Ζ. Μπορέλ: «Η Τουρκία είναι το σημαντικότερο θέμα της ατζέντας»

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

«Η Τουρκία είναι το σημαντικότερο θέμα της ατζέντας» ανέφερε ο Ζοζέπ Μπορέλ, ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής, προσερχόμενος στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων. «Οι σχέσεις μας με την Τουρκία δεν είναι ιδιαίτερα καλές αυτή τη στιγμή και πιστεύω ότι θα είναι ενδιαφέρουσα συζήτηση για το πώς θα αντιμετωπίσουμε αυτό το σημαντικό ζήτημα» σημείωσε ο κ. Μπορέλ. Επιπροσθέτως, δήλωσε πως είναι σημαντικό το γεγονός ότι το σημερινό Συμβούλιο γίνεται με φυσική παρουσία έπειτα από πολλές τηλεδιασκέψεις.

«Το πρώτο θέμα θα είναι η Λατινική Αμερική. Πρέπει να έχουμε τη Λατινική Αμερική στο μυαλό μας, γιατί πρώτα από όλα είχαν σημαντικό πρόβλημα με τον κορονοϊό. Και δεύτερον, γιατί πρέπει να ενδυναμώσουμε τις σχέσεις από κάθε άποψη», επισήμανε ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής. Προσέθεσε ότι θα συζητηθούν επίσης τα ζητήματα της Λιβύης, της Βενεζουέλας, της Αφρικής και τα πρώτα αποτελέσματα του διαλόγου Πρίστινας-Βελιγραδίου.

Ο κ. Μπορέλ ανέφερε ότι θα συζητηθεί και η κατάσταση στο Χονγκ Κονγκ τονίζοντας ότι «ο νόμος που πέρασε από τις κινεζικές Αρχές είναι πιο δρακόντειος από ότι αναμενόταν και τα κράτη-μέλη θα εκφράσουν τις θέσεις τους και την ανησυχία τους για την κατάσταση εκεί».

Συνάντηση Μπορέλ με Δένδια και Χριστοδουλίδη

Συνάντηση με τον ύπατο εκπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ζοζέπ Μπορέλ πραγματοποίησαν νωρίτερα ο υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας Νίκος Δένδιας, μαζί με τον Κύπριο ομόλογό του Νίκο Χριστοδουλίδη, στο περιθώριο του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ που πραγματοποιείται σήμερα στις Βρυξέλλες.

Οι σχέσεις Ευρωπαϊκής Ένωσης-Τουρκίας βρέθηκαν στο επίκεντρο της συνάντησης, σύμφωνα με σχετική ανάρτηση του υπουργείου Εξωτερικών στο twitter. Αυτό είναι άλλωστε και το κεντρικό θέμα που απασχολεί το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ, το πρώτο μετά από καιρό που γίνεται με φυσική παρουσία.

Την ανησυχία της για όσα συμβαίνουν στην Ανατολική Μεσόγειο εξέφρασε η υπουργός Εξωτερικών της Σουηδίας, Αν Λίντε, προσερχόμενη στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων.

«Έχουμε σημαντικά θέματα να συζητήσουμε, ειδικά η συζήτηση για την Τουρκία. Αυτό που συμβαίνει στην Ανατολική Μεσόγειο είναι λόγος ανησυχίας, αλλά επίσης τα ανθρώπινα δικαιώματα και η δημοκρατία στην Τουρκία θα έχουν σημαντική θέση στη συζήτησή μας», ανέφερε η κ. Λίντε.

Στη «λάθος κατεύθυνση» εξελίσσονται οι όποιες ελπίδες υπήρχαν πριν από χρόνια ότι η Τουρκία θα μπορούσε να γίνει μια ευρωπαϊκή χώρα, δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών του Λουξεμβούργου Ζαν Άσελμπορν, αναφερόμενος στη στάση της Τουρκίας σε ό,τι αφορά τόσο την Αγία Σοφία όσο και την Μεσόγειο, αλλά και τα ανθρώπινα δικαιώματα.

«Όταν βλέπω τώρα στην Τουρκία τι συμβαίνει με την Αγία Σοφία, τότε αυτό αποτελεί χτύπημα εναντίον της Συμμαχίας των Πολιτισμών», δήλωσε ο κ. 'Ασελμπορν προσερχόμενος στο Συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών της Ε.Ε. στις Βρυξέλλες, με το βλέμμα στην ομώνυμη πρωτοβουλία που είχαν αναλάβει το 2005 ο τότε πρωθυπουργός της Ισπανίας Χοσέ Λουίς Θαπατέρο με τον ακόμη πρωθυπουργό της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν και η οποία είχε υιοθετηθεί κατόπιν από τα Ηνωμένα Έθνη.

