ο οποίος περπάτησε με το τροχήλατο πι του για να συγκεντρώσει χρήματα για το NHS, και είπε πως, αν το Ηνωμένο Βασίλειο επιδείξει την ίδια αίσθηση αισιοδοξίας με τον διάσημο πλέον βετεράνο, τότε «θα τα καταφέρουμε».
Το κρισιμότερο δίλημμα της θητείας του
Η μετά την περιπέτεια της υγείας του περίοδος της πρωθυπουργίας του Μπόρις Τζόνσον φέρνει τον Βρετανό πρωθυπουργός μπροστά στο σημαντικότερο ίσως δίλημμα της μέχρι τώρα θητείας του: πώς να άρει τα περιοριστικά μέτρα που καταστρέφουν την οικονομία της Βρετανίας χωρίς να προκαλέσει ένα δεύτερο θανατηφόρο κύμα της επιδημίας.
Η κυβέρνησή του, το κόμμα του και οι επιστημονικοί του σύμβουλοι είναι διχασμένοι για το πώς και πότε η πέμπτη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου θα πρέπει να επιστρέψει στην κανονικότητα, ακόμη και εν μέρει. «Επιστρέφει στη θέση του οδηγού την ώρα που μιλάμε, συνεχίζει το έργο του», δήλωσε ο υφυπουργός Υγείας Έντουαρντ Άργκαρ. «Είναι ενθουσιασμένος που επέστρεψε και είναι γεμάτος ενέργεια, όπως θα περιμένατε», πρόσθεσε.
Ο υπουργός Εξωτερικών Ντόμικ Ράαμπ τόνισε ότι τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης θα ισχύουν για αρκετό καιρό ακόμη, επισημαίνοντας ότι ο Βρετανός πρωθυπουργός «είναι ενθουσιασμένος» που επέστρεψε.
Με 20.732 θανάτους λόγω του κορονοϊού στα νοσοκομεία, η Βρετανία συγκαταλέγεται μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών που έχουν πληγεί περισσότερο από την επιδημία. Όμως το αυστηρότερο lockdown που έχει επιβληθεί στη χώρα εν καιρώ ειρήνης ενδέχεται να προκαλέσει τη βαθύτερη ύφεση που έχει αντιμετωπίσει η οικονομία της Βρετανίας εδώ και τρεις αιώνες και τη μεγαλύτερη αύξηση χρέους μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Στην αρχή της επιδημίας ο Τζόνσον αντιστάθηκε στην επιβολή καθολικής καραντίνας στη χώρα, όμως άλλαξε στάση όταν προβλέψεις έδειξαν ότι 250.000 άνθρωποι ενδέχεται να πεθάνουν στη Βρετανία, αν δεν ληφθούν μέτρα. Αφού επιβλήθηκε lockdown στις 23 Μαρτίου η κυβέρνησή του αντιμετωπίζει επικρίσεις από τα κόμματα της αντιπολίτευσης και κάποιους γιατρούς για τις περιορισμένες ικανότητες της Βρετανίας να διεξάγει διαγνωστικά τεστ, αλλά και τις ελλείψεις σε προστατευτικό εξοπλισμό για το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό.
Ο νέος επικεφαλής του Εργατικού Κόμματος Κιρ Στάρμερ κάλεσε τον Τζόνσον να καταρτίσει σχέδιο για το πώς και πότε θα χαλαρώσουν τα μέτρα του οικονομικού και κοινωνικού lockdown, ενώ το ίδιο έκαναν και κάποιοι δωρητές του Συντηρητικού Κόμματος. Ο Στάρμερ κατηγόρησε επίσης την κυβέρνηση ότι άργησε να επιβάλει καραντίνα, να επεκτείνει τη διενέργεια διαγνωστικών τεστ και να προμηθευτεί προστατευτικό εξοπλισμό για το προσωπικό των νοσοκομείων και των κέντρων φροντίδας.
Ο αριθμός των θανάτων που συνδέονται με την covid-19 στα νοσοκομεία της Βρετανίας έφτασε τους 20.732, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 413 θανάτους σε 24 ώρες, τη μικρότερη ημερήσια αύξηση τον Απρίλιο. Συνολικά 29.058 διαγνωστικά τεστ είχαν πραγματοποιηθεί στη χώρα μέχρι χθες Κυριακή. Βάσει αυτών των στατιστικών στοιχείων η Βρετανία είναι η πέμπτη πλέον πληγείσα χώρα παγκοσμίως από τον κορονοϊό, μετά τις ΗΠΑ, την Ιταλία, την Ισπανία και τη Γαλλία.
Όμως ο συνολικός αριθμός των θανάτων λόγω της covid-19 ενδέχεται να είναι πολύ μεγαλύτερος στη Βρετανία, καθώς οι θάνατοι που καταγράφονται εκτός νοσοκομείων, για παράδειγμα σε οίκους ευγηρίας, δημοσιεύονται πιο αργά.
Το χρονικό: Από την ανεμελιά στην ανυποχωρησία
Στις αρχές του Μαρτίου, ο Μπόρις Τζόνσον αντιμετώπιζε την κρίση του κορονοϊού με χαρακτηριστική ανεμελιά. Οποιαδήποτε σκέψη για επιβολή περιοριστικών μέτρων του ήταν ξένη. Τη Δευτέρα, όμως, εμφανίσθηκε πολύ σοβαρός και αποφασισμένος να αναβάλει επ' αόριστον την άρση των μέτρων της καραντίνας.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΤι μεσολάβησε σε αυτό το διάστημα; Το Ηνωμένο Βασίλειο πήρε προνομιακή θέση στην λίστα των χωρών που έχουν πληγεί περισσότερο από την επιδημία. Και ο ίδιος πήρε μία γερή γεύση της Covid-19 και της ατομικής συμμετοχής στην έννοια της «ανοσίας της αγέλης» νοσηλευόμενος και περνώντας τρεις ημέρες στην μονάδα εντατικής θεραπείας.
