Οι οξείς τόνοι της εξωτερικής πολιτικής Ερντογάν
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΤο 2020 ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν όξυνε τους τόνους τις προκλήσεις στην εξωτερική πολιτική τροφοδοτώντας την ένταση στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου αλλά και με την Ευρωπαϊκή Ένωση
Τον Μάρτιο η απόφασή του να μετατρέψει την Αγία Σοφία από μουσείο σε τζαμί προκάλεσε έντονες αντιδράσεις.
Ορισμένοι εξέλαβαν την ενέργειά του ως προσπάθεια να ικανοποιήσει τους εθνικιστές στο εσωτερικό της χώρας του και να μειώσει την ανησυχία για την αστάθεια της τουρκικής οικονομίας που επιδεινώθηκε από την ελεύθερη πτώση της λίρας και τις επιπτώσεις της πανδημίας.
Μεγάλες ήταν και οι διεθνείς αντιδράσεις στην μετατροπή του εμβληματικού και ιστορικού ναού της Αγίας Σοφίας σε μουσουλμανικό τέμενος. Από τον Πάπα ως όλους τους ηγέτες της Ορθόδοξης Εκκλησίας κηρύχθηκε πένθος για την απόφαση αυτή.
Ακόμη μια διαμάχη με πολιτιστικό υπόβαθρο κλιμακώθηκε τον Οκτώβριο. Μετά τη δολοφονία του Γάλλου καθηγητή Ιστορίας στην μέση εκπαίδευση Σαμιουέλ Πατί, ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν ξεκίνησε εκστρατεία προστασίας των κοσμικών αρχών της χώρας κατά του ριζοσπαστικού Ισλάμ. Και επανέλαβε την στήριξή του στην επιλογή να δημοσιοποιούνται και να συζητούνται σκίτσα που απεικονίζουν κάθε θρησκευτική μορφή.
Η Άγκυρα απάντησε καλώντας σε μποϊκοτάζ των γαλλικών προϊόντων και ο Ερντογάν κατηγόρησε τον Μακρόν ότι προωθεί αντι-ισλαμική ατζέντα εξαπολύοντας προσωπική επίθεση με χαρακτηρισμούς για τον πρόεδρο της Γαλλίας και σχόλια για την ψυχική του υγεία.
Η γαλλο-τουρκική αντιπαράθεση υπερβαίνει τα όρια της θρησκείας. Γαλλία και Τουρκία βρίσκονται σε αντιπαράθεση σε πολλά πεδία. Ένα από αυτά είναι η διένεξη Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν για το Ναγκόρνο-Καραμπάχ, αλλά και για τη Συρία, τη Λιβύη και τα θαλάσσια δικαιώματα στην ανατολική Μεσόγειο.
Η ένταση κορυφώθηκε όταν η Τουρκία απέστειλε το ερευνητικό σεισμογραφικό σκάφος Ορούτς Ρέις σε περιοχή εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.
Η τουρκική προκλητικότητα κλιμακώθηκε από τον Αύγουστο και μετά.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση υποστήριξε τις ελληνικές θέσεις αναγνωρίζοντας πως οι δραστηριότητες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο είναι παράνομες.
Η Άγκυρα υποστηρίζει ότι ενεργεί εντός της δικής της αποκλειστικής οικονομικής ζώνη. Απέναντι στις τουρκικές προκλήσεις και τη συνεχιζόμενη παραβατικότητα, οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις βρίσκονται σε κατάσταση υψηλής ετοιμότητας και και παρακολουθούν κάθε εξέλιξη.
Η κινητικότητα στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο επιβαρύνει περαιτέρω τις ήδη εύθραυστες σχέσεις Άγκυρας – Βρυξελλών. Η Τουρκία είναι κράτος – μέλος του ΝΑΤΟ, εμπορικός εταίρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και χώρα υποδοχής εκατομμυρίων μεταναστών.
Ο Ερντογάν σε πολλές περιστάσεις έχει εξαπολύσει απειλές προς την Ευρώπη εργαλειοποιώντας τελικά το μεταναστευτικό.
Το περίφημα δόγμα της ενεργού ουδετερότητας της Τουρκίας ανήκει προ πολλού στο παρελθόν. Ο Ερντογάν ασκεί την εξωτερική πολιτική του έχοντας ως προμετωπίδα το «Μόνοι έναντι όλων».