«Το 2004 αποφασίσαμε ομόφωνα να ανοίξουμε τον δρόμο για την Τουρκία, προκειμένου να ξεκινήσει ενταξιακές διαπραγματεύσεις στην Ε.Ε. (…) Και το 2005 έγινε κάτι το πολύ μεγάλο, με τη Συμμαχία των Πολιτισμών. Όταν βλέπω τώρα στην Τουρκία το τι συμβαίνει με την Αγία Σοφία, τότε αυτό είναι ένα χτύπημα εναντίον αυτής της Συμμαχίας των Πολιτισμών. Πιστεύω με αυτή την χειρονομία, η Τουρκία κατά κάποιον τρόπο έσβησε αυτή την εξέλιξη, στην οποία συμμετείχε η ίδια από την αρχή. Και αυτό δεν είναι καλό», είπε χαρακτηριστικά ο κ. 'Ασελμπορν, ενώ, αναφερόμενος στην πρόσφατη καταδίκη των στελεχών της Διεθνούς Αμνηστίας στην Τουρκία, επισήμανε ότι «μια κυβέρνηση η οποία πολεμά τους ίδιους τους δικούς της υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ως τρομοκράτες, είναι μια κυβέρνηση η οποία περιφρονεί την δημοκρατία και τον ίδιο της τον λαό κι αυτό είναι πολύ κακό».

Σε ό,τι αφορά την συμπεριφορά της Άγκυρας στη Μεσόγειο, ο Λουξεμβούργιος υπουργός Εξωτερικών τόνισε με νόημα ότι «η Μεσόγειος δεν είναι μπανιέρα, αλλά μεγάλη θάλασσα», όπου πολλές χώρες έχουν δικαιώματα, τα οποία θα μπορούσαν να ασκήσουν. «Υπάρχει ένας κανόνας: να τηρείς το διεθνές δίκαιο και το δίκαιο της θάλασσας. Και εδώ η Τουρκία δεν επιτρέπεται να συνεχίσει να εμφανίζεται ως ηγεμόνας. Αυτό δεν γίνεται, θα πάει στραβά. Και για αυτό πρέπει ως ΕΕ να κάνουμε ό,τι μπορούμε για τα δικαιώματα όλων στην Μεσόγειο, βεβαίως και της Τουρκίας, αλλά και όλων των άλλων- και των κρατών-μελών της ΕΕ που έχουν στην Μεσόγειο τα δικά τους συμφέροντα», σημείωσε ο κ. 'Ασελμπορν για να καταλήξει: «Πριν από 15-16 χρόνια είχα μεγάλες ελπίδες και προσωπικά, διότι ήμουν παρών, ότι η Τουρκία θα μπορούσε να γίνει μια ευρωπαϊκή χώρα, μια μεγάλη χώρα του Ισλάμ, η οποία ανεβάζει ψηλά την δημοκρατία. Ποτέ δεν ήταν το σκεπτικό να επηρεάσουμε την Τουρκία κάπως διαφορετικά, να την επηρεάσουμε ευρωπαϊκά, αλλά σε ό,τι αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, την δημοκρατία, ήταν μια μεγάλη ευκαιρία και δυστυχώς πρέπει να διαπιστώσουμε - και σήμερα στην συζήτηση - ότι αυτό εξελίσσεται στη λάθος κατεύθυνση».

Το πρώτο ΣΕΥ με φυσική παρουσία

Κατά το πρώτο, μετά από τέσσερις μήνες βιντεοδιασκέψεων, ΣΕΥ με φυσική παρουσία, «ο Ύπατος Εκπρόσωπος θα φέρει ιδέες στους Υπουργούς, για το πως θα προχωρήσει σε διάλογο με την Τουρκία, πάντα με στόχο την αποκλιμάκωση», δήλωσε κοινοτικός αξιωματούχος που ενημέρωσε περί τους 60 ανταποκριτές στις Βρυξέλλες την Παρασκευή μέσω βιντεοκλήσης.

Συγκεκριμένα, ο κοινοτικός αξιωματούχος που είχε αρμοδιότητα να ενημερώσει τον Τύπο για το ΣΕΥ, απαντώντας σε σχετική ερώτηση διευκρίνισε ότι “θα είμαστε ικανοποιημένοι αν το Συμβούλιο καταλήξει σε συναίνεση για να δώσει πολιτική εντολή στον Ύπατο Εκπρόσωπο για να προχωρήσει σε άμεσες διαπραγματεύσεις με την Τουρκία για αποκλιμάκωση της κατάστασης”.