Χειραψίες και «συλλογική ανοσία»
Στις 3 Μαρτίου, κατά την διάρκεια συνέντευξης Τύπου, ο 55χρονος Μπόρις Τζόνσον καμάρωνε διακηρύσσοντας ότι «έσφιξε όλα τα χέρια», επισκεπτόμενος νοσοκομείο περίθαλψης ασθενών της Covid-19. Δύο ημέρες αργότερα, το Ηνωμένο Βασίλειο κατέγραφε τον πρώτο θάνατο από την επιδημία.
Στις 12 Μαρτίου, ο Βρετανός πρωθυπουργός κάνει λόγο για την «χειρότερη κρίση εδώ και μία γενιά» και προειδοποιεί ότι πολλοί Βρετανοί θα χάσουν αγαπημένους τους.
Αλλά, η συμπεριφορά της βρετανικής κυβέρνησης προκαλεί κατάπληξη, στο άκρο μίας Ευρώπης που εκείνη την εποχή αρχίζει να λαμβάνει δραστικά μέτρα καραντίνας. Τώρα ο Μπόρις Τζόνσον εμφανίζεται στην κάμερα να επαναλαμβάνει τις οδηγίες για καλό πλύσιμο των χεριών. Και πλένει και ο ίδιος τα χέρια του. Για να δείξει την ενδεδειγμένη χρονική διάρκεια του εγχειρήματος τραγουδά δύο φορές το «Happy Birthday to You».
Η στρατηγική που έχει υιοθετήσει η κυβέρνηση Τζόνσον είναι η επιδίωξη της «συλλογικής ανοσίας» και όχι η επιβολή περιοριστικών μέτρων στους Βρετανούς. Ακολουθεί πάταγος.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΜεταστροφή και μεταβολή
Απέναντι τις δριμείες επικρίσεις και, κυρίως, μετά την δημοσίευση της μελέτης του Imperial College που προειδοποιούσε για εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς σε περίπτωση που δεν επιβληθούν μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης, η κυβέρνηση ξεχνά την «αιρετική» της προσέγγιση και ανακρούει πρύμναν.
Στις 16 Μαρτίου, η κυβέρνηση ζητεί από τους πολίτες να αποφύγουν κάθε μη αναγκαία επαφή και μετακίνηση και συνιστά την εξ αποστάσεως εργασία. Η διαταγή για το κλείσιμο των σχολείων, παμπ, εστιατορίων, σινεμά και γυμναστηρίων ακολουθεί στις 20 Μαρτίου.
Στις 23 Μαρτίου, ο Μπόρις Τζόνσον καταλήγει να απευθυνθεί προς τους Βρετανούς από την τηλεόραση: η καραντίνα είναι η νέα πραγματικότητα και για το Ηνωμένο Βασίλειο.
Από την καραντίνα στην ΜΕΘ
Τέσσερις ημέρες μετά, ο Μπόρις Τζόνσον ανακοινώνει ότι διαγνώσθηκε θετικός στον κορονοϊό. Αλλά διαβεβαιώνει ότι τα συμπτώματα είναι «ελαφρά», ότι συνεχίζει «να ηγείται» της κυβέρνησης και της χώρας από την κατοικία του στην Ντάουνινγκ Στριτ. Από την καραντίνα ποστάρει βίντεο και προεδρεύει των υπουργικών συμβουλίων.
Μία εβδομάδα αργότερα, η έγκυος σύντροφός του Κάρι Σίμοντς αποκαλύπτει ότι αναρρώνει από Covid-19.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΟ Μπόρις Τζόνσον δεν έχει την τύχη της. Στις 5 Απριλίου, και μετά το διάγγελμα της βασίλισσας Ελισάβετ, η είδηση πέφτει σαν βόμβα: ο Μπόρις Τζόνσον έχει μεταφερθεί στο νοσοκομείο «για προληπτικούς λόγους» λόγω της επιμονής των συμπτωμάτων και κυρίως του πυρετού. Είκοσι τέσσερις ώρες αργότερα, θα μεταφερθεί σε μονάδα εντατικής θεραπείας του νοσοκομείου Σεντ Τόμας, όπου θα περάσει τρεις ημέρες, λαμβάνοντας οξυγόνο, αλλά «χωρίς να τοποθετηθεί σε αναπνευστήρα».
Επειτα από λίγες ημέρες παραμονής του στο νοσοκομείο, όπου «διαβάζει Τεντέν και λύνει sudoku», παίρνει εξιτήριο στις 12 Απριλίου.
Τη Δευτέρα επανήλθε αναλαμβάνοντας τα ηνία της χώρα και εξέφρασε ικανοποίηση με τις προόδους που έχουν καταγραφεί στην εξέλιξη της επιδημίας, αφού θάνατοι και αριθμός νοσηλευομένων βρίσκονται σε καθοδική πορεία. Αλλά, πολύ σοβαρός, κάνει επίκληση στην υπομονή των Βρετανών: παρά τις δραματικές κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις της καραντίνας, τα μέτρα πρέπει να διατηρηθούν για να αποφευχθεί μία αναζωπύρωση της επιδημίας.