“Ο Ύπατος Εκπρόσωπος αφού πήγε σε Ελλάδα, Τουρκία, Κύπρο, πέταξε πάνω από την ΑΟΖ στα σύνορα της ΕΕ, θα ξεκινήσει μια σε βάθος συζήτηση και θα θέσει όλες τις ερωτήσεις στο τραπέζι των Υπουργών”, επεσήμανε. “Ο Ύπατος Εκπρόσωπος θα θέσει τις πράξεις της Τουρκίας σε Λιβύη, Συρία και Ανατολική Μεσόγειο για εις βάθος συζήτηση”, σημείωσε. “Η ιδέα είναι να παρουσιάσουμε την έκθεση μας μετά την επίσκεψη στην περιοχή και θα φέρουμε προτάσεις για το πως θα ξεμπλοκάρουμε την κατάσταση”.

“Ο σκοπός του Υπάτου Εκπροσώπου είναι η αποκλιμάκωση” και “να τερματιστούν οι παράνομες γεωτρήσεις”, είπε. “Ο Ύπατος Εκπρόσωπος έχει ετοιμάσει κάποιες ιδέες που έχουν να κάνουν με την ΑΟΖ και τις παράνομες δράσεις της Τουρκίας”, επεσήμανε.

Απαντώντας σε συγκεκριμένο ερώτημα για το αν και κατά πόσο “θέμα πρόσθετων κυρώσεων” προς την Άγκυρα βρίσκεται στο τραπέζι των Υπουργών ο κοινοτικός αξιωματούχος ξεκαθάρισε ότι “ο Ύπατος Εκπρόσωπος δεν θα θέσει θέμα κυρώσεων, αλλά αν κάποιος Υπουργός το επιθυμεί μπορεί να το κάνει”.

Ερωτηθείς σχετικά με νέα ενδεχόμενη πρωτοβουλία επίλυσης του Κυπριακού και προσφυγής Ελλάδας και Τουρκίας στη Χάγη για την υφαλοκρηπίδα, τόνισε ότι “στο τέλος της ημέρας χωρίς λύση στο πρόβλημα του νησιού (Κυπριακό) δεν υπάρχει πραγματική και μόνιμη λύση, όμως η έναρξη διαπραγματεύσεων για αυτό είναι στο χέρι των ΗΕ και του ΓΓ, όχι στο χέρι της ΕΕ να τις διεξάγει". Χαρακτήρισε δε καλές τις ιδέες όπως η διάθεση των εσόδων από το αέριο.

Ο κοινοτικός αξιωματούχος δήλωσε ότι “ο επιμερισμός των κερδών είναι το κλειδί για την βελτίωση της κατάστασης”. Απαντώντας σε έτερη ερώτηση τόνισε ότι "είναι ξεκάθαρο ότι το ζήτημα αν έσοδα θα πρέπει να διαμοιραστούν ήταν πάντα κομμάτι στο διακοινοτικό διάλογο εδώ και πάρα πολλά χρόνια". “Το έθεσε ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκραταίς Νίκος Αναστασιάδης στον Μουσταφά Ακιντζί και το αντίστροφο, αλλά δεν υπήρξε ως τώρα συμφωνία”.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

"Η Ελλάδα η Τουρκία και το Ηνωμένο Βασίλειο είναι εγγυήτριες δυνάμεις, όλοι έχουν κάποιο έννομο συμφέρον", δήλωσε και διευκρίνισε ότι “όμως η γεωτρητική δραστηριότητα της Τουρκίας είναι παράνομη".

Επιπλέον, ο αξιωματούχος περιέγραψε το ιστορικό και επέρριψε στη συμπεριφορά της Τουρκίας την επιδείνωση της σχέσης της με την ΕΕ, από το πάγωμα των ενταξιακών κεφαλαίων, ως την περικοπή των κονδυλίων και τις κυρώσεις του Νοεμβρίου του 2019.

“Τη Δευτέρα επιθυμούμε συναίνεση για να μιλήσουμε με την Τουρκία, να έχουμε συμφωνία για τις γεωτρήσεις και για το πως θα προχωρήσουμε”, διευκρίνισε. "Εμείς δεσμευόμαστε σε ένα στόχο, αν αυτοί μετακινούν το τέρμα τότε αυτό δεν είναι δική μας ευθύνη", σημείωσε σε σχέση με την ως τώρα πορεία της ενταξιακής προοπτικής της Τουρκίας.

Επεσήμανε τέλος ότι η Λιβύη θα συζητηθεί και ξεχωριστά ως ζήτημα, μετά την Τουρκία, με στόχο την επανέναρξη της διαδικασίας του Βερολίνου για την ειρήνευση στην περιοχή. Σε αυτό το πλαίσιο θα συζητηθεί και ο ρόλος της επιχείρησης “Irini” για την επιβολή του εμπάργκο όπλων που επέβαλε ο ΟΗΕ.